Apple: 25 χρόνια Mac

To MEN 24 ”γιορτάζει” την επέτειο του πρώτου προσωπικού υπολογιστή με παράθυρα και αφηγείται το ιστορικό μιας πορείας από το ζενίθ στο ναδίρ και πίσω.Όποιος έζησε το θαυμαστό κόσμο των προσωπικών υπολογιστών πριν τα “παράθυρα”, θα έχει να θυμάται ιστορίες τρόμου: Μαύρες οθόνες… ένας κέρσορας να αναβοσβήνει… εντολές που έμοιαζαν με στρατιωτικά παραγγέλματα. Για να επικοινωνήσεις με το μηχάνημα έπρεπε να μιλάς τη γλώσσα του. Για να κάνεις οτιδήποτε έπρεπε να ξέρεις! Δεν μπορούσες να περιηγηθείς, δεν μπορούσες να ανακαλύψεις νέες δυνατότητες, δεν μπορούσες, καν, να παίξεις παιχνίδια! Και τότε ήρθε ο πρώτος Mac. Ήταν το 1984, μια χρονιά ορόσημο για την πληροφορική.




Τα πρώτα παράθυρα








Βασισμένος στις ιδέες περί «μεταφορών» του Τζεφ Ράσκιν για την επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου και υπολογιστή, τα “παράθυρα” ενός επαναστατικού, τότε, εκτυπωτικού, του Xerox PARC, και την πίστη του Στίβεν Τζομπς στο όραμα ενός υπολογιστή για το μέσο άνθρωπο, ο Mac I ήταν ο πρώτος υπολογιστής με εικονίδια, παράθυρα, πληκτρολόγιο και ποντίκι.








Από τότε κανένας προγραμματιστής δεν κοίταξε πίσω. Το αποτέλεσμα της εντατικής δουλειάς, θεωρητικής και πρακτικής, από την ομάδα της Apple που ανέπτυξε τη διεπιφάνεια μεταξύ υπολογιστή και ανθρώπου, μεταφράστηκε πολύ σύντομο σε ένα εγχειρίδιο, δογματικό όσο η βίβλος . Και ο Mac Ι έγινε το πρότυπο για κάθε υπολογιστή που θα ακολουθούσε: Από το πώς σχεδιάζεις ένα κουμπί μέχρι το που πρέπει πέφτουν οι σκιές.




Easy does it




Αν οι προγραμματιστές είχαν, πλέον, ένα σημείο αναφοράς για το πώς να σχεδιάζουν λογισμικό, οι χρήστες ανακάλυψαν έναν καινούριο υπέροχο κόσμο. Ένα “εύκολο” κόσμο στον οποίο η αποθήκευση, η διαχείριση, το άνοιγμα και το κλείσιμο αρχείων και προγραμμάτων ήταν απλώς θέμα μερικών κλικ.



Ο πρώτος Mac ήταν ριζοσπαστικός και στο σχεδιασμό των ηλεκτρομηχανολογικών: Υιοθετώντας τη προσέγγιση «όλα σε ένα», ήταν το πρώτο πλήρες πακέτο οθόνης –υπολογιστικής μηχανής. Χωρούσε, σχεδόν, στη μασχάλη! Μόνο το ποντίκι και το πληκτρολόγιο ήταν εκτός πακέτου. Είχε ακόμα και λαβή μεταφοράς. Βαρύς , δεν μπορούσες να τον κουβαλάς μαζί σου, αλλά μπορούσες να τον αλλάξεις δωμάτιο πιο εύκολα.



Κάπου εδώ μπήκαν και τα πρώτα ψήγματα της ιδέας για φορητούς υπολογιστές. Τα προβλήματα ήταν πολλά, ειδικά σε ότι αφορά τις οθόνες αλλά, ανοίγοντας νέους δρόμους έκανε σαφή την κατεύθυνση που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι κατασκευαστές στο μέλλον: ενιαίο πακέτο για φορητούς και υπολογιστική μονάδα-οθόνη για τους υπόλοιπους. Η επιτυχία του Mac τον έκανε, πλέον δικαιωματικά, τον προσωπικό υπολογιστή όλων των «υπολοίπων», αυτών δηλαδή που δεν τον βλέπουν σαν επαγγελματικό εργαλείο.




Ένα σκόπελος που κατάφερε να αποφύγει η Apple σε αυτά τα 25 χρόνια Mac ήταν οι ασυμβατότητες κατά την αλλαγή λειτουργικών συστημάτων και αρχιτεκτονικών συστήματος. Την ίδια εποχή που η “πρώτη” Microsoft αποτύγχανε ξανά και ξανά σε αυτόν τον τομέα, η “δεύτερη” Apple παρέδιδε διαπιστευτήρια όχι μια, ούτε δύο, αλλά τουλάχιστον τέσσερις φορές.



Πήρε τους χρήστες της τα 68k και τους πήγε στα PowerPC. Όταν οι αρχιτεκτονικές της Intel ήταν μονόδρομος δεν δίστασε να κάνει τη μετάβαση. Και την έκανε τόσο ομαλά χωρίς να δημιουργήσει υποψία ανησυχίας στο θρησκευτικά πιστό κοινό της.




Από το ζενίθ στο ναδίρ…



Σε αυτά τα 25 χρόνια υπήρξαν σίγουρα και αποτυχίες. Όταν η Apple απέλυσε το Στίβεν Τζομπς για να αναλάβει ο πρώην διευθυντής της Pepsi Τζον Σκάλι ήρθαν τα Perfoma. Μια σειρά υπολογιστών με την ίδια, σχεδόν, τεχνολογία με τα Mac αλλά πολύ διαφορετική στρατηγική στο marketing: Ξεχωριστά μοντέλα για τον εκπαιδευτικό τομέα, ξεχωριστά για το μέσο καταναλωτή, ξεχωριστά για τον επιχειρηματία, ξεχωριστά για εξειδικευμένο επαγγελματία.



Πολύ διαφορετική από τα Mac ήταν, επίσης, η ποιότητα των Perfoma. Με τους πιο επιεικείς χαρακτηρισμούς… υπό του μετρίου. Το 4400, για παράδειγμα, ένα μοντέλο για τον κόσμο των επιχειρήσεων, ήταν αρκετό για να καταστρέψει τη φήμη που είχε χτίσει η Apple τόσα χρόνια. Κολλούσε με το παραμικρό ενώ πολλές φορές τα περιφερειακά απλώς αρνούνταν να εκτελέσουν! Και τα Perfoma δεν ήταν η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα…




Λάθη επί λαθών!



Αρκετά χρόνια μετά από αυτά ήρθε η στρατηγική του licencing. Η ιδέα ήταν να γίνει η Apple ότι και η Microsoft. Διανομέας λογισμικού! Έχοντας κάνει ελεύθερη πτώση μέσα στη δεκαετία του ’90, το να πουλάς σκέτο λογισμικό φαινόταν μια καλή ιδέα και η Apple δάγκωσε το μήλο. Ήταν όμως το δικό της. ”
Η Apple πεθαίνει… από μέρα σε μέρα“, είχε γράψει ο τύπος της εποχής. Και η ιδέα να περιοριστεί η διανομή του MacOS μόνο σε Mac ήταν σχεδόν καταστροφική.



Στο κομμάτι του hardware, η Apple επέλεξε να ξεφορτωθεί ένα μέρος της παραγωγής με την ελπίδα ότι οι αν άλλοι κατασκευαστές δημιουργήσουν κλώνους Mac θα ανοίξουν την αγορά και θα χτυπήσουν το συναγωνισμό. Επέλεξε λοιπόν την Power Computing Corporation για να δημιουργήσει τους πρώτους συμβατούς με Mac υπολογιστές.



Αν και το εγχείρημα ήταν σχετικά επιτυχημένο από την πλευρά της Power Computing, πολύ γρήγορα διαπιστώθηκε ότι οι κλώνοι των Mac έτρωγαν από τις πωλήσεις της Apple και δεν διεύρυναν την αγορά. Αντιθέτως τη συρρίκνωναν. Σήμερα, αυτό το εγχείρημα είναι περισσότερο γνωστό για μια ιδιαίτερα επιθετική καμπάνια που, τουλάχιστον, έγινε αποδεκτή με εγκωμιαστικά σχόλια για την ιδιαίτερη καλλιτεχνική της προσέγγιση.




… και πίσω!



Τα καλά νέα για την Apple εκείνο το διάστημα ήταν η επιστροφή του Στίβεν Τζομπς και λίγο αργότερα ο ερχομός του Τζόναθαν Άιβι. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Τζομπς ήταν να βάλει τέλος στα «περίεργα πειράματα». Το δεύτερο; Αγόρασε ένα μεγάλο μερίδιο της Power Computing που στο μεταξύ είχε προσλάβει κάποιους από τους μηχανικούς της Apple. Το σήμα της πραγματικής αντεπίθεσης δόθηκε «γραπτώς» και χωρίς κορώνες αλά Power Computing.




Ο Άιβι έβαλε όλη τη δημιουργική του ικανότητα στη νέα σειρά Mac που βγήκε στα ράφια το 1998. Ο σχεδιασμός των iMac G3, που ακόμα και σήμερα θεωρούνται σταθμός στο βιομηχανικό σχέδιο, είχε όλη τη δυναμική για να μεταφέρει το μήνυμα: «
Είμαστε ακόμα ζωντανοί και αυτή τη φορά έχουμε μάθει το μάθημα μας!». Οι iMac ήταν αυτοί που κυριολεκτικά έσωσαν την Apple από βέβαιο κλείσιμο.








Η πορεία της Apple τα τελευταία χρόνια ήταν σταθερά ανοδική και εν πολλοίς… γνωστή. Από τον iMac στο iPod και από το iPod στο iPhone, το δίδυμο Τζομπς – Άιβι έκανε το ένα θαύμα μετά το άλλο δημιουργώντας μια νέα γενιά καταναλωτικών προϊόντων και μια νέα στρατιά οπαδών.



Το «νέα» ηχεί σίγουρα περίεργα στα αυτιά των σκεπτικιστών καθώς ούτε το iPod ούτε το iPhone ήταν οι πρώτες συσκευές στην κατηγορία τους. Για τους πεσιμιστές μάλιστα ήταν εγχειρήματα καταδικασμένα σε αποτυχία. Ωστόσο, και τα δύο έγιναν «φαινόμενα» των καιρών τους. Εφαρμόζοντας τα συστατικά της επιτυχίας των Mac: Πρωτοπορία σε όλους τους τομείς, εμφάνιση και ευκολία στη χρήση!



Πηγές: PC World, Wikipedia, Power Computing, Apple