O “V ZAKONE” ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΤΗΣ ΜΑΦΙΑΣ
Τι μάθαμε από την υπόθεση ενός Γεωργιανού κρατούμενου στα Χανιά.
Οι δικαστές του Συμβουλίου Εφετών Κρήτης είχαν μπροστά τους έναν ασυνήθιστο κρατούμενο. Ο βραχύσωμος Γεωργιανός, έγκλειστος στις φυλακές Χανίων, θεωρείται από τις ελληνικές και ξένες διωκτικές υπηρεσίες ως «υπασπιστής» του «αρχηγού της ρωσόφωνης μαφίας στην Ευρώπη», μόλις στα 32 του χρόνια.
Ο ίδιος εκτίει στις ελληνικές φυλακές ποινή κάθειρξης εννέα ετών σε πρώτο βαθμό, όμως στο μεταξύ καταδικάστηκε ερήμην, επίσης σε ποινή εννέα ετών, από δικαστήριο της γαλλικής πόλης Ρεν. Οι Γάλλοι ζήτησαν την έκδοσή του και στις αρχές του μήνα στάθηκε ενώπιον των δικαστών της Κρήτης, που θα έκριναν το παραπάνω αίτημα.
«Ξέρω ότι με ζητά η Γαλλία. Ζητώ να μην εκδοθώ», είπε. «Αναφέρομαι σε όσα είχα πει στα προηγούμενα συμβούλια. Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο». Ο 32χρονος αρνείται όλες τις κατηγορίες και υποστηρίζει ότι τόσο το γαλλικό όσο και το ελληνικό κατηγορητήριο είναι μια συρραφή τηλεφωνικών υποκλοπών. «Επισκέφθηκα δύο φορές σε έναν χρόνο τον αδερφό μου στη Νορμανδία. Πώς προκύπτει από αυτό ότι διηύθυνα εγκληματική οργάνωση;» είχε αναρωτηθεί σε προηγούμενο στάδιο.
Στην απόφαση του δικαστηρίου της Ρεν, που είδε το Magazine, περιγράφεται ότι ο 32χρονος καταδικάστηκε για σύσταση συμμορίας και ξέπλυμα χρημάτων, τα οποία προέρχονται από κλοπές και εκβιασμούς. Στο ίδιο έγγραφο, ωστόσο, σημειώνεται ότι μέρος όσων τού καταλογίζονται, τελέστηκαν μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα, ένα κρίσιμο στοιχείο για την τύχη του αιτήματος έκδοσης.
Η περιγραφή στη συνέχεια αποκαλύπτει έναν άγνωστο κόσμο, ο οποίος φέρεται να ορίζεται από τον εσωτερικό κανονισμό της ρωσόφωνης μαφίας διεθνώς. Η αποτύπωση παραπέμπει στο σινεμά. Οι Γάλλοι περιγράφουν ότι το δίκτυο είχε δράση από τη Βρετάνη ως τη Άνω Νορμανδία. Αρχηγός θεωρείτο ένας Γεωργιανός με τον βαθμό του “Smotriachi” («διευθυντή»), ο οποίος ήταν διαχειριστής του “obshak” (του «κοινού ταμείου») στην πόλη Καν. Στον N.S. οι Γάλλοι αποδίδουν τον ρόλο του “Vory V Zakone” ή αλλιώς «Κλέφτη του νόμου», ο οποίος, παρότι νεαρής ηλικίας, περιγράφεται από τα τα μέλη της ρωσόφωνης κοινότητας ως ισχυρή προσωπικότητα.
Για την αποκωδικοποίηση των παραπάνω όρων, πρέπει να γυρίσουμε στον Απρίλιο του 2018. Ο 32χρονος συλλαμβάνεται στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια παράλληλης επιχείρησης στην Ελλάδα και τη γαλλική πόλη Καν. Μαζί του είχε συλληφθεί τότε ο θεωρούμενος από τις διεθνείς διωκτικές Αρχές ως αρχηγός της ρωσόφωνης μαφίας στην Ευρώπη, ένας Γεωργιανός υπήκοος, ο οποίος περιγράφεται από τη Europol ως “high value target” («ιδιαίτερης αξίας στόχος»).
ΟΙ ΣΟΒΙΕΤΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ
Στη δικογραφία του 2018 υπάρχει ένα εισαγωγικό κεφάλαιο για τη δομή του ρωσόφωνου οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρώπη. Η ιεραρχία φέρεται να προέκυψε στις σοβιετικές φυλακές ως ανάγκη για την επιβολή κανόνων συμπεριφοράς μεταξύ των κρατούμενων. Στην κορυφή της ιεραρχίας βρίσκονται οι Vor V Zakone. Προέρχονται από δύο φατρίες – του clan Kutaisi και του clan Tbilisi-Rustavi. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, πολλοί Vor και των δύο φατριών εγκαταστάθηκαν σε διάφορες χώρες, κυρίως στην Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία, όπου στρατολόγησαν νέους «διευθυντές» (Smotriachi) και «στρατιώτες» (Chestiorki).
Στην Ελλάδα, αυτό φέρεται να συνέβη στα τέλη των 90s με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη, όπου εγκαταστάθηκε ένας Vor, που θεωρήθηκε ότι είχε την εύνοια του αρχηγού της φατρίας Tbilisi. O τελευταίος δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 2013 στη Μόσχα. Τρία χρόνια νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2010, είχε δολοφονηθεί στη Γαλλία ένας Vor της αντίπαλης φατρίας Kutaisi, αλλάζοντας έκτοτε τις ισορροπίες στο δίκτυο.
ΤΑ ΤΑΤΟΥΑΖ
«Για να λάβει κανείς τον τίτλο του Vor V Zakone περνά από διάφορα στάδια δοκιμασίας, η οποία είναι επίπονη», αναφέρεται στα έγγραφα του 2018. «Τα υποψήφια μέλη θα πρέπει να αποδείξουν ότι μπορούν να εφαρμόσουν τον αυστηρό κώδικα τιμής για το υπόλοιπο της ζωής τους». Οι παλιότεροι Vor σχεδίαζαν τατουάζ στο κορμί τους, όπως αστέρια, εκκλησίες και σταυρούς, τα οποία δήλωναν τη θέση τους στην ιεραρχία και την πορεία τους στις σοβιετικές φυλακές.
Ενδεικτικά, ο σταυρός κεντρικά στο στήθος είναι το ύψιστο σύμβολο της ιεραρχίας, τα οκτάγωνα αστέρια δεξιά και αριστερά στο στήθος δηλώνουν τον βαθμό του Vor V Zakone, οι εκκλησίες δείχνουν μεγάλη ποινή και η σβάστικα τα ισόβια δεσμά, η Παναγία με το θείο βρέφος δηλώνει πως ο κρατούμενος βρίσκεται από την παιδική του ηλικία στη φυλακή, οι πορνογραφικές παραστάσεις δείχνουν ότι έχει σπάσει τον κώδικα τιμής κ.ο.κ.
ΧΩΡΙΣ ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Το περίφημο “obshak” είναι το κοινό ταμείο που γεμίζει είτε από κλοπές είτε από την μεταπώληση των κλοπιμαίων. Το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων (άνω του 80%) επιστρέφει στα λεγόμενα τοπικά ταμεία και χρησιμοποιείται για τη στήριξη συλληφθέντων και των οικογενειών τους. «Ένα αντιπροσωπευτικό ποσοστό των κερδών, περίπου 15-20%, καταλήγει στο μεγάλο ταμείο, το οποίο πιθανώς βρίσκεται στη Ρωσία», σημειώνεται στην αναφορά.
Οι σοβαρές αποφάσεις λαμβάνονται στη Shodka, δηλαδή τη συνέλευση των νονών στο υψηλότερο επίπεδο. Οι Γάλλοι λένε ότι ο 32χρονος είχε θέση φύλακα του obshak στη Θεσσαλονίκη, ευθύνη που του είχε ανατεθεί επίσημα το 2017, όμως στην πράξη αυτό φέρεται να συνέβη δύο χρόνια νωρίτερα, μετά τον θάνατο άλλου μέλους της οργάνωσης.
