Αιμίλιος Χειλάκης: Δεν υπάρχει κανονικότητα, παρά μόνο αναγκαστικότητα

Με τον Αιμίλιο Χειλάκη δεν ξέρεις ποτέ τι μπορεί να σου ξημερώσει…Τον συναντάς μία Πέμπτη πρωί στο θέατρο “Βεάκη” στην οδό Στουρνάρη και έχεις όλη την καλή διάθεση να μιλήσετε για θέατρο, τέχνη, κουλτούρα και λίγο πολιτική. Πατάς όμως το rec στο κασετοφωνάκι και αντιλαμβάνεσαι ότι ο άνθρωπος που έχεις απέναντί σου δεν μπορεί να μπει σε πρόγραμμα ούτε σε δημοσιογραφικά κουτάκια. Πετάς, έτσι, τις σημειώσεις σου στα σκουπίδια και τον αφήνεις να οδηγήσει το παιχνίδι στο γήπεδο που θέλει ο ίδιος. Αντιδημοσιογραφικό; Ίσως. Αλλά και τρομερά απολαυστικό όταν μιλάς με τον Αιμίλιο.

Ο Χειλάκης δίνει συνεντεύξεις όπως παίζει στη σκηνή, με πάθος. Χειρονομεί εντόνως, χτυπά το χέρι του με δύναμη στο τραπέζι, βρίζει, μιλά δυνατά, τον ακούει όλο το θέατρο (και ας είναι κλειστό εκείνη την ώρα). Έτσι συμπεριφέρθηκε και σε αυτήν που θα διαβάσετε παρακάτω, η οποία βέβαια δεν έχει την κλασική δομή μίας τυπικής συνέντευξης. Να μας συγχωρέσετε αλλά όλα μπήκαν σ’ ένα μίξερ, στο μίξερ του μυαλού του Αιμίλιου. Και το “Όνειρο Θερινής Νυκτός” στο οποίο πρωταγωνιστεί και συνσκηνοθετεί και οι “Τρεις Αδερφές” στις οποίες θα παίζει από τα μέσα του Ιανουαρίου και μετά, και η ελληνική αστυνομία, και η καταστολή, και ο ναζισμός, και ο κομμουνισμός και η Λίνα Μενδώνη και ο Δημήτρης Λιγνάδης, και, και, και…

Η συνέντευξη αρχίζει μ’ έναν πολιτικό μονόλογο…

Ξέρεις, είναι πολύ εύκολο να πλακώνεσαι. Είναι πάρα πολύ εύκολο τα εκνευρισμένα παιδάκια που νιώθουν τώρα ότι τα μάλωσαν στον πισινό να γίνουν οι επόμενες αναρχικές ομάδες που να είναι πραγματικά επικίνδυνες. Θέλω να σου θυμίσω τον Νίκο Ρωμανό, ένα παιδί του οποίου ο κολλητός σκοτώθηκε δίπλα του. Αυτό το παιδί κάποια στιγμή ανέλαβε δράση πάρα πολύ συγκεκριμένη και συγκροτημένη σε σχέση με τα πιστεύω του.

Για ποιο λόγο είναι κεντρώοι το 70% των Ελλήνων; Γιατί αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα μπορεί να μην είναι στα δικά μας τα χέρια, ξέρουν ότι η οικονομική πολιτική της χώρας δεν είναι αποτέλεσμα της ψήφου μας, ότι η αμυντική πολιτική της χώρας σε σχέση με το ενεργειακό και τους γείτονες δεν είναι επίσης στο χέρι μας. Γνωρίζει όμως πάρα πολύ καλά ότι τουλάχιστον πρέπει το πρωί να πάει στη δουλειά και να πει καλημέρα στο διπλανό του. Και ο διπλανός μπορεί να έχει μία διαφορετική άποψη. Και θέλει μαζί του να πάει να παίξει και μπάλα κ.τ.λ. . Αν υπενθυμίσουμε στον Έλληνα ότι το κέντρο είναι το σημείο όπου κάποιος μπορεί να βρει μία σημαντική συνιστώσα κοινωνικής συνύπαρξης, νομίζω ότι θα μπορέσουμε να νικήσουμε τα άκρα. Και να μην έχουμε μία κοινωνία που είναι απλά συμβιβασμένη με τη μοίρα της.

