Χαρίτσης στο NEWS247: Καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα μέσω ΕΣΠΑ

Η ταχεία αύξηση της απασχόλησης, με τη δημιουργία σταθερών, βιώσιμων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των νέων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020, εξηγεί, σε συνέντευξή του στο NEWS247, ο υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Αλέξης Χαρίτσης.

Η αναπτυξιακή προσπάθεια της κυβέρνησης δεν νοείται χωρίς το νέο, επιστημονικά καταρτισμένο, ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει η χώρα, διαμηνύει, ενώ αποκαλύπτει τα κριτήρια βάσει των οποίων θα δοθεί επιπλέον 10% επιχορήγηση στα επιχειρηματικά σχέδια που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.

Αναλύοντας τη φιλοσοφία του νέου ΕΣΠΑ, ο κ. Χαρίτσης επισημαίνει πως βασική προτεραιότητα αποτελεί η κινητοποίηση επιπρόσθετων δημόσιων και ιδιωτικών πόρων, οι οποίοι θα κατευθυνθούν σε ένα νέο παραγωγικό και κοινωνικό πρότυπο που θα βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ, όπως σημειώνει, όλα τα νέα προγράμματα επικεντρώνονται στην εισαγωγή της κουλτούρας ανάπτυξης σχημάτων κοινωνικής οικονομίας.

Το νέο ΕΣΠΑ περιλαμβάνει στοχευμένες χρηματοδοτήσεις με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία, υποστηρίζει ο κ. Χαρίτσης, ενώ προαναγγέλλει πως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα προκηρυχθούν νέες δράσεις που θα στοχεύουν στην ενίσχυση δομών και μηχανισμών στήριξης της μικρομεσαίας νεοφυούς επιχειρηματικότητας.

Κληθείς να αποκαλύψει τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο, ο κ. Χαρίτσης γνωστοποιεί πως θα εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων με τους δανειστές.

Ακολουθεί η συνέντευξη του υφυπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Αλέξη Χαρίτση στο ΝΕWS247:

– Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης η κυβέρνηση έχει δηλώσει πως επόμενος στόχος είναι η εφαρμογή ενός εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου που θα προσδώσει πραγματική προοπτική στη χώρα. Ποια είναι ακριβώς η σχέση του ΕΣΠΑ 2014-2020 με αυτούς τους αναπτυξιακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης;

Εργαζόμαστε ώστε το νέο αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης να σηματοδοτήσει θετικά την περίοδο αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Δουλεύουμε με σταθερά βήματα για την άκρως απαραίτητη σταθεροποίηση της οικονομίας και παράλληλα προχωρούμε σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για μια ανάπτυξη με δυναμικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, που φιλοδοξούμε να αποτελέσει φωτεινή εξαίρεση στην τάση οικονομικής στασιμότητας στην Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΣΠΑ 2014-2020 αποτελεί βασικό, αλλά όχι μοναδικό, χρηματοδοτικό άξονα για την υλοποίηση του νέου αναπτυξιακού σχεδίου, μέσα σε ομολογουμένως αντίξοες δημοσιονομικές συνθήκες. Σκοπός μας είναι η κινητοποίηση επιπρόσθετων δημόσιων και ιδιωτικών πόρων, οι οποίοι θα κατευθυνθούν σε ένα νέο παραγωγικό και κοινωνικό πρότυπο που θα βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη. Γι’ αυτό παρεμβαίνουμε με στοχευμένες χρηματοδοτήσεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία και την   κοινωνία, ενισχύοντας τομείς αιχμής και σαφώς προσδιορισμένα παραγωγικά στρώματα.

Είναι σαφές ότι το ΕΣΠΑ 2014-2020 δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εκτός του γενικότερου οικονομικού πλαισίου. Δεν είναι ένα απλό εργαλείο ρευστότητας, αλλά στηρίζεται σε μια επενδυτική στρατηγική που επηρεάζεται από τη συνολική οικονομική κατάσταση και βελτιώνεται από την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της γενικότερης οικονομικής πολιτικής. Μετά τη συμφωνία του καλοκαιριού, η ολοκλήρωση των δύο φάσεων διαπραγμάτευσης για τα προαπαιτούμενα και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που ήδη πραγματοποιήθηκε, η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και η έναρξη της συζήτησης για την επαναδιαπραγμάτευση του μακροπρόθεσμου χρέους, ώστε να καταστεί βιώσιμο και μετά τo 2022, αποτελούν απαραίτητες συνθήκες για τη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού περιβάλλοντος, ώστε ο νέος αναπτυξιακός σχεδιασμός μας να έχει τα προσδοκώμενα οφέλη.

– Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και οφέλη του νέου ΕΣΠΑ έναντι εκείνου της προηγούμενης περιόδου στην ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας;

Η έλλειψη συνολικού αναπτυξιακού σχεδιασμού και η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια περιόρισε σημαντικά την οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων. Αντικαθιστούμε αυτή την αδιέξοδη και  αναποτελεσματική πολιτική με ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο που βασίζεται στη μετεξέλιξη του παραγωγικού υποδείγματος της οικονομίας. Το νέο υπόδειγμα δίνει έμφαση σε εκείνες τις παραγωγικές   πρωτοβουλίες που θα αναδεικνύουν την προστιθέμενη αξία προϊόντων και υπηρεσιών και θα   αξιοποιούν το υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό της χώρας.

Σκοπός μας η ταχεία αύξηση της απασχόλησης και η μείωση της ανεργίας, με τη δημιουργία σταθερών, βιώσιμων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, με   πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Η αναπτυξιακή προσπάθεια της κυβέρνησης δεν νοείται χωρίς το νέο, επιστημονικά καταρτισμένο, ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει η χώρα. Η ανάσχεση της τάσης φυγής στο εξωτερικό των νέων πτυχιούχων, του πλέον δυναμικού τμήματος τηςοικονομίας, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για μας.

Αξιοποιούμε τους διαθέσιμους πόρους των διαρθρωτικών ταμείων με γνώμονα το παραγόμενο αναπτυξιακό αποτέλεσμα, εστιάζοντας σε τομείς στους οποίους η χώρα διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ενισχύουμε οχτώ τομείς προτεραιότητας: την αγροδιατροφή, την υγεία και τα φάρμακα, τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, την ενέργεια, το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα, τα υλικά και τις κατασκευές, τον πολιτισμό και βεβαίως τον τουρισμό.

Οι νέες προσκλήσεις επιχειρηματικότητας του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ)δίνουν το στίγμα αυτής της νέας λογικής, σκοπεύοντας στην ενίσχυση των δυναμικών παραγωγικών στρωμάτων που έχουν πληγεί σημαντικά από την κρίση. Για το λόγο αυτό δίνεται πολύ μεγαλύτερο βάρος σε σχέση με το παρελθόν στη λεγόμενη ρήτρα ευελιξίας των Ταμείων, ώστε να χρηματοδοτούνται παρεμβάσεις που αξιοποιούν πόρους από διαφορετικά ταμεία σε έναν κοινό σκοπό. Γίνεται δηλαδή ταυτόχρονη χρήση πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) προς ενίσχυση της επιχειρηματικής ιδέας και πόρων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για την κάλυψη μισθολογικών και ασφαλιστικών δαπανών.

Δίνουμε τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα της καινοτόμου βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας στην Ελλάδα. Υποστηρίζουμε τη δικτύωση δραστηριοτήτων και τις συνεργασίες επιχειρήσεων. Σε όλα τα προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 επιδιώκεται να εισαχθεί η κουλτούρα ανάπτυξης σχημάτων κοινωνικής οικονομίας, ενός πεδίου της οικονομίας που μπορεί κατεξοχήν να συμβάλει στην αλλαγή του συσχετισμού προς όφελος του κόσμου της εργασίας και της δημιουργίας.

– Οι προθεσμίες για τα πρώτα προγράμματα για την επιχειρηματικότητα που θα χρηματοδοτηθούν από πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 έχουν ήδη αρχίσει και «τρέχουν», ενώ έχετε προαναγγείλει και νέα προγράμματα που θα υποστηρίζουν «θερμοκοιτίδες» επιχειρήσεων, με στόχο τη δημιουργία «αλυσίδας αξίας». Μπορείτε να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες για τα νέα προγράμματα που έρχονται; Πόσο σημαντική είναι για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της κυβέρνησης η δημιουργία «αλυσίδας αξίας» και πως μπορεί αυτή να υλοποιηθεί;

Στον πυρήνα της φιλοσοφίας των νέων προγραμμάτων βρίσκεται η υποστήριξη δραστηριοτήτων υψηλής προστιθέμενης αξίας και η ανάπτυξη καινοτόμων παραγωγικών συστημάτων για τη δημιουργία ανταγωνιστικών προϊόντων αλυσίδων αξίας σε αλληλοσυμπληρούμενους τομείς και όχι σε μεμονωμένους κλάδους.

Σε συνέχεια των τεσσάρων προσκλήσεων που ήδη τρέχουν, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα  προκηρυχθούν νέες δράσεις που θα στοχεύουν στην  ενίσχυση δομών και μηχανισμών στήριξης της μικρομεσαίας νεοφυούς επιχειρηματικότητας και συγκεκριμένα για την ανάπτυξη clusters, meta-clusters και άλλων δομών εκκόλαψης με σκοπό τη δημιουργία εγχώριων αλυσίδων αξίας, για την εξασφάλιση ποσοτήτων και οικονομιών κλίμακας σε θέματα διανομής και προώθησης προϊόντων.

