ΠΕΡΑΜΑ: ΜΕΓΑΛΑ ΚΕΡΔΗ, ΝΕΚΡΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΚΙ Η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΥΣΑ

Σήμερα οι εργαζόμενοι στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος βρίσκονται σε απεργία. Είναι η πέμπτη που πραγματοποιούν από τον περασμένο Οκτώβριο, όμως αυτή έχει μια σημαντική διαφορά από τις προηγούμενες. Από τη συγκέντρωσή τους λείπει ένας συνάδελφός τους, ο οποίος το πρωί της Δευτέρας άφησε την οικογένειά του για να πάει για δουλειά και οι δικοί του άνθρωποι, μερικές ώρες αργότερα, ενημερώθηκαν πως σκοτώθηκε την ώρα που επισκεύαζε ένα επιβατικό πλοίο.

Δύο άλλοι συνάδελφοί τους που εργάζονταν μαζί του στο σημείο του δυστυχήματος, τραυματίστηκαν και διακομίστηκαν στο νοσοκομείο, με τον έναν από αυτούς να δίνει μάχη για να μπορέσει να ξαναπερπατήσει, αφού τα πόδια του έχουν καταστραφεί, η λεκάνη του έχει σπάσει και ο αυχένας του έχει τραυματιστεί πολύ σοβαρά.

«Κλώτσησε το πτερύγιο, έλειπε η ασφάλεια»

Οι εργάτες επισκεύαζαν ένα επιβατικό πλοίο που τις επόμενες ημέρες πρέπει να μπει σε γραμμή δρομολογίων. Σε μια διαδικασία για να βγει το πτερύγιο της προπέλας, το πτερύγιο, με βάρος του ξεπερνάει τον ένα τόνο, «κλώτσησε», ο γάντζος που το τραβούσε δεν είχε ασφάλεια και οι τρεις εργάτες καταπλακώθηκαν.

Ο γάντζος αυτών των γερανών χρησιμοποιείται για χρόνια σε τέτοιες εργασίες, ωστόσο η λάμα που λειτουργεί σαν ασφάλεια, όπως φαίνεται έλειπε. Το κόστος της είναι ευτελές -άνθρωποι των ναυπηγείων μιλούν για 20 ευρώ- ωστόσο η εταιρεία δεν είχε φροντίσει για τη συντήρηση. Καθοριστικός παράγοντας, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, για το δυστύχημα που κόστισε τη ζωή στον εργάτη της Ζώνης, είναι οι κυβερνητικές αποφάσεις, όλα αυτά τα χρόνια, να γίνονται καθόλου ή ελάχιστοι έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας για το αν οι εταιρείες τηρούν τα μέτρα ασφαλείας που θα διαφυλάσσουν τη ζωή των εργαζόμενων.

Τα πανηγύρια για το Πέραμα και οι τεχνικοί ασφαλείας

Η εικόνα που επιχειρείται να μεταφερθεί για τα ναυπηγεία από στελέχη της μέχρι πρότινος κυβέρνησης, δεν έχει και μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα που περιγράφουν οι εργαζόμενοι. Σε μια ειρωνεία της τύχης μάλιστα, το δυστύχημα, λάμβανε χώρα το πρωί της Δευτέρας, την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδινε συνέντευξη στο Mega λέγοντας: «Γιατί το Πέραμα έδωσε 38% στη Νέα Δημοκρατία; Γιατί βάλαμε σε τάξη την Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη και δώσαμε δουλειές».

Οι εργαζόμενοι στη Ζώνη ωστόσο επισημαίνουν πως τα μικρότερα ή μεγαλύτερα ατυχήματα είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο, αποτέλεσμα των συνεχών παραβιάσεων από πλευράς εφοπλιστών και εργολάβων.

Σημαντικό ενδιαφέρον έχει ο τρόπος που λειτουργούν οι τεχνικοί ασφαλείας στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη. Όπως περιέγραψαν στο Magazine άνθρωποι που έχουν δουλέψει σε σχετικά γραφεία, οι τεχνικοί ασφαλείας είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι εταιρείες, τους παίρνουν τηλέφωνο και τους λένε: «Έχουμε ένα πλοίο στο οποίο θα γίνει δέκα ημέρες δουλειά. Έλα να ελέγξεις τις εργασίες». Πληρώνονται δηλαδή από τους ανθρώπους που καλούνται να ελέγξουν. Αυτό σημαίνει πως αν αυτός ο τεχνικός εντοπίσει παραβάσεις, η εταιρεία πιθανότατα την επόμενη φορά δεν θα τον ξανακαλέσει για έλεγχο. Οι εργαζόμενοι στη Ζώνη εδώ και χρόνια ζητούν να δημιουργηθεί μια επετηρίδα και όταν έρχεται ένα πλοίο να ελέγχεται από όποιον τεχνικό είναι ο επόμενος στη λίστα. Έτσι δίνοντας η εταιρεία ένα παράβολο στο δημόσιο ο τεχνικός θα πληρώνεται από εκεί.

