Χλόη Συρανίδου: Ελπίζω κάποτε να μη χρειάζεται να υπάρχει Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Τρανσφοβίας

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε με τη Χλόη Συρανίδου, μια τρανς γυναίκα, η οποία δίνει ένα θετικό παράδειγμα ανθρώπου, που, παρά τις δυσκολίες, δεν τα παρατά και παλεύει συνεχώς για τα όνειρά της.

Με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη και σπουδές Ηλεκτρολόγου Μηχανικού στη γενέτηρά της, πλέον ζει και εργάζεται στη Γερμανία ως ερευνήτρια σε ινστιτούτο που ασχολείται με την ανάλυση συστημάτων ενέργειας, ενώ παράλληλα δραστηριοποιείται εθελοντικά σε μια διεθνή κοινότητα για την ευαισθητοποίηση του παγκόσμιου ακαδημαϊκού χώρου σε θέματα ψυχικής υγείας.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο News 24/7, η κ. Συρανίδου μίλησε για τα θετικά και τα αρνητικά της ζωής στη Γερμανία και για το πώς η κοινωνία και το εργασιακό της περιβάλλον αντιμετωπίζουν μια Ελληνίδα, τρανς μετανάστρια.

Ακόμη, δε δίστασε να αναφερθεί στις τρανσφοβικές λεκτικές επιθέσεις που έχει δεχθεί στην Κολωνία, αλλά και για το αν της λείπει η Ελλάδα και κατά πόσο σχεδιάζει να επιστρέψει άμεσα στην πατρίδα.

Πώς αποφασίσατε να μεταναστεύσετε σε μια χώρα αρκετά διαφορετική από την Ελλάδα, όπως η Γερμανία;

Κυρίως ήθελα να πάω κάπου όπου θα είχα προοπτικές εξέλιξης και ολοκλήρωσης και όχι απλά να είμαι σε αγώνα επιβίωσης. Στα θετικά της χώρας σίγουρα είναι η ποιότητα ζωής, εφόσον έχεις δουλειά βέβαια, καθώς οι μισθοί και οι κοινωνικές παροχές είναι υψηλές. Επίσης, ο περισσότερος κόσμος είναι ευγενικός, το οποίο είναι πολύ ξεκούραστο στην καθημερινότητα.

Όσον αφορά τα αρνητικά, (κυρίως λόγω μετανάστευσης), αναγκαστικά χάνεις την αίσθηση της ασφάλειας αλλά και τα προνόμια του ντόπιου, τα οποία είναι σημαντικά και όπως όλα τα προνόμια, τα καταλαβαίνεις κυρίως όταν τα χάσεις.

Τώρα σχετικά με τη Γερμανία συγκεκριμένα, θεωρώ αρνητικό το ότι ο ουρανός είναι πιο γκρι κι ότι η κουλτούρα δεν ταιριάζει πολύ σε μένα. Βέβαια ούτε η ελληνική μου ταιριάζει και πολύ για να πω την αλήθεια. Ίσως το χειρότερο στοιχείο τους, το οποίο έχω συναντήσει σχεδόν παντού, είναι η βαθιά αντίληψη entitlement που έχουν για τα πάντα.

Μιλήστε μας για την επαγγελματική σας δραστηριότητα. Με τι ασχολείστε αυτό το διάστημα;

Έχω σπουδάσει ηλεκτρολόγος μηχανικός στη Θεσσαλονίκη. Στη Γερμανία έκανα μεταπτυχιακό στην επιστήμη των προσομοιώσεων όπου μοντελοποιούμε φυσικά συστήματα σε υπερυπολογιστές. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι ως ερευνήτρια σε ερευνητικό ινστιτούτο που ασχολείται με την ανάλυση συστημάτων ενέργειας, με έμφαση στον ηλεκτρισμό και το «πράσινο» υδρογόνο.