Σε κάθε έναν από τους οχτώ στρατηγικούς τομείς, επιδιώκουμε να μετασχηματίσουμε τις δομές που ενισχύουμε σε ευρύτερες αλυσίδες αξίας. Δηλαδή σε ευρύτερα σύνολα κλάδων και συνεργαζόμενων επιχειρήσεων που προσθέτουν αξία και ποιότητα στο τελικό προϊόν. Αν κάποιος εμπλουτίζει με νέες δραστηριότητες μια οργανωμένη αλυσίδα, και όχι μόνο μεμονωμένους κλάδους, τότε δίνει μια πραγματικά αναπτυξιακή προοπτική. Επιπρόσθετα, τόσο το οικονομικό αποτέλεσμα όσο και η δυνατότητα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας αυξάνονται εντός της αλυσίδας αξίας σε σχέση με οποιοδήποτε ξεκομμένο κλάδο, καθώς τα θετικά αποτελέσματα μιας παρέμβασης σε μια δραστηριότητα επηρεάζουν θετικά και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται μαζί της. Θέλουμε να αναδείξουμε το ρόλο που μπορούν να παίξουν σύγχρονες δομές στήριξης της νέας, καινοτόμου επιχειρηματικότητας (π.χ. θερμοκοιτίδες) στην ανάδειξη φρέσκων, βιώσιμων, επιχειρηματικών ιδεών.

– Προαναγγείλατε επίσης πρόσφατα πριμοδότηση με επιπλέον 10% επιχορήγηση των επιχειρηματικών σχεδίων που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Μπορείτε να μας περιγράψετε τα κριτήρια βάσει των οποίων θα δοθεί αυτή η έξτρα πριμοδότηση;

Θέλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε μηχανισμό που μπορεί να συμβάλει ώστε η οικονομία να επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης. Υπό αυτή την έννοια, προσπαθούμε να «εντοπίσουμε» και να χρηματοδοτήσουμε εκείνες τις επενδυτικές προτάσεις που θα οδηγήσουν σε βιώσιμα επιχειρηματικά σχήματα και θα δημιουργήσουν σταθερές θέσεις απασχόλησης.

Οι επιχειρήσεις που διατήρησαν ή αύξησαν τις θέσεις εργασίας τους την τελευταία τριετία πριμοδοτούνται στο στάδιο της αξιολόγησης. Δίνεται κίνητρο στις υφιστάμενες επιχειρήσεις να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, αφού αυξάνεται η ενίσχυση της επιχείρησης κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες από 40% σε 50%. Η πρόσθετη ενίσχυση καταβάλλεται στις επιχειρήσεις, αφού πρώτα ελεγχθεί η δημιουργία της νέας θέσης μισθωτής εργασίας με ασφαλιστική κάλυψη, ώστε ο δικαιούχος να έχει κίνητρο να τηρήσει όσα έχει υποσχεθεί.

– «Σημαία» της κυβέρνησης είναι η απλοποίηση των διαδικασιών με στόχο τη διευκόλυνση των ενδιαφερομένων. Ποιες πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει προς αυτή την κατεύθυνση;

Κεντρική θέση στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ έχει η διαβούλευση με την κοινωνία, όπως ήδη συνέβη με τη διαδικασία των προδημοσιεύσεων που προηγήθηκε της προκήρυξης των προσκλήσεων για τις νέες δράσεις του ΕΠΑνΕΚ και απέφερε ουσιαστικά αποτελέσματα. Λαμβάνουμε συνεχώς μηνύματα και προτάσεις για τη βελτίωση των δράσεων ανάλογα με τις ανάγκες, ώστε να αξιοποιήσουμε στο δεύτερο κύκλο την εμπειρία από τον πρώτο.

Οι σημαντικές καινοτόμες αλλαγές που εισαγάγαμε στη φάση υποβολής των επενδυτικών προτάσεων, στη φάση αξιολόγησης, αλλά και στη διαδικασία καταβολής των επιδοτήσεων και του ελέγχου των υπό υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων, ενισχύουν τη διαφάνεια του συστήματος, απλοποιούν τις διαδικασίες και εξασφαλίζουν ότι οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων θα δημιουργήσουν τα μέγιστα δυνατά πολλαπλασιαστικά οφέλη για το σύνολο της οικονομίας.

