Οθόνες smartphones: 13 πράγματα για το πώς επηρεάζουν τα κινητά ύπνο και οικογένεια

Τα smartphones και οι πάσης φύσεως ψηφιακές κινητές συσκευές είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Και τείνουν να αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα σημεία τριβής ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά τους, ιδιαίτερα όταν αυτά βρίσκονται στην εφηβεία και δεν μπορούν να “ξεκολλήσουν” από την οθόνη τους ούτε την ώρα του ύπνου.

Ειδικοί και επιστήμονες κρούουν εδώ και καιρό τον κώδωνα του κινδύνου, εξηγώντας για ποιούς λόγους δεν θα πρέπει να έχουμε τα κινητά μας στο υπνοδωμάτιο, να τα έχουμε απενεργοποιημένα, μακριά από το κρεβάτι και με απενεργοποιημένο το wi-fi. Είναι οι κανόνες που η συντριπτική πλειοψηφία, ασχέτως ηλικίας, εξακολουθεί να αγνοεί επιδεικτικά, μοιάζοντας να αδιαφορεί για τους κινδύνους.

Νέα έρευνα στις ΗΠΑ φέρνει στο φως μια ακόμη πτυχή αυτής της προβληματικής κατάστασης: Το πόσο επηρεάζει τη σχέση γονιών και παιδιών. Τα 13 της βασικά ευρήματα της έρευνας με τίτλο “The New Normal: Parents, Teens, Screen and Sleep in the United States”, παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

1. Κατά μάνα, κατά κύρη…

Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά συνηθίζουν να κοιμούνται με το κινητό κοντά στο κρεβάτι τους. Υπολογίζεται ότι το ένα τρίτο των εφήβων στις ΗΠΑ κοιμούνται κυριολεκτικά με το κινητό κάτω από το μαξιλάρι τους. Το 62% των γονιών παραδέχονται ότι αφήνουν το κινητό σε σημείο που να είναι εύκολα και άμεσα προσβάσιμο, έναντι 39% των παιδιών τους. Ωστόσο, το 29% των παιδιών κοιμούνται… “αγκαλιά” με το κινητό. Η τάση είναι πιο διαδεδομένη στα κορίτσια (33%) από ότι στα αγόρια (26%)

2. Διαταραγμένος ύπνος

Το 36% των εφήβων ξυπνά μέσα στην μαύρη νύχτα για να “τσεκάρει” αν… έχει χάσει κάτι σημαντικό στο κινητό του, κάτι που κάνει και το 26% των γονέων. Η διαφορά είναι ότι οι γονείς το κάνουν γιατί λαμβάνουν ειδοποιήσεις (51%) ή έχουν αϋπνία (48%), ενώ οι έφηβοι απλώς για να τσεκάρουν τους λογαριασμούς τους στα social media (51%).

3. Κανείς δεν ακούει τους γιατρούς

Οι ειδικοί συμβουλεύουν να αποφεύγουμε κάθε επαφή με το κινητό μας τουλάχιστον μία ώρα πριν πάμε για ύπνο. Το 61% των γονιών και το 70% των παιδιών κάνουν το εντελώς αντίθετο….

4. Εθισμένοι γονείς

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα της έρευνας είναι η θεαματική αύξηση του ποσοστού των γονιών που παραδέχονται ότι περνούν υπερβολικά πολύ χρόνο μπροστά στις οθόνες τους. 52% το 2019, έναντι μόλις 29% στην πρώτη έρευνα που είχε γίνει το 2016. Αντίστροφα, μειώθηκε θεαματικά και το ποσοστό εκείνων που υποστηρίζουν ότι περνούν τον απολύτως απαραίτητο χρόνο με το κινητό τους: 41% το 2019, έναντι 67% πριν από τρία χρόνια.

5. “Υπεύθυνοι” έφηβοι

Οι έφηβοι δηλώνουν σήμερα ότι καταναλώνουν τον απολύτως απαραίτητο χρόνο στα κινητά τους: 47% σήμερα, έναντι 29% το 2016. Αντίστροφα μειώθηκε το ποσοστό εκείνων που παραδέχονται ότι περνούν υπερβολικά πολύ χρόνο μπροστά από την οθόνη: 39% το 2019, έναντι 61% το 2016. Το ερώτημα βέβαια είναι με ποιό κριτήριο ορίζουν τον “απολύτως απαραίτητο χρόνο” στο κινητό….

6. “Μαμά άσε το κινητό επιτέλους!”

