ΟΜΟΦΟΒΙΑ ΚΑΙ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΑΠΟ ΤΟΝ FASHANU ΣΤΟ COMING OUT ΤΟΥ JAKE DANIELS

O 17χρονος ποδοσφαιριστής Jake Daniels, που αγωνίζεται για τη βρετανική Μπλάκπουλ, πήρε τη θαρραλέα απόφαση να μιλήσει ανοιχτά για τη σεξουαλικότητά του, κάνοντας coming out ως ομοφυλόφιλος.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα στο Sky Sports News, ο Daniels δήλωσε πως ένιωθε έτοιμος να “είναι πια ο εαυτός του” και να μιλήσει για το ποιος πραγματικά είναι, με τον ίδιο να υποστηρίζει ότι είχε την ανάγκη να κρύψει τη σεξουαλικότητά του για να μπορέσει να γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, έχοντας στο νου του πως θα πρέπει να αποσυρθεί για να καταφέρει να “βγει από τη ντουλάπα”.

“Για πολύ καιρό πίστευα ότι θα έπρεπε να κρύψω την αλήθεια μου γιατί ήθελα να γίνω, και τώρα είμαι πια, επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Ρώτησα τον εαυτό μου αν έπρεπε να περιμένω μέχρι να αποσυρθώ για να πω ανοιχτά ότι είμαι γκέι. Κανένας άλλος παίκτης σε επαγγελματικό επίπεδο δεν το έχει πει ανοιχτά. Ωστόσο, ήξερα ότι αυτό θα οδηγούσε σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα γεμάτο ψέματα, όπου δε θα μπορώ να είμαι ο εαυτός μου ή να κάνω τη ζωή που θέλω. Από τότε που το είπα στην οικογένειά μου, στην ομάδα μου και στους συμπαίκτες μου, αυτή η περίοδος υπερβολικής σκέψης για τα πάντα και το άγχος που μου δημιουργούσε έχει περάσει”.

Ο Daniels ανέφερε πως για όλη του σχεδόν τη ζωή πίστευε ότι το ποδόσφαιρο και το να είσαι ομοφυλόφιλος δεν συνδυάζονται, γεγονός που τον οδήγησε να δημιουργεί σχέσεις “βιτρίνα” με γυναίκες.

“Σε όλη μου τη ζωή έλεγα “όλα είναι μια χαρά, θα αποκτήσεις κοπέλα όταν μεγαλώσεις και θα αλλάξεις και θα είναι καλά”. Όσο μεγαλώνεις όμως ξέρεις ότι απλά δεν μπορείς και είναι κάτι που δεν θα μπορείς να κάνεις. Είχα γυναίκες συντρόφους στο παρελθόν για να προσπαθήσω να κάνω τους φίλους μου να πιστέψουν ότι είμαι straight. Ήταν ένας πραγματικός αγώνας. Ο αρχηγός της ομάδας ήταν ένας από τους βασικούς ανθρώπους που το έμαθε και απλώς έκανε πολλές ερωτήσεις γι’ αυτό, λέγοντάς μου ότι είναι περήφανος για μένα. Όλοι με υποστήριξαν και ήταν τόσο περήφανοι για μένα και αυτό δείχνει τι δεσμό έχουμε ως ομάδα και όλοι είμαστε σαν οικογένεια μεταξύ μας”, δήλωσε μεταξύ άλλων ποδοσφαιριστής.

Η τραγική ιστορία του Τζάστιν Φάσανου

“Ελπίζω ο Ιησούς, στον οποίο πιστεύω, να με καλωσορίσει στο σπίτι”, έγραψε σε σημείωμα που βρέθηκε δίπλα στο άψυχο σώμα του, ο βρετανός ποδοσφαιριστής Τζάστιν Φάσανου τα ξημερώματα της 3ης Μαΐου του 1988.

Αυτό ήταν το τέλος του πρώτου ποδοσφαιριστή ο οποίος μίλησε ανοιχτά για την ομοφυλοφιλία του.

Η ιστορία του Τζάστιν Φάσανου (1961-1988) έγινε γνωστή όχι μόνο στην Αγγλία, αλλά σε όλο τον ποδοσφαιρικό κόσμο. Ο πρώτος μαύρος ποδοσφαιριστής που πήρε μεταγραφή στην Αγγλία με ποσό άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ και ο πρώτος που μίλησε δημόσια για τη σεξουαλικότητά του.

Ο Φάσανου γεννήθηκε στο Λονδίνο, σε μια οικογένεια με πολλά οικονομικά προβλήματα. Η μητέρα του ήταν νοσοκόμα από τη Γουιάνα και ο πατέρας του μπάρμαν από τη Νιγηρία. Ο πατέρας πολύ σύντομα εγκατέλειψε την οικογένεια και η μητέρα αναγκάστηκε να παραδώσει τον ίδιο και τον αδερφό του, Τζον σε ίδρυμα, ώστε τα δύο παιδιά να δοθούν για υιοθεσία.

Όταν ήταν πέντε και έξι χρονών αντίστοιχα, ο Τζον και ο Τζάστιν βρήκαν τη νέα τους οικογένεια, σε ένα μικρό χωριό 40 λεπτά μακριά από το Νόριτς. Η οικογένεια ώθησε τα δύο παιδιά στον αθλητισμό.

Τα δύο αδέρφια ξεχώρισαν για το ταλέντο τους στη Νόριτς και το 1978 έγιναν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές.

Η Νότιγχαμ Φόρεστ του Μπράιαν Κλαφ απέσπασε την υπογραφή του Τζάστιν, δαπανώντας ένα εκατομμύριο λίρες. Έτσι, ο ίδιος έγινε ο πρώτος μαύρος ποδοσφαιριστής που έσπασε το φράγμα του εκατομμυρίου το 1981.

Ο 20χρονος τότε ποδοσφαιριστής πήγε στη Νότιγχαμ, αλλά τελικά δεν κατάφερε να αποδώσει. Τα αρνητικά σχόλια ήταν πολλά, ενώ ο Κλαφ σχολίαζε συχνά τον εκκεντρικό τρόπο ντυσίματος του Τζάστιν, αλλά και τις φήμες ότι ο ποδοσφαιριστής σύχναζε σε γκέι μπαρ.

Ο σεξουαλικός του προσανατολισμός δεν είχε γίνει ακόμα δημόσια γνωστός, όμως ήταν ένα “κοινό μυστικό” για τα μέλη της ομάδας του. Όταν το επιβεβαίωσε ο Κλαφ, ο Τζάστιν διώχθηκε από την ομάδα.

Η καριέρα του Τζάστιν αναγεννήθηκε στη Νοτς Κάουντι, όπου πωλήθηκε μετά από έναν σύντομο δανεισμό στη Σαουθάμπτον. Με 20 γκολ σε 64 παιχνίδια άρχισε να βρίσκει τον εαυτό του, όμως η ανοδική πορεία σταμάτησε απότομα μετά από σοβαρό τραυματισμό, τον οποίο ξεπέρασε μετά από χειρουργείο.

Η καριέρα του συνεχίστηκε εκτός Ευρώπης, όμως ο ποδοσφαιριστής δεν μπορούσε αποδώσει όπως πριν.

Τον Οκτώβριο το 1990 ο Φάσανου παραχώρησε συνέντευξη στο βρετανικό ταμπλόιντ «The sun», όπου γνωστοποίησε δημοσίως ότι είναι ομοφυλόφιλος. «Ποδοσφαιρικό αστέρι ενός εκατομμυρίου: Είμαι γκέι», ήταν ο τίτλος του πρωτοσέλιδου.

Η αποκάλυψη σόκαρε την βρετανική κοινωνία. Στη συνέντευξη ο ίδιος παραδέχτηκε πως συχνά γινόταν στόχος ομοφοβικών σχολίων, καθώς και επιθέσεων από οπαδούς.

Η ποδοσφαιρική καριέρα του Τζάστιν Φάσανου συνεχίστηκε κανονικά, παρά την κοινωνική κατακραυγή. Ο ίδιος αγωνίστηκε σε διάφορες ομάδες της Αγγλίας, αλλά και σε Καναδά, Σκωτία, Σουηδία, Γεωργία και Νέα Ζηλανδία, όπου ολοκλήρωσε την καριέρα του το 1997.

Τον Μάρτιο του 1998, ένας 17χρονος κατήγγειλε πως ο Φάσανου τον βίασε στο σπίτι του στο Μέριλαντ των ΗΠΑ μετά από νυχτερινή έξοδο. Ο Φάσαναου ανακρίθηκε από την αστυνομία στις 3 Απριλίου, όμως αφέθηκε ελεύθερος.

Αργότερα, η αστυνομία τον αναζήτησε στο διαμέρισμά του με κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση. Ο Φάσανου είχε δραπετεύσει ήδη για την Αγγλία, προκειμένου να γλιτώσει.

Στις 3 Μαΐου του 1998, ο Τζάστιν Φάσανου βρέθηκε κρεμασμένος σε ένα γκαράζ στο Λονδίνο. Κοντά του βρέθηκε ένα σημείωμα με τα τελευταία του λόγια: «Θέλω να πω ότι ποτέ δεν επιτέθηκα σεξουαλικά σε αυτόν τον νεαρό άνδρα. Ναι, είχαμε μια συναινετική επαφή, αλλά την επόμενη μέρα μου ζήτησε χρήματα. Όταν του είπα “όχι”, μου είπε “περίμενε και θα δεις”».

Το 2017, κυκλοφόρησε η ταινία “Απαγορευμένα παιχνίδια: Η ιστορία του Τζάστιν Φάσανου”.

Ποδόσφαιρο και σεξουαλικότητα

Ο αθλητισμός μπορεί να περιγραφεί ως ένας πολιτιστικός θεσμός που υποχρεώνει τους άνδρες να τηρούν τις κοινωνικά αποδεκτές έννοιες της αρρενωπότητας. Το ποδόσφαιρο βασίστηκε και διατηρεί ακόμη και σήμερα αυτές τις παραδοσιακές έννοιες, καθώς πρόκειται για ένα άθλημα που απαιτεί επίδειξη σωματικής δύναμης και ανταγωνισμό.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγοι οι ποδοσφαιριστές παγκοσμίως που αποφασίζουν να κάνουν coming out, μιλώντας ανοιχτά για τη σεξουαλική ταυτότητά τους, κάτι που ίσως η κοινωνία του ποδοσφαίρου δεν είναι ακόμη σε θέση να διαχειριστεί, αλλά και να αποδεχτεί.

Η ομοφοβία είναι ευρέως διαδεδομένη στο ανδρικό ποδόσφαιρο σε όλο τον κόσμο. Το να είσαι ομοφυλόφιλος επαγγελματίας παίκτης ποδοσφαίρου εξακολουθεί να είναι ταμπού, με τον πρώην αθλητή John Amaechi, να κατηγορεί την «τοξική» κουλτούρα του ποδοσφαίρου για την έλλειψη ανοιχτά ομοφυλόφιλων αθλητών.

Η ομοφυλοφιλία στο αγγλικό ποδόσφαιρο αποτελεί θέμα ταμπού τόσο για τους παίκτες όσο και για τα μέσα ενημέρωσης ακόμη και σήμερα. Ο Peter Clayton, ως πρόεδρος της ομάδας εργασίας της FA “Homophobia in Football”, έχει υποστηρίξει ότι οι σύλλογοι εμποδίζουν τους παίκτες να «βγουν» από τη ντουλάπα, καθώς οι ποδοσφαιριστές έχουν αυξημένη “εμπορική αξία”, η οποία θα μπορούσε να καταστραφεί, λόγω της σεξουαλικότητάς τους.

Η ομοφυλοφιλία στην Αγγλία και την Ουαλία αποποινικοποιήθηκε το 1967. Και ενώ πολλοί ανοιχτά ομοφυλόφιλοι πολιτικοί και καλλιτέχνες παρέμειναν δημοφιλείς στο κοινό μετά το coming out τους, το ποδόσφαιρο δεν γνώρισε τον ίδιο βαθμό αποδοχής.

Οι φήμες στον Τύπο ή τα “αστεία” μεταξύ οπαδών και παικτών, ακόμη και η ομοφοβική κακοποιητική συμπεριφορά συνεχίζουν να εμφανίζονται μέσα στα γήπεδα ακόμη και σήμερα.

Την ίδια ώρα, σε μια πρόσφατη έρευνα στην Αγγλία, οι περισσότεροι οπαδοί υποστήριξαν ότι θα ήθελαν να εξαλειφθεί η ομοφοβία από τα γήπεδα και ότι θα ένιωθαν άνετα να δουν έναν παίκτη της ομάδας τους να “βγαίνει” από την ντουλάπα, εκφράζοντας μάλιστα την άποψη ότι η ομοσπονδία δεν έχει κάνει αρκετά βήματα για να αντιμετωπίσει το ζήτημα.

Από την τραγική ιστορία του Τζάστιν Φάσανου, μέχρι το coming out του Jake Daniels, η ομοφοβική κουλτούρα των γηπέδων φαίνεται να υποχωρεί με το πέρασμα των χρόνων σε ένα βαθμό από ομάδες και φιλάθλους, αλλά σίγουρα αυτό δεν είναι αρκετό. Χρειάζονται πολλά ακόμη βήματα, μέχρι να εξαλειφθεί από τα γήπεδα το “μικρόβιο” της ομοφοβίας, ώστε ο κάθε (επίδοξος) αθλητής να μην χρειάζεται να κρύβεται, φοβούμενος την δημόσια κατακραυγή.