Πίτερ Γουίλκοξ: ‘Όταν οι Γάλλοι πράκτορες φύτεψαν βόμβες στο πλοιο μου’

Έχει ακούσει τις βόμβες να ανατινάζουν το πλοίο του ενώ κοιμόταν στην καμπίνα. Έχει δει ελικόπτερο του ρωσικού στρατού να προσγειώνει αλεξιπτωτιστές στο κατάστρωμα και να τον συλλαμβάνουν. O καπετάνιος Πίτερ Γουίλκοξ μιλάει στο News 24/7 για τις εμπειρίες του.

Το βλοσυρό του ύφος, που σπάει πολύ εύκολα με ένα χαμόγελο όταν καλωσορίζει κάποιον στο πλοίο που κυβερνά, προδίδει έναν άνθρωπο που δύσκολα εντυπωσιάζεται, είναι ευθύς σε σημείο παρεξήγησης, ευγενικός και πάντα έτοιμος να ακούσει και να αποκτήσει καινούριες εμπειρίες. Ίσως αυτό το τελευταίο να τον κρατάει στις γέφυρες των πλοίων εδώ και 44 χρόνια. Η θάλασσα σίγουρα του αρέσει πολύ, όμως «Μου αρέσει περισσότερο να ταξιδεύω για έναν σκοπό» όπως λέει.

Η πρώτη φορά που μπήκε στα καράβια, ήταν το 1973, την ίδια χρονιά που πέθανε η μητέρα του. Ο γεννημένος στο Βερμόντ των Ηνωμένων Πολιτειών, Πίτερ Γουίλκοξ, είναι γνωστός ως ο «καπετάνιος της Greenpeace», καθώς από το 1981, είναι αφοσιωμένος σε αυτήν. «Μεγάλωσα σε μια πολιτικά ενεργή οικογένεια, οπότε μου αρέσει να κάνω πράγματα που είναι σημαντικά για την κοινωνία» εξηγεί στο News 24/7.  

Οι Γάλλοι πράκτορες φύτεψαν τις βόμβες στο καράβι από τη θάλασσα

Το πρώτο πλοίο στο οποίο βρέθηκε ως μέλος της Greenpeace, έμελλε να είναι και αυτό που θα του σημάδευε τη ζωή. Το 1985, ο 32χρονος τότε Πίτερ Γουίλκοξ, ήταν ο καπετάνιος του Rainbow Warrior 1. Η Greenpeace ετοιμαζόταν να κάνει διαμαρτυρία για τις πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιούσε η Γαλλική κυβέρνηση στην Γαλλική Πολυνησία. Πριν φτάσει εκεί όμως, βρέθηκε στα νησιά Μάρσαλ.

«Οι άνθρωποι μας ζήτησαν να μεταφέρουμε τους κατοίκους του ενός νησιού, οι οποίοι είχαν χρησιμοποιηθεί σαν πειραματόζωα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ,  και είχαν εκτεθεί σε ραδιενέργεια από τις πρώτες πυρηνικές δοκιμές στον Ειρηνικό. Η πρώτη πυρηνική δοκιμή είχε ονομαστεί «Bravo» και η ισχύς της βόμβας υδρογόνου 15 μεγατόνων, ήταν χίλιες φορές μεγαλύτερη από την ισχύ της βόμβας που έπεσε στη Χιροσίμα. Όλοι όσοι κατοικούσαν στο νησί είχαν αποκτήσει προβλήματα υγείας. Καρκίνο, πρόωρη γήρανση, παραμορφωμένα παιδιά…» λέει ο Γουίλκοξ.

