Ο ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΚΑΙ ΤΑ “ΑΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΑ” ΜΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΘΕΤΗΣΗΣ

Η τελευταία πράξη ενός πολυετούς δράματος, της υπόθεσης Novartis, η οποία συγκλόνισε για πολλούς και διαφόρους λόγους τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, παίχτηκε την εβδομάδα που μας πέρασε στη Βουλή, μετά και την απόφαση να τεθεί στο αρχείο η εισαγγελική έρευνα για ενδεχόμενη εμπλοκή του Άδωνι Γεωργιάδη.

Κορυφώθηκαν, οι έντονες αντιδικίες που δεν περιορίστηκαν στα έδρανα της Βουλής, αλλά μεταφέρθηκαν και στο καφενείο της. Όπως και η περαιτέρω στοχοποίηση των ερευνητών δημοσιογράφων, που επέλεξαν να ασχοληθούν με την υπόθεση και ως αντάλλαγμα βρέθηκαν κατηγορούμενοι. Ο θεσμός των “προστατευόμενων μαρτύρων” δέχθηκε ένα μεγάλο πλήγμα, ενδεχομένως και ανεπανόρθωτο, αφού δύσκολα πλέον κάποιος θα ρισκάρει να δώσει πληροφορίες στη Δικαιοσύνη, βάζοντας τον εαυτό του σε κίνδυνο, μόνο για να αμφισβητηθεί με τέτοιο τρόπο.

Εβδομήντα οκτώ σελίδες αριθμεί η υπ’ αριθμ. 3752/2022 διάταξη του εισαγγελέα Εφετών Παν. Καψιμάλη, με την οποία -κι αφού είχε προηγηθεί και η σύμφωνη γνώμη του επικεφαλής της Οικονομικής Εισαγγελίας, Χρ. Μπαρδάκη- τέθηκε στο αρχείο η έρευνα για πιθανή δωροδοκία του νυν υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων. “Συνεπώς εκ του υπάρχοντος αποδεικτικού υλικού δεν προκύπτουν πράξεις ή παραλείψεις του πρώην υπουργού Υγείας Α. Γεωργιάδη που να δύνανται να συσχετιστούν με πιθανή πράξη παθητικής δωροδοκίας – δωροληψίας πολιτικών αξιωματούχων. Ως εκ τούτου και οι αιτιάσεις του μάρτυρα με την κωδική ονομασία “Κελέση” δεν βρίσκουν έρεισμα στο ως άνω αποδεικτικό υλικό. Δεν προέκυψαν επίσης πραγματικά περιστατικά ικανά να θεμελιώσουν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της νομιμοποιήσεως εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα” αναφέρεται χαρακτηριστικά στο τέλος του εγγράφου.

Ωστόσο, η ανάγνωση των στοιχείων που συλλέχθηκαν κατά την πολυετή έρευνα, καθώς και του εισαγγελικού σκεπτικού, προκαλεί σειρά ερωτημάτων ως προς την πράξη της αρχειοθέτησης στο παρόν στάδιο.

Οι «αδιευκρίνιστες πιστώσεις»

Το 2018 με μία σειρά από παραγγελίες, η ελληνική Δικαιοσύνη παράγγειλε την άρση του τραπεζικού απορρήτου του Άδωνι Γεωργιάδη και των συνδεόμενων με τους τραπεζικούς του λογαριασμούς προσώπων, ενώ στη συνέχεια διενεργήθηκε σχετικός έλεγχος των τραπεζικών συναλλαγών του και των περιουσιακών του στοιχείων από ειδική επιστήμονα της Εισαγγελίας Εγκλημάτων Διαφθοράς. Όπως αναφέρεται, “από την έκθεση ελέγχου, η οποία επεκτάθηκε το χρονικό διάστημα από την 1 Απριλίου 2013 έως τις αρχές του 2018, και ειδικότερα την ανάλυση των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών του Α. Γεωργιάδη, της συζύγου του και των παιδιών του και των παιδιών της συζύγου του από προηγούμενο γάμο, προέκυψαν αρκετές αδιευκρίνιστες πιστώσεις”, οι οποίες αναφέρονται αναλυτικά. Συγκεκριμένα, στις οικονομικές χρήσεις 2013 έως 2018 προέκυψε ότι το συνολικό ποσό των 150.373 ευρώ αποτελεί αδιευκρίνιστες πιστώσεις, κυρίως καταθέσεις σε μετρητά.

Από τον έλεγχο αυτό, που περιελάμβανε τον έλεγχο ακινήτων και τη συμμετοχή του Άδωνι Γεωργιάδη σε επιχειρήσεις, προέκυψε -σύμφωνα με την εισαγγελική διάταξη- ότι: «η ειδική επιστήμονας κατέληξε ότι δεν διαπιστώθηκε με αδιάσειστο τρόπο ότι ο Σπυρίδων – Άδωνις Γεωργιάδης και τα συσχετιζόμενα με αυτόν φυσικά και νομικά πρόσωπα προέβησαν την περίοδο από 1 Απριλίου 2013 έως 2 Απριλίου 2018 σε οικονομικές συναλλαγές, με αποτέλεσμα την νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, με την εταιρεία Novartis ή με στελέχη αυτής (φυσικά πρόσωπα) ή με άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο ίδιο αντικείμενο κατά την περίοδο ευθύνης του. Τούτο διότι παρά το γεγονός ότι διαπιστώθηκαν αδιευκρίνιστες πιστώσεις και καταθέσεις σε μετρητά, δεν διαπιστώθηκε κίνηση ποσών από λογαριασμούς που σχετίζονται με την εταιρεία Novartis ή φυσικά πρόσωπα που σχετίζονται με αυτήν σε λογαριασμό του Σπυρίδωνος – Άδωνι Γεωργιάδη ή της οικογένειας του. Σύμφωνα με τις καταθέσεις του προστατευόμενου μάρτυρα «Αικατερίνη Κελέση», πόσο 140.000 € δόθηκε σε μετρητά και δεν έγινε διακίνηση του ποσού αυτού μέσω τραπεζικού συστήματος».

Ενώ ο εισαγγελικός λειτουργός δικαιολογεί κατ’αυτό τον τρόπο αυτές τις πιστώσεις, ωστόσο δεν μπαίνει στη διαδικασία έστω να ζητήσει τον περαιτέρω έλεγχο αυτών των «πιθανών φορολογικών παραβάσεων».

Σε αυτό, ήλθε να συμφωνήσει ο εισαγγελέας Καψιμάλης, επισημαίνοντας ότι «η διενεργήσασα τον έλεγχο ειδική επιστήμονας δεν διαπίστωσε ύποπτες κινήσεις που να οδηγούν σε νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα. Οι όποιες μικρές διαφοροποιήσεις διαπιστώθηκαν στα δηλωθέντα εισοδήματα δεν αφορούν την παρούσα δικογραφία, καθώς συνιστούν πιθανώς φορολογικές παραβάσεις. Δεν προκύπτει επίσης κάποια σύνδεση του Α. Γεωργιάδη με τα εικονικά τιμολόγια που αφορούν την εταιρία MMS COMMUNICATIONS ΕΛΛΑΣ ΑΕ». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο εισαγγελικός λειτουργός υποστηρίζει πως οι πιστώσεις αυτές -καθώς και το ότι καταβάλλονταν από εργαζόμενους των εταιριών ή συγγενικά του πρόσωπα- δεν συνιστούν «ασυνήθιστη ενέργεια» αφού «κατά το πλείστον θα πρόκειται για συχνές πωλήσεις με μικρό αντίτιμο, με τις εισπράξεις να συναθροίζονται και περιοδικά να κατατίθενται στους λογαριασμούς των εταιριών».

Κι ενώ ο εισαγγελικός λειτουργός δικαιολογεί κατ’αυτό τον τρόπο αυτές τις πιστώσεις, ωστόσο δεν μπαίνει στη διαδικασία έστω να ζητήσει τον περαιτέρω έλεγχο αυτών των «πιθανών φορολογικών παραβάσεων» ή να ελεγχθεί πιο συστηματικά αν πράγματι πρόκειται για «συχνές πωλήσεις» όπως υποθέτει. Βέβαια, οι εισαγγελικές αρχές δεν θέλησαν ούτε να ζητήσουν διευκρινίσεις από τον Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος είναι και ο κατάλληλος να εξηγήσει τί είδους πιστώσεις είναι τα συνολικά 150.000 ευρώ που εντοπίστηκαν.

«Δεν ικανοποίησε όλα τα αιτήματα»

Με μια αντίστοιχη λογική, η ελληνική Δικαιοσύνη κρίνει πως «δεν προκύπτει προπαρασκευή και προσυνεννόηση, η οποία να μπορεί να συσχετιστεί με πράξη δωροδοκίας, καθώς άλλως ο δωροδοκηθείς υπουργός θα είχε φροντίσει να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα της δωροδοκούσης εταιρείας». Μάλιστα, αποδέχεται ότι μπορεί να προκύπτουν ευθύνες άλλων εμπλεκομένων ατόμων, «πλην όμως δεν προκύπτει μια συνολική ευνοϊκή μεταχείριση που θα αναμενόταν εάν υπήρχε επέμβαση δωροδοκειθέντος υπουργού».

