Εύα Κουλουριώτη στο NEWS 24/7: Ο πόνος χιλιάδων Σύρων μπορεί να οδηγήσει σε εκδίκηση

Έκπληκτη από την ταχύτητα με την οποία κατέρρευσε το καθεστώς στη Δαμασκό, παρά το γεγονός πως τα αρχικά στρατιωτικά σχέδια που είχε προετοιμάσει η ένοπλη συριακή αντιπολίτευση δεν περιλάμβαναν τον έλεγχο πέρα ​​από την πόλη του Χαλεπίου, δηλώνει η Εύα Ι. Κουλουριώτη, ερευνήτρια και πολιτική αναλύτρια ειδική σε θέματα Μέσης Ανατολής.

Σε συνέντευξή της στο NEWS 24/7, αναφέρεται στη δυναστεία Άσαντ που θα μείνει στην ιστορία για την ανάλγητη αδιαφορία της για τις ζωές των Σύρων και εκφράζει την ανησυχία της ότι ο πόνος που έχουν βιώσει χιλιάδες πολίτες από το καθεστώς Άσαντ μπορεί να οδηγήσει σε εκδίκηση. Στο πλαίσιο αυτό, μιλά για επίτευξη δικαιοσύνης και απόδοση ευθυνών στους εγκληματίες στο πλαίσιο του νόμου, που είναι το πρώτο βήμα προς τη σταθερότητα της Συρίας.

Παράλληλα, μεταφέρει το κλίμα που επικρατεί σε περιοχές που ελέγχονταν από την αντιπολίτευση και σε περιοχές ήταν υπό τον έλεγχο του Άσαντ, ενώ παρουσιάζει τα στοιχεία εκείνα που θεωρεί απαραίτητα για την ανοικοδόμηση της χώρας, και κάνει λόγο για κάποιες θετικές -πρώτες- ενδείξεις για την επόμενη ημέρα.

Τέλος, σχολιάζοντας τις εκτιμήσεις κάποιων ότι, πλέον, το φιλελληνικό/χριστιανικό στοιχείο της Συρίας βρίσκεται σε ακόμη πιο δεινή θέση, επισημαίνει πως οι χριστιανοί στη Συρία δεν έχουν διαχωριστεί ποτέ από τον υπόλοιπο συριακό λαό ιστορικά, ξεκαθαρίζοντας ότι η συριακή αντιπολίτευση δεν είναι μόνο ισλαμική, αλλά συγκεντρώνει ένα μεγάλο φάσμα της συριακής κοινωνίας. Κρίνει, δε, απαραίτητο η Ελλάδα να έχει επικοινωνία με τη νέα κυβέρνηση για να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Ελλήνων πολιτών στο συριακό έδαφος, αλλά και της Ορθόδοξης Εκκλησίας εκεί.

Χαφέζ και Μπασάρ αλ-Άσαντ. Δύο αυταρχικοί ηγέτες που κυβέρνησαν τη Συρία πάνω από μισό αιώνα. Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τα ονόματά τους;

Δύο σφαγές. H πρώτη που διέπραξε, το 1982, ο Χαφέζ αλ Άσαντ και ο αδελφός του Ριφάατ στην πόλη Χάμα, οι οποία στοίχισε τη ζωή σε περίπου 40 χιλιάδες ανθρώπους, μουσουλμάνους και χριστιανούς, των οποίων το έγκλημα ήταν ότι ζούσαν σε αυτή την πόλη όταν ο πατέρας Άσαντ αποφάσισε να απαλλαγεί από 300 άτομα που εντάχθηκαν στο κόμμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της πόλης. Το βιβλίο “The Shell” του Σύρου συγγραφέα Μουσταφά Χαλίφα αποτελεί ένα σημαντικό σημείο στην κατανόηση της συριακής σκηνής υπό την κυριαρχία του πατέρα Άσαντ. Το βιβλίο, που μεταφέρει πραγματικά γεγονότα, αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού Σύρου χριστιανού που συνελήφθη κατά την σφαγή στην Χάμα με την κατηγορία ότι ανήκει στην Μουσουλμανική Αδελφότητα και παρέμεινε στην φυλακή για 13 χρόνια.