Αφού ανταποκρίθηκε στο αίτημα και μετέφερε τους ανθρώπους σε άλλο νησί, το Rainbow Warrior συνέχισε τη διαδρομή του για το πεδίο των γαλλικών πυρηνικών δοκιμών. «Φύγαμε από τα νησιά Μάρσαλ και πήγαμε στη Νέα Ζηλανδία για να προετοιμάσουμε για την Γαλλική Πολυνησία, όπου επίσης δοκίμαζαν πυρηνικά όπλα», θυμάται ο Πίτερ Γουίλκοξ.  «Η Γαλλική κυβέρνηση ήταν τόσο ανήσυχη και φοβισμένη από το γεγονός ότι φέρναμε ένα μεγάλο πλοίο για να διαμαρτυρηθούμε για το πρόγραμμα τους. Έτσι, όσο ήμασταν στη Νέα Ζηλανδία, φύτεψαν βόμβες πάνω στο καράβι μας, σκότωσαν τον φωτογράφο μας, Φερνάντο Περέρα, και βούλιαξαν το Rainbow Warrior».

Τη νύχτα της 10ης Ιουλίου, Γάλλοι μυστικοί πράκτορες, βούτηξαν στη θάλασσα και φύτεψαν τις βόμβες στο πλοίο. «Μετά έφυγαν κολυμπώντας και μια ώρα αργότερα αυτές εξερράγησαν» εξηγεί. «Όταν οι βόμβες έσκασαν ήμουν στην καμπίνα μου και κοιμόμουν. Έγινε στις 12 παρά τέταρτο το βράδυ. Αν είχε γίνει μια ώρα νωρίτερα, θα είχαμε χάσει πιθανότατα 20 άτομα γιατί είχαμε συνάντηση σε ένα από τα χαμηλότερα τμήματα του πλοίου, το οποίο πλημμύρισε πρώτο. Οι Γάλλοι δεν ενδιαφέρθηκαν καθόλου για το πόσα άτομα θα σκότωναν. Και αυτό πιστεύω ακόμα και σήμερα» τονίζει ο καπετάνιος.

«Ευτυχώς ήμασταν δεμένοι στο λιμάνι και οι περισσότεροι από εμάς καταφέραμε να βγούμε από το καράβι. Το κοιτούσαμε να βουλιάζει από την προβλήτα» συνεχίζει. Δεν κατάφεραν όμως όλοι να βγουν. Η δεύτερη έκρηξη σκότωσε τον φωτογράφο Φερνάντο Περέρα που ήταν μέλος του πληρώματος. «Ο Φερνάντο ήταν ο μόνος από το πλήρωμα που είχε δύο παιδιά. Σίγουρα υπέφεραν καθώς ο πατέρας τους δολοφονήθηκε ενώ εκείνα ήταν μόλις 5 και 8 ετών. Ήταν πολύ δύσκολο γι’ αυτά να το αντιληφθούν».

Οι Γάλλοι πράκτορες συνελήφθησαν μόλις δύο ημέρες αργότερα και μέσα στον επόμενο μήνα η κυβέρνηση του Φρανσουά Μιτεράν αναγκάστηκε να παραδεχτεί πως αυτή ήταν μια κίνηση κρατικής τρομοκρατίας.

Έχοντας επιζήσει από τον βομβαρδισμό του Rainbow Warrior, θα σκεφτόταν κανείς πως ο Πίτερ Γουίλκοξ θα σταματούσε να ταξιδεύει. «Δεν το σκέφτηκα ούτε στιγμή. Τότε πειστήκαμε πως αν μια ομάδα νέων ανθρώπων με ένα γέρικο καράβι μπόρεσε να τρομάξει την Γαλλική κυβέρνηση, κάτι κάναμε σωστά. Κανείς από εμάς δεν ήθελε να σταματήσει» λέει με σαφήνεια ο Γουίλκοξ. Και δεν το λέει καθ’ υπερβολή. Αμέσως μετά την ανατίναξη του Rainbow Warrior, επιβιβάστηκε σε άλλο πλοίο της Greenpeace και πήγε τελικά στην Γαλλική Πολυνησία, όπου και συνελήφθη.