Ας αρχίσουμε από εδώ λοιπόν: Πώς αντιλαμβάνεσαι την αλλαγή στάσης της αστυνομίας, που παρατηρούμε εσχάτως, με την έντονη καταστολή;

Ο μπαμπάς μου ήταν αξιωματικός της αστυνομίας. Έχω γνωρίσει αστυνομικούς, μορφωμένους ανθρώπους, οι οποίοι είχαν κάνει σπουδές στη νομική. Το πρόβλημα που αναδείχθηκε τα τελευταία 35-40 χρόνια, και το ανέδειξε η λαϊκιστική πλευρά του ΠΑΣΟΚ, έχει να κάνει με την αντίληψη ότι τα λαϊκά παιδιά κάνουν τα καλύτερα γαμήσια. Η λαϊκότητα δεν σου προσδίδει και αυθεντικότητα. Αντιθέτως, μπορεί να είσαι πολύ αυθεντικός και να είσαι ο Μάνος Χατζιδάκις. Μέγας αστός αλλά πιο βαθιά κομμουνιστική σκέψη δεν έχω διαβάσει.

Commun ή social είναι δύο λέξεις που έχουν να κάνουν με το κοινό και το κοινωνικό. Να θυμηθούμε επίσης ότι ο εθνικοσοσιαλισμός είναι η απάντηση του Χίτλερ απέναντι στο διεθνιστικό σοσιαλισμό της Σοβιετικής Ένωσης. Διεθνισμός είναι το “πατρίδα μας όλη η γη”, όχι η παγκοσμιοποίηση της αγοράς, το “αγορά μας, όλη η γη”. Ο Στάλιν ήταν εθνικιστής σοσιαλιστής, δεν είχε διεθνισμό μέσα του. Θα συμφωνήσω λοιπόν με την Ευρωπαϊκή Ένωση όταν θα πάει να συγκρίνει το σοβιετικό σοσιαλισμό με το φασισμό και θα πει “ναι, είναι πρόβλημα”. Δεν μπορείς όμως ποτέ να εξισώνεις την έννοια του κομμουνισμού με την έννοια του ναζισμού.

Ναι, αλλά σε ρώτησα για την αστυνομία και εσύ με έκανες βόλτα σε όλη την ιστορία του 20ου αιώνα…

Θα σε κάνω πάντα μεγάλες βόλτες, γιατί αν θέλεις να μιλήσουμε για ένα παιδί που παίρνει όπλο στο χέρι του πρέπει να τα πούμε όλα. Ο Κορκονέας πυροβόλησε ρεβανσιστικά. Κάποιος του είχε πετάξει μία μολότοφ και είπε “τώρα θα σε πυροβολήσω με το δικό μου όπλο”. Στην αστυνομία, αν ψάξουμε, όντως θα βρούμε βλάκες, αμόρφωτους, λαϊκιστές οι οποίοι συνορεύουν πολύ στη σκέψη με το μόρφωμα το πολιτικό που βρίσκεται υπό διάλυση. Ναι, αλλά δεν είναι όλοι οι αστυνομικοί φασίστες. Από μία διμοιρία 50 ατόμων, εάν βρίζει ένας θα πρέπει οι υπόλοιποι να γυρίσουν να τον χτυπάνε με τα γκλομπ.

Δεν γίνεται όμως…

Όντως, δεν γίνεται, δεν το βλέπουμε. Θέλω όμως να πιστεύω ότι οι υπόλοιποι 49 θα τον έβριζαν τον έναν μαλάκα που πετάχτηκε και είπε μαλακία. Μπορούμε με τον τρόπο μας να υπενθυμίζουμε τη θέση μας.

