Ανακαλύψτε το μαγικό τοπίο των τεχνητών λιμνών στη βόρεια Εύβοια

Πόσοι αλήθεια γνωρίζετε ότι στη Βόρεια Εύβοια υπάρχουν λίμνες, που κάποτε μπορεί να τις έφτιαξε ανθρώπινο χέρι, όμως κάποια στιγμή που παραδόθηκαν στη φύση, εκείνη τις αγκάλιασε και τις έκλεισε μέσα σε ένα μαγικό τοπίο.

Κοντά στο Μαντούδι στη βόρεια Εύβοια υπάρχουν 14 τεχνητές λίμνες συνολικής έκτασης περίπου 1.000 στρεμμάτων που είχαν δημιουργηθεί από τα άλλοτε ορυχεία λευκόλιθου που πλέον είναι ανενεργά. Σήμερα η φύση έχει κάνει το θαύμα της. Οι λίμνες βρίσκονται σε δυο κοντινές περιοχές η μια βρίσκεται στο Παρασκευόρεμα μεταξύ Μαντουδίου και Προκοπίου και η άλλη στο όρος Καντήλι δυτικά από το χωριό Καλύβια, που δυστυχώς λόγω των πυρκαγιών έχει χάσει πολύ μεγάλο μέρος της ομορφιάς της. Οι πρώτες όμως εξακολουθούν και περιτριγυρίζονται από όμορφη φύση, από πλατάνια και πεύκα.

Μερικές από τις λίμνες μάλιστα έχουν βάθος που αγγίζει τα 80 μ. καθώς αυτό ήταν το σημείο όπου σταματούσε η διαδικασία εξόρυξης γιατί συναντούσε τον υδροφόρο ορίζοντα. Οι λίμνες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες σε αυτές που έγιναν για την εξόρυξη και σε αυτές που δημιουργήθηκαν ως χώροι απόθεσης των υπολειμμάτων μετά την επεξεργασία του υλικού αυτές είναι κυρίως πιο ελώδης και γεμίζουν με τα νερά της βροχής. Στο ευρύτερο οικοσύστημα των λιμνών βρίσκουν καταφύγιο πολλά αμφίβια, ερπετά και πτηνά και είναι σίγουρα μια βόλτα που αξίζει να κάνετε.

Οδικώς, για να φτάσετε στις λίμνες από την Αθήνα, θα χρειαστείτε περίπου δύο ώρες. Από τη Χαλκίδα, θα πρέπει να κατευθυνθείτε προς τα βόρεια, με προορισμό το Μαντούδι, σημείο από το οποίο απέχει 58 χιλιόμετρα.

Αφού θα είστε όμως στην περιοχή και θα φοράτε αθλητικά παπούτσια, αξίζει να διασχίσετε το Φαράγγι του Νηλέα. Η διαδρομή είναι εύκολη ακόμα και για αρχάριους και έχει πάρει το όνομα του από τον ποταμό του Νηλέα που το διασχίζει. Το αποκαλούν και «το φαράγγι του «Αράπη», από το μαύρο χρώμα που έχουν οι περισσότερες κοίτες του ποταμού Νηλέα. Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Στράφοι, Αμέλαντες, Αγία Άννα, Παλαιόβρυση και Κεράμεια. Ακόμα και το καλοκαίρι σε αρκετά σημεία απαιτεί και κολύμπι και η κατάληξη του είναι μια μεγάλη βάθρα, όπου μπορείτε να ξεκουραστείτε.

Η ιστορία των Λιμνών

Στην Εύβοια, μετά τη διακοπή των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στο Μαντούδι, στο Αλιβέρι και σε άλλες περιοχές, τα εγκαταλελειμμένα παλιά ορυχεία-λατομεία φανέρωσαν την περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής. Οι εξορυκτικές δραστηριότητες ξεκίνησαν από τα τέλη του 19ου αιώνα και συνεχίστηκαν σχεδόν αδιάκοπα μέχρι το 1980, οπότε σταμάτησαν εξαιτίας του διεθνή ανταγωνισμού για το λευκόλιθο.

Όμως, εδώ και αρκετά χρόνια, η φύση προσπαθεί να «επουλώσει» την υποβάθμιση που ο άνθρωπος δημιούργησε. Έτσι, στους «κρατήρες» και στους διαμορφωμένους αναβαθμούς που είχαν δημιουργηθεί από τις εξορύξεις των υλικών, σχηματίστηκαν συνολικά οι 14 λίμνες και έλη. Δηλαδή, τα υπόγεια ύδατα και οι βροχές τροφοδότησαν τις εκεί κοιλότητες των εξορύξεων και δημιούργησαν νέα σε ηλικία οικοσυστήματα τα οποία άρχισαν να φιλοξενούν πολλά είδη παρυδάτιας πανίδας και χλωρίδας.

Οι λίμνες των ορυχείων στη βόρεια Εύβοια είναι ένα μοναδικό και σύνθετο ανθρωπογενές τοπίο, το οποίο στη ροή του χρόνου μετατρέπεται από τεχνητό σε ημιφυσικό ή και φυσικό οικοσύστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ορυχείο στο Παρασκευόρεμα Μαντουδίου το οποίο μετατράπηκε με φυσικό τρόπο σε λίμνη, από την εκτόνωση των εκεί υπογείων υδάτινων ρευμάτων