Χάρτης: Και όμως, η Γη που μας δείχνουν στο σχολείο, είναι λάθος

Ο Φλαμανδός γεωγράφος και χαρτογράφος Gerardus Mercator (Μερκάτορ) εισήγαγε  στον παγκόσμιο χάρτη που δημιούργησε το 1569, την περιβόητη κυλινδρική προβολή που έγινε το πρότυπο προβολής χαρτών, γνωστή ως “η προβολή Mercator”.

Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι στα μαθήματα ιστιοπλοΐας η ανάπτυξη του χάρτη γινόταν σε απόλυτη αντιστοιχία με τις ευθείες γραμμές στο χάρτη. Η ανάπτυξη της προβολής Mercator αντιπροσώπευε μια σημαντική ανακάλυψη στη ναυτική χαρτογραφία του 16ου αιώνα. Ο χάρτης του Μερκάτορ, είναι ο κλασικός χάρτης που καθιερώθηκε και υπάρχει σε όλα τα σχολεία και στα σπίτια μας. Ακόμη, είναι ο χάρτης που έχει επιλέξει η Google.

Όπως και κάθε άλλος χάρτης, έτσι και αυτός δεν απεικονίζει την πραγματική διάσταση των χωρών και των ηπείρων.

Αυτό γιατί είναι πρακτικά αδύνατο να “τεντώσει” κανείς τη σφαιρική επιφάνεια της Γης και να τη τοποθετήσει σε ένα οριζόντιο χαρτί σε αναλογική προβολή. Έτσι, οι αποστάσεις των περιοχών από τον Ισημερινό αλλά και τα συγκριτικά μεγέθη μεταξύ των ηπείρων διαφέρουν εντελώς σε σχέση με αυτό που απεικονίζεται στους χάρτες για λόγους πρακτικούς.

Στον χάρτη που όλοι ξέρουμε, η Γροιλανδία φαίνεται περίπου ίδια με την Ν. Αμερική ενώ η δεύτερη είναι περίπου 9 φορές μεγαλύτερη; Αντιστοίχως, η Μεγάλη Βρετανία εμφανίζεται περίπου στο ίδιο μέγεθος με την Μαδαγασκάρη ενώ είναι 2,5 περίπου φορές μικρότερη.

Δείτε το βίντεο του BuzzFeed:

Γιατί όμως υπάρχει αυτή η παραμόρφωση; Το σύστημα που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του, η “Μερκατορική προβολή” την οποία αναφέραμε και παραπάνω, παραμορφώνει το μέγεθος των χωρών ανάλογα με την θέση τους σε σχέση με τον Ισημερινό.

Όσο πιο πολύ απέχει μία χώρα απ΄ αυτόν, είτε προς τον Βόρειο, είτε προς τον Νότιο Πόλο, τόσο μεγαλώνει το φαινομενικό της μέγεθος, με αποτέλεσμα κάποιες περιοχές όπως η Ανταρκτική και η Γροιλανδία να φαίνονται πολύ μεγαλύτερες απ΄όσο είναι στην πραγματικότητα, αλλά και σε κάποιες άλλες να συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Ένα βίντεο του RealLifeLore:

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών πιο εξελιγμένες τεχνολογίες μπήκαν στην διαδικασία κατασκευής χαρτών. Με τους υπολογιστές, τα GPS και τα λέιζερ τηλέμετρα, είναι τώρα δυνατό να εκτελεστεί χαρτογράφηση άμεσα στο έδαφος. Η κατασκευή ενός χάρτη είναι επίσης δυνατή σε πραγματικό χρόνο.

Το κατατοπιστικό βίντεο του Vox:

Για την ιστορία πάντως, ο χάρτης Μερκάτορ, έχει αρχίσει να καταργείται το τελευταίο διάστημα σε πολλά σχολεία των ΗΠΑ τα οποία περνούν σε ψηφιοποιημένη απεικόνιση κατά την εκπαίδευση των παιδιών. Η Βοστόνη έχει προχωρήσει ήδη σε αντικατάσταση στα σχολεία της.

Για την ακρίβεια, χρησιμοποιείται η πιο ακριβής προβολή του Gall-Peters:

Δηλαδή αυτή: