ΟΣΚΑΡ 2023: Η ΜΙΣΕΛ ΓΙΟ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΠΑΛΑΡΙΝΑ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΑ. ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΟΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ

Η Michelle Yeoh απέσπασε το βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου στην 95η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, για τη συμμετοχή της στην ταινία “Τα πάντα όλα”. Είναι μία ιστορική νίκη καθώς είναι η πρώτη ασιατικής καταγωγής ηθοποιός που παίρνει Όσκαρ Α Γυναικείου ρόλου. Μάλιστα παρέλαβε το Όσκαρ της από τη Χάλε Μπέρι, την πρώτη μαύρη ηθοποιό που έχει τιμηθεί με αντίστοιχο βραβείο Όσκαρ («Monster’s Ball, 2022»).

«Για όλα τα μικρά αγόρια και τα μικρά κορίτσια που μοιάζουν σαν εμένα και μας βλέπουν απόψε, αυτός είναι φάρος ελπίδας και πιθανοτήτων. Είναι απόδειξη πως μπορείς να κάνεις μεγάλα όνειρα και πως τα όνειρα μπορεί να γίνουν πραγματικότητα», είπε η ίδια παραλαμβάνοντας το βραβείο. «Και, κυρίες, μην αφήσετε κανέναν να σας πει ποτέ πως έχετε αφήσει πίσω τα καλύτερά σας χρόνια. Κάνουν λάθος», πρόσθεσε.

Οι γεννημένοι στις ΗΠΑ, Ασιάτες ήταν μέλη του Hollywood από τις πρώτες ημέρες της ύπαρξης του. Πιο συγκεκριμένα, από την Anna May Wong, το 1922.

Εκατό (συν ένα) χρόνια μετά την πρωτοπόρο κόρη Κινέζων που διατηρούσαν επιχείρηση με πλυντήρια στο Λος Άντζελες, η Μichelle Yeoh γίνεται η πρώτη Ασιάτισσα που παίρνει στο σπίτι της το Όσκαρ Καλύτερης Ηθοποιού.

Η 60χρονη γυναίκα από τη Μαλαισία, ονειρεύτηκε τη ζωή της ως μπαλαρίνα, έγινε συμπρωταγωνίστρια του Jackie Chan σε ταινίες δράσης, είναι πια μεταξύ των πιο ακριβοπληρωμένων του είδους της όχι μόνο στην Ασία, αλλά σε όλον τον κόσμο.

Μεσολάβησαν 40 χρόνια καριέρας, χωρίς διαλείμματα και ένας ρόλος “που όταν μου τον πρότειναν, ένιωσα σαν να με χτυπούν για πρώτη φορά” έχει πει στο Hollywood Reporter “ήταν πολύ απελευθερωτικό. Είχα όλους αυτούς τους ατρόμητους ανθρώπους γύρω μου και σκεφτόμουν πως δεν έχω να φοβηθώ κάτι. Έτσι, δέχθηκα να κάνω τη βουτιά στα βαθιά και να δω τι θα συμβεί”.

Συνέβη ιστορία.

Ποια είσαι Michelle Yeoh;

Το όνομα της είναι Yeoh Choo Kheng, αλλά για διευκολύνει τη διεθνή της καριέρα το άλλαξε. “Και πάλι όμως, προφέρουν λάθος το επίθετο μου. Είναι απλά Γιόου”, με το ου να είναι υπόκωφο και έτσι αναφέρεται ως Γιο.

Ήταν δραστήριος τύπος από όταν ήταν παιδί. Σε ηλικία 4 χρόνων, άρχισε τα μαθήματα μπαλέτου. Στο σχολείο διακρίθηκε στην κολύμβηση και το ράγκμπι. Όταν ήταν 15 χρόνων, η οικογένεια της μετακόμισε στη Μεγάλη Βρετανία κι εκείνη βρήκε την ευκαιρία να διεκδικήσει τη θέση της στην παγκοσμίου φήμης Royal Academy of Dance.

“Ξεκίνησα από τύχη την καριέρα καριέρα της ηθοποιού. Ως παιδί, δεν σκέφτηκα ποτέ “θέλω να γίνω ηθοποιός”. Πάντα σκεφτόμουν πως μια ημέρα ήθελα να αποκτήσω μια δική μου σχολή μπαλέτου’.

