Η ΟΠΑΔΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Όταν υπάρχουν ενδείξεις πως αξιωματικοί, υπηρεσιακοί και πολιτικοί παράγοντες δεν ενήργησαν αποτρεπτικά σε ένα έγκλημα, τιμωρούνται σαν να το τέλεσαν οι ίδιοι. Το ποινικό Δίκαιο, οι κούφιες εξαγγελίες και οι αλήθειες.
Αν έχετε ήδη πορευτεί στη ζωή σας για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, τότε έχετε και μια ξεκάθαρη εικόνα για το αν κάποιος διαχειρίστηκε ποτέ στην Ελλάδα το θέμα της οπαδικής βίας, με τρόπο ουσιαστικό.
Δεν είναι τυχαίο πως αυξάνονται και πληθαίνουν διαρκώς τα θύματα της.
Τέτοιες ημέρες (μετά ένα πολύ σοβαρό συμβάν) συνηθίζουμε να αναφέρουμε το παράδειγμα της Αγγλίας, όπου εν αντιθέσει με την κοινή πεποίθηση πως η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν αυτή που λύτρωσε τα γήπεδα από τους χούλιγκαν, έρευνες έχουν ξεκαθαρίσει πως οι σωτήρες ήταν ένας Λόρδος δικαστής και ένας δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας που έπεισαν πως η ασπρόμαυρη μπάλα μπορεί να γίνει επικερδής επιχείρηση.
Αυτοί έκαναν την αρχή και μετά συνεργάστηκαν οι πάντες, με την αντίληψη της ασφάλειας να τίθεται σε πρώτο πλάνο.
Το πρώτο βήμα που έγινε σχετιζόταν με την αστυνόμευση, κάτι που όπως λέει στο Magazine o ποινικολόγος Παναγιώτης Μπαλακτάρης, είναι εκ των κύριων ελλείψεων που υπάρχουν στην Ελλάδα. Όχι σε επίπεδο αριθμών, αλλά αποτελεσματικότητας.
Μετά τη δολοφονία του Άλκη Καμπανού, ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου είχε εξάρει την αστυνομία, λέγοντας πως κατάφερε σε πολύ σύντομο χρόνο να εξιχνιάσει την αποτρόπαια αυτή δολοφονία. Είχε πει και πως “οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει τα δύο τελευταία χρόνια βοήθησαν ουσιαστικά ώστε να καταφέρει η ΕΛ.ΑΣ. να οδηγηθεί γρήγορα στον εντοπισμό και στην σύλληψη των 9 από τους 11 υπόπτους της δολοφονίας”.
Είχε τονίσει και ότι “πάγια βούληση του Πρωθυπουργού είναι να συνεχίσουμε την έμπρακτη προσπάθεια, χωρίς βαρύγδουπες εξαγγελίες για να οδηγηθούμε σε ακόμη μεγαλύτερο περιορισμό των φαινομένων βίας.
Οι πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν θα κινούνται σε 3 επίπεδα:
-Στην ακόμα μεγαλύτερη αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των Λεσχών Φιλάθλων και των παραρτημάτων τους, αλλά και του ρόλου και των πραγματικών ευθυνών των ΠΑΕ στη λειτουργία αυτή.
-Στις αναγκαίες προσαρμογές του Ποινικού Κώδικα.
-Στην εντατικοποίηση των ελέγχων από πλευράς της ΕΛ.ΑΣ”.
Η δολοφονία του 29χρονου Μιχάλη φαίνεται να είναι συνέπεια του μηδενικού ελέγχου από πλευράς ΕΛ.ΑΣ.
Κατά παράδοση, διαβάσαμε (και άλλες) εξαγγελίες για ακόμα περισσότερα μέτρα και τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα.
Πληροφορίες αναφέρουν πως οι κυβερνώντες σκέφτονται να κάνουν ρύθμιση, ώστε και οι πλημμελητικού βαθμού διώξεις που αφορούν τα περί οπαδικής βίας να επισύρουν κάθειρξη -και να εκτελούνται ποινές.
Επανήλθε στο προσκήνιο το πλαίσιο αυστηροποίησης των ποινών, οι διώξεις είτε είναι πλημμελήματα, είτε κακουργήματα, να επισύρουν κάθειρξη.
Αυτό ισχύει προς το παρόν, για τα κακουργήματα, με τα πλημμελήματα να αφορούν φυλάκιση. Χορηγείται ανασταλτικό αποτέλεσμα στην τυχόν ασκηθείσα έφεση και γίνεται μετατροπή σε χρηματική κοινή ή κοινωφελή εργασία.
Ακόμα όμως, και αν αλλάξει όλος ο ποινικός κώδικας, προκειμένου να προσαρμοστεί σε ό,τι κάνουν οι οπαδοί, πρακτικά πάλι δεν θα αλλάξει τίποτα.
Όπως εξηγεί ο κύριος Μπαλακτάρης “όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί και όσα έχουν προαναγγελθεί έχουν αποτύχει.
