Μια μαρτυρία για τη Συρία. ‘To ISIS δεν έχει να κάνει με τη θρησκεία. ‘Βολεύει’ τον Άσαντ’

Ένας άνθρωπος που αποφάσισε να φύγει από τη Συρία για να μη δει το έργο του να λογοκρίνεται, μιλά για την πολύπαθη πατρίδα του.

Ο Σύρος σκηνοθέτης Waref Abu Quba ζει στο Darmstadt της Γερμανίας όπου και έχει πάρει άσυλο. Μεγάλωσε στην Al Tal, μια μικρή πόλη κοντά στη Δαμασκό και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα του το 2011 αναζητώντας ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον.

Πριν φτάσει στη Γερμανία, πέρασε από το Ντουμπάι και την Ιορδανία. Οι Αραβικές χώρες όμως, γυρίζουν την πλάτη στους συμπατριώτες του, όπως μας αναφέρει ο ίδιος. Η Ευρώπη ήταν το προσωρινό τέλος της προσωπικής του Οδύσσειας, μέχρι να μπορέσει να επιστρέψει στη Συρία, όταν αποκατασταθεί η δημοκρατία.

Με αφορμή την κυκλοφορία της ταινίας του In Damascus που παρουσιάσαμε στο Weekend Edition του NEWS 247, ο Waref μας μιλά για τη ζωή του, τον εμφύλιο, αλλά και τον ρόλο του ISIS τα τελευταία τρία χρόνια με την εμπλοκή της Δύσης.

“Γιατί έφυγα από τη Συρία”

Η Δαμασκός ήταν ένα πολυπολιτισμικό και πνευματικό κέντρο. Σήμερα, δεν θυμίζει τίποτα από το ένδοξο παρελθόν της.

“Αποφάσισα να φύγω από τη Συρία πριν από πολλά χρόνια για να μπορέσω να βρω μια νέα ζωή και καλύτερες ευκαιρίες. Ήταν πολύ δύσκολο να ζεις υπό το καθεστώς του Άσαντ. Οι Σύροι που αποφοιτούν από τις ανώτατες σχολές συνηθίζουν να πηγαίνουν στις χώρες του Κόλπου για να βρουν εργασία και περισσότερες ευκαιρίες έτσι ώστε να εργαστούν και να συνεισφέρουν χρήματα στις οικογένειες τους”.

Υποχρεωτική θητεία ή 5.000 δολάρια για να μην πας στον στρατό

Στη συνέχεια ο Waref μας εξηγεί πώς μπορεί κάποιος να απαλλαχθεί από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Μας μιλάει για το τι ίσχυε πριν την εμφύλια σύρραξη και επιρρίπτει ευθύνες στο καθεστώς του Αλ Άσαντ.

“Αποφοίτησα από τη σχολή Καλών Τεχνών της Δαμασκού το 2007 και δεν ήθελα να ζω πλέον στη Συρία. Ήθελα να ανοίξω ένα δικό μου γραφείο παραγωγής (καλλιτεχνικών και κινηματογραφικών project). Αρχικά τα πράγματα πήγαιναν καλά αλλά στην πορεία έφτασα στο κρίσιμο σημείο που φτάνει κάθε άντρας στη χώρα αυτή. Μας προσφέρονται από την κυβέρνηση, δύο επιλογές. Μένεις στη χώρα και πηγαίνεις στον στρατό υποχρεωτικά για δύο χρόνια υπό άθλιες συνθήκες, μιας και η θητεία είναι υποχρεωτική, ή φεύγεις από τη χώρα για πέντε χρόνια και πληρώνεις 5.000 δολάρια για να μην πας στον στρατό.

Μιλάμε για τεράστιο ποσό για τα δεδομένα της Συρίας. Επέλεξα το δεύτερο, αποφάσισα να φύγω από τη Συρία γιατί δεν ήθελα να υπηρετήσω στον στρατό του Αλ Άσαντ και πήγα στο Ντουμπάι το 2011 προσπαθώντας να αρχίσω μια καλύτερη ζωή εκεί. Παρόλα αυτά, τα πράγματα και εκεί δεν ήταν εύκολα για εμένα και τους συμπατριώτες μου. Έτσι μετακινήθηκα στην Ιορδανία όπου και έμεινα για δύο χρόνια, αποφεύγοντας τη θητεία και τον εμφύλιο πόλεμο”.

Ο ρόλος των τζιχαντιστών στη Συρία

Τον ρωτάω για τον ρόλο του ISIS στην περιοχή. Αν συνάντησε τζιχαντιστές, αν είναι Σύροι, αν σχετίζονται με τη θρησκεία.

“Δεν συνάντησα ποτέ κάποιον από το Ισλαμικό Κράτος. Το ISIS τοποθετείται περισσότερο στα ανατολικά εδάφη της Συρίας και εγώ κατάγομαι από τα δυτικά, από ένα χωριό κοντά στη Δαμασκό. Από όσα μαθαίνουμε και ακούμε, οι περισσότεροι του ISIS δεν είναι Σύροι.