Τον περασμένο Δεκέμβρη ολοκλήρωσα το διδακτορικό μου στο πανεπιστήμιο RWTH Aachen, όπου και ανέπτυξα ένα μαθηματικό μοντέλο για το πανευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας όπως αυτό υπάρχει στο παρόν αλλά και μέχρι και το 2050, όπου οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα κυριαρχούν, οπότε και θα έχουμε πολύ διαφορετική συμπεριφορά του συστήματος. Για την τελική μου παρουσίαση ωστόσο επέλεξα να αναπτύξω ένα μοντέλο αόρατου μανδύα, αποτελούμενο από ηλεκτρομαγνητικά μεταϋλικά.

Αυτό το διάστημα, μία από τις κεντρικές μου δραστηριότητες αποτελεί ο συντονισμός ενός πρότζεκτ με άλλα 7 Γερμανικά πανεπιστήμια που διαθέτουν αντίστοιχα ηλεκτρικά μοντέλα για την Ευρώπη. Ο στόχος μας είναι να συγκρίνουμε και να αξιολογήσουμε την επίδραση των διαφορετικών μεθοδολογιών στην μοντελοποίηση ενός τόσο μεγάλου και πολύπλοκου συστήματος.

Επιπλέον, ασχολούμαι εθελοντικά σε μια διεθνή κοινότητα για την ευαισθητοποίηση του ακαδημαϊκού χώρου παγκοσμίως σε θέματα ψυχικής υγείας, με στόχο την αλλαγή λειτουργίας του πανεπιστημίου με πιο υγιείς συνθήκες εργασίας και έρευνας, ειδικά για τους υποψήφιους διδάκτορες. Τα ποσοστά κατάθλιψης, αγχώδους διαταραχής, ακόμα και αυτοκτονιών είναι τεράστια σε σχέση με το γενικό πληθυσμό κι αυτό είναι κάτι συστημικό που οφείλει να αλλάξει.

Ποια είναι η αντιμετώπιση των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων από τη Γερμανική κοινωνία;

Εδώ η άποψή μου δυστυχώς είναι περιορισμένη και δεν μπορώ να προσφέρω σαφή εικόνα. Μπορώ μόνο να μεταφέρω την προσωπική μου εμπειρία και άλλων ατόμων που ξέρω. Η εικόνα που έχω σχηματίσει είναι ότι στα πιο δυτικά κομμάτια της χώρας και στις μεγάλες πόλεις η κατάσταση είναι σαφώς καλύτερη.

Στην περιοχή που είμαι, η αντίληψή μου είναι ότι η ομοφοβία δεν είναι τόσο έντονη όσο είναι ο σεξισμός, η τρανσφοβία και η ξενοφοβία. Και δυστυχώς αυτό συμπεριλαμβάνει και μέλη της κοινότητας. Για παράδειγμα, γκέι γυναίκες θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα προβλήματα επειδή είναι γυναίκες, παρά επειδή είναι λεσβίες.

Πώς είναι η σχέση σας με τους συναδέλφους σας; Έχει επηρεάσει η ταυτότητα φύλου σας το εργασιακό σας περιβάλλον;

Όταν άρχισα να αλλάζω στοιχεία της εμφάνισής μου, κάποιοι εξέφρασαν δυσαρέσκεια ή γέλια, ωστόσο μετά το come out μου υπήρξε πλήρης αποδοχή της ταυτότητάς μου, πολλές φορές και με εκτίμηση και ενθουσιασμό. Ευτυχώς κι από τους ανωτέρους μου έλαβα πλήρη στήριξη από την αρχή. Η στάση όλων απέναντί μου δεν άλλαξε ιδιαίτερα πάντως. Κυρίως ήταν ο φόβος που με κρατούσε πίσω τελικά, αν και ποτέ δεν ξέρεις.