Δεν πιστεύεις όμως και εσύ ότι κάπου η κατάσταση έχει ξεφύγει τους τελευταίους μήνες;

Θα απαντηθεί αυτό. Και πάρα πολύ σκληρά. Υπάρχουν δύο πόλοι αυτή τη στιγμή. Αυτοί που ορίζουν την καταστολή και αυτοί που ορίζουν, μέσα τους ξαφνικά, την επανάσταση. Είμαι ένα παιδί που έχει μεγαλώσει με Μαρξ, Μπακούνιν, Προυντόν, αυτά είναι τα διαβάσματά μου στα 16 και στα 17. Ξέρω πολύ καλά ότι για να ορίσεις την επανάσταση θα πρέπει να φτάσεις σε συνισταμένη πολλών συνιστωσών. Αυτή τη στιγμή οι συνιστώσες υπάρχουν, αλλά δεν έχουμε τον τρόπο να κάνουμε επανάσταση, γιατί δεν έχουμε κοινό εχθρό. Στη Ρωσία υπήρχε ο τσάρος και στη Γαλλία ο Λουδοβίκος. Πρέπει να ξέρουμε για τι πράγμα μιλάμε. Αν διαβάσει κάποιος το κείμενό σου για τη Βολιβία, θα καταλάβει ότι υπάρχει το ερώτημα “σε τι να επαναστατήσεις”. Αν ρωτήσεις τους Βολιβιανούς τι πρέπει να υποστηρίξουν, θα είναι μπερδεμένοι, είμαι σίγουρος.

Γιατί το λες;

Από τη μία κάποιοι χαρακτηρίζουν τον Μοράλες φασίστα και δικτάτορα και πιστεύουν ότι κάποιος ήρθε για να τους σώσει. Τέλος πάντων. Όταν αντιλαμβάνεσαι τα παιχνίδια της γεωστρατηγικής, αρχίζεις να αναρωτιέσαι σε τι να επαναστατήσω ρε πούστη μου; Στην Ουάσιγκτον; Να πάρω πέτρες και να τις ρίχνω στο Λευκό Οίκο; Ξέρω, οι ιθαγενείς στη Βολιβία λένε ότι ο Μοράλες τούς έβγαλε από τη μεγάλη φτώχεια. Είναι περισσότεροι. Αλλά οι αστοί, που χαρακτηρίζουν τον Μοράλες δικτάτορα, κρατούν την οικονομία στα χέρια τους. Το να σηκώσεις, λοιπόν, μία μολότοφ και να την ρίξεις ενέχει δύο περιπτώσεις. Είτε ότι χτυπάς το κατεστημένο ανοργάνωτα και είσαι μία από τις 100 μολότοφ που πέφτουν κάθε Παρασκευή βράδυ μετά τις 2, είτε ότι σηκώνεσαι και λες “εγώ ξεκινάω πόλεμο”. Στα Εξάρχεια όμως δεν υπάρχει πόλεμος.

Η λαϊκότητα δεν σου προσδίδει και αυθεντικότητα. Αντιθέτως, μπορεί να είσαι πολύ αυθεντικός και να είσαι ο Μάνος Χατζιδάκις.

Μέση οδός χωρίς μολότοφ δεν υπάρχει;

Μιλάμε για τα άκρα αυτή τη στιγμή.

Θεωρείς ότι έχουμε κοινωνικό πόλεμο;

Άπελθε απ’ εμού το ποτήριον τούτο. Δεν θεωρώ ποτέ ότι έχει πάψει να υπάρχει ο “πόλεμος” αυτών που δουλεύουν νυχθημερόν για να επιβιώσουν και αυτών που δουλεύουν, νυχθημερόν επίσης, για να ορίσουν τι είναι το χρήμα. Όταν ένας εφοπλιστής κάνει ντιλ 500εκ. ευρώ δεν είναι ότι έχει βάλει 500εκ στην άκρη. Οχι, αυτά ίσως τα χάσει σ’ ένα άλλο ντιλ. Είναι ότι έχει ορίσει την αξία του χρήματος. Ας μην δαιμονοποιήσουμε την επιχειρηματικότητα. Σε οποιοδήποτε περιβάλλον θα υπάρχει κάποιος που θα επιχειρεί να φτιάξει κάτι που θα διαδοθεί, ένα προϊόν. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε στις σπηλιές. Το επιχειρείν θα υπάρχει πάντοτε. Δεν σου μιλάω γι’ αυτόν που φτιάχνει κάτι και το διαθέτει στην αγορά. Σου μιλώ γι’ αυτόν που ορίζει την τιμή του. Και συνήθως την τιμή του κάθε i-phone δεν την ορίζει η κάθε Apple.Την ορίζουν αυτοί που ορίζουν τη μετοχή της. Εγώ θα ήθελα να είχε όλος ο κόσμος i-Phone. Πιστεύω στον άριστο, στην αριστοκρατία δεν πιστεύω. Θα έπρεπε όλος ο κόσμος να έχει το καλύτερο κινητό της αγοράς. Όλοι. Όχι μόνο αυτοί που μπορούν να το πληρώσουν.

Πώς την βλέπεις τη νέα πολιτική κατάσταση που υπάρχει στη χώρα;

Θα τους φάει η καταναγκαστικότητά τους, αυτό το βοριδικό. Θα τους καταπιεί!

Και αν δεν υπήρχε αυτό;

Να σου πω κάτι; Με τους κκ Μητσοτάκη και Τσίπρα δεν διαφωνώ στα λεγόμενά τους. Διαφωνώ στον τρόπο άσκησης της εξουσίας τους. Διαψεύστηκαν και οι δύο. Μάλιστα, ο κύριος Μητσοτάκης είναι μέλλων διαψευδόμενος. Γιατί πρέπει να χαϊδέψεις και τα αυτιά του ψηφοφόρου σου που πάει για χούντα δαγκωτό. Η ακροδεξιά σκέψη υπάρχει ακόμα και στον μπογδανισμό. Φαντάσου, αυτός δεν έχει γνωρίσει χούντα, αλλά θέλει να έχει τη δύναμη του καταστολέα. Γαμάτο ε; Σε καταστέλλω ό,τι ώρα γουστάρω! Οι λεκτικοί βερμπαλισμοί των καταστολέων είναι πάρα πολύ αστείοι, γιατί κάποια στιγμή όλοι φτάνουν στα τρενάκια του Γεωργιάδη. Είναι η αντίληψη του ανθρώπου ο οποίος θέλει να βάλει τα πράγματα κάτω, να τα πατήσει, να τα λιώσει. Και όταν τον ρωτήσεις γιατί, θα σου πει γιατί έτσι θέλω. Τον λυπάμαι τον κύριο Μητσοτάκη που μίλησε για κανονικότητα. Ήθελα να ανοίξω ένα μπλοκ και να γράφω…Κανονικότητα, ημέρα 1η, κανονικότητα, ημέρα 2η. Και να δείξω ότι τα πράγματα δεν λειτουργούν. Δεν πρόκειται για κεντροδεξιά διακυβέρνηση. Είναι μία διακυβέρνηση Α.Ε. .

Σε θλίβει αυτό;

Πάρα πολύ. Δεν μπορούμε να έχουμε την Μενδώνη υπουργό πολιτισμού. Θα σου πω για ποιο λόγο. Γιατί δεν καίγεται για τον πολιτισμό. Θέλει να δημιουργήσει την εντύπωση ότι ο πολιτισμός είναι κάτι πολύ πιο τετράγωνο. Δεν είναι. Δεν είναι τεχνοκρατικός ο πολιτισμός. Μπορεί να χρειαζόμαστε τεχνοκράτες για να ορίσουν την τιμή, αλλά ο πολιτισμός ενέχει μία τρέλα.

