Το οξυγόνο λιγοστεύει, το σώμα μουδιάζει – Η Μαρία Παπαγεωργίου μιλά για την κρίση πανικού

Το οξυγόνο λιγοστεύει. Επικίνδυνα. Το σώμα μουδιάζει. Ο ιδρώτας αρχίζει. Το τρέμουλο επίσης. Όχι. Δεν πεθαίνεις. Μόλις έπαθες κρίση πανικού. Και όλα αλλάζουν.

Η τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια, Μαρία Παπαγεωργίου εξέδωσε στα τέλη του 2016 το βιβλίο «Μια χαραμάδα πανικού». Σε αυτό περιγράφει με σαφήνεια και απλότητα μια δύσκολη και σίγουρα καθοριστική για την ίδια εμπειρία την οποία θέλησε να μοιραστεί με τους αναγνώστες του News 24/7.

«Η πρώτη κρίση πανικού ήταν περίπου πριν 13-14 χρόνια. Ήμουν γύρω στα 20. Οδηγούσα, άρχισε να μουδιάζει το χέρι μου και σκεφτόμουν ότι θα μου συμβούν πολύ άσχημα πράγματα. Στις επόμενες κρίσεις, η μία κακή σκέψη έφερνε την άλλη. Ξυπνούσα μες στον ύπνο μου, νόμιζα ότι θα τυφλωθώ, άνοιγα τα μάτια μου για να δω αν βλέπω, άρχισα να μην μπορώ να αναπνεύσω, να παθαίνω εφιδρώσεις. Άλλες φορές δεν μπορούσα να δώσω εντολή στα πόδια μου να περπατήσουν. Συνέβαινε πάρα πολύ συχνά. Ήταν σχεδόν καθημερινότητα. Ένιωσα μέσα σε μια μέρα ότι τρελάθηκα».

Χωρίς προειδοποίηση και φανερή αιτία

Η κλινική ψυχολόγος, υπεύθυνη του Κέντρου Συναισθηματικής Διαχείρισης και του Προγράμματος Διαχείρισης Άγχους, Fightstress, Ελένη Ταρναρά εξηγεί στο Νews 24/7 ότι η κρίση πανικού ισοδυναμεί με μια ξαφνική και απότομη αύξηση του άγχους, που έρχεται χωρίς προειδοποίηση και χωρίς φανερή αιτία. Διαρκεί συνήθως από 5 έως 15 λεπτά και μπορεί να συμβεί μετά από κάποια συναισθηματική επιβάρυνση. Αυτό ακριβώς συνέβη και στη Μαρία Παπαγεωργίου η οποία για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν μοιράστηκε το πρόβλημά της.

«Δεν μίλησα στους γονείς μου. Δεν ήθελα να τους τρομάξω. Οι φίλοι μου δεν πολυκαταλάβαιναν τι πάθαινα. Απλώς με πήγαιναν στα νοσοκομεία όπου δεν μου έβρισκαν τίποτα παθολογικό. Κανένας γιατρός δεν με παρέπεμψε σε ψυχολόγο. Μου είπαν απλώς να ηρεμήσω. Μου πήρε δύο χρόνια να καταλάβω τι είχα. Δεν ήξερα πώς να το ψάξω. Κάποια στιγμή κουράστηκα. Το είπα στους γονείς μου. Κατάλαβαν ότι το παιδί τους δεν είναι καλά. Είχαμε μια φίλη που ήταν ψυχολόγος στην Αθήνα και με παρέπεμψε σε μία ψυχίατρο. Μου είπε ότι ήταν κρίση πανικού. Και λέω: «Τί είναι αυτό;». Έτσι, ξεκίνησα την ψυχοθεραπεία.»

Η κα. Ταρναρά μας διευκρίνισε ότι υπάρχουν δύο τρόποι αντιμετώπισης των κρίσεων πανικού: η άμεση και η γενικότερη. Στην πρώτη περίπτωση, το άτομο χρειάζεται να πάρει μια νοητική απόσταση από το σύμπτωμα, όσο τρομακτικά κι αν το βιώνει. Να συνειδητοποιήσει δηλαδή ότι τα συμπτώματα θα περάσουν σε λίγα λεπτά. Στη συνέχεια να αρχίσει να σφίγγει και να ξεσφίγγει του μυς του σώματός του για να επανακτήσει τον έλεγχο τους. Και τέλος, να προσπαθήσει μέσω διαφραγματικών αναπνοών να αποσυμπιέσει το κεντρικό νευρικό του σύστημα. Στη δεύτερη περίπτωση, συστήνεται η ψυχοθεραπεία προκειμένου να διερευνηθούν τα βαθύτερα αίτια ενώ παράλληλα μπορεί να υπάρξει και φαρμακευτική αγωγή.

Η σωματοποίηση του άγχους

Από μόνη της –μας λέει η ειδικός- μια κρίση πανικού δεν είναι ασθένεια. Εάν όμως ακολουθήσουν κι άλλες, τότε το άτομο καταλήγει στη λεγόμενη Διαταραχή Πανικού. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια, η Μαρία Παπαγεωργίου παραδέχεται ότι δεν ανακουφίστηκε όταν έμαθε τι είχε. Η πρώτη της σκέψη ήταν θα προτιμούσε να πρόκειται για κάτι σωματικό.

