ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΣΤΕΓΗ: “ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΚΟ ΝΑ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ ΕΤΣΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΣ”
Ακριβά ενοίκια, φοιτητές που μένουν άστεγοι το καλοκαίρι, ανεπαρκείς εστίες συνθέτουν τη στεγαστική μέριμνα για τον φοιτητικό πληθυσμό της χώρας.
“Σχεδόν κάθε χρόνο, αναφέρουμε ότι η εύρεση φοιτητικής κατοικίας με προσιτό ενοίκιο αποτελεί “τζόκερ”. Η φετινή χρονιά, όμως, αποτελεί τη δυσκολότερη των τελευταίων τεσσάρων ετών” σχολιάζει ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας.
Το Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates πραγματοποίησε έρευνα με τίτλο “Φοιτητική Στέγη 2023-2024” για τα ενοίκια στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και 20 ακόμα μεγάλες “φοιτητουπόλεις” και τα αποτελέσματα ήταν για μια ακόμη χρονιά, άκρως απογοητευτικά.
Η τουριστικοποίηση δεκάδων συνοικιών, η πενιχρή κρατική στήριξη του φοιτητικού πληθυσμού και των οικογενειών τους καθώς και οι ελλιπείς υποδομές όσον αφορά την φοιτητική στεγαστική μέριμνα, που περιορίζεται σε ανεπαρκείς και οριακά εγκαταλελειμμένες φοιτητικές εστίες, έχουν οδηγήσει χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες να επιλέγουν πώς θα συμπληρώσουν το Μηχανογραφικό τους, και κατά συνέπεια, να επιλέγουν τι θα σπουδάσουν, με βάση, όχι τα ενδιαφέροντα και την κλίση τους, αλλά με κριτήριο “τι αντέχει η τσέπη των οικογενειών τους”.
Αλλά ακόμα και εκείνοι που “τολμούν” και ξεκινούν τις σπουδές τους μακριά από την πόλη τους, έρχονται αντιμέτωποι με αμέτρητες δυσκολίες.
Καταρχάς με το γεγονός ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες προσφέρουν τα ακίνητά τους προς ενοικίαση, το χρονικό διάστημα από Σεπτέμβριο μέχρι Μάιο, ή, στην καλύτερη, μέχρι Ιούνιο.
Μετά ξεκινά η τουριστική σεζόν, και οι προτεραιότητες αλλάζουν. Εκατοντάδες φοιτητές και φοιτήτριες μένουν άστεγοι κατά την περίοδο της εξεταστικής τους, με τους περισσότερους να καταγγέλουν την αναλγησία των ιδιοκτητών.
“Είναι άδικο να απειλείται η εκπαίδευση μας λόγω της αισχροκέρδειάς τους” έγραψε η Καλλιόπη, φοιτήτρια στο Ρέθυμνο, σε δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να βρει σπίτι, καθώς τον Ιούνιο αναγκάστηκε να φύγει από αυτό που διέμενε, γιατί ο ενοικιαστής “ήθελε να το κάνει Airbnb”.
“Πέρασα πέρυσι στο Ρέθυμνο, γιατί σπουδάζουν και τα αδέρφια μου εκεί και θα συγκατοικούσα μαζί τους. Όταν το έμαθε ο ιδιοκτήτης μας ζήτησε άυξηση και εμείς το αρνηθήκαμε. Το συμβόλαιό μας έληξε τον Ιούνιο, ο ιδιοκτήτης έκανε το σπίτι Airbnb και ψάχναμε απεγνωσμένα σπίτι. Δεν βρίσκαμε τίποτα. Όλα ήταν πολύ ακριβά. Και ψυχικά ήταν μια πολύ επώδυνη και κουραστική διαδικασία. Βλέπαμε αγγελίες που έλεγε ότι το σπίτι είναι επιπλωμένο και δεν ήταν και άλλα πολλά. Σκεφτόμουν ότι θα αναγκαστώ να γυρίσω στην Αθήνα και ότι απειλείται η εκπαίδευσή μου“, μας περιέγραψε.
