ΜΑΡΙΑ ΝΑΥΠΛΙΩΤΟΥ ΣΤΟ NEWS 24/7: “Η ΗΡΩΙΔΑ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΥΜΕ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ”

Προσιτή και απρόσιτη ταυτόχρονα, μ’ ένα μυστήριο να την περιβάλλει, κάθεται απέναντί μου σ΄ένα καφέ δίπλα στο θέατρο Δημήτρης Χορν, λίγο πριν μπει για πρόβα. Το βλέμμα της είναι λαμπερό, ο λόγος της καθαρός και άψογα δομημένος.

Έχει μεγάλη προσμονή για την πρεμιέρα της παράστασης και ταυτόχρονα είναι πολύ προβληματισμένη, σχεδόν οργισμένη, με τα όσα έρχονται στο φως τις τελευταίες ημέρες σχετικά με τις κακοποιήσεις παιδιών.

Η ίδια η Φιλουμένα Μαρτουράνο άλλωστε, η ηρωίδα που ενσαρκώνει στην ομώνυμη γλυκόπικρη κωμωδία του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο, είναι ένα από αυτά τα παιδιά που ακούμε αυτές τις μέρες. Ένα παιδί που έγινε βίαια γυναίκα και κατάφερε τελικά να βγει στο “φως” από την επιθυμία της για κάτι καλύτερο.

Μέσα σε όλη αυτή τη σκοτεινιά των ημερών, η Μαρία Ναυπλιώτου καταφέρνει και διατηρεί την αισιοδοξία της πως ο κόσμος θα αλλάξει και μάλιστα προς το καλύτερο και μας υπενθυμίζει πως η ζωή είναι ωραία αρκεί να το πιστέψουμε. Η συζήτησή μας τα είχε όλα, μιλήσαμε για τη δύναμη της επιθυμίας, για τα παιδικά της χρόνια στην Κρήτη, για τον χορό που τόσο πολύ αγαπά, το θέατρο, αλλά και για τον ρόλο της ψυχοθεραπεύτριας που κρατά στην τηλεοπτική σειρά “Στοργή”.

Η ΦΙΛΟΥΜΕΝΑ ΜΑΡΤΟΥΡΑΝΟ ΚΑΙ Ο ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ

Φιλουμένα Μαρτουράνο λοιπόν…

Ήταν ένα έργο που διαλέξαμε πολύ προσεκτικά με τον Οδυσσέα (Παπασπηλιόπουλο) γιατί έχει ένα… άνοιγμα. Παρόλο που δεν πρόκειται για μία κωμωδία, ο τρόπος που οι ήρωες βιώνουν το δράμα τους, είναι ο τρόπος που το βιώνουν οι νότιοι, οι πιο εξωστρεφείς λαοί. Μέσα στο έργο αυτό κρύβονται πολλά κωμικά στοιχεία και τα πράγματα είναι λίγο στον αφρό, χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι ήρωες δεν τα βιώνουν βαθιά. Το βασικό είναι πως στο τέλος τα βρίσκουν μεταξύ τους. Κάνουν βέβαια πριν μία τεράστια διαδρομή, 25 χρόνων ίσως και παραπάνω, αλλά συμφιλιώνονται και αγαπιούνται. Κι αυτό ήταν δώρο πρωτίστως για εμάς.

Είναι όντως ένας πολύ εμβληματικός και περίπλοκος ρόλος αυτός της Φιλουμένα Μαρτουράνο και αισθάνομαι πολύ καλά, μαζί πάντα με όλη την αναστάτωση που συνοδεύει μία πρεμιέρα. Έχει στοιχεία που πρώτη φορά ακουμπάω και αγγίζω, γιατί η ηρωίδα είναι μία λαϊκή γυναίκα που συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από ότι εγώ έχω συνηθίσει να συμπεριφέρομαι στη ζωή μου.

Από την άλλη, όμως, είναι μία γυναίκα που εγώ έχω συναντήσει πάρα πολύ στην Κρήτη. Εγώ γεννήθηκα στην Αθήνα, η μητέρα μου όμως γεννήθηκε σ’ ένα ορεινό χωριό στη μέση του Νομού Ρεθύμνης. Όταν ανοίξεις το παράθυρο του σπιτιού μας βλέπεις την κορυφή του Ψηλορείτη. Είναι ένα πανέμορφο μέρος με το οποίο διατηρώ πολύ ισχυρούς δεσμούς ακόμη και σήμερα. Πηγαίναμε εκεί όλα τα καλοκαίρια και είναι τόσο έντονα τα εκεί βιώματα μου που αισθάνομαι περισσότερο Κρητικιά, παρόλο που η άλλη μισή καταγωγή μου είναι από τις Κυκλάδες.

Η επαφή μου με τους ανθρώπους εκεί ήταν γνήσια, αυθεντική, εξωστρεφής. Βίωσα την απόλυτη ελευθερία, δε είχα αυτή την αυστηρή επίβλεψη που έχουν σήμερα τα παιδιά. Φεύγαμε το πρωί και γυρίζαμε το βράδυ. Υπήρχε η ασφάλεια πως ήμασταν σε ένα χωριό, πως κάποιος θα μας ταΐσει, θα μας φροντίσει, θα νοιαστεί για εμάς αν πάθουμε κάτι. Κανείς δεν ενδιαφερόταν που ήμασταν, τι κάνουμε. Η απόλυτη μαγεία.

Εγώ γεννήθηκα στην Αθήνα, η μητέρα μου όμως γεννήθηκε σ’ ένα ορεινό χωριό στη μέση του Νομού Ρεθύμνης. Όταν ανοίξεις το παράθυρο του σπιτιού μας βλέπεις την κορυφή του Ψηλορείτη. Είναι ένα πανέμορφο μέρος με το οποίο διατηρώ πολύ ισχυρούς δεσμούς ακόμη και σήμερα.

Στην Κρήτη έχω δει γυναίκες, διαφορετικές από αυτές που περιγράφονται στο έργο, αλλά με την ίδια ουσία. Γυναίκες που ζήσανε σε πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες, βίωσαν απογοητεύσεις και ματαιώσεις, γεννήσανε πολλά παιδιά, τα μεγαλώσανε σε πολύ δύσκολες καταστάσεις και παρόλα αυτά η τάση τους ήταν και είναι προς τη ζωή. Γυναίκες που ζουν με μία ελαφρότητα, αλλά πολλές φορές και με σκληρότητα για να αντέχουν και οι ίδιες. Και με μία σοφία που δεν είναι η σοφία των διανοούμενων ανθρώπων, αλλά η σοφία των ανθρώπων που έχουν ζήσει τη ζωή βαθιά και πολύ και τους διακρίνει μία κατάφαση πως τα πιο σοβαρά πράγματα ξεπερνιούνται. Πως πρέπει να πας παρακάτω.

Τα υπαρξιακά δεν είναι ότι έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα στους ανθρώπους της επαρχίας, πως δεν υπάρχουν. Τα βλέπεις στη σοφία των αφηγήσεων, των συμπερασμάτων που βγάζουν. Όμως η ζωή και η επιβίωση, επειδή είναι πολύ δύσκολη, με κάποιο τρόπο τραβά τους ανθρώπους προς τα έξω. Είναι σημαντικό να γεννηθούν τα παιδιά και να μεγαλώσουν, να καρπίσει η γη, να γεννήσουν τα ζώα. Κι αυτός ο κύκλος δένεται άρρηκτα με τους ανθρώπους, δεν είσαι μπαλονάκι με ήλιον που φεύγεις συνέχεια προς τα πάνω, υπάρχει κάτι που σου κρατάει στα πόδια στη γη.

Από την άλλη υπάρχει ο Ψηλορείτης, η μουσική, ο έρωτας, που κάνει τον άνθρωπο να κοιτά συνεχώς ψηλά. Είναι ένας συνδυασμός που δεν τον εξιδανικεύω, δε λέω πως δεν υπάρχουν προβλήματα εκεί, αλλά εμένα αυτό το “εκεί” μού πρόσφερε ανεξαρτησία και το “παρακάτω”. Είναι ένα μεγάλο μάθημα τη στιγμή που κολλάς σε μία κατάσταση να θυμάσαι πως υπάρχει και παρακάτω. Γι’ αυτό το παρακάτω πρέπει να “ξεκολλάς” και να σκέφτεσαι πως η ζωή είναι στο εδώ και τώρα, όποια κι αν είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις μέσα σου βαθιά.

