Cookies: όταν το λογισμικό παρακολούθησης περνά απαρατήρητο

Μια τυπική μέρα: ξυπνάτε και ετοιμάζεστε για τη δουλειά.

Στιγμιότυπο 1ο: Παίρνετε ένα ΜΜΜ για τον προορισμό σας, χαζεύοντας στη διαδρομή τα πρώτα νέα της ημέρας στο κινητό σας.

Στιγμιότυπο 2ο: Κάνετε ένα διάλειμμα στη δουλειά για να τσεκάρετε την παραγγελία που περιμένετε από το supermarket στο σπίτι το απόγευμα, ενώ παραγγέλνετε φαγητό.

Στιγμιότυπο 3ο: Επιστρέφοντας το απόγευμα στο σπίτι πληρώνετε ένα λογαριασμό μέσα από το app του κινητού σας και εκμεταλλεύεστε το νέο app του Δήμου όπου κατοικείτε για να κλείσετε ραντεβού σε μια υπηρεσία.

Συγχαρητήρια! Επιστρέψατε στο σπίτι με τουλάχιστον 6 νέους ψηφιακούς φίλους οι οποίοι παρακολουθούν και γνωρίζουν κάθε ψηφιακή σας δραστηριότητα από εδώ και πέρα.

Οι επόμενες διαδικτυακές ενέργειές σας ενδέχεται να είναι αντικείμενο παρακολούθησης, καταγραφής και ανάλυσης από την εταιρεία των ΜΜΜ, το ενημερωτικό site, το εστιατόριο, το supermarket, τον πάροχο που σας προμηθεύει ηλεκτρικό ρεύμα, το Δήμο.

Επίσης ενδέχεται να παρακολουθείστε από πολλές άλλες ιστοσελίδες και εφαρμογές οι οποίες «κρέμονται» από τις 6 που προαναφέραμε και, συνήθως, είναι «αόρατες», καθώς κανείς δε μας ενημερώνει σχετικά.

Πώς είναι όλα αυτά εφικτά;

Μέσω των cookies, της πιο γενικευμένης και εκτεταμένης μεθόδου παρακολούθησης και καταγραφής κινήσεων, προτιμήσεων, συνηθειών, κλπ στο διαδίκτυο.

Όσο «αθώο» και αν φαίνεται, εκφράσεις του τύπου «χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας στον ιστότοπο» κρύβουν συχνά μια πρακτική που, αν γνωρίζαμε την έκταση και το βάθος της επέμβασης που επιφέρει στην ιδιωτικότητά μας, θα αντικαθιστούσαμε το αβασάνιστο «Αποδέχομαι» ή «Συμφωνώ» με τα 20 δευτερόλεπτα που χρειάζονται συνήθως για να απορρίψουμε τα μη αναγκαία cookies, τα 60 δευτερόλεπτα που χρειάζονται για να διαβάσουμε τους σκοπούς για τους οποίους ζητείται η συναίνεσή μας ή τα 120 δευτερόλεπτα που θα χρειαστούμε για να βρούμε το ίδιο ή παρόμοιο προϊόν/υπηρεσία/ενημέρωση σε κάποια άλλη ιστοσελίδα που θα σέβεται την προσωπική μας ζωή.

Οι πληροφορίες για την προσωπική μας ζωή συλλέγονται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας άμεσα είτε πωλούνται σε κάποιον άλλο. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένα προφίλ για κάθε άτομο, μέσω του οποίου αξιολογούνται συνήθειες ώστε η εξατομικευμένη διαφήμιση να είναι πιο στοχευμένη και αποτελεσματική.

Η τάση να προσπερνάμε εύκολα την αποδοχή των cookies και, μαζί της, να παραδίδουμε την παρακολούθηση της ιδιωτικής μας ζωής σε αγνώστους, αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Αυτό αποτυπώνεται σε πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με τον τρόπο που ανταποκρίνονται οι χρήστες του διαδικτύου σε θέματα ιδιωτικότητας.

Από το 2016 μέχρι σήμερα, σε ένα διάστημα τεσσάρων ετών, οι χρήστες που διαβάζουν την Πολιτική Απορρήτου μιας ιστοσελίδας έχουν αυξηθεί από το 1/3 σε πάνω από το μισό (54,4%). Οι χρήστες που αρνήθηκαν την πρόσβαση στη γεωγραφική τους θέση ή τη χρήση προσωπικών τους δεδομένων για εμπορικούς σκοπούς αυξήθηκαν στο 1/3 των χρηστών συνολικά. Αυτοί που αφιέρωσαν περισσότερο χρόνο, ώστε να ενημερωθούν για τους σκοπούς και τους τρόπους χρήσης των δεδομένων, τους διπλασιάστηκαν από το 9% στο 18%.

Η τάση αυτή είναι διεθνής, σχετίζεται με πολλούς παράγοντες, αποτυπώνεται με διαφορετικούς ρυθμούς αύξησης σε διαφορετικές χώρες, είναι όμως μια εξέλιξη χωρίς επιστροφή.

Το αυξημένο ενδιαφέρον των τεχνολογικών κολοσσών για την ιδιωτικότητα των χρηστών, ο μεγάλος ρυθμός αύξησης των εταιρειών με αντικείμενο την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ο πολλαπλασιασμός του τζίρου των εταιρειών privacy/data protection μέσα σε λίγα χρόνια είναι στοιχεία που δείχνουν την τάση της αγοράς.

Αυτό, άλλωστε, αποτυπώνεται και στις νομοθετικές παρεμβάσεις σχετικά, τόσο με τον GDPR όσο και με άλλες ανάλογες εξελίξεις σε όλες τις ηπείρους. Βέβαια, η νομοθεσία μπορεί να προστατεύσει τα δικαιώματα των πολιτών ως ένα βαθμό, καθώς η τεχνολογική εξέλιξη συνήθως προηγείται.

Την επόμενη φορά που θα ανοίξετε μια εφαρμογή ή θα επισκεφθείτε μια ιστοσελίδα, όσο «κοινωνικός» τύπος και αν είστε, ενημερωθείτε καλύτερα για τα cookies ώστε να μη φέρνετε στο σπίτι ακάλεστους επισκέπτες.

Ο Θόδωρος Μπλίκας είναι Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, MBA Certified Data Protection Officer

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr.