Μιχάλης Μεϊμάρης στο NEWS 247:Η ψηφιακή αφήγηση καλείται να παίξει έναν ρόλο διαμεσολαβητικό, μαθησιακό και επιμορφωτικό

Το Διεθνές Συνέδριο Ψηφιακής Αφήγησης “Η ψηφιακή αφήγηση σε περιόδους κρίσης” διοργανώνεται στην Αθήνα, από τις 8 έως τις 10 Μαΐου 2014, από το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση.

Από τα δικαιώματα των γυναικών, την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς έως την επαγγελματική δημοσιογραφία, και από τις καθημερινές μάχες και συμφιλιώσεις στην ιδιωτική σφαίρα, τις πολιτικές αναταραχές στο πάρκο Gezi, τη μαθησιακή διαδικασία σε κάθε ηλικία έως την παρηγορία της ψυχικής διαταραχής, η ψηφιακή αφήγηση καλείται σήμερα, περισσότερο από ποτέ να παίξει έναν ρόλο διαμεσολαβητικό, μαθησιακό, επιμορφωτικό, και, εν τέλει, λυτρωτικό.

Επιστήμονες, καλλιτέχνες και ειδικοί του χώρου της ψηφιακής αφήγησης θα συγκεντρωθούν στην Αθήνα στις 8, 9 και 10 Μαΐου 2014 σε μια διεθνή συνάντηση επικοινωνίας, όπου θα ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες από τις πολλαπλές εφαρμογές της ψηφιακής αφήγησης σε θέματα που άπτονται ολόκληρου του φάσματος της ανθρώπινης κατάστασης.

Το συνέδριο διοργανώνεται από το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα ΜΜΕ και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με υπεύθυνο τον καθηγητή Μιχάλη Μεϊμάρη, σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22).

To NEWS 247,  συνομίλησε με τον κ. Μεϊμάρη για τη σημασία του συνεδρίου

Ποια η σημασία της αφήγηση στην εποχή μας;

Η αφήγηση, και με τη χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων ως ψηφιακή αφήγηση, αποτελεί ένα όχημα ατομικής έκφρασης, αλλά και συλλογικής παράλληλα προσέγγισης, το οποίο, ειδικά σε εποχές κρίσης όπως η σημερινή, καλείται -και πολύ συχνά επιτυγχάνει- να επικοινωνήσει γνώσεις, εμπειρίες, συναισθήματα και ανάγκες με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό.

Στο μυαλό μας η αφήγηση συνδέεται με παιδικές αναμνήσεις, εξιστόρηση ιστοριών και ψυχαγωγία. Πώς συνδέεται η αφήγηση και η ψηφιακή αφήγηση με τη σύγχρονη εποχή και ιδιαίτερα με το φαινόμενο της κρίσης σήμερα όπως είναι και ο τίτλος του συνεδρίου;

Η ψηφιακή αφήγηση συνδυάζει την παραδοσιακή αφήγηση -που αποτελεί διαχρονικά βασική ανθρώπινη ανάγκη- με τα σύγχρονα ψηφιακά μέσα. Σε μια εποχή κρίσης, η ψηφιακή αφήγηση αποτελεί τόσο μέσο δημιουργικής αντίδρασης και κάθαρσης όσο και μέσο αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Η ψηφιακή αφήγηση καλείται σήμερα, περισσότερο από ποτέ να παίξει έναν ρόλο διαμεσολαβητικό, μαθησιακό, επιμορφωτικό, και, εν τέλει, λυτρωτικό. Ας μην ξεχνάμε ότι, μέσω του διαδικτύου, οι ψηφιακές μας αφηγήσεις μπορούν να αγγίξουν δυνητικά ένα ευρύτατο κοινό.

Έχετε ιδιαίτερα σημαντικούς καλεσμένους όπως η Pip Hardy και ο Joe Lambert. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτούς;

Ο Joe Lambert είναι συνιδρυτής του Center for Digital Storytelling του Berkeley και πρωτοπόρος στη διάδοση της ψηφιακής αφήγησης διεθνώς. Η Pip Hardy και ο Tony Sumner είναι υπεύθυνοι του προγράμματος Patient Voices το οποίο, δίνοντας τον πρώτο λόγο στον ασθενή, αποσκοπεί στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας και παροχής φροντίδας. Είναι, πιστεύω, μεγάλη ευκαιρία, για το ελληνικό αλλά και το διεθνές κοινό του συνεδρίου, να ακούσει τις φωνές αυτές και να θέσει ερωτήματα, να γίνει συζήτηση και να ακουστούν νέες ιδέες, να έχουμε τη ζύμωση που προκύπτει πολύ πιο δημιουργικά δια ζώσης.

