Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΒΑΛΕΙΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Από τον Μάιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκπονήσει το σχέδιο REPowerEU, ως τρόπο να μην εξαρτάται -ενεργειακά- η Ευρώπη από τις διαθέσεις της Ρωσίας.

Στο επίκεντρο τοποθετήθηκαν τα φωτοβολταϊκά, με την Κομισιόν να δεσμεύεται ότι μέχρι το τέλος του 2022 θα προκύψει νομοθεσία -και επενδύσεις-, με στόχο να διασφαλιστεί ότι όλα τα κτίρια θα είναι έτοιμα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.

Έτσι, πάντα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα φωτοβολταϊκά θα φτάσουν ακόμα και στο 25% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Magazine είχε ενημερώσει από τότε πόσα φωτοβολταϊκά μπορεί να χρειάζεσαι, για να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο -στη χώρα που έχει ήλιο τις 360 από τις 365 ημέρες του χρόνου, χωρίς να τον εκμεταλλεύεται ούτε στο ελάχιστο.

Σήμερα θα μιλήσουμε για τη διαδικασία που έχει δομηθεί πάνω στο πώς να αποθαρρυνθούν οι ενδιαφερόμενοι, σε μια εποχή που όλοι αναζητούμε τρόπους να σωθούμε από την ακρίβεια -γενικά και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την ενέργεια.

Στις ΗΠΑ περνάς από τη θεωρία στην πράξη σε λίγες εβδομάδες

Επειδή δεν είμαι και ο πιο καλός άνθρωπος στον πλανήτη (παρ’ ότι κάνω δουλίτσα με τον εαυτό μου) θα σου μεταφέρω τι γίνεται στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, όταν κάποιος θέλει να βάλει φωτοβολταϊκά.

Είναι πράγματα που μπορείς να διαβάσεις κι εσύ με ένα click στις σχετικές οδηγίες. Από το πρώτο βήμα της διαδικασίας έως την ολοκλήρωση χρειάζονται μόλις 2 με τρεις εβδομάδες.

1. Όλα ξεκινούν με τον έλεγχο που κάνεις ο ίδιος/η ίδια για το αν μπορείς να υποβάλεις αίτηση για φωτοβολταϊκά -βάσει των προαπαιτούμενων που εμφανίζονται μπροστά σου. Ό,τι κάνεις είναι δωρεάν και τελειώνει σε 5 λεπτά.
2. Μετά ελέγχεις αν χρειάζεται επιθεώρηση πλάνου το έργο -πάλι όσων ξεκάθαρων αναφέρονται στην ιστοσελίδα. Αν χρειάζεται στέλνεις email (το οποίο σου δίνουν). Και αυτό το βήμα ολοκληρώνεται σε 5 λεπτά.
3. Έπειτα γίνεται η προετοιμασία (ελέγχεις όσα χρειάζονται για την άδεια -χρειάζεσαι τουλάχιστον 5 ώρες).
4. Ακολουθεί η συμπλήρωση αίτησης για άδεια εγκατάστασης. Θα χρειαστείς 10 λεπτά για να γράψεις τη διεύθυνση, το όνομα, το όνομα του εργολάβου, τον αριθμό της άδειας του και τα στοιχεία επικοινωνίας, τον αριθμό των μονάδων και τα watts ανά μονάδα, σημειώνεις αν κατοικείς στην ιδιοκτησία ή όχι και αν υπάρχουν ειδικά χαρακτηριστικά, ‘κατεβαίνει’ PDF, το υπογράφεις.
5. Το στέλνεις σε email που σου δίνει η αρμόδια αρχή και επισυνάπτεις σχέδιο του project και τις πληροφορίες, όπως και τη δομική επιθεώρηση -όλο αυτό θα πάρει άλλα 5 λεπτά από τη ζωή σου. Αν κάτι δεν έχει γίνει σωστά, θα υπάρξει ενημέρωση. Αν όλα έχουν γίνει σωστά, μέσα σε δυο εβδομάδες θα έχεις την άδεια.
6. Την παραλαμβάνεις από ειδικό κέντρο, όπου πληρώνεις και τα κόμιστρα. Αυτό θα χρειαστεί από 2 έως τέσσερις ώρες.
7. Άπαξ και πήρες την άδεια, προχωράς στην εγκατάσταση.
8. Μόλις τελειώσει, καλής την αρμόδια υπηρεσία για κλείσετε ραντεβού για επιθεώρηση. Αν όλα είναι όπως αναφέρονται στα χαρτιά, υπογράφει, δίνει άδεια και φεύγει.
9. Μετά καλείς τον πάροχο για τη σύνδεση. Ελέγχεται πως έχει γίνει σωστά και… the end.

