ΟΛΗ Η ΣΚΛΗΡΗ ΑΛΗΘΕΙΑ (ΚΑΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ) ΓΙΑ ΤΑ ΜΟΥΛΑΡΙΑ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣ

Σε έναν κόσμο που αναγνωρίζει τη σημασία της ψυχικής υγείας και μειώνει τα ωράρια εργασίας, η Ελλάδα σχεδιάζει να θεσπίσει 16ωρη εργασία την ημέρα. Αν βάλεις στην ‘εικόνα’ και την ανυπαρξία νομοθετικού πλαισίου για τη χρήση των ζώων εργασίας, δεν χρειάζεται να είσαι εγκάθετος για σκεφτείς πως αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις, μάλλον μας θεωρούν όλους ζώα.

Που είμαστε.

Αλλά ας αποφασίσουμε αν ο άνθρωπος είναι ένα σκαλοπάτι πιο πάνω ή όχι (που δεν είναι, αλλά δεν είναι ώρα να αναπτύξουμε αυτό το θέμα).

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει το νομικό κομμάτι, όπως υπάρχει και το ηθικό. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο, δεν ζούμε στο 2023 αλλά στο Μεσαίωνα, συζητώντας επί πραγμάτων που έχουν τακτοποιηθεί -για άλλους- εδώ και πολλά χρόνια.

Πώς η κακοποίηση των ζώων πλήττει τον τουρισμό και τον πολιτισμό

Ο τρόπος που χρησιμοποιούνται τα ζώα εργασίας στην Ύδρα, τη Σαντορίνη, την Κέρκυρα και όπου αλλού υπάρχουν (από όπου προκύπτουν τακτικά τραγικά ντοκουμέντα), καταπατούν κάθε έννοια ηθικής και έμπρακτης έκφρασης της ανθρώπινης φύσης.

Αυτό είναι πέραν πάσης αμφιβολίας και αμφισβήτησης -όταν γίνονται κάθε ημέρα καταγγελίες για κακομεταχείριση.

Ανά τακτά χρονικά διαστήματα, η συνθήκη αυτή μάς κάνει ρεζίλι σε όλον τον πλανήτη, όπως θα διαπιστώσεις με μια πρόχειρη αναζήτηση στο Google ή στα social media.

Δεν ξέρω αν έχεις πρόχειρο το “ο πολιτισμός ενός έθνους φαίνεται από τον τρόπο που μεταχειρίζεται τα ζώα” του Μαχάτμα Γκάντι. Σίγουρα έχεις μάτια και βλέπεις πόσο λάθος γίνονται κάποια πράγματα. Ακόμα και αν εστιάζεις στο κακό που μας κάνουν ως τουριστικού προορισμού.

Μεταξύ των ευρημάτων ερευνών που δημοσίευσε η Υδραϊκή Κιβωτός ήταν και αυτό που αποκάλυψε πως “πάνω από το 52% των Βρετανών δηλώνουν ότι αν έβλεπαν ένα ζώο να κακοποιείται, δεν θα επέλεγαν να επισκέφθούν ξανά τη χώρα”. Το 75% δήλωσε ανησυχία για την ευημερία των ζώων εργασίας.

Υπάρχουν και άλλα στατιστικά. Που ξεκάθαρα δεν ενδιαφέρουν τους πρωταγωνιστές της ιστορίας.

Μήπως ήλθε η ώρα να καθοριστεί ο τρόπος χρήσης των ζώων εργασίας στην Ελλάδα;

Είναι γεγονός πως τη σήμερον ημέρα δεκάδες εκατομμύρια ιπποειδή χρησιμοποιούνται σε όλον τον πλανήτη ως ζώα εργασίας.

Αυτήν την στιγμή που μιλάμε, υπάρχουν περισσότερα από 44.000.000 μουλάρια που κάνουν δουλειές και δη όπου δεν επιτρέπονται μηχανοκίνητα οχήματα.

Τους μεγαλύτερους πληθυσμούς τους έχει η Κίνα, το Μεξικό, η Αιθιοπία, το Πακιστάν και η Ινδία.

