Ο Τούρκος πανεπιστημιακός που δουλεύει σε οικοδομή: Αντίσταση πάντα

Η ιστορία του θα μπορούσε να γίνει μία έξοχη ταινία στην Τουρκία από τον Φατίχ Ακίν. Η στην Ελλάδα από τον Παντελή Βούλγαρη. “Τούρκος ακαδημαϊκός απολύεται από τη θέση του και δουλεύει στην οικοδομή για να ζήσει”. Ακόμα και για σενάριο, δεν μπορεί να γίνει πιστευτό. Στην Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όμως ακόμη και τα πιο ακραία σενάρια μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Στην παρακάτω συνέντευξη, ο Ορχάν Καγιά, καθηγητής ψυχολογίας σε τουρκικό πανεπιστήμιο, περιγράφει πως το καθεστώς τον πέταξε εν ριπή οθφαλμού εκτός ακαδημαϊκής κοινότητας για μία … υπογραφή και πως ο ίδιος παλεύει, περήφανα είναι η αλήθεια, να επιβιώσει χωρίς να συμβιβαστεί!

Πότε και γιατί απολυθήκατε από το πανεπιστήμιο στο οποίο διδάσκατε;

Στις 8 Ιουνίου 2018, με το προεδρικό διάταγμα, με τον αριθμό 701, απολύθηκα από τη θέση μου στο Πανεπιστήμιο Άμπαντ Ιζέτ Μπαϊσάλ (Abant İzzet Baysal), μαζί με άλλους τρεις συναδέλφους μου. Τον Ιανουάριο του 2016, προκειμένου να διαμαρτυρηθούμε για την ατμόσφαιρα σύρραξης και τους θανάτους στην Τουρκία με αφορμή το κουρδικό υπογράψαμε μια διακήρυξη ειρήνης μαζί με άλλους 2000 ακαδημαϊκούς, με τίτλο “Δεν θα μοιραστούμε αυτό το έγκλημα μαζί σας” και τη δημοσιοποιήσαμε. Στη συνέχεια οι αρχές έκαναν τρεις έρευνες για το θέμα με κύριο “στόχο” εμένα και στο τέλος απολύθηκα από τη θέση μου.

Πέρασες από έρευνα για τους λόγους που σε ώθησαν να υπογράφεις την ειρηνευτική διακήρυξη για το κουρδικό;

Λίγο καιρό μετά τη δημοσιοποίηση των υπογραφών μας, αστυνομικοί ήρθαν στο σπίτι μου και με συνέλαβαν για να με ανακρίνουν. Πρόκειται να περάσω από δίκη. Ύστερα το πανεπιστήμιο στο οποίο εργαζόμουν, επανέλαβε τις ίδιες διαδικασίες όχι μία αλλά τρεις φορές όπως σας είπα και πριν. Νομίζω ότι μπορείτε να καταλάβετε.

Σας προτάθηκε να επιστρέψετε στη θέση σας σε περίπτωση που παίρνατε πίσω την υπογραφή σας;

Κατά τη διάρκεια των ερευνών -ανακρίσεων θα έλεγα- στο πανεπιστήμιο, μου το πρότειναν προφορικά. Μου είπαν επί λέξει “πείτε μας ότι έχετε μετανιώσει και εμείς θα σας προστατέψουμε”. Αρνηθήκαμε με τους συναδέλφους μου την “πρόταση”, δηλώσαμε ότι δεν μετανιώνουμε για τίποτα. Για την ακρίβεια τούς είπαμε ότι οι υπογραφές μας είναι η τιμή μας και ότι πάντα θα προστατεύουμε την τιμή μας. Προφανώς και δεν επέμειναν.

Από τη στιγμή που απολυθήκατε, τι δουλειά κάνετε;

Είμαι ψυχολόγος στο κυρίως επάγγελμά μου αλλά παρά το γεγονός ότι έκανα άπειρες αιτήσεις, κανένας δεν με προσέλαβε. Μετά την απόλυσή μου λοιπόν, εργάζομαι σε κατασκευαστικά έργα. Έτσι συνεχίζω τη ζωή και αλλά και τις ακαδημαϊκές μελέτες μου τις οποίες βέβαια δεν σταματώ παρά τις κακές συνθήκες.

