Παύλος Γερουλάνος: Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας

Ο πρώην υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού (2009-2012) Παύλος Γερουλάνος και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης ”ΑΘΗΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ” μιλώντας στο News 24/7, σημείωσε την ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα στήριξης και τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει μια ισχυρή συμμαχία μεταξύ κράτους- επιχειρηματιών-εργαζομένων, οι οποίοι θα κρατήσουν τον κλάδο του τουρισμού ζωντανό.

Επίσης, ως επικεφαλής της δημοτικής παράταξης ”ΑΘΗΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ”, εστίασε στον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας, και δήλωσε πως ”οι μεγάλες αναπλάσεις χρειάζεται να προσανατολιστούν στην παραμελημένη δυτική πλευρά της Αθήνας”.

Ο κ. Γερουλάνος στάθηκε και στα γεγονότα που έχουν ξεσπάσει μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στις ΗΠΑ και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου και για την Ευρώπη, καθώς όπως είπε, ”αν δεν συνειδητοποιήσουμε τα αδιέξοδα και δεν αφουγκραστούμε την υποβόσκουσα κοινωνική αγανάκτηση, το φαινόμενο Τραμπ θα εισαχθεί και στην Ευρώπη”.

Τέλος, έκανε ιδιαίτερη αναφορά και στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, η οποία έχει χάσει τον προσανατολισμό της, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απάντηση που έδωσε για το αν τελικά το ΠΑΣΟΚ, έχει μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Έχετε ζήσει αρκετά χρόνια στις ΗΠΑ. Με αφορμή τα τελευταία γεγονότα που έχουν ξεσπάσει μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, πώς βλέπετε να εξελίσσεται η κατάσταση;

Οι εξελίξεις στις ΗΠΑ είναι ανησυχητικές και χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Η αφορμή ήταν η ρατσιστική δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ και οι διαρκώς υπάρχουσες φυλετικές διακρίσεις, ωστόσο, αν θέλουμε να αναζητήσουμε τις βαθύτερες αιτίες της κοινωνικής αναταραχής που εξελίσσεται, πρέπει να ψάξουμε στις ταξικές αντιθέσεις και την εντεινόμενη ανισότητα, που προκαλούνται από ένα οικονομικό σύστημα που δεν προστατεύει τον αδύναμο. Που βάζει τον άνθρωπο στην υπηρεσία της Οικονομίας και όχι την οικονομία στην υπηρεσία της κοινωνίας. Επίσης, η αμερικανική κοινωνία δεν έχει εκείνες τις κοινωνικές δομές που λειτουργούν ως αμορτισέρ και απορροφούν τους κραδασμούς και προφανώς, ως Ευρώπη, απαιτείται να ασχοληθούμε σοβαρά με αυτή την εμπειρία και να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Διότι, η Ευρώπη υπηρετεί το ίδιο μοντέλο και, ναι μεν, παρέχει ένα πιο διευρυμένο δίκτυο ασφαλείας αλλά δεν είναι λιγότερο απαξιωτικό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Πόσο έντονο είναι τελικά το φαινόμενο του ρατσισμού στις ΗΠΑ; Πιστεύετε ότι μέσα από τις μεγάλες κινητοποιήσεις μπορεί να αλλάξει κάτι;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα πολυπολιτισμικό κράτος και η συνύπαρξη ανθρώπων από διαφορετικές κουλτούρες και παραδόσεις, οι οποίοι αναπτύσσουν δεσμούς και κοινές αναφορές μεταξύ τους, αποτελεί πλούτο για την κοινωνία. Ταυτόχρονα, οι φυλετικές διακρίσεις έχουν βαθιές ρίζες που πηγαίνουν μακριά στην ιστορία της χώρας και βρίσκουν εφαρμογή μέχρι και σήμερα, όπου το προβληματικό οικονομικό περιβάλλον, η αβεβαιότητα και η έλλειψη πίστης στους θεσμούς δίνουν χώρο στη μισαλλόδοξη ατζέντα. Αυτό που θέλω να πω είναι πως ποτέ τα πράγματα δεν είναι μονοδιάστατα. Η κοινωνία είναι ένα πλαίσιο όπου μπορεί κανείς να εντοπίσει τόσο θετικές, όσο και αρνητικές δυναμικές. Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι ενδεικτικά. Είδαμε μια δολοφονία με ρατσιστική χροιά και αμέσως μετά, εκατομμύρια ανθρώπων να συμμετέχουν στο κίνημα “Black Lives Matter”. Αυτές τις θετικές δυναμικές πρέπει να αξιοποιήσουμε ως ανθρωπότητα. Οι μεγάλες κινητοποιήσεις δείχνουν τη βούληση της κοινωνίας που υπερβαίνει τα όρια που τίθενται από τα αδιέξοδα του πολιτικού συστήματος και από την οπτική πως δεν υπάρχει εναλλακτική. Οι κινητοποιήσεις ψάχνουν την εναλλακτική. Η πολιτική πρέπει να εμπνεύσει ξανά εμπιστοσύνη σε αυτό τον κόσμο, να συνυπάρξει με τις κινητοποιήσεις ώστε να μετατρέψει την οργή σε ιδέες και φρέσκες λύσεις για μια κοινωνική αλλαγή που θα βάλει ξανά τον άνθρωπο στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης και θα επανεντάξει στοn δημόσιο βίο τους πολίτες που νιώθουν πως δεν εκπροσωπούνται.

Πώς ερμηνεύετε το φαινόμενο Τραμπ και ως προς την εκλογή του και ως προς τον τρόπο άσκησης της εξουσίας του;

Ο Τραμπ είναι σύμπτωμα της απαξίωσης της πολιτικής που επήλθε ακριβώς επειδή μεγάλο μέρος των πολιτών ένιωσε ότι βρίσκεται εκτός ατζέντας του πολιτικού συστήματος και θεώρησε πως δεν εκπροσωπείται από τις πολιτικές δυνάμεις, χάνοντας έτσι την ελπίδα του για ένα καλύτερο μέλλον και την πίστη του στο πολιτικό σύστημα. Ο Τραμπ εκμεταλλεύθηκε αυτή την κατάσταση για να ανέλθει στην εξουσία, αλλά δε σταμάτησε να αξιοποιεί την ίδια συνταγή και κατά τη διάρκεια της θητείας του, πολιτευόμενος με κινήσεις βγαλμένες από το manual της ακροδεξιάς: Fake news, επιθέσεις σε όσους του ασκούν κριτική, δήθεν αντισυστημικός λόγος και έκφραση, απαξίωση θεσμών και οργάνων πολιτικής, όπως το πολύ πρόσφατο παράδειγμα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Για να ξεπεράσουν οι κοινωνίες αυτή την παρακμή που εκφράζει ο Τραμπ, πρέπει η κοινωνική πλειοψηφία να νιώσει ξανά εμπιστοσύνη για την πολιτική και να βρει όραμα και ελπίδα. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε τα αδιέξοδα και δεν αφουγκραστούμε την υποβόσκουσα κοινωνική αγανάκτηση, το φαινόμενο Τραμπ θα εισαχθεί και στην Ευρώπη περισσότερο συστηματικά από ό,τι ήδη βλέπουμε σε χώρες, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία. Και αυτό αποτελεί υπαρκτό κίνδυνο για τη συνοχή της ηπείρου.

Ο τουρισμός διανύει μια δύσκολη και αχαρτογράφητη σεζόν. Πώς μπορούμε να γυρίσουμε το παιχνίδι;

Σε πρώτο επίπεδο, είναι επιτακτική ανάγκη να προστατευθούν από τις δυσκολίες της φετινής σεζόν οι άνθρωποι που ζουν από τον τουρισμό. Πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες συνεργασίας σε δύο επίπεδα: ένα στο εσωτερικό και ένα στο εξωτερικό. Εδώ πρέπει να φτιάξουμε μια ισχυρή συμμαχία κράτους, επιχειρηματιών, εργαζομένων που θα κρατήσουν τον κλάδο ζωντανό επικαιροποιώντας το δεκαετές πρόγραμμα που ξεκινήσαμε με τον κόσμο του τουρισμού το 2010. Μια συνεργασία που κατέστησε τον κλάδο του τουρισμού ανερχόμενο για δέκα συναπτά χρόνια. Στο εξωτερικό η Ελλάδα πρέπει να ηγηθεί μιας διεθνούς συνεργασίας που θα πείσει τον κόσμο ότι είναι ασφαλές να ταξιδεύει. Συμμετέχω σε μια τέτοια προσπάθεια υπό τον πρώην Γραμματέα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού και γνωρίζω ότι η Ελλάδα μπορεί να παίξει ηγετικό ρόλο και διότι τότε το είχαμε πετύχει και διότι αντιμετώπισε σωστά τον κορονοϊό. Δυστυχώς, η κυβέρνηση, για την ώρα, υπολείπεται και στα δύο μέτωπα. Βεβαίως, χρειάζεται να δούμε συνολικά το τουριστικό μας προϊόν και να δημιουργήσουμε νέους δρόμους, αξιοποιώντας δυνατότητες που έχουμε αγνοήσει. Είναι η κατάλληλη στιγμή να σχεδιάσουμε ένα ευρύτερο τουριστικό μοντέλο, αξιοποιώντας με τρόπο πολλαπλασιαστικό, τις δαπάνες του δημοσίου στον τομέα αυτό. Ο ελληνικός τουρισμός μπορεί και πρέπει να διευρύνει το πακέτο που προσφέρει, ξεπερνώντας τα όρια του στενού «ήλιος και θάλασσα», τόσο αναφορικά με τα πακέτα που καλύπτει, όσο και γεωγραφικά. Υπάρχουν στην πατρίδα μας τουριστικές «άγονες γραμμές», περιοχές με αναξιοποίητες δυνατότητες και πόρους που δεν εκμεταλλευόμαστε. Μπορούμε να αναδείξουμε ορεινές περιοχές και φυσικά τοπία που προσφέρονται για αυτό που αποκαλούμε «τουρισμό περιπέτειας», να αξιοποιήσουμε γαστρονομικούς δρόμους και να εκμεταλλευτούμε το έμψυχο επιστημονικό δυναμικό μας στον τομέα της υγείας, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε προορισμό ιατρικού τουρισμού. Έτσι θα κάνουμε τη χώρα μας ελκυστικό προορισμό για όλους τους τύπους ταξιδιωτών, δείχνοντας στον κόσμο ότι μπορεί να βρει αυτό που θέλει σε έναν τόπο που συγκεντρώνει πολλές επιλογές σε μικρή έκταση.

Θεωρείτε ότι τα μέτρα που έχει πάρει η κυβέρνηση για τον κλάδο είναι αποτελεσματικά; Υπάρχουν μέτρα στήριξης που δεν έχουν ληφθεί και πρέπει να εξεταστούν;

Πρώτα οι άνθρωποι που πλήττονται. Και αυτό σημαίνει τα μεροκάματα. Αυτό σημαίνει μικρομεσαίοι που έκαναν επενδύσεις και σήμερα είναι εγκλωβισμένοι. Μετά κάθε άλλη συζήτηση. Προέχει η ανθρώπινη διάσταση η οποία υπαγορεύει την προστασία της εργασίας και της επιχειρηματικότητας στον κλάδο, μετρώντας τις συνέπειες της μειωμένης κίνησης λόγω της πανδημίας. Ταυτόχρονα όμως, δεν πρέπει η τουριστική αγορά να χάσει τη δυναμική της λόγω της φετινής κακής χρονιάς, επομένως, πρέπει να στηριχθούν προσπάθειες που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και εμπνέουν εμπιστοσύνη στους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν την προοπτική της ανεργίας ή του μειωμένου εισοδήματος.