Καμία έρευνα δεν έχει ποσοτικοποιήσει το ποσό που αξίζουν τα ιπποειδή για τις οικονομίες αυτών των χωρών.

“Αν και η δύναμή τους έχει αντικατασταθεί από τα μηχανήματα σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες, παραμένουν εξίσου σχετικές με την τεχνολογία σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, επειδή η ζωική ενέργεια είναι φθηνότερη και ευκολότερη στη συντήρηση σε σύγκριση με την μηχανοκίνητη σύγχρονη ισχύ”, τόνισε ανασκόπηση μελετών που έκανε το City University of Hong Kong.

Γεγονός είναι ότι υπάρχουν κάποιοι κανόνες που πρέπει να τηρούνται ως προς την ευημερία τους.

Δεν ζούμε στο 1800 (όταν έννοιες όπως ‘δικαιώματα’ ήταν άγνωστες για ανθρώπους και ζώα), αλλά στο 2023.

Μιας που είπα 1800, ας πάμε στο mantra του Δημάρχου Ύδρας: τα 200 χρόνια που χρησιμοποιούνται ζώα εργασίας στο ‘αμφιθεατρικά χτισμένο- νησί.

Ειρήσθω εν παρόδω, περί τα 300 με 400 είναι τα “φορτιάρικα ζώα” όπως τα αποκαλούν, στην Ύδρα.

Κανέας νόμος εν τω μεταξύ (ούτε ο πιο πρόσφατος 4830/2021) δεν καθορίζει τον τρόπο που πρέπει να χρησιμοποιούνται τα ζώα εργασίας. Επίσης, δεν προβλέπει κάτι σε πρόληψη. Μόνο σε τιμωρίες, όταν είναι όμως, αργά, με δεκάδες πολίτες να καταγγέλουν καθημερινά περιστατικά εργασίας υπό ακραίες θερμοκρασίες και εγκατάλειψης.

Η πολιτιστική κληρονομιά είναι επίσης, αδιαμφισβήτητη -κόμμα, αλλά

Οι υπέρμαχοι των όσων συμβαίνουν στην Ύδρα, τονίζουν και ξανατονίζουν πως η μορφολογία του νησιού και η υπαγωγή του (το 2002) σε ειδικό καθεστώς προστασίας μνημειακού οικισμού, δεν επιτρέπει άλλους τρόπους μεταφοράς -ανθρώπων, αποσκευών, συσκευών ή ό,τι άλλο-, αφού δεν επιτρέπονται τα τροχοφόρα.

Την ίδια ώρα, υπάρχουν φορτηγάκια δημοσίας χρήσης για τη μεταφορά μεγάλων αντικειμένων.

Υπάρχουν ουκ ολίγες πράξεις που ενισχύουν τα της προστασίας της αρχαιολογικής κληρονομιάς (η Ύδρα αναφέρεται ως “τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και ως τόπος χρήζων ειδικής κρατικής προστασίας”) με πρώτη το 1932 και άλλες το 1950, το 1967, το 1969, το 1978, το 1981 και το 1996.

Η πιο πρόσφατη (2017) βέβαια, αφορούσε τη δυνατότητα οικοδόμησης στον δεδομένα “ιστορικό, αρχαιολογικό τόπο”. Όπως ενημερώνει σε κείμενο της για τη συγκεκριμένη δικαστική απόφαση του ΣτΕ (επί θεμάτων πολεοδομικής και αρχιτεκτονικής φύσεως) η δικηγόρος, Σοφία Παυλάκη, γίνεται λόγος για ανοικοδόμηση “όχι μόνον οικοπέδων, επί των οποίων υπήρχαν κτίσματα κατά τη θέση σε ισχύ των περί μνημειακού χαρακτήρα διατάξεων, αλλά και οικοπέδων επί των οποίων, κατά την αιτιολογημένη κρίση του Υπουργείου Πολιτισμού”.

Άρα μάλλον όπου υπάρχει θέληση να αλλάξει κάτι, υπάρχει και τρόπος.