“Το καλοκαίρι βάζουν σε προτεραιότητα τους τουρίστες, παρόλο που εμείς είμαστε η “μόνιμη” οικονομία. Υπάρχει μια διάθεση εκμετάλλευσης, ιδιαίτερα στις πιο τουριστικές περιοχές”, πρόσθεσε.
Το γεγονός ότι η πλειοψηφία των φοιτητών αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια όπου διαμένουν τους καλοκαιρινούς μήνες, έχει οδηγήσει χιλιάδες από αυτούς να επιστρέφουν στις πόλεις τους και πηγαίνουν στη σχολή τους μόνο κατά την εξεταστική περίοδο. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα των σπουδών τους.
“Συμφοιτητές μου έχουν χάσει εξεταστική, επειδή δεν είχαν που να μείνουν”, αναφέρει η Καλλιόπη.
Να σημειωθεί επίσης, ότι σε πόλεις όπως το Ρέθυμνο, την Κέρκυρα, τα Ιωάννινα, τον Βόλο, το Ναύπλιο και αλλού, πολλοί είναι εκείνοι που επιχείρησαν να βρουν σπίτι σε κάποιο χωριό έξω από την πόλη, όπου τα ενοίκια είναι φθηνότερα, αλλά γρήγορα κατάλαβαν ότι χωρίς πυκνό συγκοινωνιακό δίκτυο, με λεωφορεία που περνούν μία φορά την ημέρα και μία το βράδυ, είναι αδύνατον.
Και ενώ όλα τα παραπάνω κάνουν τις σπουδές να μοιάζουν μια “δοκιμασία για λίγους”, τα εξωφρενικά υψηλά ενοίκια δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα από αγγελίες που έχουν ανέβει πρόσφατα σε γνωστές πλατφόρμες ενοικίασης:
- “Στούντιο διαμέρισμα 2ου ορόφου, με ανοιχτή θέα και μεγάλο μπαλκόνι, ανακαινισμένο, στην περιοχή Ζωγράφου. Ιδανικό για φοιτητές, πολύ κοντά στην Πανεπιστημιούπολη και το Πολυτεχνείο. Σε πολύ κεντρικό σημείο. Βασικός εξοπλισμός, εστίες, ψυγείο, κρεβάτι, γραφείο, ντουλάπα, καθώς και κοινόχρηστος χώρος πλυντηρίων. Στο ενοίκιο περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί εκτός του ρεύματος. Χωρίς μεσιτικά κόστη. Μηνιαίο ενοίκια 570 ευρώ“
- “2αρι, 1ου ορόφου, 41 τ.μ., Ρέθυμνο – Καλλιθέα, Αποτελείται από ένα υπνοδωμάτιο, έναν χώρο σαλόνι-κουζίνα και ένα μπάνιο. Το ακίνητο είναι μη επιπλωμένο και μη εξοπλισμένο. Διατίθεται για μακροχρόνια μίσθωση και αποκλειστικά για φοιτητές. Τιμή ενοικίου 420 ευρώ”.
- “Γκαρσονιέρα, 28 τ.μ., 1ου ορόφου, πλήρως επιπλωμένη, ηλεκτρικές συσκευές, a/c. Μόνο για πρωτοετείς φοιτητές, διαθέσιμη από 25/7, Περιβόλια Ρέθυμνο, 370 ευρώ“
- “Ενοικιάζεται στούντιο/γκαρσονιέρα, πρόσοψης 29 τ.μ., στο Ηράκλειο Κρήτης. Πρόκειται για ένα γωνιακό ακίνητο. Βρίσκεται στο ισόγειο της οικοδομής. Το ακίνητο είναι βαμμένο και αποτελεί μια αξιόλογη επιλογή για φοιτητές και εργαζόμενους. Κατασκευάστηκε το 1990. Αποτελείται από 1 υπνοδωμάτιο με ντουλάπα και 1 μπάνιο. Διαθέτει κουφώματα αλουμινίου με διπλά τζάμια. Τα δάπεδα είναι από μάρμαρο. Πλήρης επίπλωση, αυτόνομη θέρμανση και κλιματισμός. 370 ευρώ“
Ας δούμε, όμως, και αναλυτικά, πως διαμορφώνεται η τιμή των ενοικίων σε όλες τις μεγάλες πόλεις που διαθέτουν πανεπιστημιακά ιδρύματα, σύμφωνα και με την έρευνα του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates:
Αθήνα: Σπίτι έως 300€ ούτε για δείγμα
Πέρυσι, την ίδια χρονική στιγμή, η διαθεσιμότητα φοιτητικών κατοικιών με ζητούμενο μίσθωμα έως 300€, ήταν 10%. Τη φετινή χρονιά, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα που προκύπτουν από τις αναρτημένες αγγελίες ακινήτων σε ιστοσελίδες, η αναζήτηση φοιτητικής κατοικίας άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ με ζητούμενο μίσθωμα έως 300€ στην Αθήνα και ιδιαίτερα στις φοιτητικές περιοχές καταγράφεται σχεδόν μηδενική.
Πώς διαμορφώνονται οι τιμές σε 7 “φοιτητικές” γειτονιές
- Νέος Κόσμος
Το κόστος μίσθωσης γκαρσονιέρας έως 35τμ στον Νέο Κόσμο κυμαίνεται από 460€/μήνα, έως και 500€/μήνα για διαμερίσματα πλήρως επιπλωμένα και εξοπλισμένα με το σύνολο των οικοσυσκευών.
Στην ίδια περιοχή, το ζητούμενο κόστος μίσθωσης κατοικίας 40τμ-50τμ, κυμαίνεται από 500€ αν πρόκειται για πλήρως ανακαινισμένο διαμέρισμα ή/και νεόδμητο έως και 700€ αν πρόκειται για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη, επιπλωμένη και με το σύνολο των οικοσυσκευών.
Στον Ν.Κόσμο είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης 781 κατοικίες (όχι ιδιωτικά δωμάτια).
- Καλλιθέα
Στην Καλλιθέα το κόστος μίσθωσης διαμερίσματος 40τμ-50τμ κυμαίνεται από 450€/μήνα έως και 700€/μήνα αν πρόκειται για επιπλωμένο και πλήρως εξοπλισμένο με οικοσυκευές,
Το ζητούμενο μίσθωμα για γκαρσονιέρα έως 35τμ στη Καλλιθέα κυμαίνεται από 380€/μήνα έως 550€/μήνα αν πρόκειται για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη, επιπλωμένη και με το σύνολο των οικοσυσκευών.
Η Καλλιθέα έχει 281 ακίνητα εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
- Κουκάκι
Στο Κουκάκι καταγράφεται μικρή διαθεσιμότητα κατοικιών έως 35τμ, με το κόστος μίσθωσης να ξεκινά από 480€/μήνα. Όσον αφορά κατοικίες από 40τμ έως 50τμ, το ζητούμενο μίσθωμα κυμαίνεται από 580€ έως 950€/μήνα, με την τιμή να αφορά επιπλωμένο και πλήρως εξοπλισμένο με οικοσυκευές διαμέρισμα.
Το Κουκάκι έχει 984 ακίνητα εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
- Πετράλωνα
Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 40τμ-50τμ, τη φετινή χρονιά κυμαίνεται από 500€/μήνα έως 700€/μήνα (κατοικία πλήρως ανακαινισμένη και επιπλωμένη).Ενώ για κατοικία έως 35τμ, το κόστος μίσθωσης αγγίζει ακόμη και τα 600€/μήνα αν πρόκειται για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη και επιπλωμένη.
Τα Πετράλωνα έχουν 275 ακίνητα εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
- Γουδή
Στο Γουδή, που συνήθως επιλέγουν φοιτητές κυρίως της Ιατρικής, Νοσηλευτικής και της Οδοντιατρικής, οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη ή/και νεόδμητη έως 35τμ, πλήρως επιπλωμένη με το σύνολο των οικοσυσκευών, κυμαίνονται από 460€/μήνα έως 500€. Οι κατοικίες 40-50τμ μη επιπλωμένες, αλλά, πλήρως ανακαινισμένες, καταγράφουν ζητούμενο μίσθωμα που κυμαίνεται από 500€ έως 700€/μήνα.