Τι μπορούμε να περιμένουμε από τις εργασίες του συνεδρίου; Έχει διοργανωθεί άλλη φορά κάτι ανάλογο στη χώρα μας;

Είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τέτοια επιστημονική συνάντηση στη χώρα μας και είναι μεγάλη μας χαρά που τη φιλοξενούμε. Επιστήμονες, καλλιτέχνες και ειδικοί του χώρου της ψηφιακής αφήγησης θα συγκεντρωθούν στην Αθήνα στις 8, 9 και 10 Μαΐου 2014 σε μια διεθνή συνάντηση επικοινωνίας, όπου θα ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες από τις πολλαπλές εφαρμογές της ψηφιακής αφήγησης σε θέματα που άπτονται ολόκληρου του φάσματος της ανθρώπινης κατάστασης. Θα παρουσιαστούν προσεγγίσεις πολλαπλών εκφάνσεων της σύγχρονης ανθρώπινης κατάστασης μέσα από το πρίσμα της ψηφιακής αφήγησης: από τα δικαιώματα των γυναικών, την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς έως την επαγγελματική δημοσιογραφία, και από τις καθημερινές μάχες και συμφιλιώσεις στην ιδιωτική σφαίρα, τις πολιτικές αναταραχές στο πάρκο Gezi, τη μαθησιακή διαδικασία σε κάθε ηλικία έως την παρηγορία της ψυχικής διαταραχής.

Να σημειωθεί ότι το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών, το οποίο διευθύνω στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, προσεγγίζει την τελευταία πενταετία το θέμα της Ψηφιακής Αφήγησης τόσο μέσα από ερευνητικές δράσεις και εφαρμογές στην εκπαίδευση, τη δημοσιογραφία, την επικοινωνία και το μάρκετινγκ, τον πολιτισμό, τα ψηφιακά παίγνια κλπ., όσο και με τη διδασκαλία μαθημάτων και σεμιναρίων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Η διοργάνωση αυτού του συνεδρίου αποτελεί συνέχεια της ως τώρα δράσης μας.

Ως Διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας (Ε.Π.Ι.Ε.Ε.). και του Εργαστηρίου Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μ.Μ.Ε., ποια πιστεύετε ότι είναι η σπουδαιότητα και η προσφορά της αφήγησης στους τομείς της υγείας, της τεχνολογίας, του πολιτισμού γενικότερα;

Η ψηφιακή αφήγηση καλείται σήμερα, περισσότερο από ποτέ να παίξει έναν ρόλο διαμεσολαβητικό, μαθησιακό, επιμορφωτικό, και, εν τέλει, λυτρωτικό.

Οι ψηφιακές αφηγήσεις, δίνοντας νέες δυνατότητες έκφρασης μέσω των πολυμέσων επικοινωνίας, καλλιεργούν στο άτομο τη δυνατότητα αφενός να ανιχνεύει, να οργανώνει και να λεκτικοποιεί τις ψυχικές διεργασίες που συνοδεύουν ένα συγκινησιακά φορτισμένο βίωμα, αφετέρου να κατανοεί αντίστοιχες διεργασίες στους άλλους. Έτσι, σε συνδυασμό με το μοίρασμα της εμπειρίας στο ομαδικό πλαίσιο (story cycle) επιτυγχάνονται διαδικασίες μεταβολισμού της (τραυματικής) εμπειρίας.     

Η αφήγηση είναι εξ ορισμού φορέας πολιτισμού. Με τις σημερινές ψηφιακές δυνατότητες του διαδικτύου μπορεί να μεταφέρει την πολιτισμική εμπειρία πέρα από δεσμευτικά χωροχρονικά όρια και έτσι να αποτελέσει όχημα όχι μόνο εμπειρίας και γνώσης, αλλά και τεχνολογίας, ενώ παράλληλα διακινεί συναισθηματικά φορτία και επαναδιαπραγματεύεται το ανθρώπινο  βίωμα.

*Ο Μιχάλης Μεϊμάρης είναι καθηγητής Νέων Τεχνολογιών και Μ.Μ.Ε. στην Επικοινωνία και την Εκπαίδευση του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι Διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας (Ε.Π.Ι.Ε.Ε.). Διευθύνει επίσης το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μ.Μ.Ε., το οποίο ανήκει στον Τομέα Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Επικοινωνιακών Εφαρμογών και Τεχνολογίας του εν λόγω Τμήματος.
Έχει τιμηθεί από τη Γαλλική Δημοκρατία με τον τίτλο του Chevalier de l’Ordre des Palmes Academiques (Ιππότης του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα).
 

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στις Νέες Τεχνολογίες στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μ.Μ.Ε., στο Νέο Τεχνολογικό Επικοινωνιακό Περιβάλλον και τον σχεδιασμό του, στην Ψηφιακή Αφήγηση, στην Οπτική Επικοινωνία, στα Πολυμέσα, στην Ανοικτή, Ευέλικτη και εξ αποστάσεως Εκπαίδευση, στη Μάθηση που βασίζεται στο Ψηφιακό Παιχνίδι, στη Διαγενεακή Μάθηση και Επικοινωνία καθώς και στην κατάρτιση και επιμόρφωση εκπαιδευτών και δημοσιογράφων στον τομέα των Νέων Τεχνολογιών.
Είναι Επιστημονικός Υπεύθυνος σε προγράμματα σύλληψης, σχεδιασμού και δημιουργίας εφαρμογών των Νέων Τεχνολογιών, καθώς και σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης (MEDIA, LEONARDO, INTERREG, GRUNDTVIG, EQUAL, CULTURE, LIFE LONG LEARNING, ERASMUS, SOCRATES).