Εισπνοή αζώτου: Πόσο επώδυνη είναι η νέα μέθοδος εκτέλεσης των ΗΠΑ

Ο Kenneth Smith, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε θάνατο για τη συμμετοχή του σε δολοφονία (επί πληρωμή) το 1988 και είχε ήδη επιβιώσει από μια αποτυχημένη προσπάθεια εκτέλεσης με θανατηφόρο ένεση, βρέθηκε στο επίκεντρο της παγκόσμιας συζήτησης σχετικά με το αν η μέθοδος εκτέλεσής του με εισπνοή αζώτου είναι ηθική.

«Η εκτέλεση είναι ένα πολύ συγκεκριμένο είδος τιμωρίας και καμία τιμωρία, σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, δεν μπορεί να εκτελεστεί με σκληρό τρόπο», δήλωσε στο CNN ο δρ Joel Zivot, αναπληρωτής καθηγητής αναισθησιολογίας και χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο Έμορι.

«Και έτσι το μόνο πραγματικό ερώτημα είναι: Είναι η εκτέλεση με αέριο άζωτο σκληρή»;

Γιατί αέριο άζωτο

Οι αξιωματούχοι άρχισαν να χρησιμοποιούν τη θανατηφόρο ένεση για να σκοτώσουν θανατοποινίτες πριν από περίπου 40 χρόνια και έκτοτε έχει γίνει η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος εκτέλεσης στις 27 πολιτείες όπου η θανατική ποινή είναι νόμιμη.

Γύρω στο 2009, τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διενέργεια θανατηφόρων ενέσεων έγιναν πιο δύσκολα προσβάσιμα και οι πολιτείες άρχισαν να στρέφονται σε εναλλακτικά φάρμακα, μια στροφή που συνδέεται με την αύξηση των επιπλοκών της διαδικασίας.

Αυτό συνέβη όταν η Αλαμπάμα προσπάθησε για πρώτη φορά να εκτελέσει τον Kenneth Smith τον Νοέμβριο του 2022 και οι υπάλληλοι δεν μπόρεσαν να τοποθετήσουν ενδοφλέβια γραμμή πριν λήξει το ένταλμα εκτέλεσης.

Μόνο τρεις πολιτείες -η Αλαμπάμα, η Οκλαχόμα και το Μισισίπι- έχουν εγκρίνει τη χρήση αερίου αζώτου για τη θανατική ποινή και οι ειδικοί λένε ότι δεν υπάρχει πραγματικό σχέδιο για τη μέθοδο εκτέλεσης.

Η Αλαμπάμα έχει δημοσιεύσει ένα πρωτόκολλο για τη διαδικασία, αν και περιέχει διορθώσεις που η πολιτεία λέει ότι αποσκοπούν στη διατήρηση της ασφάλειας.

Πώς λειτουργεί η εισπνοή αζώτου

Οι αξιωματούχοι της Αλαμπάμα σχεδίαζαν να χρησιμοποιήσουν μια μάσκα για να χορηγήσουν το άζωτο στον Smith.

Ο Smith πιθανότατα θα ήταν δεμένος όταν συνέβαινε αυτό, δήλωσε ο Joel Zivot πριν από την εκτέλεση.

Η διαδικασία εισπνοής του αζώτου θα ολοκληρωνόταν όταν ο Smith εισέπνεε υψηλή συγκέντρωση του αερίου, κάτι που θα αντικαθιστούσε το οξυγόνο στον οργανισμό του και θα προκαλούσε θάνατο.

Στην πρώτη φάση η έλλειψη οξυγόνου από την αύξηση του αζώτου στον οργανισμό του θα προκαλούσε υποξία, κρίσιμη παθολογική κατάσταση, κατά την οποία, ολόκληρος ο οργανισμός (γενικευμένη υποξία) στερείται επαρκούς οξυγόνωσης.

Ακολούθως, «η διαδικασία ουσιαστικά καταστρέφει το αναπνευστικό σύστημα», δήλωσε ο δρ. Jonathan Groner, καθηγητής χειρουργικής στο Κολέγιο Ιατρικής του Κρατικού Πανεπιστημίου του Οχάιο.

Ορισμένοι αξιωματούχοι λένε ότι ένα άτομο πιθανότατα θα χάσει τις αισθήσεις του λίγο μετά την έναρξη της διαδικασίας, καθιστώντας την πιο ανθρώπινη από άλλες μεθόδους εκτέλεσης.