Δουλειά πάνω σε σχεδία για να μειωθεί το κόστος εφοπλιστή και εργολάβου

Οι παραβιάσεις στο βωμό των χρημάτων ωστόσο είναι πολύ συχνές. Τον περασμένο Μάρτη, ένα δεξαμενόπλοιο επισκευαζόταν στο Πέραμα. Οι δεξαμενές αυτών των πλοίων, συνήθως έχουν μέγεθος 25 επί 30 μέτρα και η μόνη πρόσβαση είναι από δύο τρύπες στο κατάστρωμα. Ενώ λοιπόν θα έπρεπε να μπουν σκαλωσιές σε όλο το πλοίο και να γίνει υδροβολή και βάψιμο ώστε να συντηρηθεί, η εταιρεία αποφάσισε να βάλει τους εργαζόμενους πάνω σε μια σχεδία και να πραγματοποιούν από εκεί την υδροβολή. Όταν οι εργάτες ενημέρωσαν το Σωματείο, υπήρξε επικοινωνία με την εταιρεία και τον εργολάβο, οι οποίοι τους έδωσαν την εξής απάντηση: «Αν βάλουμε σκαλωσιές, μια δουλειά που θα μου κοστίσει τώρα 100.000 ευρώ, θα κοστίσει 500.000 ευρώ». Φυσικά οι συγκεκριμένες εργασίες, για να γίνουν με τον σωστό και ασφαλή τρόπο προϋποθέτουν να ξοδευτούν τα παραπάνω χρήματα, ωστόσο η εταιρεία ήθελε να γλιτώσει 400.000 ευρώ, θέτοντας τη ζωή των εργαζομένων σε κίνδυνο. Το Σωματείο έκανε διακοπή εργασιών, διαμαρτυρόμενο, αλλά την επόμενη ημέρα κλήθηκε να ξαναδουλέψει με τον ίδιο τρόπο. Έγινε παρέμβαση στον εισαγγελέα, μάταια όμως. Τελικά προκηρύχθηκε απεργία στο πλοίο και να μην γίνει καμία εργασία αν δεν φτιαχτούν οι σκαλωσιές.

Πριν από 15 ημέρες μιλούσαν για δυστύχημα προ των πυλών

Πώς συνδέονται μεταξύ τους οι προηγούμενες τέσσερις απεργίες από τον περασμένο Οκτώβρη με το θανατηφόρο δυστύχημα; Σε όλες, το συνδικάτο των εργαζομένων μιλούσε για την ανάγκη να αυξηθούν οι έλεγχοι. Στις 12 Μαΐου, μάλιστα, δηλαδή πριν από ακριβώς 15 ημέρες, το συνδικάτο εργατών Μετάλλου και εργαζομένων της Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας, προκήρυσσε την τελευταία του απεργία με βασικό αίτημα την εντατικοποίηση των ελέγχων για τα μέτρα ασφαλείας.

Στην ανακοίνωσή του είχε προαναγγείλει το δυστύχημα, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Παρακολουθούμε το τελευταίο διάστημα την δραστηριότητα να μεγαλώνει και να βγαίνουν εκατομμύρια στις πλάτες μας για εφοπλιστές και εργολάβους. Ταυτόχρονα τα χρήματα που βγάζουμε από την εργασία μας φτάνουν για να καλύψουμε όλο και λιγότερες ανάγκες. Η πίεση για παραπάνω δουλειά, για πιο γρήγορη παράδοση κάθε πλοίου, οδηγεί καθημερινά σε μικρότερα ή μεγαλύτερα ατυχήματα στα ναυπηγεία και τα επισκευαζόμενα πλοία, κατάσταση που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε ένα ή περισσότερα τραγικά γεγονότα». Κανείς από το υπουργείο Ναυτιλίας και το υπουργείο Εργασίας δεν έδωσε την παραμικρή σημασία και μερικές ημέρες αργότερα θρηνούν έναν συνάδελφό τους.

«Γιατί να λάβουν μέτρα όταν ξέρουν πως οι κρατικοί μηχανισμοί δεν τους ελέγχουν;»

Όπως εξηγεί στο Magazine ο εργαζόμενος στο Πέραμα και πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου, Άκης Αντωνίου, αυτή η περίοδος είναι κάθε χρόνο η πιο δύσκολη: «Τώρα είναι οι μήνες που πέρα από τα εμπορικά και τα φορτηγά πλοία, προετοιμάζονται βιαστικά όλα τα επιβατικά για να μπουν στις γραμμές του Αιγαίου ενόψει θερινής περιόδου. Συνεπώς η δουλειά πάντα είναι αυξημένη. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τεράστια εντατικοποίηση γιατί οι εργαζόμενοι που έχουν μείνει είναι λίγοι και αυτούς τους ξεζουμίζουν. Επίσης όσο τα πλοία βρίσκονται για επισκευή, κοστίζουν στους εφοπλιστές οπότε η πίεση για να τελειώνουν πιο γρήγορα οι εργασίες είναι τεράστια», περιγράφει ο κ. Αντωνίου.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο των εργαζομένων: «Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε αυτές τις δουλειές, επειδή λειτουργούν κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες και σηκώνουν τεράστια βάρη, φθείρονται και θέλουν συχνότατη αλλαγή. Κάθε εταιρεία, υπό κανονικές συνθήκες πρέπει να έχει δύο ανθρώπους που μόλις η δουλειά τελειώνει από τους εργάτες, θα τσεκάρουν τα εργαλεία και θα αλλάζουν ότι χρειάζεται. Όμως ποια εταιρεία θα το κάνει όταν γνωρίζει πως δεν υπάρχει περίπτωση να την ελέγξει κανένας μηχανισμός του κράτους; Γιατί να αυξήσει το κόστος της;»

«25 νεκροί και 200.000 δολάρια τη μέρα»

Τα τελευταία περισσότερα από 15 χρόνια που ο Άκης Αντωνίου βρίσκεται στο Σωματείο, έχει καταγράψει τουλάχιστον 25 θανάτους συναδέλφων του εν ώρα εργασίας. «Ο όγκος των εργασιών που γίνονται πάνω σε ένα καράβι σε έναν μήνα, αντιστοιχούν σε εργασίες που σε ένα εργοστάσιο παίρνουν ένα χρόνο. Αυτό συμβαίνει γιατί κάθε μέρα που ένα πλοίο βρίσκεται στη ζώνη, ο εφοπλιστής χάνει χρήματα. Αφενός γιατί πληρώνει, αφετέρου γιατί το πλοίο δεν βρίσκεται στη θάλασσα για να αποφέρει κέρδος. Όταν ένα πλοίο ναυλώνεται με 200.000 δολάρια την ημέρα, το να καθυστερήσει μια μέρα να βγει στη θάλασσα σημαίνει πως η απώλειες θα είναι μεγάλες και ο εφοπλιστής θα θυσιάσει τα πάντα. Γνωρίζοντας αποδεδειγμένα, μετά από τόσα ατυχήματα, πως καμία επιχείρηση δεν θα την πληρώσει, εκτός από τους εργάτες, κανείς προφανώς δεν θα ασχοληθεί να προσέξει τα μέτρα ασφαλείας».

Η Λιμενική Αρχή Περάματος, μετά το δυστύχημα προχώρησε στη σύλληψη τεσσάρων ατόμων: τον πλοίαρχο του πλοίου, τον τεχνικό ασφαλείας και επιβλέπων των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων, τον εργοδότη του χειριστή του γερανοφόρου οχήματος και τον εκπρόσωπο της επιχείρησης που διενεργούσε τις επισκευαστικές εργασίες. Λίγες ώρες αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι με προφορική εντολή εισαγγελέα.

Σήμερα το πρωί τα συνδικάτα βρέθηκαν στο υπουργείο Ναυτιλίας στο πλαίσιο της κινητοποίησής τους. Εκεί συνάντησαν τον υπηρεσιακό υπουργό Ναυτιλίας, Θεόδωρο Κλιάρη, καθώς και τον υπηρεσιακό Γενικό Γραμματέα του υπουργείο Εργασίας. Αφού επεσήμαναν πως ήταν η πρώτη φορά μετά από μήνες που κυβερνητικά στελέχη τους δέχτηκαν στο γραφείο τους και τους άκουσαν, οι εργαζόμενοι έλαβαν κάποιες δεσμεύσεις, ανάμεσά τους και η αύξηση των ελέγχων στα σημεία που δουλεύουν, από πέντε φορές τον μήνα που ήταν μέχρι πρότινος, σε καθημερινούς ελέγχους δύο βαρδιών. Μάλιστα δόθηκε διορία προς τα αρμόδια υπουργεία μέχρι τις 10:00 αύριο το πρωί, ώστε να εκδώσουν σχετικό δελτίο Τύπου. Μέχρι τότε, έχουν προκηρύξει μια ακόμη 24ωρη εργασία για την Τετάρτη, ενώ το απόγευμα της Τρίτης, στις 18:30 θα πραγματοποιήσουν συλλαλητήριο που θα ξεκινήσει από την πύλη της Ζώνης στο Πέραμα.