Αλέξανδρος Κούτσης στο News247: H ειρηνευτική διαδικασία έχει μετατραπεί από θέμα προτεραιότητας της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής σε χόμπι

Ενόψει της ιστορικής επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Μπάρακ Ομπάμα στην Ραμάλα, το NEWS 247 επικοινώνησε με τον τον ομότιμο καθηγητή Μεσοανατολικών Σπουδών του Παντείου πανεπιστημίου Αλέξανδρο Κούτση, ο οποίος μας ανέλυσε τη σημασία της πρωτοβουλίας του προέδρου των ΗΠΑ.

Στο τέλος του μήνα θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επίσκεψη Αμερικανού προέδρου σε παλαιστινιακά εδάφη. Ο Πρόεδρος  των ΗΠΑ  Μπάρακ Ομπάμα θα επισκεφτεί την  Ιερουσαλήμ στις 20 με 22 Μαρτίου και θα έχει συνομιλίες στη Ραμάλα με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς. Πως κρίνεται αυτήν την ιστορική επίσκεψη;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που ο Ομπάμα κάνει αυτή την επίσκεψη στη Μέση Ανατολή. Όπως θυμόσαστε μετά την πρώτη του εκλογή είχε επισκεφτεί την περιοχή. Τότε είχε πάει στην Τουρκία και στην Αίγυπτο και είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του για μια νέα προσέγγιση του μεσανατολικού. Βεβαίως ούτε το ένα έγινε ούτε το άλλο, για διάφορους λόγους.

Σήμερα θέλει να κάνει μια τέτοια προσπάθεια πάλι για να ικανοποιήσει πρώτα απ’ όλα τις πιέσεις που δέχθηκε από το Εβρα’ικό λόμπι στην Αμερική τόσο κατά τη διάρκεια της εκλογικής του εκστρατείας  όσο και μετά να επισκεφτεί το Ισραήλ.

Του έλεγαν να επισκεφτεί το Ισραήλ πριν τις εκλογές. Αυτός το αγνόησε τότε ωστόσο σήμερα πρέπει να ικανοποιήσει αυτό το αίτημα του εβραίικου λόμπι.

Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση που τον απασχολεί. Θέλει να πάει στο Ισραήλ για να τους δείξει ότι νοιάζεται για τα θέματα που τους απασχολούν.

Τρία είναι αυτά τα θέματα. Πρώτον οι σχέσεις  με την Αίγυπτο δεν είναι και τόσο σταθερές μετά την άνοδο των Αδελφών Μουσουλμάνων Δεύτερον υπάρχει ανησυχία στο Ισραήλ για το τι θα προκύψει από τον εμφύλιο στη Συρία. Τρίτον το μεγάλο πρόβλημα του Ισραήλ είναι εάν το Ιράν αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Θέλει να τους δείξει ότι στέκεται στο πλευρό τους και στα  τρία αυτά ζητήματα.

Ο Αμπάς αναμένεται να παρουσιάσει στο Αμερικανό πρόεδρο την παλαιστινιακή άποψη.

Είναι έτοιμη η Αμερική να δεχθεί κάτι τέτοιο ή μήπως το εβραϊκό λόμπι καταφέρει για άλλη μια φορά να περάσει την ατζέντα του;

Είναι γεγονός ότι θα προσπαθήσει ο Αμπάς να παρουσιάσει την ατζέντα του αλλά ο ίδιος δεν είναι τόσο ένθερμος για ορισμένους λόγους.

 Πρώτον γιατί  οι παλαιστίνιοι αντιλαμβάνονται την Αμερική ως συνένοχο για τη κατάσταση του μεσανατολικού εκεί που έχει φτάσει σήμερα. Δηλαδή δεν έκανε τίποτα ο Ομπάμα από τι στιγμή που ανέλαβε την εξουσία όπως να εμποδίσει την επέκταση των εποικισμών στα κατεχόμενα.

Δεύτερον ουσιαστικά εδώ και δέκα χρόνια ακολουθείται η ίδια διαδικασία, από την εποχή Μπους του νεότερου, ενίσχυσε την άκρα δεξιά στο Ισραήλ και επομένως έχει καταστήσει πια αδύνατη την οποιαδήποτε δυνατότητα ανεξαρτητοποίησης των κατεχόμενων εδαφών.

Ο Αμπάς θα περάσει το εξής απλό μήνυμα. Εάν στόχος της ειρηνευτικής διαδικασίας δεν είναι ο τερματισμός της κατοχής, η απομάκρυνση των εποικισμών  και η ανεξαρτητοποίηση για  τη δημιουργία ανεξάρτητου  Παλαιστινιακού κράτους τότε γιατί να ξεκινήσουμε πάλι τον ίδιο χορό;

Γιατί η ανακοίνωση τις επίσκεψης στη Ραμάλα προκάλεσε την αναστάτωση της πολιτικής ηγεσίας του Ισραήλ και του ισραηλινού λόμπι στην Αμερική; Οι σχέσεις του Νετανιάχου με τον πρόεδρο Ομπάμα  είναι μια κρύο μια ζέστη. Υπάρχει ανακωχή; Τι προβλέπετε για το μέλλον;

Η γενική συνέλευση των Ηνωμένων εθνών έχει αναβαθμίσει τη συμμετοχή της παλαιστινιακής αρχής σε κράτος μέλος παρατηρητή.

Ωστόσο μέχρι στιγμής η Αμερική δεν το έχει αναγνωρίσει και μάλιστα το έχει καταψηφίσει, δεν έχει ψηφίσει υπέρ.

Η επίσκεψη στη Ραμάλα εμμέσως  μπορεί να δώσει τον χαρακτηρισμό τέτοιας αναγνώρισης.

Δηλαδή ο Ομπάμα επισκεπτόμενος τη Ραμάλα, τι επισκέπτεται; το Ισραήλ, τα κατεχόμενα,το παλαιστινιακό κράτος; Είναι το ερώτημα που ανησυχεί το Εβραίικο λόμπι.

Ο Ομπάμα έξυπνα αποφάσισε να επισκεφτεί την εκκλησία Γέννησης του Χριστού η οποία βρίσκεται στη Βηθλεέμ, στη Δυτική Όχθη, δηλαδή στα κατεχόμενα. Εκεί θα τον υποδεχθεί ο Αμπάς.

Στο πρόγραμμα του επίσης βλέπουμε ότι δε θα επισκεφτεί το τοίχος των Δακρύων στην Ιερουσαλήμ γιατί είναι στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αν το επισκεφτεί εμμέσως αναγνωρίζει την προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ από το Ισραήλ.

Έχει λοιπόν δυο προβλήματα. Από τη μια τον Αμπάς που του λέει να τον επισκεφτεί στην Ανατολική Ιερουσαλήμ από την άλλη αν πάει στο τοίχος των Δακρύων θα έχει την άλλη επίπτωση. Αποτέλεσμα να αποφασίσει να μην πάει στην Ιερουσαλήμ και να πάει στη Βηθλεέμ.

Η σχέση του με τον Νετανιάχου είναι πολύ άσχημη. Ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι δυσαρεστημένος, θυμωμένος θα έλεγα με την  πολιτική εξάπλωσης και επέκτασης των εποικισμών που συνεχίζει να ακολουθεί ο Νετανιάχου  παρά τα όποια αιτήματα του Μπαράκ Ομπάμα για ειρηνευτική διαδικασία.

Έχει καταλάβει ότι ο Νετανιάχου θα τον εμποδίσει να ιδρύσει Παλαιστινιακό κράτος.

Με την επίσκεψη του απευθύνεται στον Ισραηλινό λαό και όχι στον Νετανιάχου τονίζοντας τους ότι σας στηρίζω αλλά όσον αφορά την ειρηνευτική διαδικασία εγώ δε συμμετέχω.

Αν θέλετε να συμμετάσχω θα σας πω τους κανόνες μου. Ο Ομπάμα το μήνυμα που θέλει να περάσει είναι ότι η λύση των προβλημάτων των δυο κρατών στη περιοχή οδεύει προς το τέλος της.

 Εάν δε προχωρήσουμε άμεσα στην επίλυση του μεσανατολικού σε λίγα χρόνια θα έχετε να αντιμετωπίσετε ένα αραβικό πληθυσμό που  θα αυξάνεται με μεγαλύτερο ρυθμό απ ότι ο εβραίικος και θα έχετε το δίλημμα αν θα είσαστε δημοκρατία που κυβερνούν οι άραβες ή θα είσαστε κράτος απαρτχάιντ τύπου Νοτίου Αφρικής.

Τι βλέπετε να γίνει σε Συρία και Ιράν;

Για τη Συρία θα τους δώσει εγγυήσεις ότι θα τους προστατέψει ωστόσο ότι και να κάνει δεν πρόκειται να αλλάξει την κατάσταση της Συρίας εάν δεν είναι διατεθειμένος να στείλει στρατό και να αναμιχθεί στρατιωτικά.

Ο Ομπάμα καθώς και άλλα κράτη έχουν δεσμευτεί για το Ιράν, πως δεν θα επιτρέψουν να αποκτήσει  πυρηνικά όπλα. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ  θατο χτυπήσουν σε περίπτωση που προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια.

Ωστόσο σήμερα ούτε το Ισραήλ ούτε οι Αμερικανοί δεν θα ανακοινώσουν την οποιαδήποτε πολιτική για το Ιράν ή θα λάβουν οποιαδήποτε μέτρα πριν από τις εκλογές που θα γίνουν τον Ιούνιο διότι μπορεί να επηρεάσουν την έκβαση τους.

Αμερικανικές πηγές αναφέρουν ότι ο Ομπάμα, κατά την επίσκεψη του στην Ιερουσαλήμ, θα παρουσιάσει «σχέδιο μεθόδευσης για την επανάληψη των συνομιλιών Παλαιστινίων και Ισραήλ» τι νομίζετε ότι έχει κατά νου;

Σήμερα το Ισραήλ υπό τον  Νετανιάχου δεν είναι διατεθειμένο να κινηθεί πάνω σε κανένα από τα θέματα που θέλει ο Ομπάμα και η Παλαιστινιακή πλευρά να συζητήσουν.

Ο Αμπάς βρίσκεται και αυτός σε πολύ δύσκολη θέση. Πως θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις όταν η Χαμάς δε συμμετέχει σε αυτές.

Ο Ομπάμα δεν είχε την ευκαιρία να συγκροτήσει μια ομάδα ειδικών η οποία θα χάραζε έναν οδικό χάρτη ώστε να παρουσιάσει μια πρόταση η οποία είναι εφικτή να εφαρμοστεί.

Τέταρτον η ειρηνευτική διαδικασία έχει μετατραπεί από θέμα προτεραιότητας της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής σε ένα χόμπι. Ορισμένες φορές το πιάνεις και το επεξεργάζεσαι και άλλες το αφήνεις ανάλογα με την όρεξη που έχεις. Επομένως πιστεύω ότι ο Ομπάμα δεν έχει ετοιμάσει κάτι γιατί το χόμπι δεν θέλει να ασχοληθεί με το χόμπι.