Βίντεο: Το μικρό χωριό των αγωνιστών και η ‘θάλασσα’ με τα έλατα

Το Χρυσοβίτσι είναι ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.100 μέτρων σε μία ελατοσκέπαστη πλαγιά του Μαινάλου και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Πελοποννήσου.

Έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Τρίπολης, σε απόσταση 21 χιλιομέτρων. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης ανήκει στο δήμο Τρίπολης, ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας ανήκε στον δήμο Φαλάνθου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 196 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την ξυλεία.

Το Χρυσοβίτσι είναι από τα πιο ιστορικά χωριά της Αρκαδίας. Ως οργανωμένος οικισμός υπάρχει ήδη από το 15ο αιώνα. Γύρω στα 1700, αναφέρεται σαν Chrissovizzi σε ενετική απογραφή και λίγο αργότερα σαν παραφθαρμένο σε Ξοβίτζι σε πατριαρχικό έγγραφο ή Ξωβίτσι. Το χωριό υπήρξε κέντρο δράσης των επαναστατών του 1821. Βρίσκεται κοντά στο Λιμποβίσι, χωριό του Κολοκοτρώνη. Εδώ είχε το ιδιαίτερο γραφείο του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με γραμματέα του τον Αναγνώστη Ζαφειρόπουλο από το Ζυγοβίτσι.

Πολλοί αγωνιστές είχαν σαν γενέτειρά τους το Χρυσοβίτσι, όπως ο ξακουστός Κουντάνης, ξάδερφος του Κολοκοτρώνη.

Το 1935, στο χωριό άρχισε να λειτουργεί εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας μέχρι το 1972. Οι εγκαταστάσεις του σήμερα χρησιμοποιούνται για το Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου.

Βίντεο: haanity