Κυπριανού στο NEWS 247: Η Κύπρος δεν έχει ανάγκη από εγγυητές

Τις ασάφειες που περιλαμβάνει η συμφωνία και τους κινδύνους που κρύβει, όπως για παράδειγμα η σύνθεση της Διάσκεψης και οι εμμονές της τουρκικής πλευράς, τη στάση του κ. Αναστασιάδη, αλλά και τις επεκτατικές διεκδικήσεις της Τουρκίας υπογραμμίζει ο Γ.Γ. της ΚΕ του ΑΚΕΛ κ. Άντρος Κυπριανού, μιλώντας αποκλειστικά στο NEWS 247. Λίγες μέρες πριν από τις κρίσιμες συζητήσεις στη Γενεύη, ο κ. Κυπριανού ξεκαθαρίζει πως «η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, πρέπει να οδηγεί σε ενωμένο κράτος, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα», επισημαίνοντας πως η θέση του ΑΚΕΛ στο θέμα των εγγυήσεων και στο εδαφικό αφορά μια Κύπρο χωρίς εγγυητές.

«Η λύση του Κυπριακού πρέπει να προνοεί την κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος εγγυήσεων του 1960, καθώς επίσης και τη διαμόρφωση ενός συστήματος για μεταβατική περίοδο, που να παρέχει ασφάλεια σε όλους τους κατοίκους του νησιού, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Είναι θέση μας ότι η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν πρέπει να εξασφαλίζεται σε βάρος της άλλης. Σε ό,τι αφορά στο εδαφικό, η θέση μας είναι ότι θα πρέπει να γίνουν τέτοιες εδαφικές αναπροσαρμογές οι οποίες να παρέχουν τη δυνατότητα για επιστροφή υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση μεγάλου αριθμού Ελληνοκυπρίων προσφύγων. Αν γίνει αυτό θα διευκολυνθεί η επίλυση του περιουσιακού ζητήματος και την ίδια ώρα, θα διευκολυνθούν και οι ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε να εφαρμόζεται και να λειτουργεί η διζωνικότητα χωρίς να παραβιάζονται οι βασικές ελευθερίες» σημειώνει με νόημα.

Όσον αφορά τη στάση του κ. Αναστασιάδη, ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ αναφέρει ότι κατά καιρούς έχει τονίσει τις παλινδρομήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς επίσης και τις πολιτικές απώλειες που ακολούθησαν, αυτό όμως που τον ενδιαφέρει «δεν είναι η δικαίωση του ΑΚΕΛ, αλλά η δικαίωση της Κύπρου και του λαού μας».

Την ίδια στιγμή χαρακτηρίζει ορθή και λογική τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης σημειώνοντας ότι Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να μείνουν ενωμένες στο δόγμα ότι δεν χρειάζονται εγγυήσεις και ξένα στρατεύματα. «Η ελληνική κυβέρνηση συμπαραστέκεται στην Κύπρο σεβόμενη την ανεξαρτησία της χώρας κι αυτό μας ικανοποιεί πλήρως. Μ’ αυτό τον τρόπο ενισχύεται η οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ελληνική κυβέρνηση τονίζει συνεχώς ότι είναι έτοιμη να συνεισφέρει στην επίλυση της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού, στην οποία ως εγγυήτρια δύναμη, είναι εμπλεκόμενο μέρος. Κι αυτή η στάση είναι απολύτως ορθή», αναφέρει χαρακτηριστικά. 

Σχετικά με τον κ. Ακιντζί, ο κ. Κυπριανού τονίζει ότι οφείλει να δείξει τόλμη στα μείζονα ζητήματα και να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Κύπρου και όχι της Τουρκίας, ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες μόνιμης ειρήνης ασφάλειας και συνεργασίας, επισημαίνοντας: «Η λύση πρέπει να τερματίζει την κατοχή, την παρουσία και τον οποιοδήποτε ρόλο της Τουρκίας στην Κύπρο. Αν δεν το πετύχουμε τότε οποιοδήποτε σενάριο είναι ανοικτό», ενώ καταλήγει λέγοντας με νόημα: «Θέλουμε να λένε για μας ότι σκεφτήκαμε τις επόμενες γενιές και όχι τις επόμενες εκλογές».

Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Άντρου Κυπριανού:

-Κύριε Κυπριανού, αμέσως μετά την επανέναρξη του διαλόγου με την τουρκοκυπριακή πλευρά, σημειώσατε ότι το ΑΚΕΛ είναι υπέρ μια δίκαιης και βιώσιμης λύσης. Τι σημαίνει πρακτικά μια δίκαιη και βιώσιμη λύση; Πώς την ορίζετε;

Επιδιώκουμε λύση η οποία να τερματίζει την τουρκική κατοχή και τις όποιες έξωθεν παρεμβάσεις. Λύση που να επανενώνει τον τόπο και το λαό στο πλαίσιο διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως την περιγράφουν τα Ηνωμένα Έθνη. Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να οδηγεί σε ενωμένο κράτος, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Η λύση πρέπει να αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Αυτό είναι το πλαίσιο της επιδιωκόμενης λύσης, στο οποίο εμείς ως ΑΚΕΛ παραμένουμε πάντοτε συνεπείς και σταθεροί.

-Δηλώσατε επίσης ότι ο κ. Αναστασιάδης πρέπει να περιορίσει τους κινδύνους που ελλοχεύει η διαπραγμάτευση. Ποιοι είναι αυτοί οι κίνδυνοι για τους οποίους κρούετε  τον κώδωνα του κινδύνου στον Πρόεδρο Αναστασιάδη;

Μιλούμε και για τις προοπτικές αλλά και για τους κινδύνους που εμπερικλείει η διαδικασία στην οποία συμφώνησε ο κ. Αναστασιάδης. Αυτή η διαδικασία καθορίζει ένα οδικό χάρτη που έχει τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη. Προνοεί διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών με στόχο να γεφυρωθούν οι διαφωνίες στα ζητήματα της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού. Η δεύτερη φάση θα γίνει στη Γενεύη στις 9,10 και 11 Ιανουαρίου κατά την οποία θα συνεχιστεί η συζήτηση στα θέματα της εσωτερικής πτυχής και θα καταλήξει στο εδαφικό. Την 11η Ιανουαρίου θα πρέπει να παρουσιαστούν χάρτες. Η τελευταία φάση θα αρχίσει στις 12 Ιανουαρίου και θα είναι διάσκεψη για τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού η οποία αποτελείται από τα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων.   αλλά και από τις θέσεις που διατυπώνει η τουρκική πλευρά στα θέματα της ασφάλειας. Θέσεις που αν παραμείνουν μέχρι τέλους θα οδηγήσουν σε αδιέξοδο. Σε ότι αφορά τη διαδικασία είναι γνωστό ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά θέλει η Διάσκεψη να είναι αντιπροσωπευτική και πολυμερής.  Να συμμετέχουν, πέρα από τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις δύο κοινότητες, η Κυπριακή Δημοκρατία, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τουρκική πλευρά διαφωνεί μ’ αυτή τη σύνθεση. Επομένως θα πρέπει να γίνει πολλή προεργασία για να μην προκύψουν διαδικαστικά προβλήματα που θα έχουν και ουσιαστικές προεκτάσεις.

-Ποια η θέση του ΑΚΕΛ στο θέμα των εγγυήσεων και στο εδαφικό;

Είναι σαφείς και ξεκάθαρες. Η Κύπρος, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχει ανάγκη από εγγυητές. Η λύση του Κυπριακού πρέπει να προνοεί για κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος εγγυήσεων του 1960, καθώς επίσης και τη διαμόρφωση ενός συστήματος για μεταβατική περίοδο, που να παρέχει ασφάλεια σε όλους τους κατοίκους του νησιού, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Είναι θέση μας ότι η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν πρέπει να εξασφαλίζεται σε βάρος της άλλης. Σε ό,τι αφορά στο εδαφικό, η θέση μας είναι ότι θα πρέπει να γίνουν τέτοιες εδαφικές αναπροσαρμογές οι οποίες να παρέχουν τη δυνατότητα για επιστροφή υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση μεγάλου αριθμού Ελληνοκυπρίων προσφύγων. Αν γίνει αυτό θα διευκολυνθεί η επίλυση του περιουσιακού ζητήματος και την ίδια ώρα, θα διευκολυνθούν και οι ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε να εφαρμόζεται και να λειτουργεί η διζωνικότητα χωρίς να παραβιάζονται οι βασικές ελευθερίες.

-Ποια είναι η εικόνα που έχετε για τη στάση της Ελληνικής κυβέρνησης. Είστε ικανοποιημένος με την έως τώρα πορεία-συνεργασία και σύμπλευση;

Η ελληνική κυβέρνηση συμπαραστέκεται στην Κύπρο σεβόμενη την ανεξαρτησία της χώρας κι αυτό μας ικανοποιεί πλήρως. Μ’ αυτό τον τρόπο ενισχύεται η οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ελληνική κυβέρνηση τονίζει συνεχώς ότι είναι έτοιμη να συνεισφέρει στην επίλυση της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού, στην οποία ως εγγυήτρια δύναμη, είναι εμπλεκόμενο μέρος. Κι αυτή η στάση είναι απολύτως ορθή. Δεν έχει και τόση σημασία αν εμείς είμαστε ή όχι ικανοποιημένοι με τη συνεργασία Κύπρου – Ελλάδας. Χωρίς αυτές τις δύο προϋποθέσεις θα προκληθούν σοβαρά προβλήματα, ειδικά τώρα που η συμφωνημένη διαδικασία εξελίσσεται. Πιθανή κατάληξη σε διάσκεψη θα απαιτήσει όπως η Ελλάδα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.  

– Η Ελληνική πλευρά δια του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και του ΥΠΕΞ κ. Κοτζιά έχει ξεκαθαρίσει ότι «δεν θέλουμε καμιά χώρα της Ευρώπης να έχει κατοχικά στρατεύματα ή κάποιοι τρίτοι να εγγυώνται τα δικαιώματα κάποιου». Πιστεύετε ότι στο κομμάτι των εγγυήσεων μπορούν να ξεπεραστούν τα προβλήματα;

Είναι ορθή και λογική θέση της Ελλάδας για τις εγγυήσεις και για το θέμα των κατοχικών στρατευμάτων. Αυτή η θέση καθοδηγεί και εμάς. Αν μπορούν να ξεπεραστούν ή όχι τα προβλήματα στο θέμα των εγγυήσεων, αυτό μόνο οι διαπραγματεύσεις μπορούν να το δείξουν. Εμείς, πρέπει να μείνουμε σταθεροί στη θέση ότι δεν χρειάζονται εγγυήσεις και ξένα στρατεύματα και να επιδιώξουμε να το πετύχουμε στο διαπραγματευτικό τραπέζι.

-Ο κ. Αναστασιάδης έχει κατηγορηθεί για παλινδρομήσεις και μεταμορφώσεις. Τι απαντάτε σε όσους τον κατηγορούν για παράδειγμα ότι προσδιορίστηκε, με την ανοχή του, η ημερομηνία της πολυμερούς χωρίς να έχουν ξεκαθαρίσει θέματα όπως αυτό με τις εγγυήσεις;

Είναι γεγονός ότι ο κ. Αναστασιάδης και παλινδρομήσεις και μεταμορφώσεις είχε στη διαχείριση του Κυπριακού. Εξαιτίας των παλινδρομήσεων του υπήρξαν και πολιτικές απώλειες. Το ΑΚΕΛ για ένα σχεδόν χρόνο, 2013-2014, ασκούσε κριτική στον Πρόεδρο για την πολιτική που ακολουθούσε στο Κυπριακό, όταν οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο τον χειροκροτούσαν. Ήταν τότε που το Barbaros βόλταρε ελεύθερα στις νότιες ακτές της Κύπρου και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ ετοίμασε τη χειρότερη έκθεση για το κυπριακό από το 2004. Εξαιτίας των εξελίξεων ο Πρόεδρος αντιλήφθηκε ότι η πολιτική του όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά προκαλεί και προβλήματα. Αποφάσισε λοιπόν να κινηθεί όπως το ΑΚΕΛ πρότεινε από την πρώτη στιγμή, δηλαδή να επαναβεβαιώσει τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ και να συνεχίσει από εκεί τις διαπραγματεύσεις. Είναι μ’ αυτό τον τρόπο που επιτεύχθηκε πρόοδος και προχώρησαν οι διαπραγματεύσεις. Αυτό το γεγονός αποδεικνύει την ορθότητα της πολιτικής του ΑΚΕΛ. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που ενδιαφέρει εμάς δεν είναι η δικαίωση μας, αλλά η δικαίωση της Κύπρου και του λαού μας. Αυτό θα γίνει μόνο με την επίτευξη σωστής λύσης.  Σχετικά με το θέμα των εγγυήσεων, πρέπει να πούμε ότι αυτό θα επιλυθεί στην πολυμερή διάσκεψη. Αν κάποιος νομίζει ότι πριν πάμε στη Διάσκεψη η Τουρκία θα πει την τελική της λέξη για τις εγγυήσεις νομίζω ότι είναι αφελής. Επιπρόσθετα, θέση μας είναι ότι η διάσκεψη μόνο με το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων θα πρέπει να ασχοληθεί. 