Στο Γουδή είναι 172 ακίνητα εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
- Ζωγράφου
Στην κατ’ εξοχήν φοιτητική περιοχή, το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 35τμ τη φετινή χρονιά κυμαίνεται από 340 €/μήνα έως 450€/μήνα, ενώ για κατοικία 40τμ-50τμ κυμαίνεται από 450€/μήνα έως 650€/μήνα. Οι ανώτερες ζητούμενες τιμές μίσθωσης, αφορούν ακίνητα πλήρως ανακαινισμένα ή/και νεόδμητα, επιπλωμένα, με το σύνολο των οικοσυσκευών.
Στου Ζωγράφου 106 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
- Νεάπολη, Μουσείο, Εξάρχεια
Οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης στις περιοχές του κέντρου όπως, Νεάπολη, Μουσείο και Εξάρχεια για κατοικίες έως 35τμ κυμαίνονται από 500€/μήνα έως και 550€/μήνα για πλήρως ανακαινισμένα ή/και νεόδμητα ακίνητα. Όσον αφορά κατοικίες 40τμ-50τμ, το ζητούμενο μίσθωμα αγγίζει ακόμη και τα 650€/μήνα αν πρόκειται για διαμέρισμα πλήρως ανακαινισμένο ή/και νεόδμητο, επιπλωμένο και με το σύνολο των οικοσυσκευών.
Στις περιοχές Εξάρχεια, Μουσείο και Νεάπολη, 658 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Θεσσαλονίκη: Μόνο 1 στις 10 κατοικίες, κατάλληλες για φοιτητές
Όπως αναφέρεται στην έρευνα του Πανελλαδικού Δικτύο E- Real Estates, η διαθεσιμότητα κατοικιών κατάλληλα για φοιτητές άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ με ζητούμενο μίσθωμα έως 300€, αποτελούν μόλις το 12,6% επί του συνόλου των διαθέσιμων κατοικιών άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ με ζητούμενο μίσθωμα έως 600€/μήνα.
Στη Θεσσαλονίκη, καταγράφονται αυξήσεις στα ζητούμενα μισθώματα σχεδόν στο σύνολο των περιοχών, είτε πρόκειται για κατοικία 30τμ-45τμ, είτε για κατοικία 50τμ- 60τμ.
Οι τιμές στα ύψη σε 8 περιφερειακές πόλεις
- Πάτρα
Στην πόλη με το τρίτο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, το κόστος μίσθωσης στο σύνολο των φοιτητικών περιοχών κατέγραψε ραγδαία αύξηση έως και 49,2%, το χρονικό διάστημα 2017-2022. Φέτος καταγράφεται επιπλέον
αύξηση που αγγίζει το 12% σε σχέση με πέρυσι.
- Κομοτηνή
Το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 25τμ κυμαίνεται από 230€/μήνα έως και 270€/μήνα, ενώ για κατοικία από 30τμ έως 45τμ, αγγίζει τα 350€/μήνα αν πρόκειται για διαμέρισμα πλήρως ανακαινισμένο ή/και νεόδμητο με το σύνολο των οικοσυσκευών. Το ζητούμενο μίσθωμα για διαμερίσματα από 50τμ έως 60τμ κυμαίνεται από 250€/μήνα έως 450€/μήνα, με την ανώτερη τιμή να αφορά κατοικία πλήρως επιπλωμένη με το σύνολο των οικοσυσκευών.
- Βόλος
Στον Βόλο 880 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το κόστος μίσθωσης καταγράφει αυξητικές τάσεις ιδιαίτερα στα πλήρως ανακαινισμένα και επιπλωμένα με το σύνολο των οικοσυσκευών διαμερίσματα. Συγκεκριμένα, κατοικία 30τμ- 40τμ μισθώνεται από 260€ έως 450€/μήνα.
- Ιωάννινα
Στα Ιωάννινα 428 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τους χειμερινούς μήνες, η δυναμική στον κλάδο αυξάνεται αγγίζοντας ακόμη και τα 700- 800 ακίνητα λόγω της υψηλής επισκεψιμότητας από εγχώριους και αλλοδαπούς τουρίστες.
