ΤΟ ΣΙΚΟΥΕΛ ΤΟΥ JOKER ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ Η Η ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Υπάρχει όριο στο από πόσο νωρίς μπορεί να είναι κανείς ενθουσιασμένος για μια ταινία; Ως κάποιος που μετρά τις μέρες για το Ferrari του Μάικλ Μαν (με τον Άνταμ Ντράιβερ στον κεντρικό ρόλο) από τη στιγμή που ανακοινώθηκε –και το οποίο ακόμα γυρίζεται στην Ιταλία– θα τολμήσω να πω πως όχι. Ο ενθουσιασμός κάποιες φορές δεν χρειάζεται τίποτα, ούτε τρέιλερ, ούτε εικόνες.

Στην περίπτωση του σίκουελ του Joker, δεν είναι καν απαραίτητο να σου έχει αρέσει η προηγούμενη ταινία. Το μόνο που χρειάζεται, είναι ένα teaser στο twitter:

Με αυτό τον τρόπο η Lady Gaga επιβεβαίωσε τις φήμες που την ήθελαν να συζητά για τον ρόλο της Χάρλι Κουίν στο σίκουελ του Joker. Δεν έχουμε επιβεβαίωση βέβαια ότι θα παίξει όντως την Χάρλι, αλλά όλες οι ενδείξεις αυτό αφήνουν να φανεί.

Επίσης σημαντικό; Η ταινία θα είναι σύμφωνα με το Variety, «ένα μιούζικαλ που θα διαδραματίζεται κατά κύριο λόγο μες στο άσυλο Άρκαμ».

ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΡΙΣΚΟ ΜΕ ΕΝΑ «ΣΙΓΟΥΡΟ» ΣΙΚΟΥΕΛ

Το βασικό που πρέπει να θυμόμαστε, είναι ότι όλο αυτό δεν χρειαζόταν. Όταν μια ταινία είναι θηριωδώς πετυχημένη, η κοινή χολιγουντιανή λογική λέει πως «κάντε ό,τι κάνατε, απλά λίγο πιο φασαριόζικο». Υπάρχουν φυσικά σπουδαίες περιπτώσεις συμβατικής σίκουελ ανάπτυξης (το Spider-Man 2 του Σαμ Ρέιμι παραμένει το τέλειο υπερηρωικό μπλοκμπάστερ) όμως σε πολύ γενικές γραμμές δεν περιμένεις από μια χολιγουντιανή συνέχεια να σε εκπλήξει ακόμα και σε δομικό επίπεδο.

Το Joker του Τοντ Φίλιπς ήταν από μόνο του έτσι κι αλλιώς μια απρόσμενη περίπτωση επιτυχίας– στο βαθμό που εν τέλει έφτασε, αν μη τι άλλο. Πλασαρισμένο ως μια «σκοτεινή, ενήλικη, ρεαλιστική» εκδοχή του χαρακτήρα που έπαιξαν νωρίτερα οι Τζακ Νίκολσον και Χιθ Λέτζερ, η ταινία από τον σκηνοθέτη του Hangover ξεσήκωσε στοιχεία της σκορσεζικής δραματουργίας (μέχρι και κομμάτια πλοκής από ταινίες του, όπως το King of Comedy) και κατάφερε να αγγίξει κάποια ευαίσθητη φλέβα της συλλογικής φαντασίας.

Παρότι, στα μάτια αυτού του θεατή, ήταν μια θεματικά επιφανειακή και αισθητικά μονότονη άσκηση μαρκετίστικου κυνισμού, η επιτυχία υπήρξε παρολαυτά σαρωτική. Πάνω από ένα δις στα ταμεία (τα περισσότερα που έχει κάνει ποτέ μια ακατάλληλη για ανήλικους ταινία), βραβεία Όσκαρ για τους Χοακίν Φοίνιξ και Χίλντουρ Γκουντναντότιρ, άλλες 9 υποψηφιότητες, ένα σοκαριστικό Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, και μια αποτύπωση στη συλλογική συνείδηση– ειδικά ο Φοίνιξ έχει γίνει αντικείμενο λατρείας και έμπνευσης όχι μόνο για το κοινό, αλλά και για πάρα πολλούς επαγγελματίες του χώρου.

Υπήρχε από τότε κάτι μεταξύ σιγουριάς και άγνοιας κινδύνου– όταν το Φεστιβάλ Βενετίας προσέφερε στην ταινία το κύριο Εκτός Συναγωνισμού slot που κάθε χρόνο δίνει σε μετέπειτα γιγάντιες mainstream επιτυχίες (όπως το A Star Is Born ή το Dune), ο Φίλιπς και η Warner Bros απάντησαν πως δεν το θέλουν και πως επιθυμούν μια θέση στο Διαγωνιστικό. «Δεν χρειάζεται πάντως», τους διεμήνυσε το Φεστιβάλ, όμως εκείνοι ανένδοτοι. ‘Ηθελαν να διαγωνιστούν.

Το αποτέλεσμα προφανώς τους δικαιώνει, καθώς δεν υπάρχει αμφιβολία πως σημαντικό μέρος του αρχικού τεράστιου hype της ταινίας προέκυψε και εκείνη τη βράβευση, μαζί και με το σύνολο των εντυπωσιασμένων κριτικών– η αλήθεια είναι πως αυτή η ταινία σε ένα φεστιβαλικό context δημιουργεί μια κάπως πρωτόγνωρη αίσθηση.

Αυτό το «δεν χρειάζεται πάντως» είναι κάτι που επιστρέφει ξανά εδώ. Ως σίκουελ μιας από τις πιο πετυχημένες ταινίες του μοντέρνου Χόλιγουντ, το νέο φιλμ δεν θα χρειαζόταν να πάρει κάποιο τρομερό ρίσκο, δεν θα χρειαζόταν να ταράξει δομικά την εικόνα του. Κι όμως, ο Φίλιπς κι ο Φοίνιξ προχωρούν με την απόφαση το Joker: Folie a Deux να είναι μιούζικαλ– ένα έτσι κι αλλιώς ιδιόμορφο είδος που για αρκετό κόσμο (και οπωσδήποτε για πολλούς φανς της πρώτης ταινίας) θα αποτελεί άμεσο ανθρωποδιώχτη.

ΣΚΟΡΣΕΖΕ ΣΥΝΑΝΤΑ ΣΚΟΡΣΕΖΕ: ΤΟ ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ

Αν η πρώτη ταινία αποτελούσε μια μίξη του King of Comedy με το Taxi Driver, αυτή φαίνεται λοιπόν να οδεύει προς μια New York, New York κατεύθυνση, αλλά… μέσα στο Άρκαμ; Ήδη τα πράγματα μοιάζουν παρανοϊκά, με έναν ευχάριστο τρόπο που δεν είναι ποτέ στο Χόλιγουντ. Ακόμα και τα δανείσματα του Φίλιπς από τη φιλμογραφία του Σκορσέζε φαίνονται πιο διασκεδαστικά: Στη μία κλεψιά είσαι κλέφτης αλλά στις πολλές γίνεσαι tribute band. Φαντάζεστε ένα μέλλον με 3-4 ταινίες Joker όπου όλες ξεσηκώνουν άλλη ταινία του Σκορσέζε; Ανυπομονώ για το After Hours!

Μιλώντας για Σκορσέζε, το Άρκαμ ως βασικό σκηνικό της ταινίας μπορεί και να μας προϊδεάζει για άλλη μια ταινία του Μάρτι, πολύ πιο πρόσφατη: Το Shutter Island. Και, συγγνώμη, έχω κουραστεί κι εγώ όπως όλοι από τις διασκευές διασκευώ, ω διασκευές, κι από την δίχως έλεος μανία του μοντέρνου entertainment να τρώει την ουρά του, αλλά πώς γίνεται να μη βρίσκει κανείς συναρπαστική την ιδέα του «Joker αλλά γυρισμένο ως μιούζικαλ και ταυτόχρονο ριμέικ του New York, New York και του Shutter Island, με τη Lady Gaga»;

Μπορεί να είναι φιάσκο; Φυσικά και ναι. Είναι τρομερά πιθανό πως θα είναι, κι ακόμα κι αν το φιλμ βγει καλό θα έχει να αντιμετωπίσει όλα τα απόνερα του τρόπου που έγινε φαινόμενο το ορίτζιναλ: Αυτή τη φορά, δεν θα υπάρχει ο παράγοντας της έκπληξης, που θα επιτρέψει σε πολλά κομμάτια της βιομηχανίας να το δεχτούν ως καλλιτεχνικό έργο. Κι επιπλέον, οι ιδιοσυγκρασίες δεν λειτουργούν καλά σε ένα ομογενοποιημένο σκηνικό entertainment του σήμερα.