Σκοπός μας είναι η απόλυτη διαφάνεια, η μείωση της γραφειοκρατίας, του κόστους και του χρόνου αξιολόγησης, ενώ δίνουμε έμφαση στην κατά το δυνατόν αντικειμενικότερη αξιολόγηση της ποιότητας του επενδυτικού σχεδίου. Η πρόταση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μόνο στην ιστοσελίδα  www.ependyseis.gr και δεν κατατίθεται φυσικός φάκελος κατά τη φάση της υποβολής. Τα δικαιολογητικά θα υποβληθούν μετά την αξιολόγηση και τη βαθμολογική κατάταξη. Αυτό μειώνει κατά πολύ το χρόνο και το κόστος προετοιμασίας και υποβολής μιας πρότασης.

– Πώς διασφαλίζονται οι αρχές της απόλυτης διαφάνειας και της ανοικτής πρόσβασης όλων στα προγράμματα ΕΣΠΑ;

Κάθε πρόταση αξιολογείται από δύο τουλάχιστον αξιολογητές, η επιλογή των οποίων γίνεται ηλεκτρονικά κατά τυχαίο τρόπο από το Μητρώο Αξιολογητών. Για πρώτη φορά αξιολογητές που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο για μια Περιφέρεια αποκλείονται από την κλήρωση για την αξιολόγηση των προτάσεων που αφορούν στη συγκεκριμένη Περιφέρεια. Οι αξιολογητές δεν θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών, αλλά ούτε και στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης, κάτι που επίσης γίνεται για πρώτη φορά, προκειμένου να αποφευχθεί η αποκάλυψη της ταυτότητας των επενδυτών στους αξιολογητές. Ούτε η Γνωμοδοτική Επιτροπή θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία.

Ιδιαίτερο βάρος αποδίδουμε στο γεγονός πως όλες οι υποβαλλόμενες προτάσεις θα αξιολογούνται επί της ουσίας. Εισάγονται νέα κριτήρια, ώστε η αξιολόγηση κάθε επενδυτικού σχεδίου να βασίζεται σε κριτήρια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικά. Για παράδειγμα η καινοτομία αξιολογείται με βάση τεκμήρια αξιολόγησης από εξειδικευμένους φορείς π.χ. ύπαρξη πατέντας, βραβεία καινοτομίας, έγκριση ιδέας από θερμοκοιτίδες, φορείς εκκόλαψης.

Επίσης στο πλαίσιο ενίσχυσης της ρευστότητας έχουμε μεριμνήσει ώστε να υπάρχουν σημαντικές διευκολύνσεις. Δημιουργούμε σε συνεργασία με πιστωτικό ίδρυμα καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account) προκειμένου να μπορεί ο επενδυτής να ξεκινήσει το επενδυτικό του σχέδιο λαμβάνοντας προκαταβολή χωρίς την προσκόμιση εγγυητικής επιστολής. Αναλήψεις μπορούν να γίνουν αποκλειστικά για την πληρωμή δαπανών που περιλαμβάνονται στο εγκεκριμένο σχέδιο.

– Πότε αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, ποια θα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του και ποια η σχέση του με το νέο ΕΣΠΑ;

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί ένα δεύτερο σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια αλλαγής της προβληματικής δομής του παραγωγικού συστήματος. Εχει ήδη ολοκληρωθεί η σχετική διαβούλευση με κοινωνικούς φορείς και με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο νέος νόμος προβλέπει κίνητρα με χρηματοδοτικό ή φορολογικό αντίκτυπο, που προφανώς αφορούν τα δημόσια οικονομικά, ενώ η θετική επίδραση στην ανάπτυξη αναμένεται επίσης να επηρεάσει θετικά τα φορολογικά έσοδα. Την ισορροπία μεταξύ αυτών των δύο επιπτώσεων συζητάμε με τους εκπροσώπους των δανειστών. Αμέσως μετά, ο νόμος θα εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή.

Προχωράμε τους νέους σχεδιασμούς μας συνδυάζοντας το νέο ΕΣΠΑ με τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο, στο πλαίσιο του συνολικού σχεδίου για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στην πράξη, συνδέουμε τα διάσπαρτα χρηματοδοτικά εργαλεία κάτω από κοινές αναπτυξιακές στοχεύσεις, με στόχο τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου επιχειρηματικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση εγχώριων και διεθνών κεφαλαίων. Κάτι τέτοιο δεν ίσχυε στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, όσο κι αν ακούγεται (και θα έπρεπε να είναι) αυτονόητο.

Κρίσιμο ρόλο στη χάραξη της νέας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής, καλείται σαφώς να διαδραματίσει το Αναπτυξιακό Ταμείο, μέσω του οποίου μπορούν να σχεδιαστούν, να συντονιστούν και να υλοποιηθούν αποτελεσματικότερα οι ιδιωτικές επενδυτικές δράσεις. Παράλληλα, προχωρούμε στη θέσπιση του αναπτυξιακού συμβουλίου, με βασική λειτουργία την εκπόνηση λεπτομερούς «οδικού χάρτη» για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας, σε συνεργασία με όλους τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς.