ΜΠΗΚΑΜΕ ΣΤΗΝ ΠΡΟΒΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΞΑΡΧΑΚΟΥ- ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΛΥΡΕΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Σε μία ζεστή ιδιωτική πρόβα, ο Σταύρος Ξαρχάκος μάς μίλησε για την συνάντηση Πόντου και Κρήτης στη μουσική παράσταση που θα παρουσιάσει στο Παλλάς.
Μία ματιά από την… κλειδαρότρυπα στην πρώτη πρόβα του σπουδαίου τραγουδοποιού Σταύρου Ξαρχάκου ρίξαμε στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη συναυλία με τίτλο “Ερόδισ’ η ανατολή και ξέφεξεν η δύση – Από τον Πόντο ως την Κρήτη”, που θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Παλλάς τη Δευτέρα 27 Μαρτίου.
Σε μία ζεστή ιδιωτική συνάντηση με δημοσιογράφους στο στούντιο Manos Backline Services, ο Σταύρος Ξαρχάκος μάς μίλησε για την παραδοσιακή ψυχή που δονείται από τη λύρα, και την αέρινη συνάντηση του Πόντου και της Κρήτης. Παρόντες, συνοδοιπόροι σε αυτή τη μουσική πανδαισία η Ηρώ Σαΐα, ο Χαΐνης Δημήτρης Αποστολάκης και ο ερμηνευτής ποντιακού τραγουδιού, Αλέξης Παρχαρίδης.
Τη Δευτέρα 27 Μαρτίου το Θέατρο Παλλάς θα πλημμυρίσει από μελωδίες που πέρασαν από γενιά σε γενιά, αφηγήσεις που παρέμειναν ζωντανές από στόμα σε στόμα και διαχρονικά, ιστορικά δημοτικά τραγούδια θα έχουν την τιμητική τους, μιας και εκείνη τη βραδιά θα παρουσιαστούν μέσα από την ευρηματική ενορχηστρωτική ματιά του μεγάλου συνθέτη.
Σταύρος Ξαρχάκος: “Τα τελευταία χρόνια την ιστορία και την παράδοση την έχουμε γράψει κάπου”
Στην κεντρική αίθουσα του στούντιο ηχογράφησης οι βασικοί συντελεστές της συναυλίας κάθονται μπροστά μας κοιτάζοντας με σεβασμό τον μαέστρο Σταύρο Ξαρχάκο. Μιλώντας στους δημοσιογράφους, κάτι που κάνει σπάνια, ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης αναφέρθηκε στο αγαπημένο του θέμα: την παράδοση. “Σήμερα οι συντελεστές της παράστασης – εκτός από την ορχήστρα – βρισκόμαστε για πρώτη φορά, ώστε να πούμε τα πιο ιδιαίτερα πράγματα μεταξύ μας. Σε δύο πράγματα, κατά την άποψή μου, κουμπώνει η ψυχή μας – στην ιστορία και στην παράδοση.
Τα τελευταία χρόνια την ιστορία και την παράδοση την έχουμε γράψει κάπου. Με τον Δημήτρη, τον Αλέξη και την Ηρώ είπαμε να ακουμπήσουμε στην παράδοση και μάλιστα στην πολύ “σκληρή”. Δηλαδή Βορρά και Νότου, δηλαδή Πόντος και Κρήτη. Με ένα κοινό στοιχείο που ενώνει αυτούς τους δύο πόλους που είναι η λύρα. Βέβαια διαφορετική είναι η ποντιακή λύρα, διαφορετική η κρητική, αλλά είναι λύρες και οι δύο. Επιλέξαμε τραγούδια παραδοσιακά, τα οποία θα πούμε με μια δική μας άποψη, χωρίς να πάμε να τα αντιγράψουμε”.
Δημήτρης Αποστολάκης: “Ο Ξαρχάκος λακωνίζει με ματιά εύστοχη εδώ και χρόνια”
Παίρνοντας τη σκυτάλη ο “θεωρητικός της παρέας” Δημήτρης Αποστολάκης, ευχαρίστησε με την κελαριστή φωνή του τον μαέστρο, λέγοντας: “Ο Ξαρχάκος είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή συνθέτης στην Ελλάδα και είναι τιμή μου που με κάλεσε. Έχει καθαρή, διεισδυτική ματιά, ήθος και αυτοσυνέπεια, λακωνίζει και όλα αυτά τα χρόνια είναι εύστοχος στη ματιά του. Θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερα τυχερό και θέλω να υπηρετήσω το όραμα που είχε γι αυτή τη συγκεκριμένη παράσταση”.
Θυμίζουμε ότι σε συνέντευξή του στο NEWS 24/7 ο Δημήτρης Αποστολάκης είχε περίπου σκιαγραφήσει τη βαρύτητα μιας μορφής σαν τον σπουδαίο Σταύρο Ξαρχάκο, λέγοντας: “…είναι επιτακτική η ανάγκη ανάδυσης μορφών που θα πραγματώνουν με τη ζωή τους τις υψηλές έννοιες που οραματιζόμαστε. Έχουμε ανάγκη από αυτοσυνεπείς ανθρώπους, από φωτισμένους δασκάλους, από Σύμβολα. Γιατί οι ιδέες δεν είναι σύννεφα. Κατοικούνε στις πράξεις των αληθινών μερακλήδων της ζωής.”
Ο Ξαρχάκος είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή συνθέτης στην Ελλάδα και είναι τιμή μου που με κάλεσε σε αυτή τη συναυλία. Έχει καθαρή, διεισδυτική ματιά, ήθος και αυτοσυνέπεια, λακωνίζει και όλα αυτά τα χρόνια είναι εύστοχος τη ματιά του.
Με τη σειρά του, ο Αλέξης Παρχαρίδης ανέφερε: “Είμαι και εγώ πολύ ευτυχισμένος που για πρώτη φορά συναντώ τον κ. Ξαρχάκο. Ανακαλύφθηκε από τον συνθέτη ένα ανεξερεύνητο πεδίο, που είναι η παραδοσιακή μουσική όλης της Ελλάδας. Είναι μία πολύ σπουδαία μουσική, που δυστυχώς δεν ενδιαφέρει και πολύ κόσμο και μάλλον πάμε να τη χάσουμε. Με τις προσπάθειες του κ. Σταύρου θα της δώσουμε ζωή, ώστε ο κόσμος να προσπαθήσει αν όχι να υποψιαστεί τουλάχιστον να γευτεί τα αρώματα και τις γεύσεις της.”
Παίρνοντας τον λόγο η Ηρώ Σαΐα μίλησε για τις ποντιακές ρίζες της με τις οποίες ήρθε σε επαφή και μέσα από την παρουσίαση της εκπομπής “Οι θησαυροί του Πόντου” της ΕΡΤ. Σε συνέντευξή της στο NEWS 24/7 είχε πει για την εκπομπή, μέσω της οποίας ξανασυνάντησε τον ερμηνευτή Αλέξη Παρχαρίδη: “είναι το αποτέλεσμα μιας συλλογικής δουλειάς της ομάδας που έκανε μια προσεκτική έρευνα έτσι ώστε να παρουσιάσουμε τους “θησαυρούς” των Ποντίων όχι μόνο του παρελθόντος αλλά και του σήμερα”. Στην πρόβα μας είπε: “Χαίρομαι πάρα πολύ που ήρθα έστω και όψιμα σε επαφή με τις ποντιακές ρίζες μου. Το ποντιακό μου αίμα χτύπησε ακούγοντας ξανά τη λύρα και χαίρομαι ιδιαίτερα που μια μεγάλη μου αγάπη κι ας μην είμαι Κρητικιά, η Κρήτη, σμίγει με τον Πόντο σε αυτή τη συναυλία” .
Κατά τη διάρκεια αυτής της πριβέ πρόβας είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε τον Αλέξη Παρχαρίδη να ερμηνεύει το “Πατρίδα μ’ αραεύω σε”, που έχει τραγουδήσει και ο Καζαντζίδης με τη χαρακτηριστική φράση ”Στα ξένα είμαι Έλληνας και στην Ελλάδα ξένος.
Ο Χαΐνης Αποστολάκης “απάντησε” με την κρητική του λύρα και μία παμπάλαια κρητική μαντινάδα: “Αν είναι η μέρα όμορφη την κάνει το σκοτίδι / κι αν έχει αξία η ζωή ο θάνατος τη δίδει”.
Αν έχει αξία η ζωή /Ο θάνατος τη δίνει,
Κι αν είναι η μέρα όμορφη /Την κάνει το σκοτίδι.