Τα μέλη της οργάνωσης είναι υποχρεωμένα να απαρνηθούν τους οικείους τους και να μην δημιουργήσουν οικογένεια. Δεν πρέπει να έχουν μόνιμη κατοικία, δεν καταναλώνουν αλκοόλ και ναρκωτικά και δεν παίζουν τυχερά παιχνίδια ούτε μπορούν να έχουν χρέη.
«Τον Οκτώβριο του 2017 επισημοποιήθηκε η ανάληψη των καθηκόντων κατά τη διάρκεια Shodka, κατάσταση η οποία ήταν ήδη γνωστή σε όλα τα μέλη της οργάνωσης», σημειώνεται στα γαλλικά έγγραφα που διαβιβάστηκαν στο Εφετείο της Κρήτης. «Ο ρόλος του επιβεβαιώθηκε και από τις παρακολουθήσεις με κοριούς σε οχήματα».
Στη Shodka επιλύονται, επίσης, διαφορές μεταξύ των μελών. «Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ένας Vor παραβίασε εσωτερικό κανόνα, τότε επιβάλλεται η σχετική κύρωση – σε ορισμένες περιπτώσεις είναι η καθαίρεση ή ο θάνατος», σημειώνεται. Ορισμένες φορές, μεταξύ των Smotriachi και Chestiorki υπάρχει ένα ενδιάμεσο αξίωμα, με τον τίτλο Polojenet. Αυτοί έχουν τα ίδια καθήκοντα με τους Smotriachi, με τη διαφορά ότι δεν μπορούν να ανελιχθούν στην ιεραρχία, διότι στο παρελθόν είχαν παραβιάσει κάποιον κανόνα.
Τα μέλη της οργάνωσης είναι υποχρεωμένα να απαρνηθούν τους οικείους τους και να μην δημιουργήσουν οικογένεια. Δεν πρέπει να έχουν μόνιμη κατοικία, δεν καταναλώνουν αλκοόλ και ναρκωτικά και δεν παίζουν τυχερά παιχνίδια ούτε μπορούν να έχουν χρέη. Επίσης, δεν επιτρέπεται να έχουν υπηρετήσει σε κάποια κρατική υπηρεσία ή τον Στρατό.
Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΔΑΦΙΚΟΤΗΤΑΣ
Πίσω στην υπόθεση έκδοσης του Γεωργιανού που εξετάστηκε προ ημερών στα Χανιά, η αντιφατικότητα να ζητούν οι Γάλλοι κάποιον που εκτίει ποινή για τα ίδια αδικήματα στην Ελλάδα επισημάνθηκε σε υπόμνημα που κατέθεσαν οι συνήγοροί του. «Πέραν την άρνησης της κατηγορίας, αυτό που έχει σημασία για τη μη εκτέλεση του γαλλικού εντάλματος, είναι ότι οι πράξεις που μου αποδίδονται έχουν τελεστεί στην ελληνική, τη γαλλική και τη γεωργιανή επικράτεια», επισημαίνεται. Το γαλλικό αίτημα έκδοσης τελικά απορρίφθηκε, καθώς κρίθηκε ότι παραβιάζεται η αρχή της εδαφικότητας.
«Είναι πρωτοφανές στον κοινό ευρωπαϊκό χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης ένα κράτος μέλος, όπως η Γαλλία, ουσιαστικά να παραβιάζει την αρχή της εδαφικότητας και να ζητά για πολλοστή φορά να δικαστεί κόντρα στην αρχή ne bis in idem ένας πολίτης, ο οποίος στην Ελλάδα έχει αποδείξει ήδη την αθωότητά του για τις κλοπές για τις οποίες κατηγορείται, πράγμα που θα πράξει στο Εφετείο και για την εγκληματική οργάνωση», σχολίασε στο Magazine ο ποινικολόγος Κωνσταντίνος Χατζηιωάννου, ένας εκ των συνηγόρων του.
«Ευτυχώς η ελληνική Δικαιοσύνη, ήδη σε πρώτο βαθμό, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων απονέμοντας δικαιοσύνη και δεχόμενη ότι δεν πρέπει να εκτελεστεί το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης των γαλλικών Αρχών», πρόσθεσε ο ίδιος.