Σκανδαλίδης: “Κάθε προσπάθεια απομίμησης του Ανδρέα είναι αποτυχημένη”

«Όσοι επιχειρούν να μιμηθούν τον Ανδρέα Παπανδρέου μοιάζουν με ιστορική καρικατούρα, ντύνονται με ξένα ρούχα», δηλώνει με συνέντευξή του στο News 24/7, ανήμερα της 3ης του Σεπτέμβρη, ο Κώστας Σκανδαλίδης, εκ των στενών συνεργατών του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ.

Σε ερώτηση αν ο Ανδρέας Παπανδρέου θα φλέρταρε ποτέ με τη δεξιά ο Κ. Σκανδαλίδης δηλώνει με νόημα: «Σε περιόδους πολιτικής ομαλότητας ουδέποτε. Σε περιόδους εθνικής κρίσης θα συμμαχούσε και με το διάβολο για να σώσει τη χώρα. Αυτό υπαγόρευε τόσο η προοδευτική και γνήσια αριστερή και σοσιαλιστική του συνείδηση όσο και το πατριωτικό του καθήκον». Παράλληλα σημειώνει πως εάν ο Ανδρέας Παπανδρέου εμφανιζόταν σήμερα θα δημιουργούσε κάτι νέο, σε σχέση πάντα με το ΠΑΣΟΚ.

Η συνέντευξη του Κώστα Σκανδαλίδη στο News 24/7 για τον Ανδρέα Παπανδρέου και την 3η Σεπτέμβρη έχει ως εξής:

– 45 χρόνια μετά τη Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη. Την ώρα που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής χαρακτηρίζεται από την παράταξή του ως “Εθνάρχης”, πιστεύετε ότι η παράταξή σας έχει υπερασπίσει επαρκώς το έργο και το πρόσωπο του Ανδρέα Παπανδρέου από το θάνατό του έως σήμερα;

«Τρεις παρατηρήσεις. Υπήρχε ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στον ιδρυτή της ΕΡΕ και της ΝΔ και στον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. Ο πρώτος φρόντισε συστηματικά και οργάνωσε την υστεροφημία του. Ο Ανδρέας δεν ασχολήθηκε με τη δική του. Δεύτερο, πράγματι και ενώ η ενασχόληση μας ιστορικά με τον Α. Παπανδρέου ήταν συνεχής και έντονη, δεν υπήρξε τόσο συστηματική και ολοκληρωμένη ίσως γιατί το έργο του και οι αλλαγές που επιχείρησε σφράγισαν κυριολεκτικά την εποχή. Θα έλεγα ότι ο ίδιος σε ζωντανό χρόνο έγινε συνώνυμο της κοινωνικής αλλαγής. Στη συνείδηση του λαού κατοχυρώθηκε ως υπερήφανος εθνικός ηγέτης, άξιος κυβερνήτης και κοινωνικός εκφραστής των μη προνομιούχων. Και τρίτο για να αντιστρέψω την ερώτηση. Εσείς γνωρίζετε κανένα κόμμα που η γενέθλια μέρα του να εορτάζεται ως σημαντικό ιστορικό γεγονός όπως συμβαίνει με το ΠΑΣΟΚ;»

– Τι σηματοδότησε ο Ανδρέας Παπανδρέου με την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ την 3η του Σεπτέμβρη;

«Η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε μια ιστορική τομή. Τομή, ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική, κοινωνική. Ένωσε κάτω από μια εθνική αφήγηση και επαγγελία τα ρεύματα του πολιτικού φιλελευθερισμού, της σοσιαλιστικής επαγγελίας, του εκδημοκρατισμού και εκσυγχρονισμού της χώρας. Ένωσε διαφορετικές γενιές της αντίστασης του 114 και των δημοκρατικών αγώνων, του αντιδικτατορικού αγώνα. Ένωσε και συνέθεσε σε ενιαίο πολιτικό ρεύμα πολύ διαφορετικές κοινωνικές δυνάμεις. Δημιούργησε ένα νέο πρότυπο πολιτικής οργάνωσης με δημοκρατική δομή και κινηματικό χαρακτήρα. Σηματοδότησε μια ολόκληρη εποχή, αυτή της Μεταπολίτευσης και για δεκαετίες διαμόρφωσε πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία.»

Πολλοί θεωρούν ότι από το ‘93 και μετά ο Ανδρέας άλλαξε. Για άλλους προς το συντηρητικότερο -η οικονομική του πολιτική πχ θεωρήθηκε ο πρόδρομος της οικονομικής πολιτικής του Κώστα Σημίτη- και για άλλους προς το να διεισδύσει βαθύτερα σε νέα θέματα των καιρών, πχ όπως η Συνθήκη του Μάαστριχτ και όπως η κριτική του στο πού πάει η Ευρωπαϊκή Ένωση…

«Ο Ανδρέας άλλαζε συνεχώς σε ότι αφορά την τακτική και τις επιλογές του γιατί υπήρξε βαθύς γνώστης των πολιτικών συσχετισμών, και των οικονομικών εξελίξεων όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας αλλά παγκοσμίως. Υπήρξε σταθερός στις αξίες, τις αρχές και τη στρατηγική του. Η κοσμογονική αλλαγή του ‘ 89 ανέτρεψε ριζικά τα δεδομένα και η αναπροσαρμογή της εθνικής στρατηγικής ήταν αναγκαία. Το πρόγραμμα σύγκλισης και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν δικός του σχεδιασμός που υλοποίησε πιστά η Κυβέρνηση του Κ. Σημίτη. Οι δυο ιστορικές ομιλίες του στην παρουσία του προγράμματος και στην κύρωση της συνθήκης του Μάαστριχτ αποτελούν τη μήτρα της νέας εθνικής στρατηγικής τον καιρό της παγκοσμιοποίησης.»

– Τον γνωρίσατε από κοντά, αποτελώντας για χρόνια έναν στενό του συνεργάτη. Ποιο θεωρείτε ότι υπήρξε το μεγαλύτερό του χάρισμα;

«Η ικανότητα του να βλέπει μακριά, να συλλαμβάνει την πραγματικότητα σε όλες της τις διαστάσεις, να εντάσσει τη γνώση, την πληροφορία, τα δεδομένα της, στην ολοκληρωμένη στρατηγική που ο ίδιος έχει χαράξει. Ένας ηγέτης από το μέλλον. Γι’ αυτό και είναι πάντα επίκαιρος. Άκουγε ευδιάκριτα τη βουή των επερχομένων γεγονότων. Και βέβαια, η εκπληκτική του σχέση με το λαό, η βίωση της πολιτικής, η δυνατότητα της επικοινωνίας, ο διάχυτος ερωτισμός που απέπνεε στην επαφή του με τον άλλο.»

– Και η μεγαλύτερή του αδυναμία στην πολιτική;

«Η στρατηγική του ενόραση κυριαρχούσε στην καθημερινότητα του. Αυτός χάραξε το δρόμο και έδινε στους άλλους, σε όλους εμάς τη δυνατότητα να ασκήσουμε την καθημερινή πολιτική. Στα μικρά και καθημερινά δεν έδινε το βάρος και τη σημασία που έχουν. Είχε πάντα την αίσθηση της αυτάρκειας να διορθώνει την πορεία.»

– Σήμερα το ΚΙΝΑΛ πώς μπορεί να ανταποκριθεί στα διδάγματα του Ανδρέα; Κάποιοι, μεταξύ των οποίων και ο γιος του Νίκος Παπανδρέου, επιμένουν για επιστροφή στο όνομα και σύμβολα ΠΑΣΟΚ…

«Η παρακαταθήκη και η κληρονομιά του Ανδρέα ανήκει σε μας και το χώρο μας. Όσοι επιχειρούν να τον μιμηθούν μοιάζουν με ιστορική καρικατούρα, ντύνονται με ξένα ρούχα. Πολύς λόγος γίνεται για το ΠΑΣΟΚ. Αν όλοι μας αναγνωρίζουμε ότι ανοίγει ένας νέος ιστορικός κύκλος, μια νέα εποχή, ότι χρειάζεται κάτι ξανά ριζοσπαστικά νέο και σύγχρονο τότε νομίζω ότι η συζήτηση αυτή γίνεται λίγο ρετρό. Αν σήμερα εμφανιζόταν ο Ανδρέας θα έμενε στο υπάρχον ή θα δημιουργούσε κάτι νέο; Η απάντηση είναι προφανής.»

– Αλήθεια κ. Σκανδαλίδη, ο Ανδρέας Παπανδρέου θα φλέρταρε ποτέ με τη δεξιά;

«Σε περιόδους πολιτικής ομαλότητας ουδέποτε. Σε περιόδους εθνικής κρίσης θα συμμαχούσε και με το διάβολο για να σώσει τη χώρα. Αυτό υπαγόρευε τόσο η προοδευτική και γνήσια αριστερή και σοσιαλιστική του συνείδηση όσο και το πατριωτικό του καθήκον.»

– Και σήμερα; Μπορεί να υπάρχει ένας νέος Ανδρέας;

«Οι εποχές άλλαξαν. Η πολιτική άλλαξε. Τα μέσα που ασκείται αλλά και τα δεδομένα έχουν αλλάξει ριζικά. Η εποχή των χαρισματικών ηγετών με τη μορφή της προσωπικής αυθεντίας δεν ταιριάζει με τη πολυπλοκότητα και τις αντιφάσεις ενός κόσμου που αλλάζει ραγδαία στην εποχή της τεχνολογικής επανάστασης και της επικοινωνίας. Ηγέτες πάντα θα υπάρχουν γιατί χωρίς πρωτοπόρες ιδέες, χωρίς όραμα και αξίες, χωρίς αίσθηση ενόρασης για τα μελλούμενα, δημιουργική πολιτική δεν υπάρχει. Απλά παίρνουν άλλο χαρακτήρα, άλλη μορφή κρίνονται με μέτρα και σταθμά διαφορετικά. Κάθε απόπειρα να μιμηθεί κανείς τον Ανδρέα είναι καταδικασμένη να αποτύχει.»