Κι όποιος τα μάτια τση ψυχής/ Δεν ξέρει να διαβάζει,
Πάντα θα μένει αμόρφωτος / Όσο κι αν κοπιάζει
Ο μαέστρος διέκοψε για να επισημάνει το πόσο λυρικά έφτασαν να συναντηθούν αυτοί οι δύο πόλοι, αυτές οι δύο λύρες – η ποντιακή και η κρητική – σαν να έπαιξαν τον ρόλο πρεσβευτών για τη συνάντηση δύο πολιτισμών.
Τέλος, ακούσαμε το υπέροχο τραγούδι “Μεσοπέλαγα αρμενίζω” του Κώστα Μουντάκη, το οποίο έχει ερμηνεύσει μεταξύ άλλων ο Νίκος Ξυλούρης. Ηρώ Σαΐα και Δημήτρης Αποστολάκης για πρώτη φορά ερμήνευσαν αυτό το συγκινητικό αποχαιρετισμό στην θάλασσα, δημιουργώντας ρίγη συγκίνησης.
Ξαρχάκος για τις διαδηλώσεις: “Εξέφρασαν την ψυχή τους, χωρίς κομματικές ομπρέλες”
Ο μαέστρος έκανε και ένα σχόλιο για την επαφή των νέων με την παραδοσιακή μουσική και τις διαδηλώσεις για τα Τέμπη. “Αυτό που ακούω γενικά ότι οι νέοι δεν έχουν σχέση με την παράδοση είναι λάθος. Μην ξεχνάτε σε όλη την επικράτεια πόσες σχολές παραδοσιακού χορού ή παραδοσιακής μουσικής έχουν ανοίξει. Είναι πολλές και φοιτούν εκεί πολλά παιδιά, πολύ περισσότερα από ότι υπήρχαν πριν από είκοσι χρόνια. Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος για αυτά τα παιδιά. Και οι διαδηλώσεις που έκαναν για αυτή τη μεγάλη τραγωδία, το πώς βγήκαν μπροστά, έξω από τα i-phone και τα λάπτοπ. Με πάθος, χωρίς να είναι κάτω από κομματικές ομπρέλες. Γράφουν μηνύματα σε χαρτονάκια. Και δεν ήταν του ΚΚΕ ή της Νέας Δημοκρατίας. Ήταν η ψυχή τους και αυτό το οποίο αισθάνθηκαν. Το πρόβλημα είναι πως από εδώ και πέρα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα πράγματα τα οποία έρχονται, τα οποία είναι άσχημα όχι καλά.”
Η πρόβα ολοκληρώθηκε και όλοι δώσαμε ραντεβού τη Δευτέρα 27 Μαρτίου το Θέατρο Παλλάς για να απολαύσουμε την καρδιακή συνάντηση Πόντου και Κρήτης, μέσα από τη ματιά του σπουδαίου μας τραγουδοποιού, ο οποίος γνωρίζει ιδανικά να “γεφυρώνει” το παρελθόν με το σήμερα, στηρίζοντας με θέρμη και τη νέα γενιά μουσικών.
Συντελεστές
- Σταύρος Ξαρχάκος (Διεύθυνση Ορχήστρας)
- Ερμηνεύουν: Χαΐνης Δημήτρης Αποστολάκης, Αλέξης Παρχαρίδης, Ηρώ Σαΐα
- Μουσικοί: Νεοκλής Νεοφυτίδης – πιάνο, Βασίλης Δρογκάρης – ακορντεόν, Ηρακλής Ζάκκας – μπουζούκι, Γιώργος Παππάς – λαούτο, νυκτά έγχορδα, Γιάννης Ταυλάς – κιθάρες, λαούτο, Μιχάλης Νικόπουλος – λαούτο, Βαγγέλης Πασχαλίδης – σαντούρι, Γιώργος Ατματσίδης – ποντιακή λύρα, Γιάννης Δίσκος – πνευστά, Στέφανος Χατζηαναγνώστου – φλάουτο, Δημήτρης Καζάνης – βιολί, Ειρήνη Σαχταρίδου – αγγείο, Χάρης Κελλάρης – ηλεκτρικό μπάσο, Τάκης Βασιλείου – ντραμς, κρουστά.
- Ηχοληψία: Γιώργος Κορρές, Γιώργος Κολεβέντης.
- Φωτισμοί: Μαρία Αθανασοπούλου
- Φωτογραφίες: ©VaGGiNet/ Evaggelia Thomakou