Φιλουμένα, μία γυναίκα που δεν κλαίει ποτέ…
Η Φιλουμένα έχει στεγνώσει από τις πίκρες και τις συμφορές και τη ματαίωση. Το λέει κιόλας. “Τα μάτια μου είναι στεγνά, διψασμένα”.

Όμως, την κρατά αυτό που ονειρεύεται. Τα παιδιά που γέννησε κρυφά απ΄ όλους, τα μεγάλωσε μόνη της, τους έκανε άντρες μόνη της και την κρατά η ελπίδα να υπάρξουν ως οικογένεια.

Αυτό είναι το σημείο που βρίσκω κάποιες ομοιότητες και με μένα την ίδια. Η πίστη στην επιθυμία είναι αυτό που σε κρατά και σε προχωρά. Εμένα αυτή η γυναίκα με συγκινεί βαθιά. Δε κλαίει εκτός από την τελευταία στιγμή, εκεί που πια ανακουφίζεται και αισθάνεται ευτυχισμένη. Είναι ένας παμπόνηρος συγγραφέας ο ντε Φιλίππο γιατί λέει μόνο συγκινητικά πράγματα κι η ηρωίδα δεν κλαίει ποτέ…

Εσύ συγκινείσαι εύκολα;
Συγκινούμαι ναι. Γιατί εγώ ήρθα σε επαφή με τον εαυτό μου αρκετά νωρίς. Δημιούργησα μία σχέση μαζί του για να μου επιτρέψω να πενθήσω, να έχω τη γενναιότητα να λυπάμαι και να θλίβομαι και αυτό με έφερε σε επαφή με τα συναισθήματά μου. Οπότε όταν λυπάμαι, ναι κλαίω.

Πάντως εγώ βλέπω τις γυναίκες και είμαι αισιόδοξη. Γιατί τα πράγματα αλλάζουν και αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε τις στερεοτυπικές, πατριαρχικές ανοησίες πως για παράδειγμα, αν μαζευτούμε πολλές σε μία δουλειά, θα σκοτωθούμε γιατί “έτσι είμαστε εμείς οι γυναίκες, βγάζουμε η μία τα μάτια της άλλης…

Σύγχρονη γυναίκα. Οι γυναίκες του σήμερα στεγνώνουν;
Η ζωή είναι δύσκολη, μας απογοητεύει και μας ματαιώνει. Πολλές φορές κάνουμε το τρομερότερο όλων, μπαίνουμε εμείς οι ίδιες σε αυτές τις καταστάσεις που θα μας ματαιώσουν. Αν το περιβάλλον δεν ευνοεί να έρθεις σε επαφή με τον εαυτό σου και σε οδηγεί στο να κρύβεσαι, τότε ναι στεγνώνεις.

Πάντως εγώ βλέπω τις γυναίκες και είμαι αισιόδοξη. Γιατί τα πράγματα αλλάζουν και αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε τις στερεοτυπικές, πατριαρχικές ανοησίες πως για παράδειγμα, αν μαζευτούμε πολλές σε μία δουλειά, θα σκοτωθούμε γιατί “έτσι είμαστε εμείς οι γυναίκες, βγάζουμε η μία τα μάτια της άλλης”. Και βλέπω όλο αυτό να αλλάζει και τις γυναίκες να κάθονται η μία στο πλευρό της άλλης, καθαρά, ισότιμα και χωρίς φθόνο.

Δεν μπορώ να μη βλέπω και τα πολλά πισωγυρίσματα της κοινωνίας τα οποία με ανησυχούν πάρα πολύ. Σκέφτομαι όμως και αυτές τις γυναίκες στο Ιράν που είναι έτοιμες να πεθάνουν.

Κάτι φαίνεται να ξεκινά εκεί…
Θα δούμε, κανένας αγώνας δεν ξεκίνησε και πήγε σφαίρα μέχρι τέλους. Κι αν σκεφτεί κανείς πως οι γυναίκες άρχισαν να απαιτούν την ισότητα στις αρχές του εικοστού αιώνα πιο δυναμικά, δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια. Έχουμε καταφέρει πολλά πράγματα και έχουμε άλλα τόσα να καταφέρουμε. Αλλά βλέπω γύρω μου μία αλληλεγγύη των γυναικών και είμαι πολύ αισιόδοξη.

