Διαλειμματική δίαιτα: Γιατί δεν την προτείνουν οι γιατροί

Όταν οι επιστήμονες συνέκριναν τη διαλειμματική δίαιτα με την κατανάλωση λιγότερων θερμίδων κατά τη διάρκεια της ημέρας, διαπίστωσαν ότι η διαλειμματική δίαιτα δεν ήταν πιο αποτελεσματική στο να βοηθήσει τους ανθρώπους να χάσουν κιλά.

Η συμβατική δίαιτα εστιάζει στο τι τρώτε, αλλά η διαλειμματική δίαιτα εστιάζει στον χρόνο που το τρώτε και πιο συγκεκριμένα μέσα σε ένα χρονικό παράθυρο οκτώ ωρών την ημέρα.

Επειδή η διαλειμματική δίαιτα δεν απαιτεί συνήθως την παρακολούθηση των θερμίδων ή αλλαγές στη διατροφή, μπορεί να αισθάνεστε ότι είναι πιο εύκολο να την ακολουθήσετε.

Το ενδιαφέρον για την πρακτική αυτή απογειώθηκε την τελευταία δεκαετία, αφότου πειράματα σε ζώα έδειξαν ότι το φαγητό που περιορίζεται σε συγκεκριμένες ώρες, έχει βαθιά επίδραση στη μεταβολική υγεία και στο μικροβίωμα.

Εντούτοις, στους ανθρώπους τα οφέλη της απώλειας βάρους που συνδέονται με τη διαλειμματική δίαιτα μπορεί να οφείλονται στο γεγονός ότι προσλαμβάνουν γενικά λιγότερη τροφή, έως και 550 θερμίδες λιγότερες την ημέρα, γράφει στης Washington Post η Trisha Pasricha, δημοσιογράφος και καθηγήτρια Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Τόσο η διαλειμματική δίαιτα όσο και οι προσεγγίσεις συνολικού περιορισμού των θερμίδων, μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους για μερικούς μήνες, αλλά είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθούν.

Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι ένα μέρος του βάρους αυτού επανέρχεται μετά από ένα χρόνο, ανεξάρτητα από την προσέγγιση.

«Λαμβάνοντας υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες, η διαλειμματική δίαιτα δεν αποτελεί τη δική μου σύσταση για υγιεινή διατροφή. Αντ’ αυτού, προτείνω τη μεσογειακή διατροφή, η οποία έχει μελετηθεί καλύτερα για τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς σας και τη μείωση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2», αναφέρει η δρ. Pasricha .

Κι αυτό διότι με τη μεσογειακή διατροφή, λόγω των υψηλότερων φυτικών ινών και της πιο υγιεινής πρόσληψης λίπους της δίαιτας, μπορεί να χάσετε λίγο βάρος, ακόμη και αν δεν σκέφτεστε να μειώσετε τις θερμίδες.

Πώς λειτουργεί η διαλειμματική δίαιτα

Η διαλειμματική δίαιτα μπορεί να πάρει πολλές μορφές, η καθεμία με δυνητικά διαφορετικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Υπάρχουν δύο κοινές παραλλαγές:

Η προσέγγιση 5:2

Σε αυτή τη μέθοδο, οι άνθρωποι κάθε εβδομάδα περιορίζουν αυστηρά τις θερμίδες κατά τουλάχιστον 75% συνήθως για δύο μη διαδοχικές ημέρες και στη συνέχεια τρώνε χωρίς περιορισμούς για πέντε ημέρες.

Μια εντυπωσιακή μελέτη του 2024 που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open εξέτασε τη διαλειμματική δίαιτα 5:2 για υπέρβαρους ή παχύσαρκους ενήλικες που μόλις είχαν διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 2.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η διαλειμματική δίαιτα οδήγησε σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους (κατά μέσο όρο 21 κιλά μετά από 16 εβδομάδες) σε σύγκριση με τη συνήθη διατροφή και τη λήψη συνταγογραφούμενων φαρμάκων για τον διαβήτη.

Οδήγησε επίσης σε μεγαλύτερη βελτίωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), ενός μακροπρόθεσμου δείκτη των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι σε αυτή τη μελέτη, η ομάδα της διαλειμματικής δίαιτας κατανάλωνε ένα προσυσκευασμένο υποκατάστατο γεύματος χαμηλής ενέργειας την ημέρα, το οποίο δεν κατανάλωνε η ομάδα ελέγχου που λάμβανε φάρμακα για τον διαβήτη.

Αυτό σημαίνει ότι η ομάδα ελέγχου πιθανότατα κατανάλωνε περισσότερες θερμίδες.

Διατροφή με χρονικό περιορισμό

Αυτή η προσέγγιση περιλαμβάνει αποχή από το φαγητό για ένα μέρος της ημέρας -π.χ. 16 ώρες ενός 24ωρου κύκλου- και στη συνέχεια σίτιση μόνο μέσα στο εναπομείναν παράθυρο.

Μια μεγάλη μελέτη του περασμένου έτους διαπίστωσε ότι η διατροφή με περιορισμένο χρόνο ήταν εξίσου αποτελεσματική με τις δίαιτες με περιορισμένες θερμίδες για την απώλεια βάρους (περίπου 10-12 κιλά και στις δύο ομάδες μετά από 12 μήνες).

Η μελέτη αυτή ήταν αξιοσημείωτη επειδή συμπεριέλαβε συμμετέχοντες από ποικιλόμορφο πληθυσμό.

Οι κίνδυνοι για την υγεία από τη διαλειμματική δίαιτα

Υπάρχουν όμως και πιθανοί κίνδυνοι: Μια ευρέως δημοσιευμένη περίληψη του 2024 που παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας έδειξε ότι ένα οκτάωρο με περιορισμένο ως προς το χρόνο διατροφικό πρότυπο, συνδεόταν με 91% υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου σε μια διάμεση περίοδο οκτώ ετών.

Οι περισσότεροι επιστήμονες θα συμφωνούσαν ότι η μελέτη αυτή εγείρει ερωτήματα αλλά δεν είναι πειστική. Μέχρι σήμερα, δεν έχει δημοσιευτεί πλήρης μελέτη σε επιστημονικό περιοδικό με κριτές.

Τούτου λεχθέντος, η δια βίου συνήθεια της παράλειψης του πρωινού, η οποία συχνά συμβαίνει με την περιορισμένη χρονικά διατροφή, έχει συνδεθεί σε πολλές μελέτες με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Οι μελέτες αυτές δεν μπορούν να αποκλείσουν πλήρως το ενδεχόμενο οι άνθρωποι που παραλείπουν το πρωινό να επιδίδονται σε άλλες λιγότερο υγιεινές δραστηριότητες.

Έτσι, η συμβουλή των ειδικών προς όσους κάνουν διαλειμματική δίαιτα – και όλους τους άλλους – θα ήταν να τρώνε ένα υγιεινό πρωινό κάθε μέρα και να αποφεύγουν τα γεύματα αργά το βράδυ.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το σνακ και το φαγητό αργά το βράδυ επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο καίμε θερμίδες και αποθηκεύουμε λίπος, θέτοντάς μας σε μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας.

Επίσης, αρκετοί από αυτούς που κάνουν διαλειμματική δίαιτα εμφανίσουν πονοκεφάλους ή κόπωση, τουλάχιστον στην αρχή.