Πάμε τώρα και σε όσα γίνονται στην Ελλάδα, βάσει των όσων αναφέρει ο ίδιος ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας ΔΕΔΔΗΕ.

Για αρχή θες 9 έγγραφα

Η ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων από αυτοπαραγωγούς θεσπίστηκε με την ΥΑ ΑΠΕΗΛ/Α/Φ1/οικ.24461 (ΦΕΚ Β’ 3583/31.12.2014.

Αφορά στην εγκατάσταση σταθερών φωτοβολταϊκών συστημάτων, για την κάλυψη ιδίων αναγκών από καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, με την εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού (net metering).

Ενεργειακός συμψηφισμός είναι ο συμψηφισμός της παραγόμενης από το φωτοβολταϊκό σύστημα ενέργειας, με την καταναλισκόμενη στις εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού. Διενεργείται σε ετήσια βάση -δηλαδή, έρχεται ένας λογαριασμός που μπορείς να εξοφλήσεις και σε δόσεις.

Για εγκαταστάσεις κατανάλωσης που συνδέονται στο δίκτυο ΧΤ (Χαμηλής Τάσης), η αίτηση σύνδεσης υποβάλλεται στην αρμόδια τοπική μονάδα του ΔΕΔΔΗΕ (της περιοχής που ζούμε).

Με την αίτηση συνυποβάλλονται τα υπ’ αριθμ. 1 έως 9 έγγραφα και στοιχεία που αναφέρονται στο έντυπο της αρχικής αίτησης σύνδεσης.

Συγκεκριμένα

• Νομιμοποιητικά στοιχεία του αιτούντος Αυτοπαραγωγού
• Νομιμοποιητικά στοιχεία του χώρου εγκατάστασης του σταθμού
• Μονογραμμικό ηλεκτρολογικό σχέδιο σύνδεσης του σταθμού με πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας
• Τοπογραφικό σχέδιο του χώρου εγκατάστασης του σταθμού με πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή διπλωματούχου μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας (προκειμένου για εγκαταστάσεις εκτός σχεδίου πόλεως)
• Κάτοψη του χώρου εγκατάστασης στην οποία θα αποτυπώνεται η ακριβής θέση τοποθέτησης των φωτοβολταϊκών πλαισίων
• Τεχνική περιγραφή της συνολικής ηλεκτρολογικής εγκατάστασης του σταθμού (συμπεριλαμβανομένου του συστήματος αποθήκευσης, εφόσον υπάρχει)
• Σε περίπτωση δήλωσης μη έγχυσης ενέργειας, πρόσθετη τεκμηρίωση του τρόπου επίτευξης αυτής, τεχνικά εγχειρίδια και πιστοποιήσεις του εξοπλισμού από τον κατασκευαστή (με ειδικότερη αναφορά στον επιλεγέντα εξοπλισμό με τον οποίο επιτυγχάνεται η μη έγχυση ενέργειας, εφόσον προβλέπεται)
• Αντίγραφο πρόσφατου λογαριασμού κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (σε περίπτωση σύνδεσης του σταθμού σε υφιστάμενη παροχή κατανάλωσης)
• Παραστατικό Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (πλην σταθμών επί κτιρίου ή άλλων δομικών κατασκευών ή εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων):

