ΠΟΣΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΧΡΕΙΑΖΕΣΑΙ, ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙΣ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΝΕΝΑΝ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερεύνησε το θέμα και διαπίστωσε πως στον πλανήτη (και δη στις χώρες που λιάζονται, χειμώνα, καλοκαίρι) χάνεται μεγάλο ποσοστό τις ενέργειας που μας προσφέρει ο ήλιος και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, για τις καθημερινές μας ανάγκες. Έτσι, δεν θα εξαρτώμαστε απόλυτα από τους παρόχους ή τις αλλαγές που προκύπτουν στον τρόπο που ‘λειτουργεί’ ο κόσμος. Παράλληλα, θα βοηθάμε και λίγο τον πλανήτη -να πάρει μια ανάσα.

Κατόπιν τούτου, δεσμεύτηκε ότι μέχρι το τέλος του 2022, θα προκύψει νομοθεσία, που θα έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι όλα τα κτίρια θα είναι έτοιμα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Έτσι, πάντα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα φωτοβολταϊκά θα φτάσουν ακόμα και στο 25% της παραγόμενης ηλεκτρικές ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το διπλός στόχος του REPowerEU

Το σχετικό σχέδιο που ανακοινώθηκε έχει το όνομα REPowerEU. Όπως αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου “το σχέδιο REPowerEU είναι η απάντηση στις δυσκολίες και την αναστάτωση που προκλήθηκε στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Υπάρχει διπλή επείγουσα ανάγκη, για τη μεταμόρφωση του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης, ώστε α) να τερματιστεί η εξάρτηση της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα -τα οποία χρησιμοποιούνται ως οικονομικό και πολιτικό όπλο και κοστίζουν στους ευρωπαίους φορολογούμενους σχεδόν 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως- και β) η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Ενεργώντας ως Ένωση, η Ευρώπη μπορεί να καταργήσει σταδιακά την εξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, γρήγορα. Το 85% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να μειώσει αυτήν την εξάρτηση το συντομότερο δυνατό, ώστε να στηρίξει την Ουκρανία. Τα μέτρα του Σχεδίου REPowerEU μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτή τη φιλοδοξία, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού και της επιτάχυνσης της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων στα σπίτια, τη βιομηχανία και την παραγωγή ενέργειας“.

Οι πρόσθετες επενδύσεις που θα γίνουν από τώρα, έως το 2027 θα φτάσουν στα 26.000.000.000 ευρώ.

“Οι πρωτοβουλίες αφορούν

• την αποκλειστική στρατηγική της ΕΕ, για την ηλικιακή ενέργεια και το διπλασιασμό της ηλιακής φωτοβολταϊκής ισχύος έως το 2025 και την εγκατάσταση 600 GW έως το 2030,
• την Solar Rooftop Initiative, με σταδιακή νομική υποχρέωση εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών σε νέα δημόσια και εμπορικά κτίρια και νέα κτίρια κατοικιών,
• το διπλασιασμό του ρυθμού ανάπτυξης αντλιών θερμότητας και μέτρα για την ενσωμάτωση της γεωθερμικής και της ηλιακής θερμικής ενέργειας, σε εκσυγχρονισμένα συστήματα αστικής και κοινόχρηστης θέρμανσης.
• τη σύσταση της Επιτροπής, για την αντιμετώπιση της αργής και πολύπλοκης αδειοδότησης, για μεγάλα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μια στοχευμένη τροποποίηση της οδηγίας, για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για την αναγνώριση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως υπέρτατου δημόσιου συμφέροντος.

Τα κράτη μέλη με συντομευμένες και απλουστευμένες διαδικασίες αδειοδότησης σε περιοχές με χαμηλότερους περιβαλλοντικούς κινδύνους θα πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή ειδικές περιοχές ‘go-to’ για τις ανανεώσιμες πηγές“.

Θα διατεθεί και πρόσθετη χρηματοδότηση 200.000.000 ευρώ, για έρευνες επί τον ορισμό και την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου, ενώ “η επίτευξη των στόχων REPowerEU απαιτεί πρόσθετη επένδυση 210 δισεκατομμυρίων ευρώ από τώρα έως το 2027“.

Ας πάμε όμως, και σε ό,τι ενδιαφέρει τους πάντες.

Πόσα πάνελ χρειάζεσαι

Tο 75% των πολιτών της χώρας, καταναλώνουν έως 300 κιλοβατώρες τον μήνα. Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχει κάνει (για εμάς) η Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, χρειάζονται 9 με 12 ηλιακά πάνελ που παράγουν από 250 watts, για να καλύψουν το 100% των αναγκών. Συν ένα 20% για να είμαστε πλήρως καλυμμένοι, όπως λέει στο Magazine ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδος.

Είναι χρήσιμο να πούμε πως δεν είναι όλα τα φωτοβολταϊκά ίδια. Ξεκινούν από αυτά που δίνουν 150 watts ανά πάνελ και φτάνουν έως τα 370 watts (ανά πάνελ).

Μπορείς να υπολογίσεις (πρόχειρα) τα watt που χρειάζεσαι, ώστε να υπολογίσεις και τα πάνελ που θα σε καλύψουν, με τη βοήθεια όσων ακολουθούν -και αφορούν την τυπική κατανάλωση. Να ευχαριστήσουμε για τη βοήθεια, το Sun Power Source. Υπάρχουν βέβαια, και ειδικές συσκευές που καταγράφουν την ενέργεια που χρειάζεται κάθε συσκευή.

Πριν αρχίσεις τις μαθηματικές πράξεις, είναι χρήσιμο να ξέρεις ότι έως τώρα επιτρέπεται για τις οικίες ένα φωτοβολταϊκό έως 6 kWh. Που δεν φτάνει για τίποτα.

Nα δώσουμε ένα παράδειγμα: ένα ψυγείο χρειάζεται κάθε χρόνο 600 kWh -και δυο πάνελ για να τα ‘πάρει’.

Γίνεται σαφές πως ό,τι δίνουν τα πάνελ σε ενέργεια, δεν είναι σταθερά. Όλα εξαρτώνται από την ποσότητα του ηλιακού φωτός, την απευθείας ‘σύνδεση’ (άρα να είναι σε στέγη ή στο έδαφος -σε ένα κομμάτι γης που σου ανήκει, αλλά δεν το αξιοποιείς, για παράδειγμα), την εποχή του χρόνου και τη γεωγραφική μας θέση.

Πάντα σύμφωνα με εκτιμήσεις που έχουν γίνει στις ΗΠΑ, ένα διαμέρισμα 90 τετραγωνικών μέτρων, χρειάζεται κάθε χρόνο 4.710 kWh. Μπορεί να τα πάρει από 14 πάνελ -εφόσον πληρούνται οι ιδανικές προϋποθέσεις.

Πού μπορούμε να βάλουμε τα πάνελ

“Βάσει της απόφασης της ΕΕ, τα νέα κτίρια λογικά θα έχουν στις προδιαγραφές επίπεδο τελευταίο επίπεδο -χωρίς μη κατάλληλη στέγη- ώστε να μπορούν να τοποθετηθούν εκεί τα πάνελ” προσθέτει ο κύριος Ηλιόπουλος, “στα παλαιά κτίρια, αν θέλει κάποιος να είναι αυτάρκης, θα πρέπει να υπολογίσει το μάξιμουμ της ενέργειας που θα χρειαστεί, ταυτόχρονα (αν έχει όσες συσκευές χρειάζεται σε χρήση), συν 20% παραπάνω.