Το πισωγύρισμα αυτό που ανέφερες γύρω μας πώς το αντιμετωπίζεις;
Προσπαθώ κάπως να το εκλογικεύσω και να μη με παρασύρει η βιαιότητα και η νοσηρότητα των πραγμάτων στο να χάσω κι εγώ το κουράγιο μου. Νομίζω πως κάθε σύστημα δίνει όλες τις μάχες που πρέπει να δώσει για να κρατηθεί στη ζωή. Αλλά δε θα του περάσει. Τώρα το προσπαθεί με δόλιο τρόπο, ειδικά από τον κορονοϊό και μετά. Αλλά το έχω ξαναπεί και θα το λέω συνέχεια. Εγώ πιστεύω πως ο κόσμος αλλάζει και θέλουν δε θέλουν, θα αλλάξει. Δε γίνεται διαφορετικά. Δεν μπορούν να το σταματήσουν.

Θέλω να πιστεύω πως από τη στιγμή που καταλαβαίνεις πως υπάρχει ένας άλλος δρόμος και αρχίζει η επιθυμία για αυτόν τον δρόμο, την επιθυμία δεν μπορείς να τη σταματήσεις και είναι το πιο ισχυρό πράγμα για μένα.

Πιο ισχυρό και από τα συμφέροντα;
Κάποια στιγμή ναι. Εγώ το έχω ζήσει στον μικρόκοσμό μου και στις δικές μου μικρές ή μεγάλες επιθυμίες, όταν ήρθα αντιμέτωπη με τη δική μου οικογένεια και τις επιθυμίες και προσδοκίες που είχαν για μένα. Ονειρευόντουσαν για μένα ερήμην μου. Και εγώ όταν βρήκα την επιθυμία μου, αυτή έγινε βαθιά πίστη και μπόρεσα να ορθώσω το ανάστημά μου. Και χωρίς όπλα έτσι; ‘Ήμουν αρκετά μικρή.

ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΣΑΝ … ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΑ

Εσύ πώς κυνήγησες τη δική σου επιθυμία;
Εγώ συνάντησα τον χορό όταν ήμουν εντεκάμισι χρόνων και είπα “ θα γίνω χορεύτρια”. Αυτό ήταν ανήκουστο για τους δικούς μου που ήθελαν να πάρω ένα πτυχίο, να μπω στο πανεπιστήμιο και να γίνω κάτι στην κοινωνία. Και πολύ σωστά έκαναν. Και εγώ είπα, οκ, έτσι είναι τα πράγματα. Τι πρέπει να κάνω για να γίνω χορεύτρια; Και τα έκανα όλα. Κάναμε συμφωνία πως θα πάω στο πανεπιστήμιο αν κάθε χρόνο με γράφουν στο μπαλέτο. Έκανα καλοκαιρινά φροντιστήρια για να δώσω πανελλήνιες.

Έπρεπε να βρω τον τρόπο να πραγματοποιήσω την επιθυμία μου. Ήταν τόσο μεγάλη που μετά κατάλαβα πως η επιθυμία και η βαθιά πίστη είναι χιονοστιβάδα. Δε βρίσκει κανένα εμπόδιο στον δρόμο της. Όμως πρέπει να είναι τόσο δυνατή, τόσο φωτεινή και τόσο σκληρή πολλές φορές.

Βεβαίως ήμουν τυχερή γιατί είχα δύο γονείς που μας υπεραγαπούσαν και εμένα και τον αδελφό μου και παρ’ όλα τα εμπόδια και τις δυσκολίες και τα όχι, στο τέλος είχαν αυτή τη συναισθηματική ευφυΐα να καταλάβουν πως με αυτόν τον τρόπο θα ήμουν ευτυχισμένη.

Συνεπώς εγώ καταλαβαίνω πως έχω απέναντί μου έναν πολύ δυνατό άνθρωπο που κυνηγά την επιθυμία του..
Δεν είμαι μόνο δυνατή. Αλλά προσπαθώ να το θυμάμαι. Πώς μπορώ να καταφέρω αυτό που θέλω. Και τις στιγμές που λυγιζω, φοβάμαι, προσπαθώ να ανασύρω και να θυμηθώ ξανά τα στοιχεία που με βοήθησαν να βγαίνω στο φως κάθε φορά. Δεν το έχουμε έτοιμο αυτό.