Ένας τραυματισμός στη μέση την ανάγκασε να σκεφτεί για πρώτη φορά τη ζωή της χωρίς το μπαλέτο. Άλλαξε τομέα σπουδών, επιλέγοντας τις δημιουργικές τέχνες -και minor τη θεατρολογία, την οποία όπως έχει πει μισούσε.

“Δεν μπορούσα να καταλάβω τι εννοούσαν όταν έλεγαν πως έχουν σκηνικό τρόμο (φόβο σκηνής), έως ότου ανέβηκα για πρώτη φορά στο σανίδι. Τότε χρειάστηκε να απομνημονεύσω για πρώτη φορά λόγια και να κάνω έναν μονόλογο. Κυριολεκτικά, άκουγα την καρδιά μου να χτυπά ενώ μιλούσα. Προσπαθούσα να κάνω κοπάνα κάθε φορά που είχα μάθημα”.

“Αν λέγατε τότε στους καθηγητές μου πως μια ημέρα θα γίνω ηθοποιός, θα στοιχημάτιζαν όλη την περιουσία τους στο ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει ποτέ”.

Ο τίτλος σε διαγωνισμό ομορφιάς και ο Jackie Chan

Μετά την αποφοίτηση της, ένας φίλος της την πρότεινε για ένα τηλεοπτικό διαφημιστικό. Θα εμφανιζόταν δίπλα στον Jackie Chan και τα γυρίσματα θα γίνονταν στο Χονγκ Κονγκ.

Ένα χρόνο νωρίτερα (1983) είχε αναδειχθεί Miss Malaysia, τίτλος που της άνοιξε το δρόμο για διαγωνισμούς ομορφιάς στην Αυστραλία, όπου επίσης φόρεσε διάφορα στέμματα.

Η 22χρονη Michelle δεν είχε κάτι να χάσει “μολονότι δεν μιλούσα ή διάβαζα καντονέζικα πολύ καλά. Ανέκαθεν ήμουν της περιπέτειας. Το πιο εύκολο θα ήταν να πω ‘όχι’.

Αν δεν δοκιμάσεις κάτι, δεδομένα δεν μπορείς να αποτύχεις. Επίσης όμως, σίγουρο είναι ότι δεν θα πας πουθενά.

Ο επιχειρηματίας Dickson Poon, συνιδρυτής της εταιρίας παραγωγής D&B Films (που γύριζε το διαφημιστικό με τον Chan), ήταν αυτός που της έδωσε συμβόλαιο συνεργασίας, αφότου την κάλεσε στο Χονγκ Κονγκ για audition.

Τότε βαπτίστηκε Michelle Khan.

“Η εταιρία με ρώτησε τι ταινίες με ενδιέφερε να κάνω. Αισθάνθηκα πιο οικεία με αυτές της δράσης. Στο μυαλό μου ήταν σαν ένα μεγάλο κομμάτι χορού. Όλα ήταν χορογραφημένα και αυτό ήταν κάτι που μπορούσα να καταλάβω και να εκτελέσω.

Όταν τους απάντησα, με κοιτούσαν σαν να ήμουν τελείως τρελή. Είχα μακριά μαλλιά και ήμουν μια βασίλισσα ομορφιάς”.

Η D&B Films ήταν στη φάση που προσπαθούσε να καθιερωθεί στην ακμάζουσα -τότε- κινηματογραφική βιομηχανία του Χονγκ Κονγκ.

Όπως δεν είχε η Yeoh κάτι να χάσει, δεν είχαν και τα αφεντικά της. Έτσι, την έκαναν την πρώτη γυναίκα/ηρωίδα σε ταινία δράσης.

Πρωταγωνίστησε στη δεύτερη συμμετοχή της, σε ταινία με τίτλο Yes, Madam που θεωρείται η πρώτη έκδοση του είδους ‘κορίτσια που κρατούν όπλα’. Σύντομα απέκτησε πολλούς μιμητές και έγινε trend.

Από το πρώτο λεπτό της διαδρομής της έκανε η ίδια τις επικίνδυνες σκηνές. “Πρώτα κλήθηκα να πείσω τα αγόρια να με δεχθούν στο κλαμπ τους”.

Πήγε στο γυμναστήριο όπου προπονούνταν οι κασκαντέρ και οι εκπαιδευμένοι ηθοποιοί, συστήθηκε και είπε “θέλω να μάθω. Μπορείτε να με διδάξετε;”.