Μπορούμε να τοποθετήσουμε πάνελ σε μπαλκόνι, παρ’ όλα αυτά για να συλλέξει την ενέργεια που χρειάζεται το σπίτι, θα πρέπει να το βλέπει απευθείας ο ήλιος όλη μέρα. Συνήθως, ο ήλιος ‘βλέπει’ το όποιο μπαλκόνι για μισή ημέρα. Ιδανικά δεν πρέπει να υπάρχει σκιασμός από διπλανές πολυκατοικίες ή μπαλκόνι από πάνω. Αν ισχύουν όλα αυτά, οι ωφέλιμες ώρες δεν θα είναι περισσότερες από δύο. Η ενέργεια που θα πάρουμε θα είναι λίγη και δεν θα βοηθήσει πολύ”. Μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά.

Η καλύτερη περίπτωση, για να πάρουμε ό,τι χρειαζόμαστε από τα φωτοβολταϊκά είναι να τα τοποθετήσουμε στο έδαφος “αν υπάρχει οικόπεδο” ή στην ταράτσα “εφόσον μας ανήκει”.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ταράτσες των πολυκατοικιών πηγαίνουν αναλογικά με τα τετραγωνικά των διαμερισμάτων που έχει το κτίριο. Και οι ‘θέσεις’ που μοιράζονται, απασχολούνται από τους ηλιακούς θερμοσίφωνες “που επίσης είναι πάνελ, που συλλέγει τον ήλιο και δίνει ζεστό νερό”. Εκτός και αν έχουμε για ταράτσα το Rungrado May Day Stadium της Βορείου Κορέας (χωρητικότητας 150.000 θεατών), μάλλον δεν υπάρχει χώρος να εξυπηρετηθούμε (επαρκώς) όλοι οι κάτοικοι, της όποιας πολυκατοικίας.

“Ακόμα και αν βρεθεί ο χώρος, θα χρειαστεί και ένα εξτρά έξοδο. Είναι αυτό για τη συνδεσμολογία του πάνελ και του ρεύματος που παράγει, με το δίκτυο του ρεύματος του σπιτιού. Σε κάθε περίπτωση, πριν ξεκινήσουμε τις όποιες κινήσεις, πρέπει να γίνει τεχνοοικονομική μελέτη, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει ο διαθέσιμος χώρος και ποια λύση είναι πιο οικονομικά συμφέρουσα”.

Τι μπορεί να κάνει ένας ιδιώτης καταναλωτής

Υπάρχει το πρόγραμμα ‘φωτοβολταϊκά στη στέγη” όπου μπορείς να τοποθετήσεις ένα πάνελ έως 6 κιλοβάτ (αριθμός που επιτρέπεται για τις οικείες) και να πουλάς το ρεύμα, στο σύστημα (για 87 ευρώ, ανά μεγαβατώρα -είναι 1000 kWh-, για μια 20ετία).

Έπειτα, υπάρχει και το πρόγραμμα που λέγεται ‘net metering’. Επιτρέπει την τοποθέτηση ενός φωτοβολταϊκού, έως 10 kWh (το κέρδος στην 25ετια έχει εκτιμηθεί στα 10.000 ευρώ). Θα χρησιμοποιείς το ρεύμα που παράγει. Αν παράγεται περισσότερο από όσο καταναλώνεις, διοχετεύεται δωρεάν στο σύστημα. Αν καταναλώνεις περισσότερο από αυτό που ‘παίρνεις’ από το πάνελ, θα πληρώνεις στον προμηθευτή τη διαφορά.

Συμπερασματικά, δεν θα γίνουμε ποτέ πλούσιοι ή αυτάρκεις. Θα γλιτώσουμε όμως, το κάτι τις, όπως προστατεύουμε (κάπως) και το περιβάλλον. Και εν πάση περιπτώσει, δεν γίνεται να εκμεταλλεύονται τον ήλιο στη Γερμανία (όπου υπάρχουν παντού φωτοβολταϊκά) ενώ τον βλέπουν σπάνια και να μην τον εκμεταλλευόμαστε εμείς, στην Ελλάδα -που τον έχουμε κοντά μας συνεχώς.