Στη Συρία δεν ήμασταν ποτέ φονταμενταλιστές πριν τον πόλεμο. Γιατί να είμαστε τώρα; Ζούσαμε ειρηνικά μαζί με τους Χριστιανούς και με άλλες εθνοτικές ομάδες και δεν είχαμε ποτέ κανένα πρόβλημα μεταξύ μας. Ο κόσμος ήθελε να κερδίσει εκ νέου τα βασικά του δικαιώματα και να αλλάξει το καθεστώς Άσαντ για να μεταβούμε στη δημοκρατία. Έτσι ξεκίνησαν οι ειρηνικές διαδηλώσεις κατά του Άσαντ.

Το ISIS εγκαθιδρύθηκε στη Συρία για να καταστρέψει τα πάντα, για την ακρίβεια, οι τζιχαντιστές ποτέ δεν έκαναν κάτι καλό για τους Σύρους. Δεν πολέμησαν τον στρατό του Άσαντ που ευθύνεται για πολλές σφαγές, βομβάρδισαν πόλεις με αμάχους μέσα στη Συρία.

Οι τζιχαντιστές χτύπησαν τους αντάρτες, τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό που διεκδικούσε την ελευθερία για τη χώρα. Κατά τη γνώμη μου, το ISIS ανοίγει τον δρόμο για τον Άσαντ και υποστηρίζεται από τις χώρες που δεν βλέπουν “εναλλακτική” έναντι του Άσαντ στην εξουσία.

Πιστεύω πως θέλουν ο κόσμος να νομίζει ότι ο Άσαντ και το καθεστώς πολεμούν τους τρομοκράτες και πως δεν χτυπά τους αθώους πολίτες που ξεκίνησαν την επανάσταση. Η επανάσταση μας ήταν “καθαρή” όταν ξεκίνησε, τους πρώτους οκτώ μήνες”.

Ποια είναι η σχέση των τζιχαντιστών με τη θρησκεία;

“To ISIS δεν έχει να κάνει με τη θρησκεία. Κάνουν τα ακριβώς αντίθετα από όσα λέει η θρησκεία μας. Είναι ένα πολιτικό-στρατιωτικό “εργαλείο” που κρύβεται κάτω από τη μάσκα της θρησκείας και χρησιμοποιείται από τις χώρες που σχετίζονται με τον Αλ Άσαντ. Πρόκειται για μια νέα μορφή δικτατορίας. Η τέχνη είναι μια μορφή ελεύθερης έκφρασης. Τόσο ο Άσαντ, όσο και οι τζιχαντιστές, θέλουν να φιμώσουν τις ελεύθερες φωνές”.

In Damascus

Η ταινία που μιλά για την “παλιά” Δαμασκό.

“Προσωπικά σκηνοθετώ για να ζήσω. Έτσι άρχισα να κάνω το φιλμ “In Damascus” για να δείξω στον κόσμο μια άλλη εικόνα της Δαμασκού, μια πλευρά της που δεν υπάρχει πια, εκεί όπου μπορούσες να δεις την ομορφιά και το αρχαίο μεγαλείο της.

Αν ήμουν καλός στις λέξεις, μπορεί να έγραφα ένα ποίημα για να μιλήσω για την πόλη, αλλά προτίμησα να κάνω μια ταινία για να την περιγράψω.

Η Δαμασκός ήταν η πρωτεύουσα της τέχνης και της διανόησης, μια φιλόξενη πόλη που άνοιγε τις πύλες της για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκείας και καταγωγής. Ελπίζω να γυρίσουμε σύντομα σε αυτές τις μέρες”.

Η διαδικασία ψηφιακής επεξεργασίας:

Η προσφυγιά και η ελπίδα για αλλαγή

Θα επέστρεφε στη Συρία; Και αν ναι, πώς και γιατί; Και εν τέλει, τι σκέφτεται για τη Δύση και για τις χώρες που φιλοξενούν Σύρους πρόσφυγες;

“Στη Γερμανία ήρθα τον Ιανουάριο του 2014. Αισθάνομαι ευγνώμων για τη Γερμανία και για όσες Ευρωπαϊκές χώρες δέχονται και αποδέχονται Σύρους πρόσφυγες. Λίγες χώρες παρέχουν φροντίδα για τον λαό μας. Οι περισσότερες Αραβικές χώρες δεν επιτρέπουν την είσοδο για τους συμπατριώτες μου. Είναι μεγάλο κρίμα αυτό γιατί μιλάμε την ίδια γλώσσα και είμαστε πιο κοντά.

Θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου για την πόλη του Darmstadt της Γερμανίας, την πόλη που ζω σήμερα. Για την πόλη αυτή φτιάχνω την ταινία “Stadt, Licht & Bewegung”, σαν ένα “ευχαριστώ”. Είναι ένα πειραματικό φιλμ διάρκειας 10:30 και θα κυκλοφορήσει άμεσα.

