ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΜΙΑ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΑ ΓΕΝΙΑ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑ

Καθαρά διαγωνιστικά μιλώντας, η ελληνική αποστολή στις φετινές Κάννες θριάμβευσε. Μπορεί να μην είχαμε ταινία στο μεγάλο Διαγωνιστικό όμως τα παράλληλα τμήματα είναι πολλά και δίνουν μια πολύ πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του πού βρίσκεται το σινεμά σε παγκόσμιο επίπεδο. Φέτος λοιπόν, το ελληνικό σινεμά εκπροσωπήθηκε στις Κάννες με τρία πρότζεκτ.

Βραβεύτηκαν και τα τρία.

Και μάλιστα, συμβολικότατα, σε τρεις διαφορετικούς τομείς ή στάδια ανάπτυξης.

Το Brutalia, Εργάσιμες Μέρες του Μανώλη Μαυρή συνεχίζει την πρόσφατη θριαμβευτική παράδοση ελλήνων μικρομηκάδων που βραβεύονται σχεδόν σε ετήσια πλέον βάση σε μεγάλα Φεστιβάλ του εξωτερικού, κερδίζοντας το βραβείο μικρού μήκους ταινίας στο τμήμα της Εβδομάδας Κριτικής. Η ταινία του Μαυρή φαντάζεται μια κοινωνία μελισσών αλλά με ανθρώπους στη θέση τους, σε μια μαύρου χιούμορ αλληγορία πάνω στον ολιγαρχισμό και στην στρατιωτικοποιημένη εργασία.

Στο Φεστιβάλ κατά την πρεμιέρα της ταινίας, ο Μαυρής εξήγησε πως το φιλμ, το οποίο του πήρε τρεισήμισι χρόνια να ολοκληρώσει, προήλθε σαν ιδέα από τη στρατιωτική του θητεία στην Ελλάδα. «Εκεί είχα την ευκαιρία να παρατηρήσω ένα σύμπαν που δεν είχα δει πριν. Αυτή η εμπειρία εγείρει θέματα όπως την ολιγαρχία, την στρατιωτικοποιημένη εργασία, την μοναξιά του ατόμου και το πώς αλλοιώνουν την ταυτότητά τους για να υπηρετήσουν το κοινό καλό».

Η ταινία του Μαυρή έρχεται να συμπληρώσει μια εντυπωσιακή σειρά ελληνικών συμμετοχών στις Κάννες και σε άλλα μεγάλα Φεστιβάλ του εξωτερικού από έλληνες μικρομηκάδες. Πριν 2 χρόνια ο Βασίλης Κεκάτος κέρδιζε τον Χρυσό Φοίνικα με το μινιμαλιστικά συναισθηματικό Η Απόσταση Ανάμεσα Στον Ουρανό Κι Εμάς ενώ πέρσι το Motorway 65 της Εύης Καλογηροπούλου είχε συμμετάσχει στο ίδιο Διαγωνιστικό τμήμα. Νωρίτερα, στην Εβδομάδα Κριτικής είχαν βρεθεί τα εξαιρετικά Limbo της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη και ο Έκτορας Μαλό της Ζακλίν Λέντζου. Ενδιάμεσα, το Copa Loca του Χρήστου Μασσαλά είχε προβληθεί στο πάντα περιπετειώδες τμήμα του Δεκαπενθήμερου των Σκηνοθετών, επίσης στις Κάννες, και το Third Kind του Γιώργου Ζώη είχε επιλεγεί ως ειδική προβολή στην Εβδομάδα Κριτικής.

Ενώ το 2018 και το 2019, στο σημαντικότερο διεθνές Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους του Κλερμόν-Φεράν, η Λεωφόρος Πατησίων του Θανάση Νεοφώτιστου και το Όλες οι Φωτιές Η Φωτιά του Ευθύμη Kosemund Σανίδη τιμήθηκαν το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, έχοντας προηγουμένως παιχτεί σε Φεστιβάλ όπως η Βενετία και το Λοκάρνο. (Ενώ είχαμε συμμετοχή και φέτος, με την Απόδραση Από Τον Εύθραυστο Πλανήτη του Θανάση Τσιμπίνη.)

Μία διάκριση δεν σημαίνει τίποτα- μια ακολουθία διακρίσεων όμως υπογραμμίζει (μες στην ακραία υποκειμενικότητα φυσικά της κάθε επιλογής ή της κάθε βράβευσης) το προφανές: Στην Ελλάδα υπάρχει αυτή τη στιγμή μια εκπληκτικά ταλαντούχα γενιά νέων, ανερχόμενων κι ακόμα και εγνωσμένης αξίας δημιουργών, που στη φόρμα του μικρού μήκους φιλμ βρίσκουν το χώρο και τη δυνατότητα να απλώσουν ιδέες, ταλέντο, βλέμμα. (Μια βόλτα στο Φεστιβάλ Δράμας θα σας πείσει.)

Κάποιοι προχωρούν με πρότζεκτ μεγάλου μήκους στη συνέχεια, ετοιμάζοντας το έδαφος για το επόμενο μεγάλο κύμα του ελληνικού σινεμά, για τα καλά πλέον απομακρυσμένα από την άμεση επίδραση του Κυνόδοντα. Η Σελήνη, 66 Ερωτήσεις της Λέντζου, ένα σινεμά παθιασμένα προσωπικό, δύσκολο, ασυμβίβαστο, παίχτηκε ήδη στο περασμένο Βερολίνο, το Broadway του Χρήστου Μασσαλά είναι καθοδόν (ο υποψήφιος για Όσκαρ μοντέρ της ταινίας μας είχε μιλήσει για αυτό στο Magazine), καθώς και πολλά άλλα πρότζεκτ που ετοιμάζονται και τα οποία θα μας απασχολήσουν σύντομα.

Ένα από αυτά είναι της Εύης Καλογεροπούλου του Motorway 65. Η Καλογεροπούλου απέσπασε τη δεύτερη ελληνική βράβευση των φετινών Καννών, στο L’ Atelier της Cinefondation των Καννών. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία του Φεστιβάλ από το 2005, με στόχο την προώθηση και τη δημιουργία νέων έργων. Κάθε χρόνο, το Atelier διαλέγει γύρω στα 15 πρότζεκτ μεγάλου μήκους από όλο τον κόσμο, καλώντας τους σκηνοθέτες στις Κάννες βοηθώντας τους να αναπτύξουν διασυνδέσεις με επαγγελματίες. Σε αυτό το πλαίσιο, η Καλογηροπούλου βρέθηκε εκεί με το μεγάλου μήκους φιλμ Cora- το οποίο και κέρδισε το μοναδικό βραβείο του L’ Atelier, συνοδεία ενός ποσού 10,000 ευρώ για την περαιτέρω ανάπτυξή του.

Τέλος, και σε επίπεδο παραγωγής ήρθε η τρίτη διάκριση. Η μεγάλου μήκους ταινία Feathers αποτελεί διεθνή συμπαραγωγή στην οποία συμμετέχει η ελληνική εταιρεία Heretic και η οποία έχει χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Το Feathers ακολουθεί την προσπάθεια μιας γυναίκας να φροντίσει την οικογένειά της όταν ο αυταρχικός πατέρας μεταμορφώνεται σε κότα(!) κατά τη διάρκεια ενός μαγικού τρικ σε παιδικό πάρτυ. Ναι, γιατί όχι. Και ναι, η ταινία κέρδισε το μεγάλο βραβείο του τμήματος της Εβδομάδας Κριτικής, που έχει αποστολή την ανάδειξη πρωτοεμφανιζόμενων ή ανερχόμενων σκηνοθετών από όλο τον κόσμο.

Μια ακόμα μικρού μήκους, ένα επερχόμενο μεγάλου μήκους πρότζεκτ και μια διεθνής συμπαραγωγή: Το ότι η Ελλάδα έλαβε διακρίσεις και στους τρεις αυτούς διακριτούς τομείς στο φετινό Φεστιβάλ Καννών είναι απλώς ένα κλείσιμο του ματιού στα σπουδαία πράγματα που έρχονται- ή που είναι ήδη εδώ, για το ελληνικό σινεμά. Κι όλα αυτά είναι εφικτά παρά το γεγονός πως τα χρήματα που διαθέτει το ΥΠΠΟ για την παραγωγή είναι τόσο λίγα.

Η πλειάδα ξένων παραγωγών που έρχονται πλέον στην χώρα για γυρίσματα, από το σίκουελ του Knives Out για το Netflix μέχρι το επόμενο φιλμ του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, αποτελεί αναμφίβολα σημαντικό βήμα εφόσον πραγματοποιηθεί υπό τους σωστούς όρους, για την ανάδειξη της Ελλάδας σε διεθνή σινε-προορισμό. Όμως, σε αυτό το καλοκαίρι που έτσι κι αλλιώς οι ελληνικές ταινίες -όπως το Digger, το Πρόστιμο, τα Μήλα- βρίσκουν ανταπόκριση από το κοινό (σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία μάλιστα), εξίσου σημαντική είναι η διαρκής υπενθύμιση πως το νέο ελληνικό σινεμά έχει πολλά ακόμα να πει.