Ο Στέλιος Μυλωνάς “διηγείται” το Έπος του 1821 με φιγούρες Playmobil

Η κήρυξη της επανάστασης στην Πελοπόννησο, η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, η καπετάνισσα Μπουμπουλίνα με το πλήρωμά της, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Μάρκος Μπότσαρης, αποτελούν μερικά από τα γεγονότα και τις προσωπικότητες που αποτελούν ένα κομβικό σταθμό και αδιαπραγμάτευτο σημείο αναφοράς για την Ιστορία της Ελλάδας.

Σε μια προσπάθεια να δοθεί μια πρωτότυπη, εντυπωσιακή και ιστορικά τεκμηριωμένη προσέγγιση της σημαντικής αυτής ιστορικής περιόδου, η οποία θα απευθύνεται πρωτίστως στις νεαρές ηλικίες, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, σε συνεργασία με ομάδα συλλεκτών και με τη στήριξη της Playmobil, παρουσιάζει την έκθεση «Το ’21 Αλλιώς. Η Ελληνική Επανάσταση σε διοράματα Playmobil», στην κεντρική αίθουσά του (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής, πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13). Περιλαμβάνει πάνω από 20 μικρά και μεγάλα διοράματα, κατασκευασμένα, ειδικά για τη συγκεκριμένη έκθεση από φιγούρες και εξαρτήματα Playmobil. Αναπαριστούν σκηνές από την καθημερινή ζωή στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα και γεγονότα της Επανάστασης του 1821.

Τις μεμονωμένες φιγούρες των ιστορικών προσώπων και τα αξεσουάρ τους σχεδίασε και κατασκεύασε ο συλλέκτης – καλλιτέχνης Στέλιος Μυλωνάς, χρησιμοποιώντας υλικό από τη δική του συλλογή. Η αγάπη του για τα Playmobil ξεκίνησε όπως στους περισσότερους από την παιδική του ηλικία. Το ταλέντο και η φαντασία του ωστόσο του τον οδήγησαν γρήγορα στο να φύγει από το “παιχνίδι” και να μεταβεί στην καλλιτεχνική δημιουργία, φιλοτεχνώντας χαρακτήρες Playmobil που δεν υπήρχαν στην αγορά: Οι ιστορικές μορφές του ’21, οι 12 θεοί του Ολύμπου, οι ήρωες της ελληνικής μυθολογίας είναι μορφές που κατάφεραν στα χέρια του να αποκτήσουν μια διαφορετική οντότητα.

Και αν για μερικούς μοιάζει απλά ένα “παιχνίδι”, δεν είναι: Η διαδικασία δημιουργίας μιας χειροποίητης φιγούρας Playmobil χρειάζεται μήνες έρευνας και αρκετό χρόνο κατασκευής. Αξίζει να αναφερθεί δε ότι πέραν της εικαστικής αξίας τους, οι προσλαμβάνουσες για την ελληνική ιστορία που μπορεί να έχει ένα παιδί, επισκεπτόμενο την έκθεση και βλέποντας τις φιγούρες, μπορεί να είναι πολύ πιο ισχυρές από ότι να διαβάσει μια παράγραφο σε ένα βιβλίο…

Το News 24/7 μίλησε με τον Στέλιο Μυλωνά για τη συμμετοχή του στην έκθεση, για την έμπνευση και τη διαδικασία που ακολουθεί καθώς και για το feedback που εισπράττει από τους επισκέπτες:

Τα Playmobil είναι ένα πάθος που ξεκίνησε στα παιδικά σας χρόνια; Πώς προέκυψε αυτή η ανάγκη να δημιουργήσετε τις δικές σας φιγούρες

«Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου έπαιζα με Playmobil – Ήταν το αγαπημένο μου παιχνίδι. Δεν μου έφτανε όμως μόνο να παίζω, ήθελα να φτιάχνω και τις δικές μου φιγούρες. Ευτυχώς εκείνη την εποχή η Playmobil έβγαλε τους μαρκαδόρους color, οπότε το έργο μου ήταν πιο εύκολο. Έφτιαχνα διάφορους παιδικούς μου ήρωες, κυρίως από τα κόμικς της εποχής. Τα χρόνια όμως πέρασαν, μεγάλωσα και έγινα πατέρας μιας υπέροχης κόρης. Μας άρεσε να διαβάζουμε παρέα την ελληνική μυθολογία. Λάτρευε τις ιστορίες με τους αρχαίους θεούς. Ήθελε να συνδυάσει την αγάπη της για τη μυθολογία με ένα από τα αγαπημένα της παιχνίδια, τα Playmobil. Μου εξέφρασε λοιπόν το παράπονό της, ότι δεν έχει τη θεά Αθηνά σε φιγούρα Playmobil. Αυτό ήταν η αφορμή να ξυπνήσει και πάλι το μεράκι μου. Από το 2011 λοιπόν μέχρι και σήμερα δημιουργώ.»

Πόσο χρόνο παίρνει να φτιάξετε μια φιγούρα και τα accessories της; Μπορείτε να μας περιγράψετε τη διαδικασία;

«Δεν μπορώ να δώσω ακριβή απάντηση. Εξαρτάται από πολλά πράγματα. Μπορεί να πάρει από μία ώρα μέχρι και μία εβδομάδα. Καταρχήν θα πρέπει να διαβάσω τη βιογραφία και την ιστορία του προσώπου. Μετά θα πρέπει να μελετήσω με προσοχή τις εικόνες. Βέβαια, όσο πιο παλιά είναι η προσωπικότητα, τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Όταν αποκτήσω μία γενική εικόνα στο μυαλό μου, ξεκινάει το ταξίδι της δημιουργίας: άνοιγμα των κουτιών – γιατί θα πρέπει να σας πληροφορήσω ότι έχω δεκάδες κουτάκια στο σπίτι με parts playmobil – για να συνδέσω τα σωστά κομμάτια. Τι μαλλιά χρειάζομαι, χρώμα, λίγο ή πολύ κοντά, χρώμα σώματος, πρόσωπο κτλ. Μικρές λεπτομέρειες που έχουν όμως μεγάλη σημασία.

Μέχρι να βγει το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να την έχω τροποποιήσει και δέκα φορές. Το ταξίδι όμως δεν σταματάει εκεί. Ανεβάζω φωτογραφίες από τις δημιουργίες μου στη σελίδα Playmobil SMZS, που διατηρώ στο Facebook, οπότε θα πρέπει να γίνει και η φωτογράφιση, με το κατάλληλο φόντο. Τέλος, επειδή θέλω να έχει και μία εκπαιδευτική ιδιότητα, προσθέτω και ένα μικρό βιογραφικό της προσωπικότητας. Και αυτό το κομμάτι είναι δύσκολο, γιατί προσπαθώ να βρίσκω πηγές που να είναι ουδέτερες και ακριβείς.»

Από πού αντλείτε έμπνευση για τις δημιουργίες σας;

«Δεν έχω κάποιο μοτίβο που ακολουθώ. Εμπνέομαι από πολλά διαφορετικά γεγονότα. Μπορεί να είναι κάτι που θα διαβάσω, κάποιο γεγονός ή ακόμα ένα τραγούδι που θα ακούσω στο ράδιο. Και βέβαια εξαρτάται και από την διάθεση μου.»

Έχετε κάποια φιγούρα που φτιάξατε και ξεχωρίζετε; Και ποια είναι η αγαπημένη σας (είτε custom made είτε του εμπορίου)

«Δύσκολη ερώτηση. Όλες οι φιγούρες έχουν μια ιδιαίτερη σημασία για μένα. Αγαπημένος μου είναι ο Ερμής, που είναι και ο αγαπημένος μου αρχαίος Θεός (Τον έχω και avatar στη σελίδα μου). Ξεχωρίζω όμως τον Ηρακλή, τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Φίλιππο Β’. Ο Ηρακλής, όχι μόνο γιατί ήταν από τους αγαπημένους μου ήρωες, αλλά ήταν και μεγάλη πρόκληση για μένα να τον φτιάξω. Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Φίλιππος Β, λόγω των ιστορικών κατορθωμάτων τους. Δεν μπορώ όμως να μην αναφέρω και τις φιγούρες από την ιδιαίτερη πατρίδα μου την Κρήτη.»

