ΓΙΑΤΙ ΤΟ “ΕΠΕΣΕ ΠΟΛΥ, ΜΑΖΕΜΕΝΟ ΧΙΟΝΙ” ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΟΒΑΡΗ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑ

Θα συμφωνείτε πως ακούμε διαρκώς για επιτελικό κράτος και επιτελικό κράτος δεν βλέπουμε. Ποτέ. Ούτε όταν έχει φωτιές, μηδέ όταν βρέχει καταρρακτωδώς, πόσο μάλλον όταν χιονίζει.

Όπως έγραψε και η Βίκη Σαμαρά “το επιτελικό κράτος θάφτηκε ξανά κάτω από το χιόνι”, με το ανέτοιμο του κρατικού μηχανισμού να οδηγεί στη γενική αργία της Τρίτης 25/1 -πριν έλθει και το δώρο εκείνης της Τετάρτης 26/1. Προηγήθηκαν ουκ ολίγα άλλα προβλήματα. Το πιο χαρακτηριστικό ήταν ότι έμειναν κλειστές κεντρικές οδικές αρτηρίες της Αθήνας, αλλά και η Αττική Οδός, όπου εγκλωβίστηκαν για ώρες οδηγοί, πριν καν η κακοκαιρία Ελπίδα φτάσει στην κορύφωση της.

Οι εγκλωβισμένοι εξηγούσαν πως δεν υπήρχε ενημέρωση και δεν υπήρχε συνεννόηση μεταξύ των αρμοδίων, εξ ου και οι οδηγοί κατευθύνονταν από την Εθνική στην Αττική Οδό, αφότου είχε μπλοκαριστεί. Από ‘διπλωμένες’ νταλίκες. Κρατήστε το αυτό.

Ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης εισηγήθηκε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, να ζητηθούν ευθύνες από την εταιρία -καθώς είχε διαβεβαιώσει ότι θα κρατούσε ανοιχτό το δρόμο-, πριν συνδέσει το γενικότερο χάος της Αθήνας με αυτό της Αττικής Οδού. Μετά ζήτησαν συγγνώμη και η Αττική Οδός και ο κύριος Στυλιανίδης. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε τι έχει γίνει από τότε που ‘βγήκε’ η συγγνώμη -και πόσο πιο αποτελεσματικές είναι οι πράξεις από τα λόγια.

Την ίδια ώρα, οι μετεωρολόγοι ενημέρωναν πως αυτό που έπληξε την Αττική ήταν ένα φαινόμενο που δεν εμφανίζεται συχνά στη χώρα μας (λέγεται χιονοκαταιγίδα). Αλλά μαντέψτε κάτι: όπως έχει προειδοποιήσει από το καλοκαίρι το Magazine, με την κλιματική αλλαγή στο εξής θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα, όλο το χρόνο.

Δεδομένα ο κρατικός μηχανισμός δεν λειτούργησε και επίσης δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οφείλει να προσαρμοστεί στις ανάγκες -έστω στο ελάχιστο. Έως τότε, ας χειροκροτήσουμε το δήμο Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης που πρέπει να ήταν ο μόνος που κατάφερε να κρατήσει ανοιχτό το οδικό δίκτυο εντός των ορίων του.

Το αφήγημα του “δεν φταίει το κράτος, αλλά ο οδηγός γιατί δεν είχε αλυσίδες”

Αν επρόκειτο για παιχνίδι πινγκ πονγκ αυτό που συμβαίνει τα τελευταία 24ωρα με την ανταλλαγή κατηγοριών και ευθυνών αξιωματούχων, το πρώτο σερβίς θα ήταν το “φταίει ο οδηγός, γιατί δεν είχε αλυσίδες στα λάστιχα”.

Στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας αναφέρεται πως “οι οδηγοί αυτοκινήτων που κινούνται σε οδό με χιόνια, υποχρεούνται να τοποθετούν στους δυο τουλάχιστον κινητήριους τροχούς, αντιολισθητικές αλυσίδες ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα”. Προστίθεται ότι “την ίδια υποχρέωση έχουν οι οδηγοί των πιο πάνω οχημάτων και όταν κινούνται σε οδό με παγετό, εφόσον ειδοποιούνται προς τούτο με ρυθμιστικές πινακίδες ή από τις αρμόδιες αρχές”.

Ήλθε η ώρα για μια ιστορία, που μοιράστηκε με το Magazine ο περιβαλλοντολόγος, με εξειδίκευση στην περιβαλλοντική πολιτική και διαχείριση, Γιώργος Ηλιόπουλος.