Παρόλα αυτά πιστεύω πως οι πιο ισχυρές χώρες της Δύσης ευθύνονται για αυτά που έχουν γίνει στη Συρία, επιτρέποντας στον Άσαντ να ενδυναμώσει την εξουσία του, την ώρα που δεν υποστηρίζουν τους ανθρώπους που μάχονται για την ελευθερία τους.

Οι Σύροι διαφέρουν μεταξύ τους από πόλη σε πόλη και από περιοχή σε περιοχή. Υπάρχουν διαφορετικά θρησκευτικά και εθνοτικά υπόβαθρα. Ο μέσος Σύρος πολίτης θέλει να ζήσει ελεύθερος, να εξασφαλίσει το καλύτερο για την οικογένεια του και να μείνει μακριά από τις πολιτικές και θρησκευτικές αντιδικίες.

Όταν ζούσα στη Συρία ονειρευόμουν να μεταναστεύσω σε μια άλλη χώρα για να μπορέσω να έχω καλύτερη εκπαίδευση και εργασιακές δυνατότητες. Μετά από δύο χρόνια στη Γερμανία, αντιλαμβάνομαι ότι η ζωή είναι δύσκολη και εδώ. Μετά από μια ηλικία, είναι δύσκολο να αλλάξεις χώρα, να μάθεις μια νέα γλώσσα, νέο τρόπο ζωής και να γνωρίσεις ανθρώπους. Θα επιστρέψω στη Συρία αλλά μόνο όταν θα αποκατασταθεί η δημοκρατία και θα επανέλθει ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ίδιο θέλει η πλειοψηφία των Σύρων προσφύγων”.

Η Γαλλία “βλέπει” πολιτική λύση και συμμαχία κατά των τζιχαντιστών

Στα του μετώπου, πριν λίγες μέρες η Γαλλία έθεσε στην εξίσωση εναντίον της ISIS για πρώτη φορά και τον συριακό καθεστωτικό στρατό.

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Λοράν Φαμπιούς, μίλησε για το ενδεχόμενο οι στρατιωτικές δυνάμεις του καθεστώτος της Δαμασκού να συμμετάσχουν, μαζί με τις ομάδες της αντιπολίτευσης και τις σουνιτικές αραβικές ομάδες, στις επιχειρήσεις καθώς απέκλεισε αποστολή γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων.

“Οι χερσαίες δυνάμεις δεν μπορεί να προέλθουν από εμάς, αυτό δεν θα ήταν αποτελεσματικό. Μπορούν όμως να σχηματισθούν από στρατιώτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (της φιλοδυτικής αντιπολίτευσης), από στρατεύματα σουνιτικών αραβικών στρατών και, γιατί όχι, από κυβερνητικά, συριακά στρατεύματα”, ανέφερε.

Στη συνέχεια, αξιωματούχοι του γαλλικού ΥΠΕΞ υπογράμμισαν στο Reuters πως τα σχόλια του Φαμπιούς ήταν επανάληψη της “πάγιας θέσης της Γαλλίας πως δεν μπορεί να υπάρξει συνεργασία με τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις εναντίον της ISIS χωρίς να υπάρξει κυβέρνηση εθνικής ενότητας”.

“Μπορεί να γίνει μόνο στο πλαίσιο πολιτικής μετάβασης. Αυτή η μετάβαση είναι επείγουσα και απαραίτητη”, δήλωσαν.

Σημειώνεται ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός προέκυψε από μονάδες του τακτικού στρατού της Συρίας που στασίασαν ενάντια στην κυβέρνηση της Δαμασκού στις 29 Ιουλίου 2011.

Αυτοί θεωρήθηκαν τότε η “δημοκρατική” και μετριοπαθής αντιπολίτευση που έσπευσε η Δύση να υποστηρίξει για την ανατροπή του Προέδρου Άσαντ, που είναι σύμμαχος της Ρωσίας και του Ιράν.

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός έχει χάσει σήμερα τη μεγάλη του δύναμη και έχει διασπαστεί σε μικρότερες ομάδες ανταρτών, αρκετές εκ των οποίων μάχονται τόσο εναντίον του Άσαντ, όσο και εναντίον των τζιχαντιστών, κάτι που ισχύει και για τους Κούρδους στο Κομπάνι.

Ο Λοράν Φαμπιούς αποκάλυψε άλλωστε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν ζήτησε από τον Φρανσουά Ολάντ να του παραδώσει έναν χάρτη με τις θέσεις των ένοπλων δυνάμεων της αντιπολίτευσης που μάχονται εναντίον του “Ισλαμικού Κράτους”, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να πληγούν από ρωσικούς βομβαρδισμούς.

Αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ, με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ, κατηγορούν τη Ρωσία ότι επικεντρώνει τις επιχειρήσεις της όχι εναντίον του “Ισλαμικού Κράτους”, αλλά εναντίον άλλων οργανώσεων που αντιπολιτεύονται τον Άσαντ.