Μετά λίγες εβδομάδες προπόνησης, έκανε audition ενώπιον του θρυλικού σκηνοθέτη ταινιών δράσης, Corey Yuen για το ρόλο στο Yes, Madam.

“Δεν είχε εντυπωσιαστεί από το βιογραφικό μου. Άρχισα να εκτελώ τις κλωτσιές που είχα μάθει. Μου ζήτησε να κυλιστώ στο έδαφος. Ήταν κάτι που δεν είχα διδαχθεί. Προσπάθησα να μιμηθώ αυτά που είχα δει στο γυμναστήριο από άλλους. Ο Yuen δεν ήξερε αν ήθελε να κλάψει ή να γελάσει. Μετά συνειδητοποίησε πως δεν υπήρχε κάτι που δεν θα ήθελα να δοκιμάσω”.

Κέρδισε το σεβασμό και το ρόλο και από ταινία σε ταινία αύξανε τους φαν της. Όσους πίστευαν πως άξιζε να είναι όπου ήταν και ότι δεν θα έφευγε σύντομα.

“Έκτοτε το πρώτο πράγμα που έκανα πριν αρχίσουν τα γυρίσματα μιας ταινίας δράσης, ήταν να γίνω φίλη με την ομάδα κασκαντέρ του φιλμ. Αυτοί θα ήταν που θα με πρόσεχαν. Όταν είμαι στον αέρα, κρεμασμένη από ένα σύρμα, η ζωή μου κυριολεκτικά εξαρτάται από αυτούς τους ανθρώπους”.

Με τα χρόνια, ανέπτυξε φιλίες “με όσους μου έμαθαν πώς να προστατεύω τον εαυτό μου”.

Ο υπέρμετρος ενθουσιασμός που είχε, μαζί με το πείσμα της είχαν ως συνέπεια και τραυματισμούς.

Ο Tarantino που την επανέφερε στη ζωή

Το 1996, στα γυρίσματα του Stunt Woman υπέστη έναν από τους πιο φρικτούς τραυματισμούς της καριέρας της. “Όλοι νόμισαν ότι είχαν σπάσει την πλάτη μου. Όλοι μου έλεγαν να σέβομαι τα όρια μου, πριν καταλήξουν στο ότι μόνο εγώ μπορούσα να βοηθήσω τον εαυτό μου”.

Μετά την τοποθέτηση νάρθηκα στο λαιμό και τον κορμό “έπαθα υπαρξιακή κατάθλιψη, αμφισβητώντας τις αποφάσεις που έμοιαζαν τόσο απερίσκεπτες εκ των υστέρων. Σκεφτόμουν τι κάνω στη ζωή μου, αν αξίζει και τι θα γινόταν αν οι γιατροί μου έλεγαν πως δεν μπορώ να συνεχίσω”.

Σε εκείνη την ευάλωτη στιγμή, επικοινώνησε μαζί της ο Quentin Tarantino, λάτρης των πολεμικών τεχνών που έτυχε να βρίσκεται στο Χονγκ Κονγκ. Ήταν και οπαδός της Yeoh και ζήτησε να τη δει. Εκείνη καθόταν σε έναν καναπέ, χωρίς καν να μπορεί να γυρίσει το κεφάλι της. Εκείνος έριξε ένα μαξιλάρι στο πάτωμα, γονάτισε πάνω του και της είπε “έχω δει όλες τις ταινίες σου”. Μετά διηγήθηκε καρέ καρέ… κάθε φάση.

“Όσο μιλούσαμε, ένιωσα πως επέστρεφα στη ζωή. Είναι κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ”. Σαν να άναψε ένα λαμπάκι πάνω από το κεφάλι της. “Κατάλαβα πως λατρεύω αυτό που κάνω”.

Τότε μπήκε και το Hollywood στην εξίσωση, με τη Yeoh να γίνεται κορίτσι του James Bond στο Tomorrow Never Dies. Για την ακρίβεια, έγινε το πρώτο κορίτσι του 007 από την Ασία.

“Ένιωσα για πρώτη φορά, ως σωστή ηθοποιός. Έως τότε δεν ακολουθούσα κάποιο σενάριο. Πήγαινα… με το κύμα. Εμφανιζόμουν στα γυρίσματα και έκανα ό,τι μου έλεγαν. Κάτι που δεν το λες και υποκριτική”.

Στο Tomorrow Never Dies για πρώτη φορά είχε σενάριο. Επίσης για πρώτη φορά, δεν είχε δικαίωμα να κάνει ό,τι δεν αναφερόταν σε αυτό -αφού δεν το επέτρεπαν οι ασφαλιστές.

Ο σκηνοθέτης Roger Spottiswoode της είχε πει πως έχει επιπλέον δεξιότητες που ενδεχομένως να ενσωματώνονταν “αλλά θα πρέπει να αισθάνεσαι σίγουρη πως είσαι εδώ ως ηθοποιός”.

Σκηνοθέτες που συνεργάστηκαν στη συνέχεια μαζί της, ομολόγησαν ότι δεν ήταν βέβαιοι για το λόγο που της πρότειναν δουλειές. Αν ήξεραν κάτι ήταν πως τους κέρδιζε το γεμάτο ζωή, βλέμμα της. Ακόμα και αν δεν μιλούσε τη γλώσσα (πχ μανδαρινικά) “δεν υπήρχε άνθρωπος που να μπορεί να αντιγράψει τον τρόπο που παίζει”.

Το καλύτερο βέβαια, ήταν πως “είναι και πολύ καλή ηθοποιός”.

Η μητρότητα για την οποία τα παράτησε όλα, αλλά δεν την απήλαυσε ποτέ

Ενώ όλα είχαν πάρει το δρόμο τους, στα 25 αποφάσισε να παντρευτεί τον επικεφαλής της εταιρίας της (D&B Films) και να εγκαταλείψει το θέαμα για να αφοσιωθεί στην οικογένεια της. “Έκανα την επιλογή μου. Αν θέλω να κάνω κάτι, νιώθω πως μπορώ να το κάνω καλά, μόνο αν δώσω σε αυτό ό,τι έχω. Ειλικρινά δεν ξέρω πως άλλες γυναίκες μπορούν και είναι εξαιρετικές ηθοποιοί και μητέρες. Είναι καταπληκτικές”.

Αγαπούσε τα παιδιά και ήθελε να αποκτήσει γρήγορα ένα.

“Δυστυχώς όμως, η γονιμότητα δεν ήταν κάτι που ήταν στα χέρια μου. Ήθελα πολύ να κάνω οικογένεια, αλλά δεν μου χαμογέλασε η τύχη. Είναι δύσκολο όταν αυτό ήταν κάτι που ήθελα κάθε μήνα. Κάναμε όλες αυτές θεραπείες γονιμότητας.

“Ως γυναίκες, μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία μπορούμε να κάνουμε θεραπείες. Κάποια στιγμή όμως, πρέπει να αποδεχθούμε την πραγματικότητα”.

Στον τρίτο χρόνο του έγγαμου βίου της χώρισε με τον Dickson Poon “αλλά παραμείναμε φίλοι”. Είναι η νονά της μιας κόρης του.

“Δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω στη συνέχεια, ώσπου δημοσιογράφοι με ενημέρωσαν πως είχα κοινό που με περίμενε να επιστρέψω”.

Έκανε το comeback το 1992, με το Supercop.

Από τότε δεν σταμάτησε να δουλεύει ποτέ.

Η ζωή που ζει τώρα -και τη λατρεύει

Στα 60 της μοιράζει τη ζωή της μεταξύ Κουάλα Λουμπούρ, Γενεύης και Παρισιού. Στη Γενεύη ζει ο σύντροφος της, Jean Todt. Eίναι Ειδικός Απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για την Οδική Ασφάλεια. Γνωρίστηκαν στη Σανγκάη, το 2004. Συναντήθηκαν τον Ιούνιο του ίδιου έτους, σε event της Ferrari. Έκτοτε είναι μαζί. Από το 2005 είναι αρραβωνιασμένοι. “Δεν παντρευτήκαμε, γιατί δεν έχουμε βρει το χρόνο.

Η χειρότερη στιγμή ήταν όταν μια ημέρα μου είπε ‘ας δούμε τα ημερολόγια μας’. Ήταν τόσο μη ρομαντικό. Τότε αποφασίσαμε πως έχει καταντήσει γελοίο το ζήτημα. Αποφασίσαμε να παντρευτούμε μέσα στο 2023”.

Αλλά τώρα τρέχει με το Everything Everywhere All at Once και με τους διάφορους οργανισμούς, στους οποίους προσφέρει τη βοήθεια της, γιατί μεταξύ των αποφάσεων που έχει πάρει και τιμά, είναι να επιστρέφει μέρος των ευλογιών της.