Όταν έρχεται ο χούλιγκαν από την Κροατία για να σκοτώσει, δεν τον νοιάζει τι προβλέπει ο ελληνικός ποινικός κώδικας. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι αν θα βρει μπροστά του αστυνομία.
Δεν τον ενδιαφέρει αν έχουν επεκταθεί τα όρια χρονικής ισχύος της ποινής. Το ίδιο ισχύει και για τους Έλληνες χούλιγκαν.
Ο τρόπος αντιμετώπισης της οπαδικής βίας δεν επαφίεται στην αλλαγή των κανονισμών. Μια λύση θα ήταν ο απόλυτος έλεγχος φιλάθλων από την Πολιτεία, ακόμα και αν χρειαστεί για αυτό η διάλυση των συνδέσμων”.
Δείτε το video του 24Media Lab για το δρομολόγιο των Κροατών και την αδράνεια της ΕΛ.ΑΣ.
Η ποινική ευθύνη των αξιωματικών
Όσα έγιναν στη Νέα Φιλαδέλφεια “είναι σοβαρά επεισόδια που βάσει των αποκαλύψεων που έγιναν με έγγραφα που είχαν αποσταλεί στις ελληνικές αρχές από το Μαυροβούνιο γνώριζαν για το ταξίδι των χούλιγκαν δεκάδες άτομα”.
Μόνο που όλοι οι υπηρεσιακοί παράγοντες δεν ενήργησαν. Σαν να αδιαφόρησαν.
“Πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία των κυβερνώντων πρώτα και μετά η δική μας. Να δείξουν πως όταν κάποιος έχει την ευθύνη για ένα αποτέλεσμα, αν δεν το επιτυγχάνει πρέπει να φεύγει. Και αν έχει ποινική ευθύνη, να διώκεται”.
Αυτό που έγινε, μετά τα γεγονότα της Δευτέρας 7/8 ήταν να φύγουν οι υφιστάμενοι και όχι οι Γενικοί της ΕΛΑΣ που έφεραν την ευθύνη.
Στην κορυφή της πυραμίδας της Ελληνικής Αστυνομίας είναι ο διοικητής της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής (ΓΑΔΑ).
Πληροφορίες θέλουν να τελούσε εν αδεία. Προφανώς και τον αντικαθιστούσε κάποιος -αν και όταν υπάρχει ειδική, κρίσιμη συνθήκη, δεν μάλλον υπάρχουν άδειες.
“Αυτό που έγινε ήταν να μετακινηθεί ο επικεφαλής του τμήματος Αθλητικής Βίας, ο οποίος λογοδοτεί σε κάποιον. Είναι ο διοικητής της ΓΑΔΑ”, λέει ο κύριος Μπαλακτάρης.
Προκύπτει αλήθεια, ποινική ευθύνη για τους αξιωματικούς της ΕΛΑΣ;
“Δια νόμου έχουν την υποχρέωση να αποτρέπουν το έγκλημα. Για την ακρίβεια, όταν έχουν ενδείξεις και δεν ενεργούν αποτρεπτικά, ο εισαγγελέας οφείλει να διατάξει προκαταρκτική έρευνα, με υπόπτους όλους τους αξιωματικούς, τους υπηρεσιακούς και τους πολιτικούς παράγοντες που εμπλέκονται.
Όλοι αυτοί έχουν εκ του νόμου την υποχρέωση να αποτρέπουν το έγκλημα. Όταν δεν το κάνουν, τιμωρούνται σαν να το τέλεσαν οι ίδιοι.
Αυτό λέει ο ποινικός κώδικας.
Για παράδειγμα, αν ένας αστυνομικός που έχει περιπολία, δει κάποιον να κλέβει, να ληστεύει, να βιάζει και φύγει, τελεί ο ίδιος το αδίκημα δια παραλήψεως, διότι έχει ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να το αποτρέψει.
“Ο εισαγγελέας οφείλει να δώσει ρητή και σαφή παραγγελία, για διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, στρεφόμενη κατά παντός. Ακόμα και κατά των αρμόδιων αστυνομικών αξιωματικών και μη, οι οποίοι -επαναλαμβάνω- έχουν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση για να αποτρέψουν τέτοιου είδους εγκλήματα”.
Μέχρι τώρα, δεν υπάρχει κάποια τέτοια παραγγελία. Υπάρχει εκείνη για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και αυτή για την εποπτεία της διενεργούμενης αυταπάγγελτης προανάκρισης, από τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές, ώστε να εξακριβωθούν τα στοιχεία του δράστη της ανθρωποκτονίας με πρόθεση.
Στην ερώτηση αν οι γονείς του 29χρονου Μιχάλη μπορούν να κινηθούν νομικά, ο ειδικός είπε ότι μπορούν να κάνουν αγωγή κατά του δημοσίου (των οργάνων που έχουν ευθύνη).