ΟΙ ‘ΤΥΦΛΟΙ’ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΚΑΙ Η ΤΥΦΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Που βρίσκεται 4 χρόνια και 4 μήνες μετά η υπόθεση που ζημίωσε το ελληνικό δημόσιο. Τι κάνει ο γιατρός των 'τυφλών'
Η υπόθεση των πλαστών επιδομάτων τυφλότητας της Ζακύνθου, θα μπορούσε να είναι η μικρογραφία ενός συμπλέγματος με μερικές από τις σοβαρότερες παθογένειες του ελληνικού κράτους: Την τυφλή γραφειοκρατία, τη διαφθορά, και την τραγικά αργοκίνητη δικαιοσύνη . Κι όπως θα υπέθετε κανείς, αποτελεί άλλο ένα εγχώριο σκάνδαλο που δεν έχει ακόμα διαλευκανθεί.
Από τον Φεβρουάριο του 2011, όταν αποκαλύφθηκε ότι η Ζάκυνθος διακρινόταν για τον παράλογα φουσκωμένο αριθμό δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων τυφλότητας -ελάχιστοι εκ των οποίων, όμως, ήταν στ’αλήθεια τυφλοί ή είχαν σημαντική απώλεια όρασης- ξεκίνησε ένα γαϊτανάκι αποκαλύψεων. Όπως αποδείχτηκε, αυτά τα επιδόματα παραχωρούνταν αφειδώς επί χρόνια, κάνοντας το νησί να μοιάζει με αποικία που έπασχε από μια σπάνια παθογένεια. Τα περισσότερα, δε, από αυτά εκδίδονταν βάσει της γνωμάτευσης ενός και μοναδικού οφθαλμιάτρου, του Νικόλαου Βάρτζελη, τότε Διευθυντή Οφθαλμολογίας του νοσοκομείου Ζακύνθου.
όσα κατήγγειλε ο ίδιος, υπήρχαν περίπου 650 επιδοματούχοι, πολλοί από τους οποίους –απ’όσο γνώριζε εκείνος και οι υπηρεσίες του δήμου- δεν πληρούσαν τα κριτήρια για τα επίδομα. Όταν ο Εισαγγελέας ανέλαβε την υπόθεση, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία, και παρήγγειλε επανάλεγχο της τυφλότητας των επιδοματούχων από άλλους γιατρούς, στην Πάτρα, αποδείχτηκε ότι ο αριθμός ήταν μικρότερος. Τελικά,
σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, κλήθηκαν για έλεγχο 388 άτομα, εκ των οποίων 146 δεν προσήλθαν ποτέ. Σε άλλες 21 περιπτώσεις η εξέταση αναβλήθηκε, ενώ από τους υπόλοιπους 221 που τελικά εξετάστηκαν, διαπιστώθηκε ότι μόνο 39 ήταν τυφλοί (34 εφ’όρου ζωής και 5 για ένα έτος) και 182 δεν ήταν. Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες
που δημοσιεύτηκαν στο Έθνος της Κυριακής, μέχρι τον Αύγουστο του 2012, είχαν συνολικά κληθεί για επαναξέταση 616 άτομα, είχαν προσέλθει 318 και είχε κριθεί ότι δικαιούνταν το επίδομα οι 100.
Οι πρώτες δίκες σε βάρος επιδοματούχων μόλις ξεκίνησαν
Παρότι οι ακριβείς αριθμοί παραμένουν αδιευκρίνιστοι, γεγονός είναι ότι δεκάδες από αυτούς που κρίθηκε ότι δεν ήταν τυφλοί, διώχθηκαν τελικά, σε βαθμό πλημμελήματος, καθώς έπαιρναν το επίδομα χωρίς τις νόμιμες προϋποθέσεις. Οι υποθέσεις τους ξεκίνησαν να εκδικάζονται τον περασμένο Ιανουάριο και αρκετές είναι προγραμματισμένες για το επόμενο διάστημα. Κάποιοι πρώην επιδοματούχοι χάνουν και βρίσκονται αντιμέτωποι ακόμη και με ποινές 5 ετών, ενώ άλλοι κερδίζουν τα δικαστήρια, όπως αναφέρει ο τοπικός τύπος και επιβεβαιώνει ο πρώην δήμαρχος.
Η υπόθεση παραμένει εδώ και δέκα μήνες κολλημένη στη φάση της κύριας ανάκρισης, στη διάρκεια της οποίας οι κατηγορούμενοι καλούνται να αποδείξουν πως δεν ευσταθεί το κατηγορητήριο εναντίον τους, διαφορετικά θα παραπεμφθούν σε δίκη, με βάση τις προαναφερθείσες ή ενδεχομένως με άλλες κατηγορίες που θα προκύψουν κατά την ανάκριση.
Ο οφθαλμίατρος συνταξιούχος, ο νομάρχης παραλίγο βουλευτής
Στο μεταξύ, όμως, η υπόθεση δεν φαίνεται να έχει δραματικές συνέπειες για τους ίδιους. Ο μεν Ν.Βάρτζελης, μετατέθηκε στο νοσοκομείο του Πύργου λίγο αφότου ξέσπασε το σκάνδαλο, και περίπου δυο χρόνια αργότερα, στις αρχές του 2013 συνταξιοδοτήθηκε. Πειθαρχικά μέτρα δεν έχουν ληφθεί σε βάρος του, καθώς η υπόθεση εκκρεμεί στη δικαιοσύνη. Όταν υπάρξει δικαστική απόφαση, ο Ιατρικός Σύλλογος Ζακύνθου θα κινηθεί σύμφωνα με όσα ορίζει ο νόμος, μας διευκρίνισε ο πρόεδρός του, Παύλος Καψαμπέλης. «Στο μεταξύ, όμως, δεν έχουμε λάβει κανένα πόρισμα από κανέναν που να λέει τι έχει συμβεί, παρόλο που το ζητήσαμε. Γνωρίζουμε όσα γνωρίζετε κι εσείς», υποστηρίζει ο ίδιος.
πλούσια πολιτική και συνδικαλιστική δράση ως γιατρός κι αυτός (πολιτευόμενος με την Πολιτική Άνοιξη το 1993, ως μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ το διάστημα 1999-2010, στέλεχος του Ιατρικού Συλλόγου Ζακύνθου κ.α.), αντέκρουσε την εμπλοκή του ονόματός του στην υπόθεση
ως μια προσπάθεια των πολιτικών του αντιπάλων να τον θέσουν εκτός μάχης. Σε πολιτική αντιπαράθεση του τότε δημάρχου Στ.Μποζίκη με τον Δ.Γάσπαρο είχε αποδώσει γενικά τις αποκαλύψεις για τα επιδόματα τυφλότητας και ο Ν.Βάρτζελης,
σε τηλεοπτική συνέντευξή του στον Σκάι, ο οποίος είχε επιμείνει ότι όλα τα επιδόματα που είχαν δοθεί με γνωματεύσεις του ήταν προς κανονικούς δικαιούχους.
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία, πάντως, φαίνεται πως έγιναν απόπειρες συγκάλυψης της υπόθεσης αρκετά χρόνια πριν τις καθοριστικές αποκαλύψεις. Όπως έγινε γνωστό εκ των υστέρων, το 2006 το Σώμα Επιθεωρητών Υγείας είχε επισκεφθεί τη Ζάκυνθο μετά από καταγγελία πολίτη περί ύπαρξης κυκλώματος που εξέδιδε πλαστά επιδόματα τυφλότητας, αλλά έφυγε άπραγο από το νησί. Επιπλέον, αναφέρεται πως η Υπηρεσία Πρόνοιας της νομαρχίας Ζακύνθου είχε διαπιστώσει από το 2001 την περίεργη αύξηση των αιτήσεων για τα συγκεκριμένα επιδόματα και παρόλο που ζητούσε διαρκώς επανελέγχους, ο τότε νομάρχης τις υπέγραφε.
Κανείς στη Ζάκυνθο δεν μοιάζει πλέον ιδιαίτερα διατεθειμένος να κάνει δηλώσεις για την υπόθεση που κάποτε μονοπώλησε την τοπική επικαιρότητα και μικροπολιτική αντιπαράθεση, ενώ τροφοδότησε και μια εθνική ρητορική που προετοίμαζε το έδαφος για να δικαιολογηθούν οι μνημονιακές περικοπές στις δαπάνες της κρατικής πρόνοιας που ακολούθησαν.
Αν κάτι έχει αλλάξει έκτοτε, αυτό είναι ο τρόπος που εκδίδονται οι γνωματεύσεις για τους δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας -μεταξύ των οποίων, και τυφλότητας. Από τον Σεπτέμβριο του 2011 (βάσει ενός νόμου που είχε ήδη ψηφιστεί από τον Ιούλιο του 2010) το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έθεσε σε λειτουργία το σύστημα των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), οι οποίες αντικατέστησαν τις τοπικές Υγειονομικές Επιτροπές που μέχρι τότε λειτουργούσαν σε νομαρχίες και αλλού. Δυο χρόνια αργότερα προστέθηκε ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης των γνωματεύσεων αναπηρίας, ώστε να μην μεσολαβούν οι δικαιούχοι και να μην μπορούν να φέρουν πλαστές γνωματεύσεις στις επιτροπές που εξέταζαν τις αιτήσεις τους.
Βέβαια, ακόμη κι έτσι, δεν θα εκπλαγεί κανείς αν μάθει ότι το επόμενο στάδιο ήταν ο εντοπισμός κυκλωμάτων που διακινούσαν πλαστές γνωματεύσεις αναπηρίας μέσω ΚΕ.Π.Α. πια, όπως συνέβη τον περασμένο Δεκέμβριο, με εμπλεκόμενο υπάλληλο του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