Το τι σκέφτεται και πώς με βλέπει ο καθένας φυσικά δεν μπορώ να το γνωρίζω, ωστόσο δεν έχει εκφραστεί οτιδήποτε επιθετικό ή εσκεμμένα τρανσφοβικό από συνάδελφο ή άλλο εργαζόμενο. Ίσα ίσα πιστεύω ότι αν γινόταν οτιδήποτε τέτοιο, όλοι θα με υποστήριζαν.

Ένα επιπλέον θετικό στοιχείο είναι ότι, από όταν ξεκίνησα τη διαδικασία για την αλλαγή των στοιχείων της ταυτότητάς μου (η οποία παίρνει πολλούς μήνες) και το ινστιτούτο αλλά και το πανεπιστήμιο άλλαξαν όλα τα στοιχεία μου. Αυτό διευκόλυνε πολύ την καθημερινότητά μου και βελτίωσε την ψυχολογία μου. Συνολικά, θα χαρακτήριζα το εργασιακό περιβάλλον θετικό και υποστηρικτικό.

Πόσο διαφορετική θεωρείτε όσον αφορά την αντιμετώπιση των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων την Ελληνική από τη Γερμανική κοινωνία; Η Ελλάδα είναι αρκετά πιο συντηρητική, σε σχέση με τη Γερμανία;

Και πάλι να τονίσω ότι δεν έχω καλή εικόνα για καμία από τις δύο χώρες. Η γνώμη μου είναι ότι και οι δύο κοινωνίες είναι αρκετά συντηρητικές, αν και θα έδινα ένα προβάδισμα στη Γερμανία σε θέματα σεξουαλικότητας επειδή είναι πιο εξοικειωμένη η κοινωνία. Σε θέματα τρανς και ΛΟΑΤΚΙ+, η αντιμετώπιση δεν πιστεύω ότι διαφέρει ιδιαίτερα, αν και η μέριμνα στη Γερμανία είναι καλύτερη.

Ένα αρνητικό της Ελλάδας είναι η τεράστια επιρροή και βαθιά συντηρητική στάση της Εκκλησίας σε τέτοια θέματα που είναι αντίθετη σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και δε συμβαδίζει ούτε με τη νομοθεσία, ούτε με μεγάλη μερίδα του κόσμου.

Κατά τα άλλα, πιστεύω ότι και στις δύο κοινωνίες το ποσοστό των νέων που είναι ενημερωμένοι και ανοιχτοί συνεχώς αυξάνεται. Αν καταφέρουμε να έχουμε και στην Ελλάδα κατάλληλη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία, πιστεύω η κατάσταση θα βελτιωθεί ακόμα πιο γρήγορα.

Έχετε αντιμετωπίσει δυσκολίες στην καθημερινότητα λόγω της καταγωγής σας ή/και λόγω του γεγονότος ότι είστε μία τρανς γυναίκα;

Κάποια δυσκολία από δημόσια υπηρεσία δεν έχω αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής. Με το θέμα εύρεσης σπιτιού κι εργασίας δεν έχω εμπειρία ακόμα ως τρανς. Στην αρχή βέβαια δυσκολεύτηκα να βρω σπίτι, λόγω έλλειψης εισοδήματος.

Στην καθημερινότητα το θέμα της καταγωγής δεν είναι ιδιαίτερα αισθητό εδώ που μένω. Η πόλη είναι τουριστική και το πανεπιστήμιο είναι αρκετά μεγάλο αναλογικά με το μέγεθος της πόλης και έχει πολλούς φοιτητές και εργαζόμενους από όλο τον κόσμο. Επομένως, η κοινωνία είναι εξοικειωμένη με αυτή την πολυπολιτισμικότητα. Αυτό όμως δεν ισχύει και για άλλες περιοχές της Γερμανίας.