α. Για σταθμούς επί εδάφους οι οποίοι υπόκεινται σε διαδικασία ΠΠΔ/ΕΠΟ, η εκδοθείσα Υπαγωγή σε ΠΠΔ ή Απόφαση ΕΠΟ

β. Για σταθμούς επί εδάφους οι οποίοι εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης ΠΠΔ/ΕΠΟ: η εκδοθείσα βεβαίωση απαλλαγής από ΠΠΔ/ΕΠΟ ή η κατατεθείσα αίτηση στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή για την έκδοση βεβαίωσης απαλλαγής από ΠΠΔ/ΕΠΟ εφόσον έχει παρέλθει το 20-ήμερο από την σχετική υποβολή της

Η αίτηση σύνδεσης παραλαμβάνεται και πρωτοκολλείται μόνον εφόσον τα στοιχεία της αίτησης, καθώς και τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα και στοιχεία είναι πλήρη και ορθώς συμπληρωμένα.

Μετά την πρώτη αίτηση, έρχεται δεύτερη -προφανώς δεν είναι η τελευταία

Εφόσον όλα είναι καλά με την πρώτη δόση εγγράφων, ο ενδιαφερόμενος πρέπει εντός τριμήνου να υποβάλει αίτηση, για την υπογραφή Σύμβασης Σύνδεσης -στη ΔΕΔΔΗΕ της περιοχής. Πρέπει και να προσκομίσει πρόσθετα δικαιολογητικά -με τη ΔΕΔΔΗΕ να πρέπει να ενημερώσει για τη διαδικασία καταβολής της δαπάνης σύνδεσης και την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης.

Δεν σου είπα τα δικαιολογητικά. Είναι τα κάτωθι.

Για σταθμούς επί εδάφους ισχύος μέχρι και 1 MWp, έγγραφο από την αρμόδια υπηρεσία ή Yπεύθυνη Δήλωση μηχανικού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπ΄ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/ (ΦΕΚ 3149/Β/30.7.2020) Υ.Α., όπου θα προκύπτει ο χαρακτηρισμός γης (γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας ή γεωργική γη μη υψηλής παραγωγικότητας ή γη άλλης μορφής πλην γεωργικής)

Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/86 πρωτότυπη και θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής ή ηλεκτρονικά εκδοθείσα μέσω του www.gov.gr, στην οποία ο αιτών θα δηλώνει ότι:

α) ο σταθμός αυτοπαραγωγής υποχρεούται σε έκδοση Απόφασης ΕΠΟ / Υπαγωγής σε ΠΠΔ, ή σε βεβαίωση απαλλαγής από ΕΠΟ/ΠΠΔ, ή απαλλάσσεται πλήρως από Περιβαλλοντική Αδειοδότηση (επιλέγεται το ισχύον),

β) ο σταθμός δεν έχει λάβει αρνητική γνωμοδότηση επί της αίτησης για έκδοση βεβαίωσης απαλλαγής από ΕΠΟ/ΠΠΔ από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή (δηλώνεται στην περίπτωση προσκόμισης της κατατεθείσας αίτησης στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή για έκδοση βεβαίωσης απαλλαγής από ΕΠΟ/ΠΠΔ)

γ) έχω τη νόμιμη κατοχή ή χρήση (επιλέγεται το ισχύον) του χώρου επί του οποίου πρόκειται να εγκατασταθεί ο σταθμός αυτοπαραγωγής

δ) έχουν εκδοθεί οι απαιτούμενες άδειες ή /και διοικητικές πράξεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες τις οποίες έχω λάβει αρμοδίως και παραμένουν στο προσωπικό αρχείο μου

στ) τηρούνται όλες οι σχετικές διατάξεις της κείμενης πολεοδομικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας,

ε) όλα τα στοιχεία που υποβάλλονται με την αίτηση μου είναι αληθή.

Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/86 πρωτότυπη και θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής ή ηλεκτρονικά εκδοθείσα μέσω του www.gov.gr, με την οποία ο αιτών θα δηλώνει τις προς συμψηφισμό παροχές κατανάλωσης και θα βεβαιώνει το δικαίωμα ένταξης τους στον Εικονικό Ενεργειακό Συμψηφισμό (στην περίπτωση Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού πλην των Ε.Κοιν.)

Για σταθμούς με εφαρμογή Ενεργειακού Συμψηφισμού οι οποίοι δεν θα εγχέουν ενέργεια προς το Δίκτυο: υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/86 πρωτότυπη και θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής ή ηλεκτρονικά εκδοθείσα μέσω του www.gov.gr, στην οποία ο αιτών θα δηλώνει ότι ο σταθμός αυτοπαραγωγής που πρόκειται να εγκαταστήσει δε θα εγχέει ηλεκτρική ενέργεια προς το Δίκτυο καθόλη τη διάρκεια λειτουργίας του.

Αν υποθέσουμε πως όλα πήγαν καλά και με αυτά τα έντυπα, υπογράφεται η Σύμβαση Σύνδεσης.

Για ισχύ φωτοβολταϊκών άνω των 55 kWp και μέχρι 100 kWp, η σύνδεση θα κοστίζει 450 €. Στο κόστος περιλαμβάνεται αυτό του ελέγχου του μετρητή και των μετασχηματιστών έντασης -εφόσον δεν απαιτούνται έργα δικτύου για τη σύνδεση.

Τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα. Ο αγώνας συνεχίζεται. Ακολουθεί η αίτηση από τον αυτοπαραγωγό στον Προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, με τον οποίο έχει συνάψει Σύμβαση Προμήθειας ως καταναλωτής για την υπογραφή Σύμβασης Συμψηφισμού.

ΔΗΛΑΔΗ, πρέπει να έχεις βρει και να έχεις συνάψει σύμβαση με προμηθευτή.

Βάσει του επίσημου φορέα, η διαδικασία ολοκληρώνεται εντός 15 ημερών, από την ημερομηνία παραλαβής του αιτήματος.

Η Σύμβαση Συμψηφισμού που υπογράφεται μεταξύ του Προμηθευτή και του αυτοπαραγωγού έχει διάρκεια ισχύος 25 έτη, με έναρξη ισχύος την ημερομηνία ενεργοποίησης της σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος.

Αν αλλάξεις προμηθευτεί, η σύμβαση συμψηφισμού με τον προηγούμενο λήγει αυτοδικαίως -και ό,τι έχει μείνει για την 25ετια περνά στο νέο πάροχο.

Δεν θέλω να σε αγχώσω, αλλά και πάλι δεν έχεις φτάσει στο photo finish.

Η τελευταία πίστα είναι η ενεργοποίηση της σύνδεσης

Βλέπεις, δεν έχει ενεργοποιηθεί η σύνδεση. Για να γίνει αυτό χρειάζεται:

α) η υποβολή αιτήματος από τον ενδιαφερόμενο, με την οποία θα δηλώνεται ετοιμότητα της εγκατάστασης του με συνημμένα τα δικαιολογητικά υπ’ αριθ. 11-14 του εντύπου της αίτησης σύνδεσης και

β) η ολοκλήρωση των εργασιών που απαιτούνται από πλευράς ΔΕΔΔΗΕ, όπως αντικατάσταση υφιστάμενου μετρητή, κατασκευή τυχόν έργου σύνδεσης και διεξαγωγή των απαιτούμενων ελέγχων της εγκατάστασης παραγωγής για την ασφαλή σύνδεση στο Δίκτυο.

Για την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού απαιτείται η καταγραφή τόσο της εισερχόμενης ενέργειας (ενέργεια που απορροφάται από το δίκτυο) όσο και της εξερχόμενης ενέργειας (ενέργειας που εγχέεται στο Δίκτυο).