“Πριν κάποια χρόνια, όταν είχε κλείσει η Αθηνών-Λαμίας, χειμώνα είχα μείνει στην Εθνική οδό για πάνω από έξι ώρες. Όχι γιατί κόλλησε το αυτοκίνητο μου, αλλά επειδή όπως μας ενημέρωσαν είχαν διπλώσει νταλίκες στο χιόνι. Προφανώς για να διπλώσουν οι νταλίκες στην εθνική, δεν κατάφερε η Νέα Οδός, η εταιρεία που διαχειρίζεται το τμήμα της εθνικής οδού που έκλεισε, να μείνει καθαρή, με αποτέλεσμα να γεμίσει χιόνι και να διπλώσουν οι νταλίκες”. Κάτι που έγινε και τη Δευτέρα 24/1, όταν δίπλωσαν νταλίκες στην Αττική Οδό. Γιατί; Επειδή δεν έγινε το βασικό αυτού του ‘παιχνιδιού’, που μόνο παιχνίδι δεν είναι όταν μιλάμε για ανθρώπινες ζωές: δεν έμειναν καθαροί οι δρόμοι.

Και έτσι έγινε δύσκολη η ζωή όλων όσων περνούσαν από κεντρικούς δρόμους της Αθήνας.

“Δεν πρόκειται για την ανακάλυψη του τροχού”

Όπως λέει σήμερα ο κύριος Ηλιόπουλος “η βασική υποχρέωση του κράτους είναι να κρατήσει τις υποδομές ‘ανοιχτές’ και σε λειτουργία. Τον πρώτο λόγο για την προσαρμογή και την ανταπόκριση, την έχει το κράτος και ακολουθούν οι πολίτες.

Δεν νοείται σε ευρωπαϊκή χώρα το 2022 να μένουν άνθρωποι κολλημένοι σε κεντρική αρτηρία, για τόσες ώρες. Οι υπεύθυνοι είναι υποχρεωμένοι να βρουν τεχνικές, για να κρατούν ανοιχτούς τους δρόμους”. Ποιες είναι αυτές; “Η πρόληψη αφορά το αλάτι που λιώνει το χιόνι, αλλά από μόνο του δεν αλλάζει πολλά. Πρέπει αφότου το ρίχνουν, να περνούν και τα εκχιονιστικά”.

Το επιχείρημα “έπεσε πολύ, μαζεμένο χιόνι και δεν προλάβαμε να αντιδράσουμε” καταρρίπτουν όσα συμβαίνουν σε χώρες της βόρειας Ευρώπης και των ΗΠΑ, όπου το χιόνι είναι η νόρμα. “Ήμουν στις βόρειες ΗΠΑ, στα όρια με τον Καναδά, εν μέσω χιονοπτώσεων που διήρκεσαν για πολύ περισσότερο και ήταν συνεχείς και δεν είχε κλείσει κανένας δρόμος. Τα συνεργεία δούλευαν νυχθημερόν. Τα άκουγες όλο το βράδυ. Επίσης, μπορούσες να κινηθείς και σε δρόμους με κλίση” κάτι που εδώ είναι αδύνατο -αν θες να ζήσεις, να θυμάσαι.

“Το παράδειγμα του Δήμου Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης δείχνει πως δεν πρόκειται για ανακάλυψη του τροχού. Τα οχήματα ήταν σε τριπλή διάταξη, αυτό στα αριστερά του δρόμου έστελνε το χιόνι στη μέση και το μεσαίο στα δεξιά και έτσι εκχιόνιζαν όλο το δρόμο. Από πίσω ακολουθούσε η αλατιέρα. Ας δουν το βίντεο που υπάρχει οι αρμόδιοι της Αττικής Οδού και ας δουν και αυτά που γίνονται στο εξωτερικό. Γιατί αυτό που ζήσαμε πέρυσι και φέτος, θα το ζήσουμε και του χρόνου και σε δυο χρόνια “πιο τακτικά και πιο έντονα” προειδοποιεί ο κύριος Ηλιόπουλος, ο οποίος θυμίζει ότι “πέρυσι το φαινόμενο ήταν πιο παρατεταμένο χρονικά. Τώρα κράτησε μιάμιση μέρα. Πέρυσι η σύσταση του χιονιού ήταν διαφορετική. Οι νιφάδες ήταν πιο χοντρές και έτσι ήταν μεγαλύτερο το ειδικό βάρος. Η συνέπεια ήταν να έχουμε περισσότερα σπασίματα κλαδιών, από ό,τι φέτος”.