Ως προς το τρανς κομμάτι, αυτό επηρεάζεται από το κατά πόσο «φαίνεσαι» τρανς αλλά και από το φύλο (χειρότερα για τις γυναίκες). Στην αρχή της μετάβασής μου, που ίσχυαν σίγουρα αυτές οι συνθήκες, η περιοχή που αντιμετώπισα τα περισσότερα πρόβλημα και σε Ελλάδα και Γερμανία ήταν κυρίως η Κολωνία, όπου έχω δεχτεί λεκτικές παρενοχλήσεις.

Και πάλι βέβαια η εμπειρία μου δεν είναι μεγάλη, γιατί όπως πολλά τρανς άτομα, αποφεύγω να κυκλοφορώ πολύ έξω. Είναι αρκετά εξαντλητικό να ξεχωρίζεις μονίμως και να βρίσκεσαι σε εχθρικό περιβάλλον.

Για παράδειγμα, αναγκάστηκα να μάθω πράγματα όπως το OODA loop γιατί ξέρω ότι αν δεν έχω μεριμνήσει κατάλληλα και βρεθώ σε επικίνδυνη κατάσταση, δεν πρόκειται να δεχτώ βοήθεια ούτε από τον κόσμο, ούτε από τις αρχές. Ευτυχώς βέβαια δεν έχω δεχτεί κάποια σωματική απειλή.

Ένα άλλο κομμάτι είναι η διαθεματικότητα, δηλαδή ότι είμαι και γυναίκα και τρανς και γκέι και μετανάστρια. Έχει αντίστοιχες ομάδες, συνελεύσεις κτλ. για το καθένα ξεχωριστά αλλά πουθενά δε νιώθω ότι κολλάω τελείως. Πάντα κάπως θα ξεχωρίζω.

Παρόλα αυτά, αναγνωρίζω το μεγάλο προνόμιο που μου δίνει η εκπαίδευσή μου και θέλω να υπενθυμίσω σε όλο τον κόσμο ότι τα μεγαλύτερα θύματα τρανσφοβίας και ομοφοβίας είναι άλλα τρανς και γκέι άτομα, τα οποία μπορεί να είναι και μετανάστες, μετανάστριες ή ρομά ή άτομα με αναπηρία και που δεν είχαν τις ευκαιρίες που είχα εγώ και δεν ακούγονται.

Αυτά τα άτομα αναγκαστικά κάνουν δουλειές που δεν έχουν το κύρος μιας δόκτωρ και βιώνουν πολύ μεγαλύτερη υποτίμηση από πελάτες, εργοδότες και κοινωνία και κινδυνεύουν πολύ περισσότερο καθημερινά από παρενοχλήσεις μέχρι βιασμό και θάνατο. Η ανθρώπινη αξία ωστόσο δε μετριέται σε λεφτά ή γνώσεις, είναι αδιαμφισβήτητη. Και μακάρι αυτή η παγκόσμια μέρα να εκλείψει σύντομα.

Σας λείπει η Ελλάδα; Θα επιθυμούσατε να επιστρέψετε πίσω;

Την Ελλάδα την επισκέπτομαι όσο μπορώ. Οι περισσότεροι φίλοι μου μένουν εκεί και θέλω να τους βλέπω, εννοείται αυτό. Μου λείπει από την άποψη της οικειότητας. Αυτό όμως ανήκει στο παρελθόν με τις αντίστοιχες συνθήκες που επικρατούσαν τότε. Κατά τα άλλα το να επιστρέψω τα επόμενα χρόνια δεν είναι κάτι που έχω στο μυαλό μου.

Και η οικονομική και η ΛΟΑΤΚΙ+ κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές για κάτι τέτοιο. Ούτε κι αν θα μείνω στη Γερμανία ξέρω βέβαια. Ιδιαίτερη αξία δε δίνω σε αντικείμενα, οπότε μετακινούμαι εύκολα. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω καταλήξει ακόμα στο τι θεωρώ σπίτι, πιθανό να είμαι πάντα ξένη σ’ αυτό τον κόσμο.

Σίγουρα, μου λείπουν τα θερινά σινεμά και η θάλασσα…