Ωστόσο, οι γιατροί δήλωσαν ότι δεν μπορούν να προσδιορίσουν επακριβώς αν ή πότε ένα άτομο θα χάσει τις αισθήσεις του όταν εκτίθεται σε υψηλές συγκεντρώσεις αερίου αζώτου.

Το βράδυ της Πέμπτης, η διαδικασία εκτέλεσης ξεκίνησε στις 7:53 μ.μ. και ένας γιατρός κήρυξε τον Smith νεκρό στις 8:25 μ.μ., σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Επίτροπος του Τμήματος Σωφρονιστικών Ιδρυμάτων της Αλαμπάμα.

Ο Smith έτρεμε και σπαρταρούσε

Το άζωτο έρεε για περίπου 15 λεπτά στον οργανισμό του κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος και «δεν συνέβη τίποτα… ασυνήθιστο σε σύγκριση με αυτό που περιμέναμε», δήλωσαν παρευρισκόμενοι.

Σύμφωνα με μάρτυρες από τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης, ο Smith «είχε τις αισθήσεις του για αρκετά λεπτά κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης».

«Για περίπου δύο λεπτά μετά από αυτό, ο Smith έτρεμε και σπαρταρούσε πάνω σε ένα φορείο», ανέφεραν οι μάρτυρες των μέσων ενημέρωσης σε κοινή αναφορά τους. «Μετά από αυτό ακολούθησαν αρκετά λεπτά βαθιών αναπνοών πάνω στο φορείο», όπως γράφει το CNN.

«Ακολούθως, η αναπνοή του επιβραδύνθηκε έως ότου δεν ήταν πλέον αντιληπτή από τους μάρτυρες των μέσων ενημέρωσης», ανέφεραν οι δημοσιογράφοι στην κοινή τους έκθεση.

Ερωτηθείς αν το τρέμουλο και το σφίξιμο ήταν απόδειξη ότι ο Smith υπέφερε, οι μάρτυρες είπαν «ότι φάνηκε ότι ο Smith κρατούσε την αναπνοή του όσο μπορούσε».

«Και στη συνέχεια, υπάρχουν επίσης πληροφορίες ότι πάλεψε ενάντια στα δεσμά του για λίγο αλλά υπάρχει κάποια ακούσια κίνηση και κάποια αγωνιώδης αναπνοή, οπότε όλα αυτά ήταν αναμενόμενα και είναι στις παρενέργειες που έχουμε δει ή ερευνήσει σχετικά με την εισπνοή του αζώτου“, δήλωσε ο επίτροπος του Τμήματος Σωφρονιστικών Ιδρυμάτων της Αλαμπάμα John Hamm.

Η αγωνιώδης αναπνοή περιγράφεται συνήθως ως ένα είδος λαχάνιασμα που παρατηρείται σε ανθρώπους που πεθαίνουν.

Είναι η διαδικασία εκτέλεσης με εισπνοή αζώτου επώδυνη;

Eμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η εκτέλεση του Σμιθ θα μπορούσε να συνιστά βασανιστήριο, αναφέροντας σε δελτίο Τύπου ότι «ανησυχούμε ότι η εισπνοή αζώτου θα έχει ως αποτέλεσμα έναν επώδυνο και ταπεινωτικό θάνατο».

Ενώ οι γιατροί δεν μπορούσαν να πουν με βεβαιότητα, πριν από την εκτέλεση, τι θα συνέβαινε στον Smith, οι πιθανότητες άφησαν πολλούς ανήσυχους.

Εάν μια μάσκα δεν είναι αρκετά καλά στερεωμένη, το οξυγόνο θα μπορούσε να διαρρεύσει, παρατείνοντας τον θάνατο και τον βασανισμό του, λένε οι ειδικοί.

Οι γιατροί λένε, επίσης, ότι η έλλειψη οξυγόνου θα μπορούσε να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις, οι οποίες έχουν παρατηρηθεί σε ασθενείς με υποξία.

Υπάρχει επίσης η πιθανότητα ένα άτομο που εκτελείται με αυτή τη μέθοδο να κάνει εμετό μέσα στη μάσκα, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει πνιγμό ή ασφυξία αν εισπνευστεί στους πνεύμονες.

Για το λόγο αυτό, το Τμήμα Σωφρονιστικών Ιδρυμάτων είχε αλλάξει το πρόγραμμα των τελευταίων γευμάτων του Smith.

Ακόμη και αν ένα άτομο κάνει ειδική διατροφή ή νηστεία, μπορεί να κάνει εμετό με νερό ή στομαχικά υγρά, λένε οι ειδικοί. Και αν εισροφηθεί οξύ του στομάχου, θα μπορούσε να κάψει τους πνεύμονες.