Πρόληψη για το ρεύμα και το νερό

Στα απαραίτητα μέτρα πρόληψης της κυβερνήσεως “είναι χρήσιμο να υπάρχει και η σωστή λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ, που οφείλει να κόβει τα δέντρα, ώστε να μην ακουμπούν σε καλώδια που ‘πέφτουν’ όταν φορτωθούν με χιόνι. Είναι ένα πράγμα να μην μπορείς να πας πουθενά, γιατί οι δρόμοι είναι στρωμένοι με χιόνι και άλλο να μην έχεις ρεύμα στο σπίτι σου και να κινδυνεύει η ζωή σου από το κρύο”, κάτι που συνέβη πέρυσι, συνέβη και φέτος -και αν δεν αλλάξει κάτι θα συμβεί και του χρόνου κ.ο.κ.

Του ζήτησα να επιστρέψουμε στο ότι τα ακραία φαινόμενα “το χειμώνα και το καλοκαίρι” θα είναι “πιο τακτικά και πιο έντονα”. “Η μέση θερμοκρασία που υπάρχει κατά τη διάρκεια ενός έτους, δεν μπορεί να έχει μεγάλη διακύμανση. Δηλαδή, αν το καλοκαίρι έχει 45 βαθμούς Κελσίου, για να εξισορροπήσει το σύστημα πρέπει να μας δώσει κρύα το χειμώνα. Η μέση ετήσια θερμοκρασία δεν μπορεί να είναι +5 ή -5 βαθμοί, γιατί αλίμονο μας. Με την κλιματική αλλαγή, θα πρέπει λοιπόν να περιμένουμε τα ακραία φαινόμενα και είναι ανάγκη να προετοιμαστούμε, αφού θα τα έχουμε ολοένα και πιο συχνά, αλλά και πιο έντονα. Άρα δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να προσαρμοστούμε.

Τα πιο συχνά, πιο έντονα, πιο οξεία φαινόμενα, όταν ξεσπάει ο καιρός, αυξάνουν την επικινδυνότητα, καθώς κλείνουν οι δρόμοι, πέφτουν δέντρα σε πυλώνες, πέφτει το ρεύμα και θα μπορούσε να παγώσει και το νερό, αν η θερμοκρασία μείνει για ημέρες υπό το μηδέν και παγώσουν οι σωλήνες ύδρευσης”. Ή πιστεύεις πως γίνεται συντήρηση σε αυτούς;

Για να βοηθήσουμε την κατάσταση

Στα πλάνα που γενικά κάνουν κυβερνήσεις άλλων χωρών, οι οποίες προλαμβάνουν καταστάσεις και προσαρμόζονται εγκαίρως στα όποια νέα δεδομένα, είναι “η ανάλυση προϋπολογισμού για να διαπιστωθεί τι χρειάζεται, προκειμένου να εφαρμοστούν νέα μέτρα για την ασφάλεια των πολιτών. Εξετάζεται η σκοπιμότητα χρήσης εργολάβων, για ένα δημοτικό πρόγραμμα εκχιονισμού και προσδιορίζεται η ικανότητα και το κόστος του ανάδοχου”, η ισχυρή ετήσια εκστρατεία εκπαίδευσης και επιβολής για τον καθαρισμό χιονιού σε όλη την πόλη “με έμφαση στην προληπτική επιβολή, κατά μήκους του διαδρόμου διέλευσης” και ο καθαρισμός των πεζοδρομίων “ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να περπατήσουν για τους προορισμούς τους, να έχουν πρόσβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς και ενδεχομένως να πάρουν τα ποδήλατα τους, αν θελήσουν”. Συνιστάται και η συζήτηση των αρχών με τοπικούς επιχειρηματίες, επί ενδεχόμενων λύσεων για την ορθότερη λειτουργία του συστήματος.

Υπάρχουν και περιοχές που ενημερώνουν για τον αριθμό των εκχιονιστικών, των οχημάτων που ρίχνουν αλάτι, πόση ποσότητα αλατιού υπάρχει διαθέσιμη, τον αριθμό των δρόμων που έχουν επιλεγεί ως προτεραιότητα (και το λόγο που συμβαίνει αυτό), πότε θα γίνει η συγκομιδή σκουπιδιών και όσα πρέπει να κάνουν οι πολίτες για να σώσουν τις σωληνώσεις της ύδρευσης, τον εαυτό τους, ανθρώπους με κινητικά ή άλλα προβλήματα και τα κατοικίδια τους, ΠΡΙΝ ξεσπάσει το φαινόμενο. Μάλλον όμως, αυτά είναι ψιλά γράμματα για εμάς. Μπορώ να καταλάβω το γιατί, αλλά δεν νομίζω ότι θα σταματήσει ποτέ να με απελπίζει η απάντηση.σ