«Νιώθεις ακόμα χειρότερα όταν δεν μπορείς να αιτιολογήσεις τη θλίψη σου και τη σωματοποίηση του άγχους σου. Γενικά, είμαι πολύ δραστήριος άνθρωπος και γελάω. Δεν είχα κάποιο προφανές πρόβλημα ώστε να αιτιολογηθεί αυτή η κατήφεια».

Μελέτες σε Ελλάδα και εξωτερικό αναφέρουν ότι το 5% του πληθυσμού θα βιώσει μία φορά στη ζωή του μία κρίση πανικού ενώ σε 1,5% θα συμβεί επανειλημμένα. Για λόγους που δεν είναι ακόμη κατανοητοί, το φαινόμενο εμφανίζεται 2 φορές πιο συχνά στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Ένας πολύ μικρός αριθμός των επεισοδίων ξεκινά από την παιδική ηλικία, ενώ είναι ασυνήθιστο να προκύψουν μετά τα 45, χωρίς βέβαια να αποκλείεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σε γενικές γραμμές πάντως, οι κρίσεις πανικού κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους περίπου στα 20 με 25.

Η σύγκρουση με το ίδιο σου το σώμα

Η Μαρία πάντως είχε να αντιμετωπίσει και άλλο ένα ζήτημα. Όταν εμφανιζόταν το πρόβλημα, δεν μπορούσε να κρυφτεί πίσω από ένα γραφείο ή από την οθόνη ενός υπολογιστή. Η θέση της ήταν πάνω στη σκηνή και απέναντι από δεκάδες μάτια, καρφωμένα πάνω της.

«Δεν θέλω να θυμάμαι πως έβγαζα τα live. Έλεγα ότι έπρεπε να βγω στη σκηνή γιατί αλλιώς θα κατέστρεφα ό,τι έχτιζα τόσα χρόνια. Και όσο λες μέσα σου «πρέπει» τόσο μεγαλώνεις τη σύγκρουση στο σώμα σου. Πώς να τραγουδήσεις όμως με μισές ανάσες; Έφτασα στο σημείο να ακούω την καρδιά μου πάνω στην κιθάρα μου και έλεγα «τώρα θα λιποθυμήσω». Φοβόμουν ότι οι συνεργάτες μου θα με παρατήσουν. Αναρωτιόμουν γιατί να έρθει ο κόσμος να με ξαναδεί αφού έχω αυτά τα μούτρα. Θεωρείς ότι έχεις τον έλεγχο των πραγμάτων και έρχεται το σώμα σου και σου λέει ότι τελικά δεν ξέρεις τίποτα. Νομίζω ότι αυτό είναι το χειρότερο: να μην μπορείς να επικοινωνήσεις με τον εαυτό σου».

Μελέτες που διεξάγονται από το 2010 σε ελληνικά ινστιτούτα, δηλαδή στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, δείχνουν ότι υπάρχει μία αύξηση της τάξης του 20-25% στις κρίσεις πανικού. Κι αυτό γιατί οι ψυχοσωματικές διαταραχές «ανθίζουν» σε περιβάλλοντα στα οποία οι συνθήκες είναι αβέβαιες, μεταβάλλονται συνεχώς και ιδιαίτερα αγχογόνα περιστατικά συμβαίνουν καθημερινά. Όμως όσο οι άνθρωποι αναπνέουν, έστω και με «κομμένες» ανάσες από μια κρίση πανικού, θα ψάχνουν πάντα τρόπο για να στέκονται στα πόδια τους, όπως έκανε η Μαρία.

«Δεν ξέρω αν σταματάνε για πάντα οι κρίσεις πανικού. Το θέμα είναι να μην το σκέφτεσαι. Αν είναι να το πάθεις, θα το πάθεις. Εάν δεν έχεις λύσει κάποια πράγματα μέσα σου θα ξανάρθει. Θα έλεγα στους ανθρώπους που παθαίνουν ό,τι και εγώ να αποδεχτούν την αδυναμία τους, να την επικοινωνήσουν εκείνη τη στιγμή, να τσαλακωθούν, να κάνουν χαζομάρες από το πρωί μέχρι το βράδυ, να γίνονται γελοίοι στα ίδια τους τα μάτια και να κοιτάξουν γύρω τους, έξω από τον μικρόκοσμό τους. Να πουν «καλώς ήρθες κρίση, τι θέλεις να μου μάθεις τώρα;!».

Από τις 18 Μαρτίου η Μαρία Παπαγεωργίου θα εμφανίζεται στο Σταυρό του Νότου ενώ συμμετέχει και στην παράσταση “Νούρα, ένα πένθιμο μπλουζ” στο Θέατρο Αλκμήνη. Παράλληλα, συνεχίζει την περιοδεία της και στις 2 Μαρτίου θα ανέβει στη σκηνή του Bofor στο Ηράκλειο της Κρήτης.