Αλήθεια πώς βρεθήκατε στον κατασκευαστικό τομέα και τι σας λένε οι συνάδελφοί σας εκεί;

Πριν πάρω τη θέση στο Πανεπιστήμιο, είχα δουλέψει και πάλι οικοδομή. Ηξερα έτσι λίγο τη δουλειά. Αφού δεν κατάφερα να βρω πουθενά θέση ψυχολόγου, σκέφτηκα και πάλι να στραφώ εδώ. Έκανα αίτηση σε μερικές εταιρείες, δεν με ήθελαν. Εργάστηκα για ένα διάστημα ανασφάλιστος. Μετά μια γνωστή εταιρεία με προσέλαβε. Στην αρχή είχα πρόβλημα για το τι θα έλεγα για μένα και το παρελθόν μου. Δεν είναι σύνηθες γεγονός το να εργάζεται ένας ψυχολόγος και ακαδημαϊκός στην οικοδομή. Οι συνάδελφοι αρχικά με κοιτούσαν περίεργα. Έπειτα όμως, έμαθαν ποιος ήμουν, τι έκανα, ποιες ήταν οι προσδοκίες μου στη ζωή και από ’κεί και πέρα άρχισαν να με σέβονται. Τώρα με αποκαλούν γιατρό. και έχουμε πολύ καλή σχέση. Η δουλειά όμως είναι πολύ δύσκολη, δεν βρίσκω πολύ χρόνο για τις ακαδημαϊκές μελέτες μου.

Πότε αναμένεται να επιστρέψετε στη θέση σας στο Πανεπιστήμιο;

Αν όλα θα πάνε καλά, μέσα στα επόμενα 7 χρόνια θα επιστρέψω. Η διαδικασία στα δικαστήρια προχωρά πολύ αργά, τα πανεπιστήμια ακολουθούν τους ίδιους αργούς ρυθμούς. Είναι φανερό ότι αν στηρίζεις την αντιπολίτευση τότε η εκκρεμότητα με τη δικαιοσύνη θα διαιωνίζεται. Βιώνεις μια πολιτική στάση που λειτουργεί εναντίον σου. Έδω και 2 χρόνια δεν έχει αρχίσει καν η δική μας. Για τέτοια καθυστέρηση μιλάμε.

Πώς βλέπετε τη γενικότερη πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, ιδιαίτερα μετά τις εκλογές του Ιουνίου;

Στην Τουρκία η αντιπολίτευση έχει διαιρεθεί σε πολλά κομμάτια δυστυχώς. Όλοι μιλάνε για διαφορετικά πράγματα. Δεν υπάρχει ενότητα. Μετά τις τελευταίες εκλογές, η κυβέρνηση, η εξουσία δηλαδή, εκμεταλλεύεται αυτή την κατάσταση πολύ επιτυχημένα για το δικό της φυσικά όφελος. Κάνοντας συνταγματικές αλλαγές, ενδυναμώνει την ισχύ της ακόμα περισσότερο και μικραίνει τη δυνατότητα για δράση στην αντιπολίτευση . Όποιος δεν σκέφτεται με τον τρόπο της κυβέρνησης, χαρακτηρίζεται τρομοκράτης, ωθείται σε απομόνωση, σε μοναξιά, σε απελπισία. Υπάρχουν πολλοί που βιώνουν την ίδια κατάσταση με μένα. Αντιστεκόμαστε όμως προσπαθούμε να βρούμε λύσεις για να ξεπεράσουμε την υπάρχουσα κατάσταση.

Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον της τουρκικής κοινωνίας και ιδιαίτερα της τουρκικής νεολαίας;

Δυστυχώς, δεν έχουμε μια θετική εικόνα μπροστά μας. Πιστεύω ότι θα βιώσουμε οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές κρίσεις. Φυσικά, υπάρχει ένα κοινωνικό στρώμα πλουσίων που δεν θα επηρεαστεί με τίποτα από αυτά τα αρνητικά γεγονότα. Αγχώνομαι, γιατί πιστεύω ότι τα πράγματα θα χειροτερεύσουν για την η εργατική τάξη και για τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Για την νεολαία η κατάσταση είναι ακόμα πιο θλιβερή. Διότι η εκπαίδευση είναι ένα πρόβλημα το οποίο τείνει να γίνει ο καρκίνος της τουρκικής κοινωνίας. Σχεδόν κάθε χρόνο αλλάζει ριζικά, ανανεώνεται ριζικά αλλά πάλι δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε σωστά θεμέλια. Αυτή η κατάσταση είναι ένα τεράστιο ζήτημα για τους νέους στο κοντινό μέλλον, στο απώτερο μέλλον όμως, γίνεται ένα μεγάλο πρόβλημα για την ίδια την Τουρκία.