Τα παιδιά μοιάζουν απηυδισμένα από το χρόνο που περνούν οι γονείς στα κινητά τους! Για την ακρίβεια, το ποσοστό των παιδιών που χαρακτηρίζουν “υπερβολικό” το χρόνο αυτό, αυξήθηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες, στο 39% το 2019 από το 28% το 2016.

7. Παιδιά και έφηβοι σε… άρνηση

Αν μη τι άλλο, αποδεικνύεται ότι οι γονείς έχουν πλήρη επίγνωση των λαθών και των υπερβολών που κάνουν με τα κινητά τους. Το 45% αυτών απαντούν ότι θεωρούν τους εαυτούς τους εξαρτημένους από τα κινητά, ποσοστό αυξημένο κατά 18% σε σχέση με το 2016. Τα παιδιά μοιάζουν να αντιλαμβάνονται πιο “χαλαρά” την κατάστασή τους. Μόλις το 39% παραδέχονται εθισμό, ποσοστό μειωμένο κατά 11% σε σχέση με το 2016.

8. “Οι γονείς μου είναι εθισμένοι”

Μπορεί τα παιδιά να μην αντιλαμβάνονται την κατάστασή τους, πιστεύουν όμως ότι… οι γονείς τους είναι εθισμένοι στα κινητά σε ποσοστό 38%, ήτοι 10% παραπάνω σε σχέση με τρία χρόνια πριν. Οι γονείς ανησυχούν έτσι κι αλλιώς για τα παιδιά τους και το ενδεχόμενο τα παιδιά του να είναι εθισμένοι (61% και στην πρώτη και στη δεύτερη έρευνα).

9. Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα!

Παιδιά και έφηβοι που ζουν σε οικογενειακές εστίες με γονέα που δηλώνει “εθισμένος”, είναι ευκολότερο να παραδεχθούν και το δικό τους εθισμό. Αυτό τουλάχιστον ισχύει στο 56% παιδιών που έχουν ένα γονέα που παραδέχθηκε την σχέση εξάρτησης που έχει με το κινητό του.

10. Διάσπαση προσοχής, αυτή η μάστιγα…

Το 45% των γονιών και το 58% των παιδιών απάντησαν ότι το κινητό τους αποσπά την προσοχή τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Και σε αυτή την κατηγορία, οι γονείς εμφανίζονται πιο ανήσυχοι για την συμπεριφορά των “βλασταριών” τους σε σχέση με το αντίστροφο.

11. Δεν τσακωνόμαστε όσο παλιά

Οι γονείς σταμάτησαν (κουράστηκαν;) να τσακώνονται τόσο συχνά με τα παιδιά τους για τη χρήση του κινητού και των λοιπών συσκευών. Το 54% παραδέχεται ότι αυτό συμβαίνει… μόλις μια φορά την μέρα, ενώ το 21% απαντά πώς δεν τσακώνεται ποτέ για κάτι τέτοιο. Βέβαια, τα ποσοστά αυτά εκτοξεύονται όταν πρόκειται για γονείς που θεωρούν “εθισμένα” τα τέκνα τους.

12. Τα κινητά “πληγώνουν” τις σχέσεις γονιών – παιδιών;

Το 55% των γονιών και το 72% των παιδιών, υποστηρίζουν ότι η χρήση των κινητών συσκευών δεν επηρεάζει στο ελάχιστο τις μεταξύ τους σχέσεις. Οι γονείς φαίνονται να το παίρνουν πιο βαριά, αφού το ένα τρίτο (28%) παραδέχεται πως έχει δημιουργηθεί πρόβλημα, ενώ τα παιδιά το παραδέχονται σε ποσοστό μόλις 9%. Πάντως και πάλι οι γονείς εμφανίζουν μεγαλύτερα επίπεδα ανησυχίας, ενώ υψηλότερα είναι τα ποσοστά στους γονείς αγοριών συγκριτικά με τους γονείς κοριτσιών.

13. Τελικά πότε ανησυχούν τα παιδιά;

Υπάρχει ένα σημείο στο οποίο τα παιδιά και οι έφηβοι εμφανίζονται εξαιρετικά ανήσυχοι αναφορικά με τη χρήση των κινητών: Όταν πιστεύουν ότι οι γονείς τους έχουν εθιστεί σε αυτά. Τα παιδιά αυτά παραδέχονται σε υψηλότερα ποσοστά ότι έχει επηρεαστεί αρνητικά η σχέση τους με τους γονείς τους (20% έναντι μόλις 2% στα παιδιά που δεν εντοπίζουν πρόβλημα στους γονείς τους).