Και δη το 2023, δηλαδή 91 χρόνια μετά την πρώτη πράξη για την προστασία της κληρονομιάς του συγκεκριμένου νησιού, αν σκεφτείς και ότι στο μεσοδιάστημα υπήρχε μια κάποια τεχνολογική εξέλιξη.

Τα επιχειρήματα του Δημάρχου Ύδρας

Ο Δήμαρχος Ύδρας, Γιώργος Κουκουδάκης δέχθηκε την πρόσκληση που του απηύθυνε η πρωινή ενημερωτική εκπομπή της ΕΡΤ, το πρωί της Δευτέρας 7/8 για να μιλήσει για στιγμιότυπα που απαθανάτισε φακός με εικόνες που πλήττουν όλα τα είδη (συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου).

Με πολύ επιθετικό τόνο, από το πρώτο δευτερόλεπτο, ο κύριος Κουκουδάκης κατ’ αρχάς διευκρίνισε πως δεν χρησιμοποιούνται γαϊδούρια στην Ύδρα, αλλά μουλάρια (προέρχεται από διασταύρωση αρσενικού γαϊδάρου και θηλυκού αλόγου) και χρησιμοποίησε ως επιχειρήματα τα εξής:

• “Έχουμε ιστορία 200 χρόνων”.
• “Το νησί εκτός από τις απαγορεύσεις και την προστασία από την Αρχαιολογική Υπηρεσία που απαγορεύεται η κυκλοφορία τροχοφόρων, έχει την πόλη του αμφιθεατρικά χτισμένη και γεμάτη σκαλοπάτια. Χωρίς τη βοήθεια των μουλαριών, δεν υπάρχει δυνατότητα να μεταφερθεί ούτε άνθρωπος ούτε εμπορεύματα και αυτές οι ηλεκτρικές συσκευές. {…}. Είναι το δικαίωμά μας στη μετακίνηση, αν θέλετε”.
• “Τα ζώα εργασίας χρειάζονται. Είναι ο μοναδικός τρόπος, εκτός και αν έρθει κάποιος και αναιρέσει τα προεδρικά διατάγματα που προστατεύουν την Ύδρα, αλλά σας το ξαναλέω, τότε θα καταρρεύσει η τοπική οικονομία, δεν θα κυκλοφορεί τίποτα”.
• “Για να μεταφέρει ένα ξενοδοχείο τις αποσκευές των πελατών του, δεν υπάρχει άλλος τρόπος εκτός αν θέλετε να συζητήσουμε ευφάνταστα σενάρια, όπως να φέρουμε drones”.
• “Ένα μουλάρι στοιχίζει 4.000-5.000 ευρώ και ο άνθρωπος αυτός το προσέχει σαν τα μάτια του, γιατί αν το χάσει δεν θα έχει το κεφάλαιο να το αγοράσει, τουλάχιστον άμεσα”.
• “Υπάρχουν κτηνιατρικές διατάξεις για τον τρόπο χειρισμού των ιπποειδών και των ζώων εργασίας. Η συγκεκριμένη ηλεκτρική συσκευή, από την προανακριτική εξέταση που διεξήχθη, ζυγίζει 67 κιλά. Ένα μουλάρι, κατά μέσο όρο, μπορεί να σηκώσει μέχρι 100 κιλά. Επομένως, όπως διαπιστώθηκε από την τοπική αστυνομική και λιμενική έρευνα δεν παραβιάστηκε καμία διάταξη”.
• “Περιμένουμε εφοπλιστές για λίγες ημέρες στο νησί, να έλθουν, να ξεκουραστούν και πρέπει να τους εξυπηρετήσουμε”.

Τι ισχύει για το βάρος που μπορούν να σηκώσουν τα μουλάρια

Κατά δήλωση του κυρίου Κουκουδάκη, στις κείμενες κτηνιατρικές διατάξεις αναφέρεται πως μπορούν να κουβαλήσουν το 1/5 του βάρους τους. Εϊναι όμως, αυτή και η πραγματικότητα.