Τους δυο μετρητές τους τοποθετεί άνθρωπος του ΔΕΔΔΗΕ. “Κατά την ενεργοποίηση της σύνδεσης, το προσωπικό του ΔΕΔΔΗΕ ελέγχει και ρυθμίζει τους μετρητές και προβαίνει στη σφράγιση τους”.

Η καταμέτρηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας του ΦΒ συστήματος, καθώς και της εισερχόμενης και εξερχόμενης από και προς το Δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται ταυτόχρονα από το ΔΕΔΔΗΕ, κατά τον υφιστάμενο κύκλο καταμέτρησης που διέπει την εγκατάσταση κατανάλωσης του αυτοπαραγωγού.

Ο Προμηθευτής πραγματοποιεί τη διαδικασία του ενεργειακού συμψηφισμού στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς ρεύματος, με βάση τα στοιχεία καταμέτρησης του ΔΕΔΔΗΕ ανάλογα με τον κατά περίπτωση κύκλο καταμέτρησης.

Ο ενεργειακός συμψηφισμός διενεργείται σε κάθε εκκαθαριστικό λογαριασμό που εκδίδει ο Προμηθευτής, με τελική εκκαθάριση στον τελευταίο εκκαθαριστικό λογαριασμό του ετήσιου κύκλου.

Ήλθε η ώρα για μια αληθινή ιστορία

Η Γ. ξεκίνησε τη διαδικασία το φθινόπωρο του 2021. Ο εργολάβος τον οποίον εμπιστεύτηκε για να αναλάβει τα διαδικαστικά (μελέτες, αδειοδότηση κλπ), τη διαβεβαίωσε πως έως το Φεβρουάριο του 2022 θα ήταν όλα έτοιμα.

“Μέχρι σήμερα πληρώνω ρεύμα, ενώ έχω φωτοβολταϊκά”.

Όπως λέει στο Magazine “το πρώτο βήμα ήταν να πάρουμε δάνειο, αξίας 10.000 ευρώ. Πήγαμε σε εταιρίες εγκατάστασης, πήραμε προσφορές, επιλέξαμε αυτή που κρίναμε ως καλύτερη και αρχίσαμε τη διαδικασία. Μας ζήτησε 14 έγγραφα για την πρώτη αίτηση.

Στην τελευταία υπεύθυνη δήλωση θυμάμαι -γιατί μου έκανε μεγάλη εντύπωση- πως ανέφερε “η εγκατάσταση του συστήματος έγινε με βάση τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης.

Ο άνθρωπος που χειριζόταν την αίτηση, μας είπε πως θα γίνει έλεγχος του φακέλου με τα έντυπα, τα οποία κατέθεσε εκείνο στον ΔΕΔΔΗΕ, ώστε να πάρει αριθμό πρωτοκόλλου. Δεν μπορώ να ξέρω πότε ακριβώς κατέθεσε τα χαρτιά. Αυτό που ξέρω είναι πως το Νοέμβριο του 2021 εγκρίθηκε το δάνειο και αρχίσαμε τα διαδικαστικά και τον αριθμό πρωτοκόλλου τον πήραμε το Φεβρουάριο του 2022”, όταν στο υποθετικό σενάριο θα λειτουργούσαν οι εγκαταστάσεις.

Αυτό είναι ένα πρόβλημα που παρατηρείται γενικότερα, με τις αρμόδιες υπηρεσίες να επικαλούνται ‘φόρτο εργασίας’. Εν τούτοις, δεν υπάρχει κανένας έλεγχος, για να ξέρουμε τι πραγματικά ισχύει.

“Από το Πάσχα πήγαιναν πέρα δώθε -με courier που επίσης, είχαν καθυστερήσεις λόγω κρουσμάτων κορονοϊού- οι φάκελοι, για να υπογραφούν τα έγγραφα από τους αρμόδιους, μετά να τα υπογράψουμε εμείς κλπ.