-Κύριε Κυπριανού, το τελευταίο διάστημα οι επεκτατικές διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο είναι κάτι παραπάνω από εξόφθαλμες, με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις να εισέρχονται σε μία νέα περίοδο έντασης και αβεβαιότητας. Φοβάστε ότι ένα ενδεχόμενο προσάρτησης των Κατεχομένων, είναι πιθανό;

Διάφορα επικίνδυνα σενάρια είναι ανοικτά ενόσω η Τουρκία συνεχίζει να κατέχει παράνομα ένα μεγάλο μέρος του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Τουρκία εκμεταλλεύεται την παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση, για να εδραιώνει την παράνομη κατοχή της και να προωθεί την ενσωμάτωση των κατεχομένων. Δείτε τι έγινε με τη μεταφορά νερού και ηλεκτρισμού από την Τουρκία στα κατεχόμενα. Μέχρι και την ώρα δεν άλλαξαν στα κατεχόμενα γιατί κάποιοι θεωρούν ότι πρέπει να είναι εναρμονισμένοι με την Τουρκία. Το κατοχικό status quo παρέχει αυτή τη δυνατότητα στην Τουρκία. Η συνέχισή του μόνο κακά επιφέρει στην Κύπρο. Είναι γι’ αυτό που πρέπει η λύση του Κυπριακού να παραμείνει πρώτη προτεραιότητα μας. Μια λύση, ασφαλώς, που να τερματίζει την κατοχή και να τερματίζει την παρουσία και οποιοδήποτε ρόλο της Τουρκίας στην Κύπρο. Αν δεν το πετύχουμε τότε το οποιοδήποτε σενάριο είναι ανοικτό. Ήδη ακούγονται φωνές στην Τουρκία από πολιτικούς για προσάρτηση. Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό. Θα ήταν ότι χειρότερο για τη χώρα και το λαό μας.

-Ποια είναι η γνώμη σας για τον κ. Ακιντζί; Συμφωνείτε με όσους ισχυρίζονται ότι πριν πει ή κάνει το παραμικρό παίρνει πρώτα το πράσινο φως από την Τουρκία; Είναι τελικά το υποχείριο του κ. Ερντογάν;

Αυτά που λέγονται είναι συνήθως απλοϊκές και απλουστευμένες προσεγγίσεις που δεν αποδίδουν την πραγματικότητα. Ο Ακιντζί, όπως και ο Ταλάτ, δεν είναι το ίδιο με τον Ντενκτάς ή τον Έρογλου. Ο Ακιντζί και ο Ταλάτ είναι πολιτικοί που θέλουν λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας σε αντίθεση με τον Ντενκτάς και τον Έρογλου. Ο κάθε λογικός άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί ποια είναι η διαφορά. Όταν ένας ηγέτης επιθυμεί λύση, τότε λειτουργώντας προς αυτή την κατεύθυνση δημιουργεί, στο μέτρο του δυνατού, δυναμική λύσης. Όταν ο ηγέτης είναι εναντίον της λύσης, γίνεται παράγοντας που προσθέτει στη στασιμότητα και στον αρνητισμό. Ο Ακιντζί είναι πολιτικός που επιδιώκει να πετύχει λύση. Από την άλλη δεν είναι εύκολο να παρακάμπτει ή να αγνοεί εντελώς την Τουρκία. Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί θα διαγνώσουμε την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική εξάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία. Το ζητούμενο είναι ο κ. Ακκινζί να έχει την τόλμη, στα μείζονα ζητήματα να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Κύπρου και όχι της Τουρκίας.

-Με το χέρι στην καρδιά, φοβάστε να μην ξεχαστεί, το «Δεν ξεχνώ»;

Ενόσω ο χρόνος περνά χωρίς λύση, το «Δεν ξεχνώ» αδυνατίζει και ξεθωριάζει. Το χειρότερο, είναι ότι η παρέλευση του χρόνου χωρίς λύση εθίζει τους ανθρώπους στην προσωρινότητα της ντε φάκτο διαίρεσης.  Οι κίνδυνοι από αυτή την κατάσταση δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί. Γι’ αυτό και επείγει η επίτευξη λύσης.

-«Νησί πικρό, νησί γλυκό, νησί τυραγνισμένο» έγραφε ο Γ. Ρίτσος. Πώς θα θέλατε οι επόμενες γενιές να σας θυμούνται;

Θέλουμε οι επόμενες γενιές να θυμούνται τη δική μας γενιά, ως τη γενιά που κατάφερε μετά από τέσσερις και πλέον δεκαετίες τουρκικής κατοχής, να επιλύσει το Κυπριακό, να απελευθερώσει τον τόπο και να επανενώσει το λαό μας, δημιουργώντας συνθήκες μόνιμης ειρήνης, ασφάλειας και συνεργασίας στο νησί. Θέλουμε να λένε για μας ότι σκεφτήκαμε τις επόμενες γενιές και όχι τις επόμενες εκλογές.