Εμπιστευτήκαμε πηγές του εξωτερικού για να δώσουμε απάντηση σε ένα ερώτημα που δεν θα έπρεπε να υπάρχει.

Η έρευνα του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ αποκάλυψε πως το βάρος που αντέχουν τα ιπποειδή εξαρτώνται από φυσιολογικοί δείκτες, όπως ο καρδιακός ρυθμός, η θερμοκρασία του ορθού, ο αναπνευστικός ρυθμός, ο αιματοκρίτης, το κόστος ενέργειας και οι μυϊκοί παράγοντες.

“Ωστόσο, ο αριθμός των μελετών και η διαφορά των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν, δεν επαρκεί για τη λεπτομερή γνώση των επιπτώσεων του φορτίου στις φυσιολογικές παραμέτρους”.

Άρα δεν μπορούν να γίνουν ακριβείς υπολογισμοί για την ικανότητα μεταφοράς βάρους, δεδομένου και ότι δεν έχει μελετηθεί επαρκώς η επίδραση του φορτίου στη βιοχημεία του αίματος των ζώων.

Μεταξύ όσων έχουν καταγραφεί είναι πως ένα μέσο μουλάρι μπορεί να σηκώσει έως 56 κιλά, συμπεριλαμβανομένης της ιπποσκευής (σέλα, αναβολέας, ζώνη, χαλινάρι και στομίδα -όλα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση).

Ως εκ τούτου, αντέχει να το ιππεύσει ένας μικρός ενήλικας. Τα μουλάρια μαμούθ μπορούν να μεταφέρουν ενήλικες.

Ένα υγιές, καλά προετοιμασμένο μουλάρι μπορεί να μεταφέρει με ασφάλεια μεταξύ 20% και 30% του σωματικού του βάρους. Το σωματικό βάρος πρέπει να υπολογίζεται με ακρίβεια, ώστε να προκύπτει το σωστό πιθανό μέγιστο φορτίο.

Κατά μέσο όρο, ένα μουλάρι θα πρέπει να μπορεί να τραβήξει περίπου το διπλάσιο του σωματικού του βάρους μεν, σε επίπεδο έδαφος δε.

Τι ισχύει για τις ώρες εργασίας των μουλαριών

Bάσει της γνώσης που προσφέρουν μελέτες και τα άπειρα χρόνια της χρήσης ζώων εργασίας (δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο), για να προστατευτεί η ευημερία τους δεν πρέπει να εργάζονται συνεχώς, για περισσότερο από έναν ορισμένο αριθμό ωρών την ημέρα.

Μια κοινή γραμμή είναι να περιοριστεί η εργασία με μουλάρια σε περίπου 6 ώρες την ημέρα, χωρισμένη σε πολλαπλές συνεδρίες.

Αυτές μπορούν να προγραμματιστούν το πρωί και αργά το απόγευμα, ώστε να αποφευχθούν τα πιο ζεστά μέρη της ημέρας.

Ο φόρτος εργασίας, κατά τη διάρκεια αυτών των συνεδριών, πρέπει να είναι μέτριος και δεν πρέπει να προκαλεί υπερβολική κόπωση ή άγχος.

Πρέπει να υπάρχουν τακτικά διαλείμματα κατά τις ώρες εργασίας τους. Οι περίοδοι αναπαύσεως που προτείνονται είναι έπειτα από κάθε 1-2 ώρες εργασίας, ώστε το ζώο να ξεκουραστεί, να ενυδατωθεί και να αναρρώσει.

Αυτά τα διαλείμματα θα πρέπει ιδανικά να περιλαμβάνουν πρόσβαση σε νερό και κατάλληλο χώρο ανάπαυσης, απαλλαγμένο από υπερβολική ζέστη ή άλλους στρεσογόνους παράγοντες.

Μετά την εργάσιμη ημέρα, τα μουλάρια θα πρέπει να έχουν αρκετό χρόνο για ξεκούραση και αποκατάσταση, κατά προτίμηση σε ένα άνετο και ασφαλές περιβάλλον.