Στη φοιτητούπολη της Ηπείρου, το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 25τμ κυμαίνεται από 250€ έως 330€, ενώ για κατοικία 30τμ-450τμ από 250€ έως 500€/μήνα αν πρόκειται για ανακαινισμένο ή νεόδμητο διαμέρισμα επιπλωμένο με το σύνολο των οικοσυσκευών.
- Καλαμάτα
Στην Καλαμάτα, είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης 786 ακίνητα. Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 30τμ-45τμ αγγίζει ακόμη και τα 500€/μήνα, ενώ για κατοικία 50τμ-60τμ ακόμη και τα 550€. Η διαθεσιμότητα κατοικιών επιφάνειας έως 25τμ, είναι μηδενική.
- Χανιά
Στα Χανιά περίπου 4.263 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 30τμ-45τμ αγγίζει ακόμη και τα 650€/μήνα, ενώ για κατοικία 50τμ-60τμ τα 750€/μήνα.
- Ρόδος
Στη Ρόδο και συγκεκριμένα στη πόλη, 798 ακίνητα είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 30τμ-45τμ πλήρως επιπλωμένης με το σύνολο των οικοσυσκευών αγγίζει τα 450€/μήνα, ενώ για κατοικία 50τμ-60τμ τα 580€/μήνα.
- Κέρκυρα
Στη Κέρκυρα, οι υψηλότερες τιμές μίσθωσης καταγράφονται εντός της παλιάς πόλης. Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 30τμ-45τμ πλήρως επιπλωμένης με το σύνολο των οικοσυσκευών αγγίζει τα 450€/μήνα, ενώ για κατοικία 50τμ-60τμ τα 800€/μήνα.
Φοιτητικές εστίες – Δεν επαρκούν για τους φοιτητές
Αν και η κατάσταση των φοιτητικών εστιών στη χώρα χρήζει ξεχωριστής έρευνας, το μόνο που είναι βέβαιο και μπορούμε με ασφάλεια να πούμε, είναι ότι δεν επαρκούν για να καλύψουν τις στεγαστικές ανάγκες του φοιτητικού πληθυσμού ενώ οι κτιριακές εγκαταστάσεις παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα.
Μεγάλα πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως το Πάντειο, το Γεωπονικό, το ΠΑΠΕΙ και άλλα δεν διαθέτουν δική τους φοιτητική εστία, ενώ οι κλίνες που διαθέτουν φοιτητικές εστίες σε πόλεις όπως η Πάτρα, δεν αντιστοιχούν ούτε στο ελάχιστο με τον αριθμό των εισακτέων ετησίως, πόσο μάλλον με τον αριθμό των σπουδαστών ανά πόλη.
“Ντρέπομαι ως πρύτανης και ως γονέας για την κατάσταση” δήλωσε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Χρήστος Μπούρας στην ΕΡΤ, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, αποκαλύπτοντας πως οι φοιτητικές εστίες στην Πάτρα διαθέτουν περίπου 800 κλίνες, τη στιγμή που μόνο οι εισακτέοι το 2023 φτάνουν τους 5.435!
Όπως τόνισε έχει ζητήσει τόσο από το υπουργείο Παιδείας όσο και από την Περιφέρεια Πελοποννήσου να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή 200 επιπλέον δωματίων (100 στο Μεσολόγγι και 100 στο Αγρίνιο) καθώς και κονδύλια για την ανακατασκευή των ήδη υπαρχόντων, χωρίς, ωστόσο, να έχει εισακουστεί μέχρι στιγμής.
Αντίστοιχα προβλήματα έχουν θέσει και πρυτανικές άλλων πανεπιστημίων, αλλά κάθε τους έκκληση προς την Πολιτεία έχει πέσει στο κενό.
Σύλλογοι Οικοτρόφων φοιτητικών εστιών σε όλη την χώρα έχουν ανά διαστήματα καταγγείλει την πλήρη εγκατάλειψή τους από την Πολιτεία και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης στα εκάστοτε συγκροτήματα. Από την έλλειψη κλιματισμού το καλοκαίρι και θέρμανσης το χειμώνα, μέχρι τις σαθρές εγκαταστάσεις (σπασμένα πατώματα, διαλυμένα μπάνια κλπ), που κανείς δεν αναλαμβάνει να τα επισκευάσει.