Πώς βλέπετε το σχέδιο για τον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας;

Η δική μας πλευρά πιστεύει πως οι μεγάλες αναπλάσεις χρειάζεται να προσανατολιστούν στην παραμελημένη δυτική πλευρά της Αθήνας, όπου μπορεί να συναντήσει κανείς σπουδαίους αρχαιολογικούς θησαυρούς και μεγάλες ευκαιρίες ανάδειξης νέων τοπόσημων για την πρωτεύουσα. Ο κ. Μπακογιάννης έχει μια διαφορετική άποψη. Πιστεύει ότι το κέντρο έχει προτεραιότητα ως η περιοχή αυτή που προσελκύει το τουριστικό ενδιαφέρον. Το σχέδιο που ονομάστηκε «Μεγάλος Περίπατος» αποτελεί, στην ουσία, συνέχεια της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων που πραγματοποιήθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Βεβαίως, κάθε προσπάθεια να γίνει ο αστικός χώρος περισσότερο φιλικός προς τους πεζούς και λιγότερο φιλικός προς το αυτοκίνητο, θα μας βρίσκει σύμφωνους στον πυρήνα της. Διατηρούμε, ωστόσο, το δικαίωμα να ασκούμε κριτική σε πτυχές του σχεδιασμού που θεωρούμε πως χρειάζονται περαιτέρω ανάλυση.

Με τα μέχρι τώρα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί, φαίνεται ότι πρόκειται να αλλάξει όλο το κέντρο της Αθήνας. Θεωρείται ότι αυτό είναι εφικτό να γίνει;

Για να μιλήσουμε για τόσο εκτεταμένη αλλαγή, χρειάζεται να έχουμε μπροστά μας έναν σχεδιασμό που θα καλύπτει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του αστικού ιστού, θα προτείνει λύσεις για όλα τα προβλήματα και θα καλύπτει τις ανάγκες όλων των κοινωνικών ομάδων. Πρόκειται σίγουρα για μια εκτεταμένη ανάπλαση, αλλά πρέπει να συζητήσουμε αρκετές ακόμα πλευρές του θέματος. Και σίγουρα, εξακολουθούμε να πιστεύουμε πως προτεραιότητα του Δήμου Αθηναίων, θα έπρεπε να είναι η ανάδειξη της Δυτικής Αθήνας, δηλαδή, της Ακαδημίας Πλάτωνος, του Δημόσιου Σήματος, της Ιεράς Οδού και οι δυνατότητες που υπάρχουν εκεί. Κομβικό σημείο του σχεδίου αυτού είναι η αξιολόγηση της προσωρινής εφαρμογής του.

Ως μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, είχατε επαρκή ενημέρωση σχετικά με το σχέδιο;

Υπάρχουν κάποια ζητήματα που χρειάζεται να διευκρινιστούν διότι η παρουσίαση του έργου είχε κενά. Πρέπει να δούμε πώς θα διασφαλιστεί η πρόσβαση για τα άτομα με αναπηρία, η επάρκεια των υπαίθριων πάρκινγκ και ο σχεδιασμός μιας λύσης για τα δίκυκλα ώστε αυτά να μην καταλαμβάνουν τα πεζοδρόμια της πόλης. Ταυτόχρονα, πρέπει να γνωρίζουμε τον σχεδιασμό των αναγκαίων μετατροπών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς διότι, μια πόλη φιλική στους πεζούς οφείλει να εξασφαλίζει πώς αυτοί θα μπορούν να την επισκέπτονται. Είτε είναι Αθηναίοι είτε τουρίστες.

Να πάμε λίγο και στο χώρο που ανήκετε. Έχει απαντήσεις η σοσιαλδημοκρατία στα ερωτήματα που θέτει η νέα οικονομική πραγματικότητα, μετά την επέλαση του κορονοϊού;

Η σοσιαλδημοκρατία έχασε τον προσανατολισμό της όταν έκοψε τους δεσμούς της με τις δυνάμεις που εκπροσωπούσε και η απαξίωσή της ήταν νομοτελειακή στο βαθμό που ταυτίστηκε με τις νεοφιλελεύθερες επιλογές και συμπαρατάχθηκε με την αντίληψη «There Is No Alternative». Αυτό κόστισε και στις πολιτικές δυνάμεις του χώρου και στους πολίτες που έπαψαν να έχουν τον ορίζοντα που παραδοσιακά τους προσέφεραν ο λόγος και οι ιδέες της παράταξής μας. Ο χώρος μας θα έπρεπε και θα μπορούσε να έχει απαντήσεις. Αυτό όμως σημαίνει να φύγουμε από την αντίληψη ότι δεν έχουμε επιλογές. Έχω πει πολλές φορές ότι οι τάσεις στις κοινωνίες του δυτικού κόσμου οδηγούν σε πιο ανθρωποκεντρικά κοινωνικά μοντέλα εξουσίας σε ό,τι αφορά την εμβάθυνση της δημοκρατίας, το κοινωνικό κράτος, τη δυνατότητα του πολίτη να δημιουργεί, το παραγωγικό μοντέλο που πρέπει να υιοθετηθεί. Μπορούμε να χτίσουμε ξανά τη σχέση μας με τους πολίτες, απαντώντας στα σύγχρονα προβλήματα και δίνοντας την πολυπόθητη εναλλακτική. Αυτό χρειάζεται δουλειά και αναβάπτιση του χώρου μας στα νέα κοινωνικά ζητούμενα. Πρέπει να βάλουμε ξανά τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής μας, να μιλήσουμε για το τι σημαίνει σήμερα ισότητα, συμμετοχή, ελεύθερος χρόνος, ανθρώπινες αξίες, περιβάλλον, ευημερία. Να δώσουμε νόημα στις έννοιες που δίνουν νόημα στη ζωή.

Το ΠΑΣΟΚ έχει μπει πια στο χρονοντούλαπο της ιστορίας; Αν ναι, γιατί συνέβη αυτό; Γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν είναι εδώ;

Ως κόμμα το ΠΑΣΟΚ βολοδέρνει. Ως απαίτηση της κοινωνίας όμως είναι κραταιό. Θεωρώ πως το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας γιατί έχει αφήσει τόσο έντονα το στίγμα του στην πολιτική ζωή και στη χώρα, που δε γίνεται να χαθεί ως διά μαγείας. Το αποδεικνύει, ακόμα και η χρήση της φράσης «χρονοντούλαπο της ιστορίας» εκ μέρους σας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι σήμερα δεν υπάρχει κόμμα που να υπηρετεί την παράδοση που ξεκίνησε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και συνεχίστηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ένα κόμμα που να πιστεύει στον Έλληνα. Που να πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει ό,τι χρειάζεται για να σταθεί στα πόδια της και δεν χρειάζεται να περιμένει την «ελεημοσύνη» ούτε των Βρυξελλών, ούτε του Βερολίνου, ούτε των μεγάλων ξένων επενδύσεων για να σταθεί στα πόδια της. Μέχρι να βρεθεί τέτοιο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ θα αποτελεί σημείο αναφοράς για την κοινωνία. Ωστόσο, το ΠΑΣΟΚ ακολούθησε το μοτίβο που περιέγραψα προηγουμένως και απαξιώθηκε στα μάτια του κόσμου που για δεκαετίες εκπροσώπησε, λόγω της ταύτισής του με πολιτικές που κάποτε αντιπάλευε. Είπα πως πρέπει να βάλουμε ξανά τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής. Το ΠΑΣΟΚ από ένα σημείο και μετά έπαψε να υπηρετεί αυτή τη βασική αρχή και ο κόσμος προφανώς του γύρισε την πλάτη. Ωστόσο, το ιδεολογικό φορτίο και οι μεγάλες προοδευτικές αλλαγές που διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται να εξαφανιστούν. Αυτό το νήμα πρέπει να ξαναπιάσουμε και να χτίσουμε εκ νέου τους δεσμούς μας με την κοινωνία, απαντώντας στις ανάγκες της εποχής.