Τι -πρέπει να- ισχύει για τη φροντίδα των μουλαριών

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν κανονισμοί και κατευθυντήριες γραμμές, για τη διασφάλιση της καλής διαβίωσης των ζώων -συμπεριλαμβανομένων αυτών που χρησιμοποιούνται για εργασία.

Η οδηγία 98/58/ΕΚ της ΕΕ καθορίζει ελάχιστα πρότυπα για την προστασία των ζώων που εκτρέφονται για εκτροφή, συμπεριλαμβανομένων αυτών που χρησιμοποιούνται για εργασία.

Βέβαια, η καλή διαβίωση των ζώων αντιμετωπίζεται και στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αυτή αναγνωρίζει τα ζώα ως αισθανόμενα όντα, ικανά να βιώσουν πόνο, ταλαιπωρία και αγωνία. Υποχρεώνει τα κράτη μέλη να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων.

Ποιες είναι οι απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων

Η οδηγία λοιπόν, 98/58/ΕΚ του Συμβουλίου της 20ης Ιουλίου 1998, σχετικά με την προστασία των ζώων που εκτρέφονται για σκοπούς εκτροφής αναφέρει τα εξής:

Προσωπικό: Η φροντίδα των ζώων ανατίθεται σε επαρκή αριθμό προσώπων με κατάλληλες ικανότητες, γνώσεις και επαγγελματικά προσόντα.

Επιθεώρηση: 1) Όλα τα ζώα που ζουν περιορισμένα σε συστήματα εκτροφής, όπου η καλή διαβίωσή τους εξαρτάται από τη συχνή ανθρώπινη προσοχή, επιθεωρούνται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Τα ζώα που εκτρέφονται ή ανήκουν σε άλλα συστήματα, επιθεωρούνται κατά διαστήματα επαρκή για την αποφυγή κάθε ταλαιπωρίας τους.

2) Πρέπει να υπάρχει κατάλληλος φωτισμός (σταθερός ή φορητός), ώστε τα ζώα να είναι δυνατόν να επιθεωρούνται διεξοδικά ανά πάσα στιγμή.

3) Σε κάθε ζώο που φαίνεται ασθενές ή τραυματισμένο παρέχονται, χωρίς καθυστέρηση, οι κατάλληλες φροντίδες και, όταν ένα ζώο δεν αντιδρά στις φροντίδες αυτές, λαμβάνεται το συντομότερο δυνατόν η γνώμη κτηνιάτρου. Εάν χρειάζεται, τα ασθενή ή τραυματισμένα ζώα απομονώνονται σε κατάλληλους χώρους σταβλισμού με, κατά περίπτωση, στεγνή αναπαυτική στρωμνή.

Kατά δήλωση του Δημάρχου Ύδρας και όσων αναφέρονται στην ιστοσελίδα του δήμου, τουλάχιστον δυο φορές το χρόνο γίνεται επίσκεψη της Animal Action και παρέχει δωρεάν ιατρική φροντίδα για όλα τα ιπποειδή.

Μητρώα: 1) Ο κύριος ή κάτοχος των ζώων τηρεί μητρώο στο οποίο αναφέρεται κάθε ιατρική αγωγή καθώς και ο αριθμός θανάτων που διαπιστώνονται σε κάθε επιθεώρηση.

2) Όταν απαιτείται η καταγραφή ισοδύναμων πληροφοριών για άλλους σκοπούς, οι πληροφορίες αυτές εξυπηρετούν και τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας.

3) Τα μητρώα αυτά διατηρούνται επί τρία τουλάχιστον έτη και τίθενται στη διάθεση της αρμόδιας αρχής κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων ή όποτε ζητηθούν.

Ελευθερία κίνησης: 1) Η ελευθερία κίνησης που χρειάζεται κάθε ζώο, ανάλογα με το είδος του και σύμφωνα με την κατεκτημένη πείρα και τις επιστημονικές γνώσεις, δεν πρέπει να παρεμποδίζεται έτσι ώστε να προκαλείται περιττή ταλαιπωρία ή τραυματισμός.