Όσο για τον Μπασάρ αλ Άσαντ, η επίθεση με χημικά στη Γούτα, την πόλη της Δαμασκού το 2013, που σκότωσε περίπου 1500 αμάχους, κυρίως παιδιά και γυναίκες, είναι το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό όταν ακούω το όνομα αυτού του εγκληματία δικτάτορα.

Την περασμένη εβδομάδα γίναμε μάρτυρες μιας από τις πιο αιφνιδιαστικές ανατροπές καθεστώτος στην παγκόσμια Ιστορία. Μέσα σε λίγες ημέρες, ο κόσμος άκουσε ξανά για τους αντάρτες της Συρίας και τους είδε να διώχνουν τον Μπασάρ αλ Ασαντ και να καταλαμβάνουν την εξουσία. Περιμένατε την αστραπιαία προέλαση; Κι αν όχι, υπήρχαν τουλάχιστον κάποιες ενδείξεις για αναθέρμανση του πολεμικού μετώπου και αμφισβήτηση του Άσαντ;

Περίπου δύο εβδομάδες πριν από την έναρξη της τελευταίας στρατιωτικής επιχείρησης που ξεκίνησε η ένοπλη συριακή αντιπολίτευση υπό την ηγεσία της Hay’at Tahrir al-Sham, είχα δημοσιεύσει ένα άρθρο στον ιστότοπο OrientΧΧΙ, με τίτλο “Ο Άσαντ παγιδευμένος μεταξύ συμμάχων και εχθρών”, όπου εξηγώ ότι ο αρνητικός ρόλος που υιοθέτησε ο Άσαντ στον φάκελο του Λιβάνου κρατώντας τα σύνορα Συρίας-Λιβάνου ανοιχτά στην ιρανική υποστήριξη για την πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ παρά την ισραηλινή απειλή, θα αντικατοπτρισθεί στην παραμονή του στην εξουσία. Εξηγώ, επίσης, τον ουσιαστικό ρόλο της Ρωσίας στην έξοδο του Άσαντ από τη Δαμασκό.

Πριν από ένα χρόνο περίπου, είχα δώσει μια συνέντευξη στον ιστότοπο της συριακής αντιπολίτευσης SyriaWise. Μεταξύ των ερωτήσεων που μου απευθύνθηκαν ήταν ποιος θα είναι ο αντίκτυπος των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ στη Συρία. Η απάντησή μου ήταν ξεκάθαρη, ότι οι επιπτώσεις αυτής της επίθεσης θα έφταναν στη Δαμασκό και ο Άσαντ θα γινόταν βάρος για τους Ιρανούς και ένας άχρηστος πρόεδρος για τους Ισραηλινούς.

Παρακολουθώντας στενά τα τεκταινόμενα στο πεδίο της συριακής αρένας, γνώριζα τη διαφθορά και την κακοδιαχείριση του στρατού του Άσαντ και την πραγματικότητα των εξουθενωμένων συμμάχων του. Επίσης, οι προετοιμασίες της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης έδειχναν την επικείμενη έναρξη μιας νέας στρατιωτικής επιχείρησης κατά του καθεστώτος Άσαντ, αλλά, για να είμαι ειλικρινής, δεν πίστευα με κανέναν τρόπο ότι ο Άσαντ θα κατέρρεε με αυτόν τον γρήγορο τρόπο.

Είχα επικοινωνήσει με έναν από τους στρατιωτικούς αξιωματούχους της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης μια μέρα αφότου πήραν τον έλεγχο της πόλης του Χαλεπίου και μου επιβεβαίωσε ότι ήταν αισιόδοξοι για την επιτυχία αυτής της επίθεσης, αλλά εξελίχθηκε πιο εύκολα από το αναμενόμενο. Επίσης, τα στρατιωτικά σχέδια που είχαν προετοιμάσει δεν περιλάμβαναν τον έλεγχο πέρα ​​από την πόλη του Χαλεπίου, αλλά η ταχεία κατάρρευση των δυνάμεων του Άσαντ τούς ώθησε να προχωρήσουν όλο και περισσότερο μέχρι να φτάσουν στη Δαμασκό σε μόλις 12 ημέρες.

Ποια είναι η αίσθηση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη Συρία για τους αντάρτες, η σύνθεση των οποίων -ισλαμιστές, Κούρδοι που υποστηρίζονται από την Αμερική και πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από την Τουρκία- μπορεί να ακούγεται σαν η απόλυτη συνταγή για περαιτέρω εσωτερική σύγκρουση; Μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους;

Έχω έρθει σε επαφή με αρκετούς ανθρώπους στη Συρία τις τελευταίες ημέρες, ορισμένοι από τους οποίους ζούσαν σε περιοχές που ελέγχονταν από την αντιπολίτευση και άλλοι σε περιοχές που ελέγχονταν από το καθεστώς. Για τους κατοίκους των περιοχών της αντιπολίτευσης η χαρά είναι απερίγραπτη. Δεν θα ζουν πια σε σκηνές και δεν θα φοβούνται πια τις οβίδες και τους πύραυλους που έπεφταν στις σκηνές τους παρά την τουρκική προστασία εκείνων των περιοχών. Όσον αφορά τις περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του καθεστώτος Άσαντ, ο φόβος και η σύγχυση ήταν σαφής την πρώτη και τη δεύτερη ημέρα της διαφυγής του Άσαντ. Ωστόσο, η ανακούφιση άρχισε να επιστρέφει σιγά σιγά στους κατοίκους της Δαμασκού και των άλλων πόλεων, καθώς η σταθερότητα της ασφάλειας και η καθημερινότητα αποκαθίστανται.

Στις περιοχές της υπαίθρου της Δαμασκού σημειώθηκε, επίσης, σαφής βελτίωση στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, τη διανομή ψωμιού και πετρελαίου κίνησης. Τους τελευταίους μήνες πριν από την πτώση του Άσαντ, το ψωμί και τα καύσιμα δεν ήταν διαθέσιμα εύκολα και οι ώρες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος ήταν πολύ λίγες. Σε ορισμένες περιοχές το ρεύμα ερχόταν για μισή ώρα την ημέρα.

Όμως, θα παραμείνει κάποιος φόβος, ειδικά μεταξύ των μειονοτήτων, Χριστιανών και Αλεβιτών και σε μικρότερο βαθμό στους Δρούζους, για το αν οι ισλαμιστές θα συνεχίσουν να ελέγχουν την εξουσία. Ωστόσο, υπάρχουν θετικές ενδείξεις που έλαβα από τον επικεφαλής του Συριακού Συνασπισμού, κ. Hadi Al-Bahra, ο οποίος μου επιβεβαίωσε ότι συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ πολλών πλατφορμών της συριακής πολιτικής αντιπολίτευσης για τη συγκρότηση ενός ηγετικού συμβουλίου για τη διαχείριση της Συρίας στη μεταβατική φάση που θα προετοιμάσει το κλίμα για την τροποποίηση του συντάγματος και τη διεξαγωγή δημοκρατικών βουλευτικών και προεδρικών εκλογών.

Μπορεί ο λαός της Συρίας -που έχει υπομείνει έναν 13ετή, πολύπλευρο εμφύλιο πόλεμο και σχεδόν μισό αιώνα βάναυσης διακυβέρνησης από την οικογένεια Άσαντ, με πάνω από μισό εκατομμύριο νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους- να βγει νικητής; Και εν συνόλω, τι χρειάζεται η Συρία για να ανοικοδομηθεί;