Άρα, είσαι απογοητευμένος από τα πρώτα δείγματα…

Επί του πρακτέου, ναι. Μιλάμε για εκκαθαρίσεις. Θα μου πεις “ήσουν ευχαριστημένος με τον πολιτισμό επί Τσίπρα;”. Ούτε για πλάκα, βρέθηκαν οι πλέον ακατάλληλοι άνθρωποι σε θέσεις ευθύνης.

Όταν λες εκκαθαρίσεις, εννοείς την υπόθεση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας;

Ναι, αυτό το αποφασίζουμε και διατάσσουμε, το στιλ “θα ενημερωθείτε από τις εφημερίδες”. Μα ρε παιδί μου, πάρε ένα τηλέφωνο και ρώτα “τι γίνεται με εσάς; Οκ, οριστήκατε διευθυντές από πολιτική θέση, ήρθε η ώρα να φύγετε, το καταλαβαίνετε φαντάζομαι”. Να πουν οι άλλοι “ναι, το καταλαβαίνουμε”. Δεν βγήκε καν προκήρυξη. Μπήκε ένας νέος, δοτός. Άρα, ας μη λέμε ότι καλά να πάθουν ο Αναστασάκης και η Τσιμά. Ας μην μιλάμε για κανονικότητα. Αυτό είναι μορφή αναγκαστικότητας.

Ήθελα να ανοίξω ένα μπλοκ και να γράφω…Κανονικότητα, ημέρα 1η, κανονικότητα, ημέρα 2η. Και να δείξω ότι τα πράγματα δεν λειτουργούν. Δεν πρόκειται για κεντροδεξιά διακυβέρνηση. Είναι μία διακυβέρνηση Α.Ε. .

Μία δειλή απόπειρα να βαδίσουμε σε πιο θεατρικά μονοπάτια δεν θα στεφθεί από απόλυτη επιτυχία, αλλά την ατζέντα θα την αλλάξει ελαφρώς…

Για θέατρο θα μιλήσουμε σ’ αυτήν τη συνέντευξη;

“Μα, για θέατρο μιλάμε τόση ώρα! Η πολιτική θέατρο είναι. Πρόσεξε, δεν εννοώ κακό θέατρο”.

Τον ρόλο του Τσίπρα θα τον έπαιζες;

Δεν την έχω δει την ταινία του Γαβρά ακόμα. Ναι, φαντάζομαι θα με ενδιέφερε. Λόγω του ότι είμαι ένας άνθρωπος γνωστός, κατά καιρούς έχω κάνει επαφές με ανθρώπους που ξέρουν τι έγινε εκείνη την κρίσιμη νύχτα του Ιουλίου του 2015.

Και τι αποκόμισες από αυτές τις επαφές;

Τι κρίμα! Τι κρίμα που έγιναν έτσι τα πράγματα…

Θα μπορούσαν να γίνουν αλλιώς;

Ναι, εν τη γενέσει τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην κυβέρνηση χωρίς να έχει plan b. Oπως ξέρουμε επίσης, το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ τράβηξε χειρόφρενο για να μην νικήσει. Και εν συνεχεία δεν υπήρχε εναλλακτικό πλάνο από ένα κόμμα που είχε τουλάχιστον τέσσερα “δυνατά” χαρτιά-προσωπικότητες στο χώρο της οικονομίας. Πήγαμε μόνο με τον τσαμπουκά “εμείς φεύγουμε, θα διαλυθείτε”. Και αυτό δεν το κρατήσαμε μέχρι τέλους. Το θέμα δεν ήταν να φύγουμε από το ευρώ, το θέμα ήταν να διαλυθεί το ευρώ, να μην υπάρχει. Εμείς είμαστε μία χώρα παροχής υπηρεσίας. Τι είναι ο φιλελευθερισμός και τι ο κομμουνισμός στην παροχή υπηρεσίας; Δεν γράφουν τα βιβλία. Τίποτα. Ήμασταν 20 χρόνια στο ECU. Δεν μπορεί να προκύψει ένα αντίστοιχο ECU το οποίο θα οδηγήσει από το ευρώ στα εθνικά νομίσματα; Αυτή η σκέψη έχει υπάρξει, το ξέρω. Όταν όμως η δεξιά έχει 20 έντυπα και η αριστερά 3, είναι φυσιολογικό να φοβηθεί ο κόσμος.

