Σήμερα το Cassini αυτοκτονεί στον Κρόνο

Στις 3 περίπου το μεσημέρι ώρα Ελλάδας – με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA)- το σκάφος Cassini (Κασίνι) θα δώσει ένα αντάξιο τέλος στην περιπετειώδη «ζωή» του, κάνοντας κάτι που καμία άλλη διαστημοσυσκευή δεν έχει κάνει: μια βουτιά θανάτου μέσα στην ατμόσφαιρα του Κρόνου.

Το τέλος του Cassini θα αναμεταδίδει από τις 14:00 ώρα Ελλάδας η τηλεόραση της NASA

Στην πραγματικότητα, η εξέλιξη των γεγονότων θα φθάνει στη Γη με χρονική υστέρηση περίπου 83 λεπτών, όσο δηλαδή χρειάζςεται το σήμα για να φθάσει από τον Κρόνο στον πλανήτη μας.

Η «αυτοκτονία» γίνεται για χάρη της επιστήμης, αφού το σκάφος ξεμένει από καύσιμα και οι επιστήμονες θέλουν να διασφαλίσουν ότι δεν θα πέσει σε κάποιον από τους μεγάλους δορυφόρους, στον Τιτάνα ή στον Εγκέλαδο, μολύνοντάς τους ίσως με γήινα μικρόβια, που μπορεί να έχουν επιβιώσει πάνω στο Cassini από την εποχή της εκτόξευσής του το 1997.

Το σκάφος θα μπορούσε να σωθεί, αν οι επιστήμονες αποφάσιζαν να το στείλουν μακρυά από το σύστημα του Κρόνου, αλλά δεν έβλεπαν κάποιο επιστημονικό όφελος σε αυτό. Αντίθετα, χάρη στην «αυτοκτονία» του, για πρώτη φορά θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν εκ των έσω την ατμόσφαιρα του γιγάντιου πλανήτη, καθώς μέχρι τελευταία στιγμή οκτώ όργανα του σκάφους θα μεταδίδουν πολύτιμα επιστημονικά στοιχεία στη Γη.

Η επαφή με το Cassini αναμένεται να χαθεί οριστικά στις 14:55 ώρα Ελλάδας και λίγο μετά το σκάφος θα έχει πια διαλυθεί και μετά λιώσει μέσα στην ατμόσφαιρα. Μια δραματική στιγμή που αναμένεται να φέρει δάκρυα σε ουκ ολίγους επιστήμονες (μεταξύ αυτών και Έλληνες), που συμμετείχαν ενεργά στην αποστολή και αγάπησαν κυριολεκτικά αυτό το πρωτοπόρο μηχάνημα. Δυστυχώς το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δεν θα βρίσκεται σε κατάλληλη θέση για να απαθανατίσει το τέλος του σκάφους.

Το κόστους 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων Cassini δεν θα είναι το πρώτο διαστημικό σκάφος που αυτοκαταστρέφεται στο ηλιακό μας σύστημα, αλλά το 42ο. Θα είναι όμως το πρώτο που θα κάνει κάτι τέτοιο στον Κρόνο. Κατά καιρούς διάφορες διαστημοσυσκευές έπεσαν σε πλανήτες, είτε σκοπίμως είτε λόγω τεχνικού προβλήματος. Το κατ’ εξοχήν «νεκροταφείο» είναι η Αφροδίτη όπου «αυτοκτόνησαν» μέχρι σήμερα 24 σκάφη και ακολουθεί ο ‘Αρης με 14, ο Δίας με δύο και ο Ερμής με ένα.

Η αποστολή Cassini-Huygens υπήρξε κοινό εγχείρημα της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιταλικής Υπηρεσίας Διαστήματος. Ήταν η πρώτη που έθεσε ένα σκάφος σε τροχιά στο σύστημα του Κρόνου και η πρώτη που έστειλε μια αυτόνομη διαστημοσυσκευή (Huygens) στον Τιτάνα το 2005.

Η αποστολή επέτρεψε μια σειρά από επιστημονικές ανακαλύψεις, που εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για τον Κρόνο και τα φεγγάρια του. Ήδη ο όγκος των δεδομένων του έχει επιτρέψει τη δημοσίευση σχεδόν 4.000 επιστημονικών εργασιών, ενώ πολλές ακόμη θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια.

Μεταξύ άλλων, το Cassini ανακάλυψε τους θεαματικούς πίδακες που ξεπηδούν από τον δορυφόρο Εγκέλαδο και παραπέμπουν στην ύπαρξη ενός υπόγειου τεράστιου ωκεανού, με ενδείξεις ακόμη και μικροβιακής ζωής. Αποκάλυψε επίσης ότι στον παγωμένο δορυφόρο Τιτάνα βρέχει υγρογονάνθρακες, σχηματίζοντας εντυπωσιακά ποτάμια, λίμνες και θάλασσες υδρογονανθράκων, που πιθανώς μοιάζουν με τις αρχέγονες θάλασσες της Γης και τις οποίες κάποτε μπορεί να εξερευνήσει ένα υποβρύχιο σκάφος.

Αρκετά ακόμη μυστήρια του Κρόνου απομένουν να λυθούν. Προς το παρόν πάντως, καμία διαστημική υπηρεσία δεν σχεδιάζει να επισκεφθεί ξανά τον Κρόνο τα επόμενα χρόνια, έτσι η αυτοκαταστροφή του Cassini θα αποτελέσει το προσωρινό τέλος μιας εποχής.