2) Όταν ένα ζώο είναι συνεχώς ή συνήθως προσδεδεμένο, αλυσοδεμένο ή περιορισμένο, πρέπει να διαθέτει τον απαιτούμενο χώρο για τις φυσιολογικές και ηθολογικές του ανάγκες, σύμφωνα με την κτηθείσα πείρα και τις επιστημονικές γνώσεις.

Κτίρια και χώροι σταβλισμού: 1) Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των χώρων σταβλισμού, ιδίως δε των διαμερισμάτων και του εξοπλισμού με τον οποίο είναι δυνατό να έλθουν σε επαφή τα ζώα, δεν πρέπει να είναι επιβλαβή για τα ζώα και πρέπει να μπορούν να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται σχολαστικά.

2) Οι χώροι σταβλισμού και τα σημεία πρόσδεσης των ζώων πρέπει να κατασκευάζονται και να συντηρούνται κατά τρόπον ώστε να μην υπάρχουν αιχμές ή προεξοχές που είναι δυνατόν να τραυματίσουν τα ζώα.

3) Η κυκλοφορία του αέρα, το ποσοστό κονιορτού, η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία του αέρα και οι συγκεντρώσεις αερίων, πρέπει να παραμένουν εντός ορίων που δεν βλάπτουν τα ζώα.

4) Τα ζώα που εκτρέφονται εντός κτιρίων δεν πρέπει να παραμένουν ούτε σε συνεχές σκοτάδι, ούτε να εκτίθενται χωρίς κατάλληλη διακοπή σε τεχνητό φωτισμό. Όταν ο φυσικός φωτισμός είναι ανεπαρκής για τις φυσιολογικές και ηθολογικές τους ανάγκες, πρέπει να προβλέπεται κατάλληλος τεχνητός φωτισμός.

Ζώα που δεν εκτρέφονται εντός κτιρίων: Τα ζώα που δεν εκτρέφονται εντός κτιρίων πρέπει, στο βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο και δυνατό, να προστατεύονται από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τους θηρευτές και τους κινδύνους για την υγεία τους.

Αυτόματος ή μηχανικός εξοπλισμός: 1) Κάθε αυτόματος ή μηχανικός εξοπλισμός που είναι αναγκαίος για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων πρέπει να επιθεωρείται τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Όταν διαπιστώνονται βλάβες πρέπει να επανορθώνονται αμέσως ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για να προστατεύεται η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων.

2) Όταν η υγεία και η καλή διαβίωση των ζώων εξαρτώνται από σύστημα τεχνητού εξαερισμού, θα πρέπει να προβλέπεται κατάλληλο εφεδρικό σύστημα επαρκούς ανανέωσης του αέρα για τη διασφάλιση της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων σε περίπτωση βλάβης του συστήματος, και σύστημα συναγερμού το οποίο να προειδοποιεί για τη βλάβη. Το σύστημα συναγερμού πρέπει να ελέγχεται τακτικά.

Σίτιση, πότισμα και χορήγηση άλλων ουσιών: 1) Στα ζώα πρέπει να παρέχεται υγιεινή τροφή, κατάλληλη για την ηλικία και το είδος τους, και σε επαρκείς ποσότητες, ώστε να διατηρείται η καλή υγεία τους και να καλύπτονται οι θρεπτικές τους ανάγκες.

2) Σε κανένα ζώο δεν πρέπει να χορηγούνται τροφές ή υγρά κατά τρόπο που μπορεί να προκαλέσει περιττή ταλαιπωρία ή βλάβη, ούτε η τροφή ή τα υγρά αυτά να περιέχουν ουσίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν περιττή ταλαιπωρία ή βλάβη.

3) Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε τροφή κατά διαστήματα ανάλογα με τις ανάγκες της φυσιολογίας τους.

4) Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε νερό κατάλληλης ποσότητας και ποιότητας ή να μπορούν να ικανοποιούν τις ανάγκες τους σε υγρά με άλλους τρόπους.