Βάσει των πληροφοριών που δίνει ο ΔΕΔΔΗΕ, αφότου κατατεθεί ο αρχικός φάκελος, υπάρχει περιθώριο ενός μήνα για να υπογραφεί η σύμβαση. Μετά σου στέλνουν χαρτιά για να πληρώσεις (450 ευρώ) τα τέλη σύνδεσης.

Ακολούθως αναζητήσαμε πάροχο, για να υπογράψουμε και σύμβαση μαζί του. Αυτός που είχαμε για το ρεύμα δεν φάνηκε να δίνει ιδιαίτερη σημασία και έτσι πήγαμε στη ΔΕΗ.

Κάποια στιγμή ήλθε ένας φάκελος που εν πολλοίς, περιέχει όσα πιστοποιούν ότι προχωράς με τη ΔΕΔΔΗΕ στη σύνδεση των φωτοβολταϊκών. Κάνεις την εγκατάσταση και μετά ένα μήνα γίνεται η σύνδεση.

Διαπιστώσαμε πως ο ΔΕΔΔΗΕ έπρεπε να μας δώσει κάποια έγγραφα που δεν τα έδωσε και εν πάση περιπτώσει, έπειτα από αρκετά τηλέφωνα και διευκρινίσεις πήγα την αίτηση σύμβασης στη ΔΕΗ. Την επόμενη την πήρα.

Το επόμενο βήμα ήταν οι μετρητές που πρέπει να πάρουν την πιστοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Παλιά η αναμονή ήταν τρεις εβδομάδες. Εμείς περιμέναμε 12 ‘γιατί έχει αυξηθεί πολύ ο όγκος’. Ο υπάλληλος του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας της περιοχής μας, μας ζητούσε επιπλέον χαρτιά, ώστε να έλθει το συνεργείο και να κάνει την εγκατάσταση των μετρητών.

Αφότου εξετάστηκε ο φάκελος, διαπιστώθηκε πως υπήρχαν κάποια λάθος έγγραφα. Τότε κάναμε και την υπεύθυνη δήλωση για τους κανόνες τέχνης και επιστήμης. Και εκεί υπήρξαν καθυστερήσεις, με τις μεταφορικές.

Κάποια στιγμή, μας κάλεσε στο τηλέφωνο ο εργολάβος του ΔΕΔΔΗΕ για να μας ανακοινώσει πως ‘έρχομαι αύριο’. Δεν τέθηκε καν θέμα προγραμματισμένου ραντεβού. Ούτε ρώτησε αν θα είμαστε στο σπίτι -ήταν Αύγουστος, άρα θα μπορούσαμε να είμαστε διακοπές.

Τέλος καλό, όλα καλά θα πεις. Δεν ήταν ωστόσο, αυτή η αλήθεια.

“Διαπιστώσαμε πως το ρεύμα δεν φαινόταν στο σύστημα -που μας έβλεπε ως οικιακό πελάτη, ενώ είμαστε παραγωγοί για ιδία χρήση. Ως εκ τούτου, συνέχισαν να εμφανίζονται λογαριασμοί ρεύματος”.

Ακολούθησε νέος γύρος τηλεφωνικών κλήσεων και αναμονών (στις οποίες η Γ. πέρασε πολλές ώρες από τη ζωή της, όλους αυτούς τους μήνες), πριν γίνει γνωστό πως “η υπάλληλος του γραφείου του ΔΕΔΔΗΕ δεν είχε κάνει το έγγραφο για να πάρει αριθμό πρωτοκόλλου και να την στείλει. Πού; Δεν μου είπαν ποτέ”.

Ούτε μπορεί να είναι σίγουρη πότε θα περάσει τη γραμμή του τερματισμού. “Ελπίζω τις προσεχείς εβδομάδες, να καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία”. Σε λίγες εβδομάδες θα έχει ‘κλείσει’ χρόνο, από την εκκίνηση.