Θέατρο ξανά παρακαλώ: Γλιστράς εύκολα από το δράμα στην κωμωδία και το αντίθετο;

Ναι. Δεν είναι δύσκολο, ιστορίες λες. Διαφέρουν απλά οι ρυθμοί. Στην κωμωδία πρέπει να έχεις ταχύτατους ρυθμούς. Το βασικό είναι τα εκπαιδευμένα σώματα των ηθοποιών. Μπορεί ο ηθοποιός να είναι ταχύς και να περπατά απλά. Το ενεργές να είναι διαρκώς σε στόχο και σε θέση. Εγώ θέλω να πάω στη σκάλα. Όση ώρα είμαι ακίνητος, εσύ βλέπεις κάποιον που πηγαίνει στη σκάλα.

Παίζεις με το μάτι του σκηνοθέτη πλέον;

Αυτό συμβαίνει ούτως ή άλλως, πριν σκηνοθετήσεις. Όλοι οι ηθοποιοί έχουν κάποια άποψη για τα πράγματα. Το θέμα είναι πόσο ασφαλείς νιώθουμε με τους σκηνοθέτες μας έτσι, ώστε η άποψή μας να καταλαγιάζει, γιατί ξέρουμε ότι ο σκηνοθέτης θα τα κάνει καλύτερα.

Ο ηθοποιός Χειλάκης για το σκηνοθέτη Χειλάκη τι λέει;

Τα χειρότερα! Και πού να δεις τι λέει ο σκηνοθέτης Χειλάκης για τον ηθοποιό Χειλάκη. Όταν παίζω στις σκηνοθεσίες μου, έχω μία ελευθερία που δεν πρέπει να υπάρχει. Είναι σαν να καταστρατηγώ τον τρόπο μου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην κυβέρνηση χωρίς να έχει plan b. Όπως ξέρουμε επίσης ότι το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ τράβηξε χειρόφρενο για να μην νικήσει.

Κάνεις δηλαδή ό,τι θέλεις;

Ναι. Από μαλακία μου, όχι από τεμπελιά. Και μετά το κάνω και εικόνισμα. Και δεν πρέπει. Γι’ αυτό μου αρέσει να δουλεύω με καλούς σκηνοθέτες, να αφήνομαι.

Στις “Τρεις Αδελφές” (σσ το έργο του Τσέχοφ θα ανέβει στο θέατρο “Βεάκη” στα μέσα του Ιανουαρίου) αυτό θα κάνεις;

Ακριβώς. Κοίτα, εδώ και κάποια χρόνια έχω την ενοχή ότι έχω φάει τη δουλειά κάποιου. Φτάνω κάθε φορά στη γενική και στην πρεμιέρα και θεωρώ ότι έχω φάει τη δουλειά κάποιου άλλου, ότι κάποιος θα σκηνοθετούσε ή θα έπαιζε καλύτερα αυτό το ρόλο.

Έχεις και άλλες ενοχές;

Ξέρεις κανέναν να μην έχει; Είμαι φουλ στα συμπλέγματα, σ’ ένα σχετικό μουσείο θα πρέπει να είμαι το βασικό έκθεμα.

Τσέχοφ γιατί επέλεξες μετά το … χάος του “Ονείρου Καλοκαιρινής Νύχτας”;

Αυτό λέγεται ρεπερτόριο. Αποφασίζεις τι θα γίνει για τα επόμενα δύο-τρία χρόνια σ’ ένα θέατρο έτσι, ώστε να ορίσεις έναν τρόπο συμπεριφοράς και του κοινού σε σχέση με το χώρο που επισκέπτεται και των ηθοποιών και των συντελεστών σε σχέση με το χώρο όπου εργάζονται.

