ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ Ο ΑΜΙΑΝΤΟΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ

Δεκατέσσερις μήνες έχουν περάσει από τις πυρκαγιές της Βόρειας Εύβοιας. Για ακόμη μια φορά, παρά τα όσα πομπώδη εξαγγέλθηκαν τότε από την πλευρά της κυβέρνησης, βασικές κινήσεις που άπτονται της υγείας των κατοίκων δεν έχουν καν προχωρήσει.

Στις περιοχές που έκαψε η φωτιά προκαλώντας ανυπολόγιστη καταστροφή, οι κάτοικοι ψιθυρίζουν παρόμοιες εκτιμήσεις: «Όταν, πλησιάσουν οι εκλογές, θα φτιάξουν όλα…». Μέχρι τότε, ζουν με τον αμίαντο δίπλα τους, περιμένοντας μήπως βρεθούν τα κονδύλια και το καρκινογόνο υλικό απομακρυνθεί. Το μοναδικό που έχουν δει να συμβαίνει είναι η απομάκρυνση κάποιων ποσοτήτων αμιάντου από κατεστραμμένα υλικά που βρίσκονταν διάσπαρτα στους δρόμους, πριν από μερικές ημέρες. Στα σπίτια τους ωστόσο, όπως περιγράφουν στο Magazine, τα καμένα ελενίτ παραμένουν.

Τι ειναι ο αμιαντος

Ο αμίαντος, είναι ένα ορυκτό που βρίσκεται μέσα (και) στο ελενίτ, υλικό που τα προηγούμενα χρόνια έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στην κατασκευή σπιτιών και μαντριών. Έχει ταξινομηθεί ως καρκινογόνο κατηγορίας 1Α από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ο κίνδυνος προέρχεται από το γεγονός πως η εισπνοή μικρών ινών αμιάντου, μπορεί να προκαλέσει ανυπολόγιστες βλάβες όπως το μεσοθηλίωμα και άλλες μορφές καρκίνου. Έτσι, όπως είχε συμβεί και στο Μάτι αλλά και σε όλες τις πυρκαγιές που φτάνουν σε κατοικημένες περιοχές, το καμένο ελενίτ αποτελεί κίνδυνο για την υγεία των κατοίκων.

«Επρεπε να απομακρυνθει μεσα σε τρεις ημερες»

««ΜΗΝ αγγίζετε και ΜΗΝ προχωράτε σε καμία ενέργεια καθαρισμού των αποβλήτων αμιάντου από μόνοι σας!» έλεγε η ανακοίνωση του Δήμου Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας στις 3 Σεπτεμβρίου 2021, μερικές μόλις ημέρες αφού έσβησαν οι φλόγες στην περιοχή, ζητώντας από τους δημότες να καταθέσουν, σύμφωνα με τον νόμο, αίτηση για απομάκρυνση του αμιάντου, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.

Δεκάδες κάτοικοι της περιοχής, των οποίων τα σπίτια είχαν υποστεί ζημιές, κατέθεσαν ήδη από τις αρχές Σεπτεμβρίου τις αιτήσεις τους στην αρμόδια υπηρεσία, περιμένοντας ότι το θέμα θα προχωρήσει. «Στην παραλία της Αγίας Άννας, ειδικά σε ένα από τα σπίτια υπάρχει πολύ μεγάλος όγκος αμιάντου. Είναι ακατοίκητο, έχει καεί και ακριβώς δίπλα ζει μόνιμα μια οικογένεια» εξηγεί στο Magazine η Δανάη Γραικού που αυτές τις ημέρες ετοιμάζεται να φύγει από την Αγία Άννα και να επιστρέψει στην Αθήνα όπου ζει τους υπόλοιπους έξι μήνες του χρόνου. «Τις πρώτες ημέρες τους είχαν πει να μην ανοίγουν καν τα παράθυρα τους. Έκαναν αίτηση για να απομακρυνθούν τα καμένα, τους βοηθήσαμε κι εμείς όσο μπορούσαμε, ενώ στην πρώτη καταγραφή τις ημέρες μετά την πυρκαγιά, είχαν έρθει οι ελεγκτές περιβάλλοντος και είπαν στην οικογένεια πως θα πρέπει εντός τριων ημερών να απομακρυνθεί όλος ο αμίαντος γιατί ο κίνδυνος για την υγεία τους ήταν τεράστιος. Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα», συμπληρώνει.

Απο την μια υπηρεσια στην αλλη

Η απομάκρυνση των υλικών που έχουν καεί και περιέχουν αμίαντο, πρέπει να γίνει από ειδικά συνεργεία (συνήθως ιδιωτών) και τόσο η αποκομιδή, όσο και η αποθήκευσή του, θεωρείται μια αρκετά κοστοβόρα διαδικασία.