Αυτήν την αίσθηση δύναμης την αποκτούμε σαν παιδιά έτσι;
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον που ήταν σχετικά υγιές. Με ανθρώπους που αγαπούσαν τα παιδιά τους, που αγαπούσαν ο ένας τον άλλον. Και εννοείται υπήρχαν προβλήματα πολλά, όμως αισθανόμασταν ότι ανήκουμε κάπου. Και αυτό είναι πηγή δύναμης. Γι΄αυτό και έχω ισχυρούς δεσμούς με τους συγγενείς μου και έχω καταφέρει να δημιουργήσω δεσμούς και με άλλους ανθρώπους. Εννοώ τις εκλεκτικές οικογένειες και συγγένειες.

Ρίζες λοιπόν…
Ναι, αισθάνομαι πως έχω ρίζες και μάλιστα γερές και μετά βέβαια κι εγώ κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να μην αφήσω αυτές τις ρίζες να μαραθούν για να συνεχίσει να ανθίζει το δέντρο. Και στο θέατρο λειτουργώ έτσι. Αναζητώ τις συνεργασίες. Και οι ρόλοι είναι κάτι σημαντικό, αλλά χωρίς τη συνεργασία, οι ρόλοι είναι απλά χαρτιά, λέξεις.

Γι’ αυτό και η δεύτερη τώρα συνεργασία με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο;
Ο Οδυσσέας είναι άνθρωπος της καρδιάς μου. Τον συνάντησα πρώτη φορά το 2000 που κάναμε Δον Ζουάν στο Εθνικό Θέατρο και τότε κατάλαβα πως αυτός ο άνθρωπος εκτός από πολύ ταλαντούχος, είναι ένας “καθαρός” άνθρωπος. Τον εκτιμώ και τον εμπιστεύομαι απεριόριστα και η γνώμη μου δεν έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια. Ως σκηνοθέτης είναι ευφυής και παιχνιδιάρης, γελάμε πολύ. Παράλληλα είναι απαιτητικός και σε βοηθά, αν και εσύ δεν φοβηθείς, να κάνεις μία γενναία καταβύθιση και ανάγνωση και του εαυτού σου και του έργου.

“Τα παιδιά είναι παιδιά” λέει η Φιλουμένα στο έργο…
Δύσκολη η συζήτηση για την παιδική κακοποίηση, ειδικά σήμερα που βγαίνουν τόσα στη δημοσιότητα. Ξέρεις, η Φιλουμένα είναι ένα από αυτά τα παιδιά που ακούμε αυτές τις μέρες. Ένα κορίτσι που έγινε πόρνη στα 17 της και ουσιαστικά ο πατέρας της την ώθησε σε αυτό. Η ίδια λέει “μια φορά μου είπε καλή κουβέντα ο πατέρας μου, τη φέρνω στο μυαλό μου και ανατριχιάζω ακόμη. Θα ‘μουν δε θα ‘μουν 13 χρόνων και μου είπε “για να σε δω μωρέ εσένα, μεγάλωσες, και εδώ δεν έχουμε μια μπουκιά να βάλουμε στο στόμα μας”.

Η κακοποίηση των παιδιών. Ένα τεράστιο έγκλημα που η κοινωνία πρέπει να φροντίσει να το λύσει. Να δημιουργήσει ποινές και να αλλάξει το νομοθετικό και να τους κόψει τα πόδια. Κακά τα ψέματα. Η νοσηρότητα των ανθρώπων δε θα αλλάξει. Αυτό που μπορεί να αλλάξει είναι να μην την γλιτώνει κανείς και για κανέναν λόγο. Και να πιστεύουμε και να ακούμε τα παιδιά. Είναι δική μας υποχρέωση, όχι δική τους. Χθες το βράδυ, ήμουν στη Στέγη στο “I ‘m positive”. Ήταν από τα πιο συγκινητικά πράγματα που έχω πάει. Είδα το πώς οι γονείς μπορούν να σταθούν δίπλα στα παιδιά τους. Τελικά η αγάπη και η αποδοχή τα θεραπεύει και τα γιατρεύει όλα. Μα όλα. Και επίσης ότι η υποχρέωση είναι από τους μεγάλους στα παιδιά, όχι το αντίστροφο.

Η κακοποίηση των παιδιών. Ένα τεράστιο έγκλημα που η κοινωνία πρέπει να φροντίσει να το λύσει. Να δημιουργήσει ποινές και να αλλάξει το νομοθετικό και να τους κόψει τα πόδια. Κακά τα ψέματα.

Για να γυρίσω όμως στη Φιλουμένα Μαρτουράνο, το τρομερό είναι πως είναι ένα ναπολιτάνικο έργο. Και το λέω αυτό γιατί οι ήρωες τσακώνονται, είναι οξύθυμοι, είναι γελοίοι, αστείοι, τα πάντα. Από κάτω, όμως, υποβόσκει μία τεράστια τραγωδία. Γιατί αυτή γέννησε τρία παιδιά ούσα πόρνη. Κανείς δεν ξέρει τι τα έκανε. Τα έδινε σε ορφανοτροφεία, της τα μεγαλώνανε άλλοι; Και μέχρι σήμερα, δεν τους έχει πει πως είναι η μητέρα τους. Κλέβει τον Σοριάνο για να τα μεγαλώνει και τα κοιτάει πάντα από μακριά. Όταν πηγαίνουν στο σχολείο, όταν είναι άρρωστα. Δεν μπορεί να τα αγκαλιάσει, να τους πει πως είναι η μάνα τους… Και παρόλα αυτά τους μεγαλώνει, τους κάνει άντρες. Την ίδια στιγμή σε ένα άλλο επίπεδο η τραγωδία συνεχίζει να διαδραματίζεται για όλα τα ανεκπλήρωτα, τα ανείπωτα, για όλα τα χέρια που δεν ανοίχτηκαν, για όλα τα συναισθήματα που δε βιώθηκαν.

Με αυτή την έννοια η Φιλουμένα είναι αστέρι. Είναι μια γυναίκα σοφή μέσα από τη λαϊκότητά της. Μία γυναίκα παράδειγμα. Για μένα είναι ηρωική πράξη ακόμη και το ότι κλέβει τον Σοριάνο προκειμένου να τα αναστήσει.

Έχει δημιουργήσει το δικό της ηθικό σύστημα
Το λέει κιόλας: “εγώ είμαι η Φιλουμένα Μαρτουράνο, η γυναίκα που δεν κλαίει ποτέ, με τους δικούς μου κανόνες”.

Ο Ντομένικο Σοριάνο μοιάζει με τον σύγχρονο άντρα;
Δεν είναι κακός. Είναι ένας άνθρωπος που του δόθηκαν πολλά πράγματα στη ζωή και μπορεί και να ξέχασε να τα εκτιμήσει. Συμβαίνει αυτό. Όμορφος, γόης, έξυπνος, ένας ωραίος άνθρωπος. Σε όλους μας έχει συμβεί αυτό. Και κάπου εκεί ερωτεύτηκε μία πόρνη. Και το συναίσθημα αυτό τον έκανε να τη σπιτώσει, αλλά όχι να την παντρευτεί γιατί ανήκουν σε άλλη τάξη οι δυο τους.

Δεν είναι σε καμία περίπτωση κακός. Κάνει και αυτός τη δική του διαδρομή μέσα στο έργο. Όταν εκείνη φεύγει θα μπορούσε να μείνει χαμένος. Δε μένει όμως. Πάει, τη βρίσκει, την παντρεύεται. Όταν την ρωτά ποιο είναι το παιδί του του λέει αυτή: “Θα γίνουμε μία κόλαση, μην το κάνεις αυτό…Θα σκοτωθούν μεταξύ τους. Παιδιά μας είναι όλα”.

Την κάνει τη διαδρομή ο Ντομένικο και λέει “εντάξει, σ αγαπώ”. Γι΄αυτό και μας άρεσε αυτό το έργο. Το φως είναι στο ζευγάρι, όχι μόνο στη Φιλουμένα. Στην επιτυχή έκβασή τους. Σε εκπλήσσουν, δεν πιστεύεις πως θα είναι μαζί. Και σκέφτεσαι, έτσι είναι η ζωή, είναι ανοιχτή και στα θαύματα. Και το θαύμα είναι πάρα πολύ σημαντικό στο έργο.

Βλέπουμε τέτοια θαύματα σήμερα στις σχέσεις μας; Πολεμάμε γι’ αυτές;
Εκεί είναι το δύσκολο. Δε νομίζω πως υπάρχει κάτι πιο δύσκολο από τις ανθρώπινες και δη τις ερωτικές σχέσεις. Παλιότερα οι άνθρωποι δεν είχαν και την ευκαιρία να απεγκλωβιστούν από μία δυστυχισμένη σχέση. Σήμερα που το διαζύγιο έχει απενοχοποιηθεί, ίσως πάλι το κάνουν λίγο πιο εύκολα. Είναι προτιμότερο όμως να έχεις μία διέξοδο παρά να μην έχεις.

Το να πολεμήσεις σε μία σχέση είναι πάρα πολύ δύσκολο και χρειάζονται και τα δύο μέρη. Πρέπει να αγγίξουν και οι δύο ένα επίπεδο ωριμότητας για να φτάσουν σε ένα επίπεδο συζήτησης και πάντα αποφεύγουμε κάτι τέτοιο. Έχω την αίσθηση πως οι άνθρωποι δεν μπορούσαν ούτε και παλιότερα να πολεμήσουν. Ζούσε ο καθένας απλώς τη σιωπηλή μαρτυρική ζωή του. Λίγοι παλεύουν για τις σχέσεις τους και τελικά αυτές γίνονται λειτουργικές. Σκέψου πως και στη Μαρτουράνο, έχουν περάσει 25 χρόνια και τα τελικά βρίσκουν. Όταν αυτή ανοίγει το στόμα της για πρώτη φορά…

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΚΑΙ Η ΣΤΟΡΓΗ

Η δύναμη του μυστικού πάντως κυριαρχεί και σήμερα. Ποιον προστατεύεις με το μυστικό αλήθεια;
Συνήθως κρατάμε μυστικά, ενώ θα έπρεπε να έχουν ειπωθεί τα πράγματα. Νομίζουμε πως προστατεύουμε, αλλά στην πραγματικότητα βάζουμε απλώς πράγματα κάτω από το χαλί…

Στην τηλεοπτική Στοργή ακούς πάρα πολλά μυστικά. Πώς αισθάνεσαι στον ρόλο της ψυχολόγου;
Με ενδιέφερε πολύ αυτός ο ρόλος. Μου άρεσε το σενάριο γιατί είναι κάτι διαφορετικό από αυτά που βλέπουμε στην ελληνική τηλεόραση. Με ιντρίγκαρε πολύ και το θέμα της ψυχοθεραπείας, γιατί έχω κάνει και η ίδια. Και είναι το σημαντικότερο δώρο που έχω κάνει στον εαυτό μου, γιατί δημιούργησα μία σχέση μαζί του μία περίοδο που είχα απορίες, σοβαρούς προβληματισμούς και δεν μπορούσα να τακτοποιήσω τα πράγματα μέσα μου.

Ήμουν πολύ τυχερή επίσης γιατί έτυχε να έχω απέναντί μου έναν άνθρωπο με πολύ μεγάλη γνώση, εμπειρία και τεράστια αγάπη για τους ανθρώπους. Ο ρόλος μου αυτός στη σειρά είναι και λίγο φόρος τιμής σε αυτή τη γυναίκα που πραγματικά έχτισα μαζί της μία σχέση εμπιστοσύνης και ζεστασιάς στο πλαίσιο πάντα της ψυχοθεραπείας.

Και ήταν και λίγο το πρότυπό μου. Παρόλο που είχα ένα σενάριο μπροστά μου και παρόλο που ο χαρακτήρας που υποδύομαι είναι πιο συναισθηματικός και εκδηλωτικός απ΄ότι δεοντολογικά επιτρέπεται. Ωστόσο, αυτό λέει το σενάριο- το οποίο το έχει γράψει ψυχίατρος. Αρκετές φορές, δηλαδή, ξεφεύγουν δάκρυα στην ηρωίδα και κλαίει.

Στη σειρά αυτή μπήκα στην άλλη θέση. Έχω βρεθεί στη θέση του ανθρώπου που αναζητά βοήθεια και τώρα είμαι αυτή που δέχεται θεραπευόμενους και πρέπει να τους βοηθήσει. Και επίσης συνειδητοποίησα πόσο δύσκολη δουλειά είναι αυτή του ψυχοθεραπευτή και πόσα όρια θέλει. Εγώ, που υποδυόμουν έναν ρόλο και είχα απέναντί μου ηθοποιούς, και υπήρχαν μέρες που ήταν βαριές κι ασήκωτες.

Νομίζω πως είναι πολύ καλά ιδωμένες οι ιστορίες. Και με χοροποιούν τα μηνύματα που δέχομαι από τον κόσμο. Ακόμη και ένας να ζητήσει βοήθεια από κάποιον ειδικό σημαίνει πως κάτι καλό κάνουμε.

ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ

Ας γυρίσουμε σε σένα. Σε θυμάμαι από το Εθνικό, κάτω στην Πειραματική Σκηνή, το 2002…
Η αλήθεια είναι πως η σχέση μου με τη σκηνή είναι πολύ παλιά. Βρίσκομαι στη σκηνή τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου, καθώς από τα 15 μου είμαι στη σκηνή σαν χορεύτρια. Διάλεξα το θέατρο για να παραμείνω στη σκηνή. Και διάλεξα μία δουλειά που μου θύμιζε πάρα πολύ τη ζωή. Γιατί στο χορό ή στο τραγούδι έχεις μία φόρμα που αν τη μάθεις καλά και αναπτύξεις την τεχνική σου σε απελευθερώνει γιατί το όριο είναι η ίδια η φόρμα. Στο θέατρο είναι άλλα τα όρια για να δημιουργήσεις και να προστατευτείς. Είναι πιο θολά, τα χάνεις συνέχεια, τα ξαναβρίσκεις. Διαρκώς έχεις άλλες ισορροπίες. Είναι μία δύσκολη δουλειά που απαιτεί πάρα πολλές δυνάμεις από σένα.

Πάντως δεν σε έχει “στεγνώσει” αυτή η δουλειά. Κάνεις πάντα λίγα και καλά πράγματα… Με την αναγνωρισιμότητα και το ταλέντο σου θα μπορούσες να είσαι κυριολεκτικά παντού.
Η αλήθεια είναι πως από την αρχή δεν μπορούσα να κάνω πολλά πράγματα γιατί χρειάζομαι χρόνο να αφοσιωθώ σε κάτι. Είμαι άνθρωπος της σχέσης. Κάνω συναισθηματικές σχέσεις. Δεν μου αρέσουν οι περιστασιακές επαγγελματικές εμπειρίες. Χρειάζομαι χρόνο για να συνδεθώ. Μεγαλώνοντας και έχοντας κατακτήσει ωστόσο κάποια πράγματα, θα έλεγα πως πλέον θα μπορούσα να κάνω ένα σίριαλ και να παίζω και στο θέατρο το βράδυ. Πλέον έχω μεγαλύτερη ευελιξία να μπορώ να μοιραστώ σε δύο πράγματα.

Δεν έχεις σκεφτεί ποτέ να κάνεις τον δικό σου θίασο; Το ρωτώ γιατί αποτελείς σταθερή αξία στο ελληνικό θέατρο τα τελευταία χρόνια.
Είναι άλλες οι εποχές σήμερα. Εκείνες οι γυναίκες που το έκαναν, έκαναν αυτό που έπρεπε να κάνουν. Είχαμε κάποιες σταρ, την Βουγιουκλάκη, την Καρέζη, τη Λάσκαρη. Ήταν άλλες οι εποχές που ευδοκιμούσαν πράγματα που τώρα δεν αντέχουν. Από την άλλη πλευρά δε μου αρέσουν οι θεσμικές θέσεις. Μπορώ να είμαι καπετάνιος και πολύ καλά, αλλά δε μου αρέσουν οι σχέσεις εξουσίας. Νομίζω πως είμαι καλύτερα στα μετόπισθεν.

Φιλουμένα Μαρτουράνο, Από 26 Οκτωβρίου στο Θέατρο Δημήτρης Χορν, Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theater/filoumena-martourano/

Η Μαρία Ναυπλιώτου φοράει δημιουργία της εταιρείας THEMIS Z.