Ορίζεται η συμπεριφορά του κοινού;

Ορίζεται, ναι. Σιγά-σιγά το βλέπω, το παρατηρώ στο “Βεάκη”. Ο κόσμος δεν βρίσκει τις πόρτες ενός ανοιχτού, λαϊκού θεάτρου. Βρίσκει τις πόρτες ενός θεάτρου το οποίο είναι ποιοτικά εμπορικό ή mainstream ποιοτικό, βάλε ό,τι ταμπέλα γουστάρεις. Εδώ είμαστε άνθρωποι που ψάχνουμε το βάθος των έργων που μας αρέσουν αλλά και το πώς θα το μεταδώσουμε στο θεατή.

Και το κοινό τι λέει γι’ αυτό; Ανταποκρίνεται;

Είναι ακόμη δειλά προσαρμοζόμενο στη συνθήκη. Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο είναι ότι δεν θα παίζεται ένα έργο τη σεζόν, δεν μας ενδιαφέρει αυτό.

Αν σε πάρει η Μενδώνη τηλέφωνο και σου πει ότι υπάρχει για σένα μία θέση σ’ ένα από τα κρατικά θέατρα τι θα κάνεις;

Μάλλον όχι. Δεν είναι καλλιτεχνικής αναγνώρισης η θέση.

Τον Λιγνάδη δηλαδή τον λυπάσαι τώρα;

Φίλος μου είναι και του το είπα. “Έβγαλες τα μάτια σου το καλοκαίρι ως Οιδίποδας, τα ξαναβγάζεις και το φθινόπωρο;”. Ο Δημήτρης και η Κατερίνα (σσ Ευαγγελάτου, νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών) είναι δύο παιδιά τα οποία τα σέβομαι απόλυτα. Πραγματικά τους πιστεύω, έχουν κάτι μέσα τους. Δεν θα ήθελα να μιλήσουμε για τους προκατόχους τους. Η Κατερίνα και ο Δημήτρης κλήθηκαν σε μία εποχή αναγκαστικότητας να σηκώσουν παντιέρα πολιτισμού. Θέλω να πιστεύω ότι θα τα καταφέρουν. Αλλά στις θέσεις αυτές έχεις να κάνεις πολλή λάντζα. Πρέπει να τους έχεις ικανοποιημένους όλους, αλλά δεν γίνεται.

Θα έδινες, όπως θέλει ο Λιγνάδης, το όνομα της Ελένης Παπαδάκη σε αίθουσα του Εθνικού Θεάτρου;

Δεν το έχω μελετήσει το θέμα, ούτε έχω μιλήσει με τον Δημήτρη γι’ αυτό. Φαντάζομαι ότι ο Δημήτρης ήθελε να κάνει μία κίνηση Εθνικής Συμφιλίωσης. Και για μένα είναι σωστό. Ήταν τεράστια ηθοποιός η Ελένη Παπαδάκη, αν ζούσε και άλλο θα ήταν δύο φορές η Παξινού. Εδώ έγινε θέμα όταν δόθηκε το όνομα του Νίκου Κούρκουλου, του πιο επιτυχημένου διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, τον άνθρωπο που το ανέστησε. Καλά κάνει ο Δημήτρης. Τέλος.

Δεν βρίσκεις δηλαδή ότι έχει κάποιο ιδεολογικό κίνητρο…

Οχι. Ποιο ιδεολογικό κίνητρο; Αστός είναι ο Δημήτρης, κεντροδεξιός, όπως εγώ κεντροαριστερός. Μας χωρίζει αυτό; Δεν επιτρέπω να μας χωρίζει! Ολοι το ευ ζην ψάχνουμε, την ευημερία.

