Γιατί κλαίμε πάντα στα αεροπλάνα;

Όποιος πει ότι δεν έχει κλάψει σε πτήση μεγάλης απόστασης παρακολουθώντας ταινία, ή διαβάζοντας βιβλίο, τα οποία έχουν κάποιο συναισθηματικό θέμα, πιθανόν λέει ψέματα. Ακόμη και αν δεν σας έχει συμβεί, ίσως έχετε παρατηρήσει κάποιον συνεπιβάτη σας να κλαίει ακόμα και με λυγμούς παρακολουθώντας ταινία στο laptop του.

Και όμως, όπως αποδεικνύεται, υπάρχουν επιστημονικοί λόγοι πίσω από αυτό το συναισθηματικό φαινόμενο. Σε άρθρο του το ταξιδιωτικό περιοδικό Conte Nast Traveller, ρώτησε ειδικούς και αποκάλυψε την αιτία: «Οι λόγοι για τους οποίους κλαίμε είναι ποικίλοι και περίπλοκοι και η πράξη του κλάματος είναι μια ψυχολογική και σωματική διαδικασία», τονίζει ο ψυχολόγος Dr Jo Perkins στο περιοδικό. «Επομένως, ίσως δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι άνθρωποι αναφέρουν ότι είναι πιο επιρρεπείς στο κλάμα στα αεροπλάνα, δεδομένων των πολλών πιέσεων που βιώνουμε τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά πριν και κατά τη διάρκεια μιας πτήσης».

Το να πετάς δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία για πολλούς ανθρώπους, γεγονός που ταλαιπωρεί επιπλέον και αυξάνει τα συναισθήματα όταν ταξιδεύεις. Ο Τζέιμς Ρόι, νευρολόγος από την Brainworks Neurotherapy, παραδέχεται: «Δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να κλάψουν στο αεροπλάνο από οπουδήποτε αλλού, καθώς το να πετάς για κάποιους μπορεί να είναι μια άβολη και επώδυνη εμπειρία».

Ας δούμε λοιπόν τους σωματικούς, συναισθηματικούς και ψυχολογικούς λόγους για τους οποίους τόσοι πολλοί από εμάς δακρύζουν στα 38.000 πόδια.

Γιατί νιώθουμε πιο συναισθηματικοί όταν πετάμε;

Όσο συχνά και αν πετάτε, η διαδικασία είναι αγχωτική. Είτε είναι η ανησυχία ότι ξεχάσετε να ετοιμάσετε κάτι, ο φόβος ότι θα χάσετε την πτήση σας, ο συνεχής πανικός ότι αφήσατε το διαβατήριό σας στο σπίτι, οι πιέσεις της οργάνωσης του ταξιδιού για να βρείτε περισσότερο χρόνο και χρήματά, είτε φροντίζοντας να αφήσετε όλα τα προσωπικά και επαγγελματικά θέματα στην εντέλεια, πριν από το ταξίδι σας – είναι γεγονός ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να σας κάνουν να νιώσετε μεγαλύτερη ένταση πριν από μια πτήση.

«Οι ψυχολογικές και σωματικές επιπτώσεις μπορεί να αρχίσουν να συσσωρεύονται ημέρες ή μερικές φορές εβδομάδες πριν από την πτήση από τις πολλές πτυχές του προγραμματισμού που απαιτούνται για ένα ταξίδι», λέει ο Δρ Τζο. «Τα διάφορα άγχη μπορεί να οδηγήσουν σε μια σειρά σωματικών αλλαγών – για παράδειγμα, μειωμένο ύπνο, αλλαγές στην όρεξη, την πέψη, την απελευθέρωση ορμονών του στρες και την κούραση. Η ψυχολογική και σωματική μας κατάσταση επιδεινώνεται την ημέρα του ταξιδιού, η οποία είναι συνήθως απαιτητική τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά».

«Όταν τελικά καθίσουμε στο αεροπλάνο, μπορεί να είναι η πρώτη φορά που θα χαλαρώσουμε στο μυαλό και το σώμα, μετά από μέρες. Για κάποιους, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να χύσουν ένα δάκρυ ανακούφισης ή εξάντλησης», εξηγεί.

Συναισθηματικοί συσχετισμοί

Υπάρχουν επίσης πιο συναισθηματικοί συσχετισμοί με τα ταξίδια που μπορεί να μας κάνουν πιο πιθανό να δακρύσουμε. «Τα αεροπορικά ταξίδια μπορεί να περιλαμβάνουν συναισθηματικά ερεθίσματα, όπως αποχαιρετισμό αγαπημένων προσώπων ή επιστροφή από ένα αγχωτικό επαγγελματικό ταξίδι, εκτός από την κούραση του ταξιδιού», εξηγεί ο Τζέιμς. «Αυτά τα συναισθηματικά ερεθίσματα, σε συνδυασμό με την ταλαιπωρία του ταξιδιού, μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ευάλωτοι».

Πολλές φοβίες τις «κουβαλάμε» από τους γονείς και τους παππούδες μας, καθώς ήταν οι πρώτοι που έπρεπε να αποδεχθούν τις αερομεταφορές ως αξιόπιστη μορφή μεταφοράς, και πολλές από τις ανησυχίες τους μεταβιβάστηκαν στα παιδιά τους. Μάλιστα πολλοί από εμάς εξακολουθούμε να έχουμε σαφώς δυσπιστία για τα συστήματα ασφαλείας ενός αεροπλάνου. Επιπλέον, υπάρχουν επαληθευμένες φοβίες που σχετίζονται με το πέταγμα, από την κλειστοφοβία και την ακροφοβία έως την αεροφοβία. 

Η έλλειψη ελέγχου και η νευρικότητα σχετικά με το να θέσετε την ασφάλειά σας στα χέρια κάποιου άλλου μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα έντονου άγχους και νευρικότητας.

Υπάρχει σχέση μεταξύ της απώλειας του σήματος του τηλεφώνου και των αυξημένων συναισθημάτων;

Τα αεροπλάνα είναι ένα από τα λίγα μέρη όπου αναγκαζόμαστε να κόψουμε την επαφή μας από τον έξω κόσμο, χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο ή πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (αν και αυτό αλλάζει γρήγορα). Για το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής μας ζωής είμαστε διαρκώς συνδεδεμένοι, επομένως το να παραμένουμε εκτός κατά τη διάρκεια μιας πτήσης θα μπορούσε να μας επιτρέψει να εκμεταλλευτούμε διαφορετικά καταπιεσμένα συναισθήματα.

«Στον σημερινό κόσμο, το να καθόμαστε σε ένα αεροπλάνο είναι συχνά μια στιγμή σαν να είμαστε ακίνητοι και να μην αποσπάται η προσοχή μας από τα τηλέφωνα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα email, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση ευπάθειας που μπορεί να προκαλέσει πολύ άγχος», μας λέει ο Jo. «Αυτό είναι πιθανό να είναι χειρότερο εάν τείνουμε να χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να είμαστε απασχολημένοι ως μεθόδους για να ηρεμήσουμε τον εαυτό μας και να αποφύγουμε τα δύσκολα συναισθήματα ως τρόπο διαχείρισης του άγχους μας».