5) Οι εγκαταστάσεις σίτισης και ποτίσματος πρέπει να σχεδιάζονται, να κατασκευάζονται και να τοποθετούνται κατά τρόπον ώστε να περιορίζονται οι κίνδυνοι μόλυνσης της τροφής και του νερού, καθώς και τα αρνητικά αποτελέσματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από τον ανταγωνισμό μεταξύ των ζώων.

Γιατί ο Δήμαρχος Ύδρας επιμένει πως δεν υπάρχει κακοποίηση

‘Ό,τι διάβασες από πάνω ισχύει για ζώα εργασίας σε μεταφορές και σε γεωργικές κυρίως εργασίες. Όσα τραγικά συμβαίνουν στα ελληνικά, γίνονται εκτός εκτροφείου όπου -τυπικά- δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις.

Για αυτό και ο Δήμαρχος Ύδρας λέει και ξαναλέει πως δεν παραβιάζεται η νομοθεσία. Που θα ήταν χρήσιμο να αλλάξει, γιατί το κακό μάλλον έχει παραγίνει, με περιστατικά που κάνουν το γύρω του κόσμου κάθε χρόνο και δεκάδες καθημερινές καταγγελίες.

Σύμφωνα με αυτές, τα μουλάρια στην Ύδρα έπιναν νερό από ποτίστρα που δεν ήταν κοντά τους και είτε ήταν σκουριασμένη, είτε γεμάτη σκουπίδια. Νομικά αυτό δεν είναι πρόβλημα (γιατί τα ζώα είναι εκτός εκτροφείου). Με κάθε άλλη έννοια είναι και δη για όποιον δηλώνει φιλόζωος. Παρεμπιπτόντως, η σωστή λέξη είναι ζωόφιλος.

Τι εναλλακτικές υπάρχουν

Όταν εξετάζεται η όποια λύση, λαμβάνονται υπ’ όψιν παράγοντες όπως η απόσταση μεταφοράς, ο τύπος των εμπορευμάτων που μετακινούνται, το έδαφος, οι διαθέσιμοι πόροι και η ευημερία των ζώων ή των ατόμων που εμπλέκονται.

Στόχος πάντα, είναι να βρεθεί μέθοδος που να είναι αποτελεσματική, πρακτική και να σέβεται το περιβάλλον και τις τοπικές συνθήκες. Όπως είπε ο Δήμαρχος Ύδρας, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάρα, καθώς υπάρχουν πάρα πολλά σκαλιά στο νησί. Μπορούν ωστόσο, να χρησιμοποιηθούν έως τα σκαλιά.

Σε αυτό το πλαίσιο, όποιος δεν θέλει να χρησιμοποιεί ιπποειδή (άλογα, γαϊδούρια, μουλάρια κ.λπ.) για τη μεταφορά ανθρώπων/αντικειμένων σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν διαθέσιμα αυτοκίνητα ή οχήματα, μπορεί να εξετάσει τις εξής εναλλακτικές:

Ανθρώπινη εργασία (μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση μη αυτόματων μεθόδων -πχ σακίδια πλάτης- για μεταφορά αντικειμένων).

Αχθοφόροι ή Μεταφορείς (σε περιοχές χωρίς πρόσβαση οχημάτων, ντόπιοι μπορεί να προσφέρουν υπηρεσίες αχθοφόρου ή μεταφοράς, καθώς τυγχάνουν επιδέξιοι στο να μεταφέρουν βαριά φορτία στην πλάτη τους και μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο πόρο).

Αυτοσχέδιες λύσεις (ανάλογα με το συγκεκριμένο πλαίσιο και τους διαθέσιμους πόρους, ενδέχεται να προκύψουν καινοτόμες τοπικές λύσεις. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν προσαρμοσμένα εναέρια τρόλεϊ ή άλλες δημιουργικές μεθόδους μεταφοράς εμπορευμάτων).

Mια πρόταση είναι αυτή που υπάρχει από καταβολής κόσμου στην Ανατολή: οι palanquins.

Μια άλλη λύση που προτείνει χρήστης του Twitter λέγεται electric stair climbing tracked transporter, που αντέχει έως 500 κιλά.

To ηλεκτρικό φορτηγό αναρρίχησης σκαλοπατιών είναι κατασκευασμένο για εφαρμογές χειρισμού υλικών βαρέως τύπου. Eίναι εξοπλισμένο με ανεξάρτητο ερπυστριοφόρο μη σημαδιακό και αντιολισθητικό κομμάτι που σας επιτρέπει να πλοηγείστε με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα πάνω από τις σκάλες.

H τιμή του είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτήν ενός μουλαριού. Αλλά το χρησιμοποιείς ακατάπαυστα, για τα πάντα. Όποιο και αν είναι το βάρος. Και δεν δοκιμάζεις τις αντοχές ζωντανού οργανισμού.

Άρα υπάρχουν λύσεις, πέραν των drones που χλεύασε ο Δήμαρχος της Ύδρας.

Οι περισσότερες ωστόσο, προϋποθέτουν την ανθρώπινη εργασία. Μόνο που ο άνθρωπος συνήθως μιλάει και διεκδικεί τα δικαιώματα του.

Αν και στην Ελλάδα αμφισβητείται εντόνως, και αυτό, όπως αποκάλυψε το ρεπορτάζ του Μάνου Φραγκιουδάκη για τον 20χρονο που έγινε θύμα ξυλοδαρμού, επειδή ζήτησε τα δεδουλευμένα του από τον εργοδότη του.

Κάποιες βασικές γνώσεις για τα μουλάρια

Εκ των εκατομμυρίων ιπποειδών που χρησιμοποιούνται ως ζώα εργασίας (όλα μαζί εκτιμώνται πως ξεπερνούν τα 110.000.000), στην συντριπτική τους πλειοψηφία, βιώνουν την αμέλεια, την κακοποίηση και τη μέχρι θανάτου εξάντληση.

Τα ζώα αυτά ήταν ανέκαθεν ακρογωνιαίος λίθος στην ανθρώπινη ύπαρξη και εξακολουθούν να στηρίζουν ολόκληρες κοινότητες, μεταφέροντας νερό, τρόφιμα και καλλιέργειες.

Είναι πολύ ευφυή πλάσματα, κοινωνικά και ήρεμα, ικανά για ανεξάρτητη σκέψη και λήψη αποφάσεων.

Είναι δυνατά και δεν θα κάνουν κάτι που θεωρούν επικίνδυνο, γεγονός που τους καθιστά έναν υπέροχο, έμπιστο σύντροφο.

Σύμφωνα με μελέτη προτιμώνται γιατί είναι φιλικά προς τους ανθρώπους, εύκολα στην εκπαίδευση και χρειάζονται λίγη επίβλεψη όταν εργάζονται.

Επίσης, είναι δυνατά συγκριτικά με το μέγεθος τους, μπορούν να στρίψουν σε μικρούς χώρους, ζουν περισσότερα χρόνια όταν φροντίζονται σωστά, είναι σχετικά φθηνά στην αγορά, χρειάζονται λίγο νερό και χρησιμοποιούν καλά ακόμα και το ‘φτωχό’ φαγητό, μπορούν να επιβιώσουν σε διάφορες κλιματικές συνθήκες και συμπεριφέρονται καλά σε διάφορα εδάφη (λόγους κλπ).

Την ίδια ώρα, υποφέρουν όταν είναι μόνα -χωρίς άλλα μουλάρια ή ανθρώπους, καθώς διακρίνονται για τους δεσμούς που δημιουργούν. Οι καρδιακοί τους παλμοί συγχρονίζονται ακόμη και με εκείνους με τους οποίους έρχονται σε επαφή.

Αυτό αποδεικνύεται από το πρόγραμμα θεραπείας με τη βοήθεια γαϊδουριών για ευάλωτα παιδιά και ενήλικες.

Επίσης, χρειάζονται καταφύγιο για το κρύο και την υγρασία.