Παρά την υπέρμετρη χαρά στις πλατείες της Συρίας και στους Σύρους πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο, αυτή κρύβει μια πληγή που δεν θα επουλωθεί σύντομα. Μιλάμε για περίπου 150 χιλιάδες βίαια εξαφανισμένους που οι οικογένειές τους εξακολουθούν να τους αναζητούν, αν και η πικρή αλήθεια είναι ότι το καθεστώς Άσαντ τους εκκαθάρισε κατά τη διάρκεια των 13 ετών. Αυτός ο πόνος μπορεί να οδηγήσει σε ατομική εκδίκηση, η οποία προκαλεί μεγάλη ανησυχία στη συριακή πολιτική αντιπολίτευση και στη διεθνή κοινότητα, οι οποίες δεν επιθυμούν η Συρία να εισέλθει σε κατάσταση χάους και ανασφάλειας.

Ως εκ τούτου, το πρώτο βήμα προς τη σταθερότητα και την ανοικοδόμηση της Συρίας μπορεί να είναι η επίτευξη δικαιοσύνης και η απόδοση ευθυνών στους εγκληματίες στο πλαίσιο του νόμου, είτε για εκείνους που βρίσκονται ακόμη στο συριακό έδαφος, είτε για εκείνους που έφυγαν από τη Συρία, με επικεφαλής τον Μπασάρ αλ Άσαντ.

Όσον αφορά την ανοικοδόμηση, είναι απαραίτητο η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ να προσφέρουν τη στήριξή τους και το πρώτο βήμα είναι η άρση των κυρώσεων και του οικονομικού αποκλεισμού στη Δαμασκό. Οι αραβικές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει τις κινήσεις τους για την παροχή ανθρωπιστικής υποστήριξης στον συριακό λαό και το Κατάρ έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία αεροπορικής γέφυρας βοηθείας.

Οι εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς του Άσαντ όλα αυτά τα χρόνια είναι δεδομένες και προφανώς καταδικαστέες. Ωστόσο, μερίδα αναλυτών -κυρίως στην Ελλάδα- εκτιμά ότι, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, το φιλελληνικό/χριστιανικό στοιχείο της Συρίας βρίσκεται σε ακόμη πιο δεινή θέση. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;

Οι χριστιανοί στη Συρία δεν έχουν διαχωριστεί ποτέ από τον υπόλοιπο συριακό λαό ιστορικά, ακόμη και τα τελευταία 13 χρόνια. Έχουν υποφέρει εξίσου από τα εγκλήματα του καθεστώτος Άσαντ, από συλλήψεις, δολοφονίες και αναγκαστική εξαφάνιση. Μέχρι τις τελευταίες ημέρες, τα πολεμικά αεροσκάφη του καθεστώτος Άσαντ βομβάρδιζαν τη συνοικία Al-Furqan στο Χαλέπι, προκαλώντας ζημιές στο Φραγκισκανικό μοναστήρι των Αγίων Τόπων και πυρπολώντας τμήμα του.

Κατά την προσωπική μου άποψη, τα περισσότερα από αυτά που κυκλοφορούν στα ελληνικά Μέσα και τα social media είναι ψευδείς και παραπλανητικές πληροφορίες. Η συριακή αντιπολίτευση δεν είναι μόνο ισλαμική, αλλά συγκεντρώνει ένα μεγάλο φάσμα της συριακής κοινωνίας. Ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα της συριακής επανάστασης, ο αείμνηστος Michel Kilo, ήταν χριστιανός. Ο George Sabra, επίσης χριστιανός, είχε αναλάβει παλαιότερα την προεδρία του Συνασπισμού της Συριακής Αντιπολίτευσης και εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα ενεργός σε αυτό το πλαίσιο. Εδώ, θεωρώ απαραίτητο η Ελλάδα να έχει επικοινωνία με τη νέα συριακή κυβέρνηση για να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Ελλήνων πολιτών στο συριακό έδαφος, αλλά και της Ορθόδοξης Εκκλησίας εκεί, καθώς η Ελλάδα είναι πιο κοντά στους Χριστιανούς της Συρίας παρά της Ρωσίας.