Μιλήστε μας για την έκθεση που συμμετέχετε για το έπος του 1821 στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.. Πόσο χρειάστηκε να στηθεί και ποιος κρύβεται πίσω από την ιδέα-πρωτοβουλία;

«Όταν πριν από δύο χρόνια επικοινώνησε μαζί μου η Νατάσα Καστρίτη, δεν πίστευα στα αυτιά μου. Μου φάνηκε σαν ψέμα. Τα playmobil μου όχι σε οποιαδήποτε έκθεση αλλά σε μία έκθεση σε ένα κτίριο ιστορικής σημασίας, σε ένα Μουσείο για ένα πολύ σημαντικό γεγονός της Ελληνική Ιστορίας. Καταλαβαίνετε ότι ο ενθουσιασμός μου ήταν μεγάλος.

Από τότε μέχρι το τελικό αποτέλεσμα δουλέψαμε όλοι πολύ σκληρά. Η συνεργασία μου με το επιτελείο του μουσείου ήταν άψογη. Μου δόθηκε μία λίστα με ονόματα, η οποία, με μεγάλη μου χαρά, αυξανόταν διαρκώς. Τις φιγούρες, γύρω στις 100, τις έφτιαχνα στο σπίτι μου. Το επιτελείο ανέβαλε το στήσιμο. Τον σχεδιασμό και την γενική εποπτεία της έκθεσης έχουν οι επιμελήτριες του Μουσείου Νατάσα Καστρίτη (Ιστορικός Τέχνης) Παναγιώτα Παναρίτη (Αρχαιολόγος) και Ρεγγίνα Κατσιμάρδου (Ιστορικός).

Θα πρέπει να αναφέρω ότι θεωρώ η ιδέα-πρωτοβουλία είναι πρωτοποριακή. Και κάθε πρωτοπορία κρύβει και ένα ρίσκο. Πιστεύω όμως ότι το τελικό αποτέλεσμα δικαίωσε την απόφαση του Μουσείου να προχωρήσει σε μία τέτοια έκθεση.»

Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που ελκύει τους επισκέπτες στην έκθεση, η δημιουργικότητα, η πρωτοτυπία ή η νοσταλγία;

«Όλα μαζί και το καθένα ξεχωριστά. Ένα είναι σίγουρο: Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν μία έκθεση που διαφέρει πολύ από τις συνηθισμένες. Δεν είναι μόνο οι φιγούρες και τα διοράματα που είναι πρωτοποριακά. Είναι τα χρώματα που έχουν χρησιμοποιηθεί, τα κείμενα που συνοδεύουν τα γεγονότα και τις φιγούρες, οι κύβοι που έχουν χρήσιμες πληροφορίες για τις προσωπικότητες της εποχής, αλλά και τα εξαιρετικά “Γνώριζες ότι”. Είμαι σίγουρος ότι οι επισκέπτες, είτε μικροί είτε μεγάλοι, δεν θα βαρεθούν.»

Υπάρχει κάποιο άλλο ιστορικό γεγονός που θα θέλατε να αποδώσετε με Playmobil;

«Έχω στην συλλογή μου διάφορα ιστορικά πρόσωπα. Αν θα συμμετείχα ξανά σε μία ανάλογη έκθεση είναι άλλο θέμα.»

Η έκθεση θα διαρκέσει έως και τον Μάιο του 2020. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη, ενώ οι ώρες και μέρες λειτουργίας είναι από Τρίτη έως Κυριακή από τις 9.00 πμ μέχρι τις 2 μμ.

Τον σχεδιασμό και την γενική εποπτεία της έκθεσης έχουν αναλάβει οι επιμελήτριες του Μουσείου, η ιστορικός τέχνης Νατάσα Καστρίτη, η αρχαιολόγος Παναγιώτα Παναρίτη και η ιστορικός Ρεγγίνα Κατσιμάρδου. Για την κατασκευή διοραμάτων είναι υπεύθυνοι οι συλλέκτες και κατασκευαστές Γιώργος Αγγελίδης, Ντένης Βαγγόπουλος, Άγγελος Γιακουμάτος, Βασιλική Φατή.

Η έκθεση είναι μέρος της σειράς εκδηλώσεων «1821 απηχήσεις στο σήμερα», οι οποίες εντάσσονται στις δράσεις που οργανώνει το Μουσείο για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.