Ένα μήνα μετά τις πρώτες αιτήσεις, οι κάτοικοι ενημερώνονται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση πως πρέπει να υποβάλλουν εκ νέου αιτήσεις προκειμένου να συνδράμει στη διαδικασία το Σώμα Επιθεωρητών Νοτίου Ελλάδος, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κάπου εκεί άρχισαν να αντιλαμβάνονται πως έχουν μπει σε έναν κυκεώνα γραφειοκρατικών διαδικασιών, με τις ευθύνες να μεταφέρονται από την μια υπηρεσία στην άλλη.

Οι μήνες πέρασαν, οι κάτοικοι παρέταξαν τσουβάλια με άμμο μπροστά στις εισόδους των σπιτιών τους, καθώς οι βροχές τους απειλούσαν με πλημμύρες και τον Φεβρουάριο επιθεωρητές του υπουργείου Περιβάλλοντος πραγματοποίησαν αυτοψία στην περιοχή. Ούτε τότε όμως προχώρησε η απομάκρυνση των υλικών. Τον ίδιο μήνα, κάποιοι από τους κατοίκους άρχισαν να τηλεφωνούν στο υπουργείο, το οποίο τους έλεγε πως τα στοιχεία της αυτοψίας εστάλησαν πίσω στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Οι κάτοικοι είχαν σαφή επιλογή. Είτε θα σταματούσαν να πιέζουν τις καταστάσεις ζώντας με το καρκινογόνο υλικό δίπλα τους, είτε θα ασχολούνταν με το να τηλεφωνούν από τη μια υπηρεσία στην άλλη, μήπως προχωρήσουν οι διαδικασίες.

«Ειπα στα εγγονια μου να μην κανουν μπανιο δίπλα στον καρκινο»

«Πλέον έχω απογοητευτεί. Να τσακώνομαι συνέχεια στα τηλέφωνα για το ποιος είναι αρμόδιος;» αναρωτιέται ο χειρούργος-ορθοπεδικός, Σταύρος Τριανταφύλλου, το σπίτι του οποίου βρίσκεται στην παραλία της Αγίας Άννας. «Είπα στα παιδιά και τα εγγόνια μου να μην πάνε εκεί για μπάνιο το καλοκαίρι και κατά τα άλλα δεν έχω καταφέρει να βγάλω άκρη. Οι ίνες του αμιάντου έξω από το σπίτι κουνιούνται σαν να είναι μαλλιά. Μέχρι σήμερα έχω μιλήσει με τον Δήμο, την Αποκεντρωμένη, το υπουργείο Περιβάλλοντος, έχω προσπαθήσει να βρω τον ίδιο τον κ. Σταύρο Μπένο, επικεφαλής του Προγράμματος Ανασυγκρότησης Β. Εύβοιας, μέχρι και τη διεύθυνση αποκατάστασης φυσικών καταστροφών του υπουργείου Μεταφορών», περιγράφει. «Τις αιτήσεις που κάναμε, μας έλεγαν αρχικά πως δεν τις έβρισκαν στο υπουργείο, στην Αποκεντρωμένη είναι υποστελεχωμένοι και μου είπαν πως δεν προλαβαίνουν να ασχοληθούν. Τραγωδία».

Τι λεει το υπουργειο

Άνθρωποι από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση εξήγησαν στο Magazine πως πράγματι έχουν στείλει τις δεκάδες αιτήσεις στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με υπουργό τον κ. Κώστα Σκρέκα, ωστόσο εδώ και καιρό δεν έχουν καμία ενημέρωση. Επέμεναν, πως εκείνοι έχουν κάνει όλες τις απαραίτητες κινήσεις με βάση το νομοθετικό πλαίσιο και πλέον είναι θέμα έγκρισης κονδυλίων.

Από την άλλη πλευρά, πηγές του υπουργείου απάντησαν πως «έχει έρθει σε εμάς η ενημέρωση. Ο αμίαντος πρέπει να απομακρυνθεί από την περιοχή και να μεταφερθεί για να επεξεργαστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να μην έχει περιβαλλοντική επιβάρυνση». Συμπλήρωσαν πως αυτή η διαδικασία πρέπει αναγκαστικά να γίνει στο εξωτερικό και συνεπώς το υπουργείο βρίσκεται σε αναζήτηση χρηματοδότησης για την μετακίνηση και επεξεργασία του αμιάντου. «Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες», κατέληξαν μιλώντας στο Magazine, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσουν ένα ακριβές χρονικό όριο.

Μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας πάντως, οι κάτοικοι οδεύουν προς τον δεύτερο χειμώνα κατά τον οποίο ζουν με τον αμίαντο δίπλα τους. Και παρά το γεγονός πως όλοι οι ειδικοί τους μιλούσαν ήδη από όταν έσβησαν οι φωτιές για ανάγκη απομάκρυνσής του εντός τριημέρου, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η υγεία τους, ο αριθμός των ημερών έχει ξεπεράσει ήδη τις 400.