Προσγειώθηκαν με ελικόπτερο στο κατάστρωμα και μας συνέλαβαν

Τον Σεπτέμβριο του 2013, 28 χρόνια μετά την Νέα Ζηλανδία, ο Πίτερ Γουίλκοξ οδηγούσε ένα άλλο πλοίο της Greenpeace, το Arctic Sunrise, στα νερά της Αρκτικής. Εκεί 30 ακτιβιστές της οργάνωσης μετέβαιναν προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την εξόρυξη πετρελαίου στην περιοχή. «Η αλλαγή του κλίματος δεν είναι κάτι που φανταζόμαστε ότι θα γίνει στο μέλλον. Είναι εδώ, το βλέπουμε. Σήμερα. Είναι εκπληκτικό το γεγονός πως μεγάλες εταιρείες ξοδεύουν δισεκατομμύρια, πουλώντας το μέλλον των παιδιών τους για τα χρήματα. Αυτό είναι μια δύναμη του χρήματος που δεν μπορώ να καταλάβω» λέει ο 63χρονος Γουίλκοξ εξηγώντας τους λόγους που συμμετείχε στον ακτιβισμό στην Αρκτική. «Γι’ αυτό πήγαμε .Για να προετοιμάσουμε τους ανθρώπους για το πόσο επικίνδυνο είναι να γίνεται εξόρυξη εκεί. Δεν υπάρχει τρόπος να καθαρίσεις το πετρέλαιο. Οι διαρροές που γίνονται κάθε χρόνο από τη ρωσική βιομηχανία πετρελαίου, είναι 5 φορές μεγαλύτερες από αυτές της βρετανικής βιομηχανίας στον κόλπο του Μεξικό», εξηγεί, ενώ ξεκαθαρίζει πως δεν επιχείρησαν να σταματήσουν την εξόρυξη. «Δεν κάναμε κάτι τέτοιο. Είχαμε κάνει διαμαρτυρία και το 2012 στο σημείο. Δεν πήγαμε για να εμποδίσουμε την εξόρυξη. Απλώς κρατούσαμε πανό στο σημείο».

Οι Ρώσοι όμως, εκείνη την χρονιά είχαν πολύ διαφορετική αντιμετώπιση απέναντί τους «Το 2013, η αντίδραση που είχαν ήταν πολύ διαφορετική. Δεν μας κοιτούσαν απλώς βρέχοντάς μας με μάνικες. Μας πυροβολούσαν με αυτόματα όπλα. Μπορεί να δει κανείς εικόνες από σφαίρες αυτόματων όπλων να έχουν πέσει σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου από τα φουσκωτά μας. Και οι στρατιώτες από τις ρωσικές βάρκες έβγαζαν μαχαίρια και έσκιζαν τα φουσκωτά μας σε κομμάτια».

Όπως λέει, το επίπεδο της επιθετικότητας είχε ανέβει επικίνδυνα σε σχέση με αυτό που περίμεναν. Η Greenpeace έχει γραφεία στη Ρωσία για 20 χρόνια, ο ίδιος είχε βρεθεί στη Ρωσία για διαμαρτυρία στο παρελθόν, αλλά ποτέ δεν είχε αντιμετωπίσει κάτι παρόμοιο.

«Επιστρέψαμε στο πλοίο. Μόλις 36 ώρες αργότερα όμως, οι Ρώσοι προσγειώθηκαν στο κατάστρωμα του Arctic Sunrise. Κατέβηκαν από ελικόπτερο με σχοινιά και πήραν τον έλεγχο του πλοίου. Μας συνέλαβαν και μας τράβηξαν μέχρι το Murmansk» λέει, περιγράφοντας την σύλληψή των «Arctic 30» όπως έγιναν γνωστοί οι ακτιβιστές.  «Αυτά όμως ήταν όλα κατανοητά. Δεν ήταν έκπληξη. Ήταν απλώς άλλη μια μέρα στη δουλειά. Άρχισε να γίνεται εντυπωσιακό και αγχωτικό όμως, όταν ξεκίνησαν να μας λένε ότι θα μας κατηγορήσουν για πειρατεία, το οποίο στη Ρωσία ισούται με ποινή από 10 ως 15 χρόνια. Και αυτό, σε ένα δικαστικό σύστημα όπου το 99,99% των ανθρώπων που κρατούνται καταλήγουν ένοχοι. Και όλοι ανάμεσά μας, οι κατήγοροι, οι ανακριτές, οι φύλακες, όλοι, ήταν απόλυτα σίγουροι πως θα μέναμε εκεί για 10 με 15 χρόνια. Και αυτό προκαλούσε λίγο άγχος. Χωρίς αμφιβολία» θυμάται ψύχραιμος πλέον ο Γουίλκοξ, κοιτώντας την Μεσόγειο από τη γέφυρα του πλοίου.

Οι «Arctic 30» αφέθηκαν τελικά ελεύθεροι λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2013, μετά από 2 μήνες κράτηση στο Murmansk και την Αγία Πετρούπολη, ενώ το Arctic Sunrise, επεστράφη στην Greenpeace 9 μήνες αργότερα. Μόλις στις 18 Ιουλίου του 2017 όμως, το διεθνές δικαστήριο της Χάγης δικαίωσε την Ολλανδία για την υπόθεση της  Greenpeace, αναγκάζοντας την Ρωσία να καταβάλει 5.4 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, οι 30 ακτιβιστές έχουν καταφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κατηγορώντας τη Ρωσία για κίνηση που καταπατά την ελευθερία της έκφρασης. Η υπόθεση αυτή είναι ακόμη στα αρχικά της στάδια. «Πρέπει να τιμωρηθούν. Αυτό που έκαναν ήταν παράνομο. Ήμασταν σε διεθνή ύδατα, δεν ήμασταν σε ρώσικα νερά. Απαγορεύεται να κάνουν αυτό που έκαναν. Τέτοια κίνηση επιτρέπεται μόνο αν έχει γίνει πειρατεία. Ακόμη και ο Πούτιν ήξερε ότι δεν είμαστε πειρατές. Αυτή ήταν η δικαιολογία που χρησιμοποίησαν αλλά δεν δούλεψε» λέει ο Γουίλκοξ.

Αν θες να πείσεις κάποιον δεν μπορείς να χρησιμοποιείς βία

Η σημασία που δίνει ο ίδιος στην ειρηνικούς ακτιβισμούς είναι μεγάλη. Γι’ αυτό άλλωστε θεωρεί σημαντική τη δικαίωση στην υπόθεση των «Arctic 30». Όπως λέει, είναι σημαντικό να μην ποινικοποιηθούν οι ειρηνικές διαμαρτυρίες σε διεθνή ύδατα. «Οι ακτιβισμοί μας, πρέπει να είναι μη βίαιοι. Δεν μπορούμε να βλάψουμε την περιουσία κανενός, για χάρη του ακτιβισμού. Δεν μπορούμε να χαλάσουμε τη βαφή ενός πλοίου, δεν μπορούμε να πάρουμε τον έλεγχο ενός πλοίου… Δεν κάνουμε τίποτα από όλα αυτά τα πράγματα. Αν χάσουμε ένα από τα πλοία μας σε έναν ακτιβισμό, αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί. Αλλά δεν μπορούμε να βλάψουμε το πλοίο κάποιου άλλου» τονίζει ο Πίτερ Γουίλκοξ, για να κλείσει λέγοντας: «Αν προσπαθείς να αλλάξεις τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων, δεν μπορείς να χρησιμοποιείς βία.  Αν προσπαθείς να κερδίσεις έναν πόλεμο, είσαι αναγκασμένος να βομβαρδίσεις. Αλλά αν προσπαθείς να αλλάξεις τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων, πρέπει να τους πείσεις. Και η μη βία είναι ο καλύτερος τρόπος για να το κάνεις».