Με τον Πιατά είχες ξαναπαίξει;

Όχι. Και τώρα τον έχω και στο “Όνειρο”, θα τον έχω και στις “Τρεις αδερφές”. Είναι υπέροχος ο Δημήτρης. Ακόμα και η μανιέρα του είναι ευσεβής. Είναι ένας ηθοποιός ο οποίος συνεργάζεται με το σκηνοθέτη του. Πώς να το θυμίζω συνέχεια αυτό γαμώτο; Είμαστε μέλη μίας κοινωνίας που πρέπει να μας ενδιαφέρει το εμείς και όχι το εγώ μας. Όταν ακούω ότι ο τάδε ή ο δείνα είναι ο καλύτερος ηθοποιός της Ελλάδας ή ο καλύτερος αριστοφανικός ηθοποιός της Ελλάδας, τότε υπάρχει μεγάλο σεξουαλικό πρόβλημα. Τέτοιου είδους σεξουαλικά προβλήματα δημιουργούν ιδιαιτερότητες-μοναδικότητες.

Έχεις δηλώσει ότι τηλεόραση δεν θα ξανακάνεις…

Το έχω τηρήσει!

Αυτή τη σεζόν όμως υπάρχουν 2-3 παραγωγές οι οποίες είναι ενδιαφέρουσες. Θα το ξανασκεφτόσουν;

Τα τηλεοπτικά γυρίσματα είναι μία δουλειά που σου παίρνει περίπου 10 ώρες την ημέρα. Όταν όμως έχω το πρωί πρόβα και το βράδυ παράσταση, δεν μου περισσεύει χρόνος. Για να το κάνω, πρέπει κάτι να κόψω από τα δύο, συνήθως τις πρόβες για το επόμενο έργο. Είμαι τόσο πολύ αφιερωμένος σε αυτό που συμβαίνει στο “Βεάκειο” που πρέπει να βρίσκομαι διαρκώς εδώ, πρωί-βράδυ. Δεν προλαβαίνω. Επίσης, από ό,τι μαθαίνω εγώ, ακόμα και οι τωρινές καλές παραγωγές δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτές που κάναμε παλαιότερα. Όταν τα γυρίσματα του ενός επεισοδίου κρατάνε μόλις δύο ημέρες, είναι φυσιολογικό να κρατάς ακόμα και τα λάθη. Θεωρώ, τέλος, ότι δεν είμαι καλός ηθοποιός στην κάμερα. Δεν μου αρέσω εγώ προσωπικά.

Φαντάζομαι ότι ο Δημήτρης ήθελε να κάνει μία κίνηση Εθνικής Συμφιλίωσης. Και για μένα είναι σωστό. Ήταν τεράστια ηθοποιός η Ελένη Παπαδάκη, αν ζούσε και άλλο θα ήταν δύο φορές η Παξινού.

Μήπως είσαι πολύ αυστηρός;

Όχι, δεν είμαι πολύ αυστηρός. Ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει, υπάρχουν πολύ καλύτεροι ηθοποιοί από μένα για την κάμερα. Η κάμερα και η σκηνή είναι δύο διαφορετικοί τρόποι υποκριτικής. Πρέπει να μάθεις να οδηγάς το συγκεκριμένο όχημα. Δεν το μαθαίνουμε ποτέ, απλώς μας δίνουν ένα τιμόνι, ανεβαίνουμε πάνω και δοκιμάζουμε τις ταχύτητες.

Έμαθες δηλαδή στου κασίδη το κεφάλι τηλεόραση;

Βέβαια, όπως όλοι μας. Δεν υπάρχει σχολή acting on camera, όπως στην Αμερική. Μου είχαν πει από δραματική σχολή “έλα να διδάξεις υποκριτική στην κάμερα”. “Γιατί” απάντησα, “πού το ξέρω εγώ αυτό;”.

Άρα, ούτε σε δραματική σχολή θα σε δούμε…

Όχι (γέλια). Άσε με, σε παρακαλώ, στη δουλειά μου. Μια χαρά είμαι εδώ. Με σκηνοθετούν άνθρωποι που αγαπώ, σκηνοθετώ, παίζω. Μια χαρά δεν περνάμε όλοι;