Έτσι κι αλλιώς, η ιδέα ενός σίκουελ που παίρνει μεγάλες απρόσμενες στροφές σε σχέση με το ορίτζιναλ, πάντα ήταν μια τολμηρή ιδέα. Τον υπερεπιτυχημένο Εξορκιστή του Φρίντκιν ακολούθησε το Exorcist II: The Heretic του Τζον Μπούρμαν, ένα ονειρικό giallo αριστούργημα στην αιχμή του μύθου και τεχνολογίας, γεμάτο έντομα, εφιάλτες και επιθετικές συνθέσεις. Η ταινία αποτέλεσε μια τόσο απρόσμενη και ριζικά διαφορετική πρόταση σε επίπεδο αισθητικής, είδους αλλά και μοτίβου από το ορίτζιναλ, που εξόργισε, λοιδορήθηκε και παρατήθηκε για δεκαετίες ως απόλυτη καταστροφή. Υποθέτω υπάρχει λόγος που τα περισσότερα σίκουελ μοιάζουν με την προγενέστερη ταινία.

Ο ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ LADY GAGA

Αλλά πριν βιαστούμε να βγάλουμε την ταινία μελλοντικό παρεξηγημένο αριστούργημα (μάλλον κάποιος βιάζεται!), ας σκεφτούμε πιο ρεαλιστικά τι έρχεται να προσφέρει. Η Χάρλι Κουίν, αν όντως η Lady Gaga παίζει αυτό το ρόλο, είναι η παρτενέρ του Τζόκερ, που όμως τα τελευταία χρόνια έχει ευτυχώς αποκτήσει μια ξεχωριστή διαδρομή επιτυχίας, ξεκομμένη από τον συγκεκριμένο villain. Έχει παιχτεί στην μεγάλη οθόνη τρεις φορές από τη Μάργκο Ρόμπι (στο κακό Suicide Squad, στο καλό Suicide Squad, και στο Birds of Prey) ενώ τρέχει αυτή τη στιγμή και μια δική της σειρά κινουμένων σχεδίων.

Η Gaga θα είχε οπωσδήποτε χώρο να απλώσει και το ταλέντο, και την περσόνα, αλλά και τις εμμονές της. Πρόκειται για μια καλλιτέχνη εξαιρετικά προσεκτική ως προς το πώς απλώνει την κινηματογραφική της καριέρα, με την επιβράβευση να μην έρχεται μόνο με την μορφή των Όσκαρ και άλλων βραβείων και υποψηφιοτήτων, αλλά και στα ταμεία:

Το A Star Is Born θριάμβευσε, το πιο διχαστικό House of Gucci έγινε η σπάνια ενήλικη (όχι βασισμένο σε κόμικς, όχι σίκουελ, κλπ κλπ) εμπορική επιτυχία της μετα-Covid εποχής, ενώ ακόμα και η εμπλοκή της τελευταία στιγμή στο μάρκετινγκ του Top Gun: Maverick (με ένα κομμάτι που μπλέκεται περίτεχνα σε όλο το εύρος του φιλμ, αντί να αποτελέσει κάποια κυνική προσθήκη στους τίτλους τέλους) σίγουρα έδωσε μια επιπλέον ώθηση σε έναν τίτλο που καθόλου βέβαιη επιτυχία δεν είχε μπροστά του.

Επιπλέον παράγοντας τρέλας-ή-μεγαλείου, είναι τελικά κι η ίδια η αφοσίωση της Gaga ως καλλιτέχνη, στην όποια τέχνη ασκεί. Μιλώντας στην βρετανική Vogue, αποκάλυψε πέρυσι πως για να μπει στο πετσί του ρόλου της στο House of Gucci, μιλούσε με ιταλική προφορά για εννιά μήνες. Πάρτε τώρα αυτή την extreme εκδοχή της Μεθόδου και αναλογιστείτε πώς θα είναι ένα φιλμικό σετ όπου οι δύο ερμηνευτές είναι η Lady Gaga και ο Χοακίν Φοίνιξ. Έχετε ενθουσιαστεί/τρομάξει ή όχι ακόμα;

Γιατί εν τέλει όλα τα παραπάνω προς τα εκεί ακριβώς δείχνουν. Κάπου ανάμεσα στο μεγαλείο και το κιτς, κάπου ανάμεσα στην φιλοδοξία και την άνευρη ξεπατικωσούρα, το σίκουελ του Joker τολμά. Αυτό το φιλμ θα είναι απόλυτος θρίαμβος ή μεγαλοπρεπές φιάσκο. Εννοείται πως ανυπομονούμε.

*Το Joker: Folie a Deux θα κυκλοφορήσει 4 Οκτωβρίου του 2024.