Η ιστορία πίσω από τη viral φωτογραφία με τα χάσκυ που περπατούσαν στο νερό

Το 2019, ο κλιματολόγος Steffen Olsen τράβηξε μια εντυπωσιακή φωτογραφία στην οποία φαίνονται κάποια χάσκυ να περπατούν πάνω στο νερό. Η φωτογραφία έγινε γρήγορα viral, αποκαλύπτοντας την ταχεία τήξη των πάγων της Γροιλανδίας, σοκάροντας τον κόσμο.

Ο  Steffen Olsen, κλιματολόγος του Δανικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου και επικεφαλής του Blue Action, ενός ευρωπαϊκού προγράμματος που ερευνά την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην Αρκτική στις καιρικές συνθήκες και το κλίμα, είχε πει πως “με εξέπληξε που τόσοι άνθρωποι θεώρησαν αυτή τη φωτογραφία όμορφη. Εγώ θεώρησα την κατάσταση τρομακτική.”

Αυτό συμβαίνει επειδή οι σκύλοι στην πραγματικότητα περπατούσαν μέσα σε νερό που έφτανε μέχρι τους αστραγάλους τους πάνω σε θαλάσσιο πάγο στο Inglefield Bredning, ένα σύστημα πάγου μήκους 80 χιλιομέτρων (49,7 μιλίων) στη βορειοδυτική Γροιλανδία.

“Έμαθα να βλέπω τη φωτογραφία ως μια ψευδαίσθηση. Οι άνθρωποι δεν βλέπουν τον θαλάσσιο πάγο, αλλά τα σκυλιά που περπατούν πάνω στο νερό,” λέει ο Olsen.

Η ιστορία πίσω από το καρέ που συγκλόνισε τον κόσμο

Ο Olsen απαθανάτισε τη στιγμή ενώ ταξίδευε με μια ομάδα επιστημόνων που παρακολουθούσαν τις συνθήκες της θάλασσας και του πάγου κοντά στην πόλη Qaanaaq, μία από τις πιο βόρειες πόλεις του κόσμου. Η αποστολή τους ήταν να ανακτήσουν επιστημονικά όργανα που είχαν τοποθετήσει κατά τη διάρκεια του χειμώνα, εξηγεί το BBC.

“Ταξιδεύαμε για αρκετές ώρες και έγινε σαφές ότι η τήξη ήταν εξαιρετικά έντονη… [ο πάγος] σχεδόν έλιωνε κάτω από τα πόδια μας καθώς ταξιδεύαμε πάνω του,” λέει ο Olsen. “Οι ντόπιοι κυνηγοί κι εγώ ήμασταν έκπληκτοι… ψάχναμε για στεγνά σημεία ώστε να βγάλουμε τα σκυλιά και τα έλκηθρα από το νερό, αλλά δεν υπήρχε κανένα. Γυρίσαμε πίσω και επιστρέψαμε στην ακτή.”

Οι σκύλοι, συνήθως, είναι πολύ απρόθυμοι να βρέξουν τα πόδια τους, λέει ο Olsen. “Συνήθως, όταν συναντάμε νερό, αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν ρωγμές στον θαλάσσιο πάγο και οι σκύλοι πρέπει να πηδήξουν πάνω από το νερό… το μισούν. Αλλά η θερμοκρασία ήταν πολύ υψηλή, οπότε νομίζω ότι ήταν χαρούμενοι που είχαν κρύα πόδια,” προσθέτει, σημειώνοντας ότι εκείνη την ημέρα η θερμοκρασία έφτασε τους 14°C (57°F).

Οι επιστήμονες κατάφεραν να ανακτήσουν τα όργανα λίγες μέρες αργότερα, όταν το νερό αποστραγγίστηκε μέσα από μικρές ρωγμές στο στρώμα του πάγου. “Μετά από αυτό, υπάρχει ένα σύντομο χρονικό διάστημα κατά το οποίο μπορείς να ταξιδέψεις ξανά πριν ο πάγος καταρρεύσει και διαλυθεί,“ λέει ο Olsen.

Ο Olsen ανέφερε ότι έμεινε έκπληκτος από την ταχεία τήξη που είδε όταν τράβηξε τη φωτογραφία στις 13 Ιουνίου 2019. Κατά τη διάρκεια των 15 ετών που ερευνά στη Γροιλανδία, είχε βιώσει μόνο μία φορά ένα τόσο ακραίο γεγονός. “Απαιτείται μια ξαφνική εισροή ζεστού αέρα, ενώ υπάρχει ακόμα φρέσκο χιόνι πάνω στον πάγο και σταθερός θαλάσσιος πάγος. Επομένως, είναι ένα παράδειγμα ακραίου φαινομένου που αναπτύσσεται νωρίς στη σεζόν… Οι ντόπιοι μου είπαν: ‘θα χρειαστεί να περιμένεις 100 χρόνια για να δεις ξανά [ένα τέτοιο γεγονός]’.”, επισημαίνει ο ίδιος.

Το πρόβλημα της Γροιλανδίας σε πρώτο πλάνο

Τήξεις όπως αυτή που παρατήρησε ο Olsen κανονικά δεν συμβαίνουν μέχρι αργότερα στη σεζόν, στα τέλη Ιουνίου και τον Ιούλιο, αλλά το 2019 η τήξη ξεκίνησε στα μέσα Απριλίου, περίπου έξι έως οκτώ εβδομάδες νωρίτερα από τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2020, επηρεάζοντας περίπου το 95% του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA).

Τέτοια πρώιμα γεγονότα τήξης μπορούν να έχουν “φαινόμενο χιονοστιβάδας” και να οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη τήξη, καθώς υπάρχει λιγότερο χιόνι και πάγος για να αντανακλά τις ακτίνες του Ήλιου πίσω στο διάστημα και να διατηρεί την επιφάνεια δροσερή, εξηγεί η Bianca Perren, παλαιοκλιματολόγος στη Βρετανική Ανταρκτική Έρευνα (BAS), η οποία μελετά ιζηματογενείς πυρήνες από τις πολικές περιοχές για να κατανοήσει τη μακροπρόθεσμη μεταβλητότητα του κλίματος.

Η Γροιλανδία κατέγραψε ρεκόρ απώλειας πάγου το 2019, χάνοντας συνολικά 532 δισεκατομμύρια τόνους από το γιγάντιο στρώμα πάγου της, σύμφωνα με μελέτη του 2020. Κατά μέσο όρο, η Γροιλανδία χάνει 234 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως.

Η ταχεία τήξη του πάγου επηρεάζει ήδη τον τρόπο ζωής των τοπικών κοινοτήτων. “Αναγκάζονται να προσαρμόσουν τους τρόπους κυνηγιού και αλιείας τους,” λέει ο Olsen. Αν ο πάγος δεν είναι ασφαλής για μετακίνηση, δυσκολεύει επίσης τη δουλειά των επιστημόνων, προσθέτει. “Θα πρέπει να προσαρμοστούμε και να βασιστούμε περισσότερο σε αυτόματα όργανα, αντί για την παρακολούθηση που γίνεται από τις κοινότητες.”

Η φωτογραφία βοήθησε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για την ευαλωτότητα της Γροιλανδίας στην κλιματική αλλαγή, λέει ο Olsen. “Σίγουρα διαπίστωσα ότι μπορείς να τραβήξεις την προσοχή του κόσμου για το πρόβλημα με μια φωτογραφία… έτσι, ήταν πολύ αποτελεσματικό.”