Παρά λοιπόν την έμμεση παραδοχή ότι κάποια από τα αιτήματα της Novartis ικανοποιήθηκαν, θεωρείται από τον εισαγγελέα Εφετών ότι δεν χρειάζεται να συνεχιστεί η έρευνα ως προς αυτά, έστω για την επιβεβαίωση ότι «η συμπεριφορά του δεν δεικνύει δωροδοκηθέν άτομο που επιχειρεί να ικανοποιήσει τα συμφέροντα του δωροδοκούντα». Και μάλιστα, όταν στην αμέσως επόμενη παράγραφο της διάταξης γίνεται αναφορά στην «όντως ασυνήθιστη για υπουργό, ενέργειας του, να παρευρεθεί κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής τιμών κατά την 1η και 2α/8/2013, για να υποστηρίξει την άποψη του για την αναγκαιότητα, λόγω μνημονιακής υποχρέωσης, εγκρίσεως των τιμών», την οποία δικαιολογεί ως «εμφανώς απαράσκευη» ενέργεια, αφού ο τότε υπουργός είχε μόλις αναλάβει τα καθήκοντα του και δεν γνώριζε πως θα αντιδρούσαν τα μέλη της αρμόδιας επιτροπής.

Όσο για την κατάθεση του προστατευόμενου μάρτυρα “Σαράφη”, ο οποίος είχε καταθέσει ότι τον Ιούλιο του 2013 ο Α. Γεωργιάδης φέρεται να εκδήλωσε ενδιαφέρον για να δημιουργήσει γέφυρα επικοινωνίας με την Novartis ως ηγετική εταιρία του κλάδου, ο εισαγγελικός λειτουργός την κρίνει ως μία αναφορά που δεν δείχνει ύποπτες προθέσεις από την πλευρά του πρώην υπουργού, καθώς -όπως συμπεραίνει- “υπονοεί θεσμική και μόνο επαφή”.

Η αποδόμηση της Κελέση

Η εισαγγελική διάταξη στέκεται και στις καταθέσεις που έδωσε ο προστατευόμενος μάρτυρας με την κωδική ονομασία «Αικατερίνη Κελέση», αφού αποτέλεσαν βασικό στοιχείο για την έναρξη της έρευνας συνολικά. Ο μάρτυρας άλλωστε, καταθέτει μεταξύ άλλων και πολύ συγκεκριμένα περιστατικά, περιγράφοντας καταστάσεις και ανθρώπους με αναλυτικές αναφορές. Κι όμως ο Π. Καψιμάλης δεν κρίνει αξιόπιστη την κατάθεση του, αμφισβητώντας ευθέως τα λεγόμενα του μάρτυρα.

Όπως εξηγεί, ενώ ο μάρτυρας έχει καταθέσει ότι ο Κ. Φρουζής έκανε μόνος του τέτοιου είδους «δοσοληψίες», «αίφνης, κατά παρέκκλιση της “δογματικής αυτής” συμπεριφοράς, φέρεται να επιτρέπει στον μάρτυρα με την κωδική ονομασία Κελέση να τον συνοδεύσει, ώστε να φωτογραφίσει με την μνήμη του την στιγμή της “δοσοληψίας” και να χρησιμεύσει ως αυτόπτης μάρτυρας. Και αυτό χωρίς να είναι αναγκαία η παρουσία του στο χώρο καθώς δεν χρειαζόταν να τον βοηθήσει (ο μεταφερόμενος φάκελος δεν θα ήταν βαρύς). Αντιθέτως για τον ίδιο επρόκειτο καθαρά για ταλαιπωρία. Έπρεπε να ακολουθήσει το Φρουζή από το χώρο στάθμευσης στην ασφάλεια του κτιρίου, ακολούθως να ανέβει στο χώρο που βρίσκεται το υπουργικό γραφείο, για να παραμείνει εκεί για ελάχιστα δευτερόλεπτα, να δει την δοσοληψία και ακολούθως να επιστρέψει στο χώρο στάθμευσης του οχήματος. Και όλα αυτά ενώ θα μπορούσε απλώς να αναμένει για ελάχιστο χρόνο την επιστροφή του Φρουζή στο χώρο στάθμευσης. Δεν εξηγείται συνεπώς λογικά γιατί ο Φρουζής επέτρεψε στον μάρτυρα με την κωδική ονομασία Κελέση να βρίσκεται μαζί του στους ως άνω χώρους και να παρακολουθεί δοσοληψίες που δεν θα έπρεπε να δει».

Πράγματι, ο κλειστός φάκελος που -κατά το μάρτυρα- δόθηκε σε γραμματέα του υπουργικού γραφείου, η οποία όπως και ο χώρος, περιγράφεται αναλυτικά, δεν θα ήταν βαρύς, ούτε έχει γίνει γνωστό για ποιο λόγο η «Αικατερίνη Κελέση» βρισκόταν εκεί, αν πράγματι βρισκόταν εκεί. Αντίστοιχα όμως, δεν εξηγείται πως η διάταξη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο προστατευόμενος μάρτυρας ψεύδεται και για ποιό λόγο να το κάνει κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αφού κρίνει ότι οι καταγγελίες της “Αικατερίνη Κελέση” δεν θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, θα πρέπει να αναφέρει και τους λόγους, που τον οδηγούν σε αυτή την απόφαση του.