Δωρεάν θέατρο με… συνταγή γιατρού και κάλυψη ΕΟΠΥΥ

Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Πολιτιστικής Συνταγογράφησης, με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας και ευεξίας των πολιτών, καθιερώνεται με διάταξη τροπολογίας που ψηφίστηκε την Τρίτη από τη Βουλή.

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, με το οποίο επαγγελματίες ψυχικής υγείας θα συνταγογραφούν σε λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας την ένταξη και συμμετοχή σε δράσεις τέχνης, οι οποίες διεξάγονται σε φορείς πολιτισμού.

Στην αιτιολογική έκθεση γίνεται αναφορά σε έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σύμφωνα με την οποία οι δραστηριότητες της τέχνης λειτουργούν θεραπευτικά στη σωματική και ψυχική υγεία.

«Η πολιτιστική συνταγογράφηση είναι ένα πρόγραμμα το οποίο θεωρείται καινοτόμο και πρωτοπόρο, για τα ελληνικά δεδομένα. Σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική είναι κάτι το οποίο θεσμοθετημένο και γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και εξήγησε ότι η διάταξη στην πραγματικότητα δίνει εξουσιοδότηση στους υπουργούς Πολιτισμού και Υγείας για να ρυθμίσουν τα θέματα της διαδικασίας ένταξης στο ηλεκτρονικό σύστημα συνταγογράφησης.

Αυτό σημαίνει ότι σύντομα άτομα με νοσήματα της ψυχικής σφαίρας θα μπορούν με συνταγή γιατρού να παρακολουθούν και να συμμετέχουν δωρεάν σε πολιτιστικά δρόμενα.

«Σήμερα κάνουμε με την υπουργό Πολιτισμού μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση: την πολιτιστική συνταγογράφηση. Για πρώτη φορά στην Ιστορία του ελληνικού κράτους και του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), αναγνωρίζουμε τον θεραπευτικό ρόλο που έχουν η τέχνη και ο πολιτισμός πάνω σε παθήσεις, κυρίως, ψυχικές και ότι μπορεί να συνταγογραφούνται πολιτιστικές δράσεις και να αποζημιώνονται μέσω του ΕΟΠΥΥ, όπως ακριβώς αποζημιώνονται τα φάρμακα ή όπως αποζημιώνονται οι διάφορες ιατροτεχνολογικές συσκευές, διότι αναγνωρίζουμε ότι αυτού του τύπου οι δράσεις τελικά ωφελούν την ψυχική υγεία των ανθρώπων», δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης.

Αυτό αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες και μείζονες μεταρρυθμίσεις του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ίσως και από την ίδρυσή του, είπε ο κ. Γεωργιάδης και επισήμανε ότι «το θέατρο, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα δώρα του ελληνικού πολιτισμού στην ανθρωπότητα, είχε μια τεράστια, αποδεδειγμένη σήμερα, ψυχοθεραπευτική δράση στις αρχαίες κοινωνίες, κάτι που είχε αναγνωρίσει ο ίδιος ο Αριστοτέλης στο έργο του «Περί ποιητικής» με τον περίφημο ορισμό για την ψυχική κάθαρση, που η τραγωδία και η παρακολούθησή της προκαλούσαν στους θεατές και μέσω αυτής, της αλλαγής όλης της δικής τους ψυχής. Δεν ήταν μια απλή διασκέδαση, δεν ήταν μια απλή ψυχαγωγία. Ήταν ένας τύπος ομαδικής ψυχοθεραπείας».

Το πρόγραμμα έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και χρηματοδοτείται εξ’ ολοκλήρου από πόρους αυτού.

Τι είναι η θεραπεία μέσω της τέχνης

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τέχνες όπως το τραγούδι, η ζωγραφική και ο χορός για θεραπευτικούς σκοπούς.

Οι σύγχρονες δομές υγειονομικής περίθαλψης συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την τέχνη για να βοηθήσουν στη θεραπεία συγκεκριμένων παθήσεων, να συμβάλουν στη συνολική ευημερία και ακόμη και να βοηθήσουν στην πρόληψη ασθενειών.

Όπως αναφέρει η Mayo Clinic, στην πραγματικότητα, η καλλιτεχνική έκφραση και εκτίμηση δεν είναι μόνο ευχάριστες, αλλά έχουν επίσης τη δυνατότητα να ωφελήσουν την ευημερία σας.

Οι δύο προσεγγίσεις τέχνης που χρησιμοποιούνται συνήθως σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης περιλαμβάνουν:

«Τέχνες στην υγεία», η οποία μπορεί να περιλαμβάνει καλλιτέχνες οι οποίοι βοηθούν μέσα σε κέντρα ψυχικής υγείας τους ασθενείς να έχουν θετικές δημιουργικές εμπειρίες. Επίσης, νοσοκομεία, κέντρα ψυχικής υγείας κ.λπ. τα οποία εφαρμόζουν μεθόδους θεραπείας με μουσικές, θεατρικές, ακόμα και θεραπευτικούς κήπους.

«Δημιουργικές καλλιτεχνικές θεραπείες», οι οποίες περιλαμβάνουν έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας εξειδικευμένο στη θεραπεία μέσω της τέχνης. Η θεραπεία μπορεί να παρέχεται μέσω εικαστικών τεχνών, χορού, μουσικής, ποίησης ή δράματος.

Συχνές δραστηριότητες δημιουργικής καλλιτεχνικής θεραπείας

Η μουσική, ο χορός, η γραφή, η αφήγηση ιστοριών, η κατασκευή κολάζ και η ζωγραφική μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θεραπεία ως δημιουργικές τέχνες.

Οι θεραπευτές δημιουργικών τεχνών αξιοποιούν την εκπαίδευσή τους, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των ασθενών για την επίτευξη των κλινικών στόχων.

Η επιτυχία της καλλιτεχνικής θεραπείας δεν μετριέται από την ποιότητα της τέχνης που παράγεται σε μια συνεδρία, αλλά αντίθετα από τη θεραπεία που μπορεί να συμβεί κατά τη διαδικασία της δημιουργίας τέχνης.

Πώς μπορεί η θεραπεία με δημιουργικές τέχνες να βοηθήσει σε διάφορες παθήσεις

Η θεραπεία δημιουργικών τεχνών χρησιμοποιείται ως ψυχοθεραπεία για μια διάφορες παθήσεις πέρα από την ψυχική υγεία, όπως τον καρκίνο, το εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλα.

Η ιδέα πίσω από τη θεραπεία δημιουργικών τεχνών είναι ότι η καλλιτεχνική έκφραση μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αισθάνονται καλύτερα και να έχουν κίνητρα για να αναρρώσουν και να αντιμετωπίσουν κλινικές ανάγκες, όπως η μείωση του άγχους και της αρτηριακής πίεσης.

Το Αμερικανικό Κογκρέσο Ιατρικής της Αποκατάστασης αναφέρει ότι η δημιουργία ή ακόμη και η απλή θέαση της τέχνης, μπορεί να επηρεάσει θετικά τον εγκέφαλο.

Είτε πρόκειται για μέρος μιας άσκησης δημιουργικής καλλιτεχνικής θεραπείας, είτε για κάτι που βιώνετε στην καθημερινή σας ζωή, η τέχνη μπορεί να βοηθήσει:

• Να αυξήσει τα επίπεδα σεροτονίνης.
• Να αυξήσει τη ροή του αίματος στο τμήμα του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ευχαρίστηση.
• Να προωθήσει νέους τρόπους σκέψης.
• Να φανταστείτε ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον.

Πώς χρησιμοποιείται η θεραπεία δημιουργικών τεχνών για την ψυχική υγεία;

Στη δεκαετία του 1940, ειδικοί παρατήρησαν ότι τα άτομα με ψυχικές ασθένειες εκφράζονταν πολλές φορές καλύτερα και ευκολότερα μέσω της τέχνης.

Αυτή η παρατήρηση ενέπνευσε τη χρήση της δημιουργικής καλλιτεχνικής θεραπείας ως θεραπευτικής τεχνικής για καταστάσεις όπως το άγχος, η κατάθλιψη, οι διαταραχές της διάθεσης, η σχιζοφρένεια και η άνοια.

Έτσι, η θεραπεία με δημιουργικές τέχνες χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση καταστάσεων ψυχικής υγείας, επειδή μπορεί να βελτιώσει την εστίαση, να βοηθήσει στην επεξεργασία των συναισθημάτων, να βελτιώσει την επικοινωνία και να αυξήσει την αυτοεκτίμηση.

Τα οφέλη της θεραπείας δημιουργικών τεχνών

Ως θεραπεία, η έρευνα δείχνει ότι η τέχνη με την καθοδήγηση ενός επαγγελματία θεραπευτή δημιουργικών τεχνών, έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει θετικά στοιχεία της σωματικής και ψυχικής σας υγείας, όπως

• Συνολική ευεξία
• Ποιότητα ζωής
• Διαπροσωπικές σχέσεις
• Ελευθερία έκφρασης, όταν η συζήτηση για τις σκέψεις και τα συναισθήματα είναι δύσκολη και
• Συναισθηματική ανθεκτικότητα.

Ποια είναι τα οφέλη της θεραπείας με δημιουργικές τέχνες στα παιδιά

Αν και η θεραπεία δημιουργικών τεχνών χρησιμοποιείται με άτομα όλων των ηλικιών, μπορεί να έχει κάποια μοναδικά οφέλη για τα παιδιά.

Η Αμερικανική Ένωση Καλλιτεχνικής Θεραπείας αναφέρει ότι η καλλιτεχνική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εκφραστούν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους χωρίς τη χρήση λέξεων, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο όταν εργάζονται με μικρότερα ή παιδιά που δεν μπορούν να μιλήσουν.

Συγκεκριμένα, μπορεί να βοηθήσει στην επικοινωνία σε παιδιά με αυτισμό, να καταπραΰνει τα παιδιά με καρκίνο και να βοηθήσει στη βελτίωση της συγκέντρωσης σε παιδιά με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής.