Κώστας Λειβαδάς: “Του Λόγου το Αληθές, μέρος 1ον. Γραμμένο με Κόκκινο” – Τα ποιήματα “τραγουδάνε” ακόμα

Συνθέτης, στιχουργός, τραγουδιστής, προτιμά το “τραγουδοποιός”. Στόχος του, να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του κοινού με την ποίηση, να κάνει τον κόσμο να αγαπήσει εκ νέου τους Έλληνες ποιητές. Ο λόγος, για τον Κώστα Λειβαδά.

Το NEWS 247 συνομίλησε με τον ίδιο για το δύσκολο και φρέσκο εγχείρημα του.

Μετά από 18 χρόνια στο μουσικό στερέωμα, ο ίδιος δηλώνει ότι αισθάνεται σαν να “ενηλικιώνεται” και παρουσιάζει το νέο του πόνημα με τίτλο, ” Του Λόγου το Αληθές μέρος 1ον :  Γραμμένο με κόκκινο + δυο τραγούδια με την ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων για τον Θανάση Τσιπινάκη” (τον αγαπημένο μαέστρο της που μας άφησε αναπάντεχα τον Νοέμβριο).

Ο δίσκος κυκλοφορεί τη Δευτέρα από την ΕΜΙ σε μουσική διεύθυνση και ενορχήστρωση του Γιώργου Ζαχαρίου.

Πρόκειται για “μία ανθολογία ποίησης με φόντο την αιμορραγούσα πληγή στην καρδιά της πατρίδας” όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στο εξώφυλλο του δίσκου. Κοινώς, για κομμάτια μουσικής, γραμμένα πάνω σε ποίηση.

Τρία χρόνια μετά τον τελευταίο προσωπικό του δίσκο “Κρατήσου απ’ τη στάχτη” (2010) και έχοντας στο ιστορικό του τραγούδια πάνω σε έργα σπουδαίων Ελλήνων ποιητών όπως του Τάσου Λειβαδίτη, της Μυρτιώτισσας, του Κωστή Παλαμά, του Ιωάννη Πολέμη, της Λείας Χατζοπούλου-Καραβία και του Τάσου Κόρφη, ο Κώστας Λειβαδάς κάνει μια νέα καταβύθιση στον κόσμο της ελληνικής ποίησης, μελοποιώντας από αποσπάσματα του σατυρικού δράματος Κύκλωψ του Ευριπίδη (σε μετάφραση Κ.Χ Μύρη), μέχρι την Μαρία Κούρση και από τον Κώστα Καρυωτάκη ως τον Ανέστη Ευαγγέλου.

Οι Ανδρέας Παναγόπουλος, Λέων Κουκούλας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Καρυωτάκης, Μαρία Κούρση, Ανέστης Ευαγγέλου, Κώστας Καρθαίος, Θανάσης Κυριαζής, Αλέξανδρος Σούτσος, Γιάννης Κουγιούλης, Μήτσος Λυγίζος, Ευριπίδης (σε μετάφραση Κ. Χ. Μύρη), βρίσκονται εδώ.

Ο δίσκος συμπληρώνεται με δύο τραγούδια σε στίχους του συνθέτη, “για τον Θανάση Τσιπινάκη και την Ορχήστρα Νυκτών εγχόρδων του Δήμου Πατρέων”.

Το ένα από τα δύο, το “Πάω να δω τ’ αστέρια” σε ερμηνεία Διονύση Σαββόπουλου, έχει γράψει ήδη τη δική του ιστορία στο ραδιόφωνο.  Το ίδιο ισχύει και για το ομότιτλο “Γραμμένο με Κόκκινο” με ερμηνευτή τον Κώστα, σε μουσική δική του και ποίηση του Ανδρέα Παναγόπουλου.

“Είναι μια επανεπίσκεψη στον κόσμο αυτό, με την έννοια του όρου της επανεπίσκεψης όπως τον χρησιμοποίησε ο Ντίλαν για τα blues”, λέει ο ίδιος.

Το βιογραφικό του πλούσιο, και γεμάτο συνεργασίες και κομμάτια που έχει δώσει σε πολλούς Έλληνες καλλιτέχνες. Αρκετοί εξ αυτών, συμμετέχουν και στο νέο άλμπουμ.

Τα κομμάτια, πέραν από τον Κώστα Λειβαδά, ερμηνεύουν λοιπόν οι:

Χρόνης Αηδονίδης, Διονύσης Σαββόπουλος, Πάνος Κατσιμίχας, Δήμητρα Γαλάνη, Σταμάτης Κραουνάκης, Μίλτος Πασχαλίδης, Ορφέας Περίδης, Γιώργος Ρωμανός, Γιώτα Νέγκα και Ελένη Τσαλιγοπούλου. Ο πίνακας του εξωφύλλου θα είναι της διεθνούς φήμης ελληνίδας γλύπτριας και ζωγράφου, Vassiliki.

Μπορεί να είναι μια προσπάθεια που δεν είναι και η πλέον συνήθης εν μέσω κρίσης, ωστόσο η κοινωνικό-πολιτική συγκυρία, ευνοεί το “να μιλήσει κανείς μέσα από την ποίηση”. Ο λόγος; “Οι φόρμες του δίσκου είναι ηλεκτρικές, είναι ροκ. Τι πιο ροκ από την ποίηση; Κάθε ποίημα είναι εξ ορισμού ηλεκτρισμένο“, λέει ο Κώστας Λειβαδάς και προσθέτει.

“Το ροκ έγινε μια πολύ μεγάλη καραμέλα. Προσπαθήσαμε να κάνουμε αντιστοιχίες με τους έξω ήρωες μας. Λέγαμε ο τάδε είναι blues, άρα και ο δικός μας ο ρεμπέτης είναι blues και πάει λέγοντας. Τα τελευταία χρόνια επειδή μπήκαμε στον lifestyle πολιτισμό, αυτό κακοφόρμισε. Κάθε αυθεντική μορφή ακόμα κι αν έκανε τέρατα και σημεία θεωρείτο με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο ροκ. Το αληθινό ροκ μιας πόλης είναι ο ποιητής της. Η μοναξιά του και η σιωπή του και η ανάγκη της έκφρασης του. Ο τρόπος που θα μιλήσει για τον πόνο και τον άνθρωπο, όπως το rock’n’roll κυρίως μίλησε. Είναι ο τρόπος που θα σε σηκώσει και θα σε βγάλει έξω από το σπίτι και θα σε κάνει να πιάσεις το χέρι του άλλου, ή που θα σε καθίσει μέσα στο σπίτι και θα σε κάνει να σκεφτείς τα πιο σπουδαία πράγματα”.

Βουτιά από ψηλά στην ελληνική ποίηση

“Πέραν από την “Αγία Τριάδα” (ή η Αγία Πεντάδα) της ελληνικής ποίησης, είναι και όλοι εκείνοι οι αθόρυβοι εργάτες της ποίησης με τα ρεύματα που έφερε ο καθένας μέσα στο έργο του, με τις μελέτες τους και τις συνδιαλλαγές τους με άλλους μάχιμους της εποχής τους, που είναι όλοι μέρος του αλατιού της γης μας, της χώρας μας. Εγώ ένοιωσα την ανάγκη να ασχοληθώ με αυτό το έργο και να δώσω στον κόσμο να καταλάβει ότι πέραν από τους πέραν του Ατλαντικού ήρωες μας, υπάρχουν και κάποιοι άλλοι εδώ, δίπλα μας. Και καλά είναι και οι νέοι αυτούς τους ανθρώπους να τους γνωρίσουν μέσα από το έργο τους”.

Το ποίημα έχει τη δική του ζωή

“Η μεγάλη μου πρόθεση της ενίσχυσης της αγάπης της ποίησης έχει να κάνει με την ανάγκη μου να φέρω το ποίημα στο σήμερα και στη σκηνή. Η διαδρομή στη γλώσσα είναι ένα από τα θέματα που με απασχόλησαν πάρα πολύ. Τρία θέματα ήταν αυτά που με “βασάνισαν” περισσότερο.

Ένα, η ανακύκλωση των θεμάτων “ύπαρξη, έρωτας, θάνατος”, μέσα στους αιώνες της ελληνικής ποίησης, αλλά και η σημασία του να έχουμε αυτό το δώρο σαν καθημερινή πυξίδα και φυλαχτό. Το ποίημα αν αντέξεις να το κοιτάξεις στα μάτια θα σε βάλει στα σκοτεινά και θα σου φέρει μια αλήθεια που θα σε κάνει να ξορκίσεις τον πόνο σου.

Το άλλο, είναι λοιπόν η διαδρομή της γλώσσας.

Ας καταλάβουμε ότι έχουμε στα χέρια μας ένα θησαυρό. Ειδικά για μας, για τη γενιά μας που μεγάλωσε και ανδρώθηκε μα το ροκ, είναι στοίχημα η επανεπίσκεψη με τους δικούς μας όρους σαν επιστροφή στη βάση. Είναι μέρος του όπλου μας και της ταυτότητας μας, είναι μέρος του ποιοι είμαστε.

Είμαι πολύ χαρούμενος για δύο τραγούδια που “μιλάνε” για αυτό που λέω εδώ. “Των φίλων τα σπίτια” που κάναμε μαζί με την Ελένη Τσαλιγοπούλου και είναι και το πρώτο τραγούδι που γράφουμε μαζί τη μουσική μετά από 15 χρόνια συνεργασίας, αλλά και για το τραγούδι “μετακόμιση τώρα” με την Ελεονόρα Ζουγανέλη που τοποθετούμαι πάλι για το πως πρέπει να αντιταχθούμε στη μαυρίλα που μας κλείνει, ενθυμούμενοι τη χώρα της καρδιάς μας”.

“Εν τέλει, όσα νοιώθω έχω ανάγκη να τα κάνω τραγούδια και να εκφράσω και να εκφραστώ μέσα από αυτά. Προσωπικά ξαναεμπνεύστηκα μέσα από την κρίση, βρήκα κίνητρο. Παίρνοντας αν θες έναυσμα και από τους Αμερικανούς τραγουδοποιούς από τους Δίδυμους πύργους και μετά. Από τότε άλλωστε καταλάβαινες ότι η κρίση έρχεται σε παγκόσμιο επίπεδο”.

Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη στην Ελλάδα του 2013;

“Στην Ελλάδα πολλές φορές είμαστε καχύποπτοι. Μπορεί κάποιος που δεν έχει μιλήσει ποτέ, ξαφνικά να μας εμφανίσει κάτι και να μείνουν όλοι με το στόμα ανοιχτό. Έχω εντυπωσιαστεί από το ότι μέσα στην συνολική διάβρωση και διαστρέβλωση της εποχής, η λίγο πιο σύγχρονη παραγωγή, απαλλαγμένη από τις συνταρακτικές πολιτικές εξελίξεις του παρελθόντος, είχε ατονίσει. Τώρα ζούμε μια συνταρακτική πάλι περίοδο.

Χρειαζόμαστε έναν νέο τρόπο. Νέους κώδικες. Η νεολαία ζει διαδικτυακά. Ο κόσμος δύσκολα κινητοποιείται. Πρέπει να επινοήσουμε ένα νέο εαυτό. Οι πολιτικοί και οι εμπνευστές έχουν γίνει ηθοποιοί πλέον. Οι πολιτικοί λόγοι είναι φθαρμένοι, είναι λόγοι του γυαλιού. Τα είχε πει και ο Ουμπέρτο Έκο από τα μέσα της δεκαετίας του ’80. Πλέον, ο μιντιακός κόσμος ευνοεί την αμνησία. Χρειάζεται να γεννήσουμε ένα νέο εαυτό. Και όλα αυτά προϋποθέτουν μια ευρύτερη κουλτούρα και μαι συσπείρωση”.

Ο δίσκος κυκλοφορεί την Κυριακή 14 Απριλίου μαζί με την Ελευθεροτυπία από την ΕΜΙ και από τη Δευτέρα θα βρίσκεται στα δισκοπωλεία, σε μουσική διεύθυνση και ενορχήστρωση του Γιώργου Ζαχαρίου.