Φάρμακα κορονοϊού: Τα πολλά υποσχόμενα χάπια και οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν

Μια αποτελεσματική και ευρέως διαθέσιμη θεραπεία για τον κορονοϊό θα ήταν μια σημαντική ανακάλυψη για τη διαχείριση της πανδημίας. Όμως δύο αντιιικά φάρμακα που εγκρίθηκαν πρόσφατα στις ΗΠΑ συνοδεύονται από ορισμένες σημαντικές προειδοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής προσφοράς και της χρήσης μόνο σε εκείνους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για σοβαρή ασθένεια και θάνατο.

Το Paxlovid από την Pfizer και το molnupiravir από τη Merck και τη Ridgeback Biotherapeutics εγκρίθηκαν από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) την περασμένη εβδομάδα. Τα χάπια αυτά θα μπορούσαν να αλλάξουν το παιχνίδι για τους πιο ευάλωτους, επειδή μπορούν να ληφθούν στο σπίτι δύο φορές την ημέρα για πέντε ημέρες για να αποφευχθεί η νοσηλεία και ο θάνατος.

Παράλληλα, για όσους θεωρούνται υψηλού κινδύνου σοβαρής ασθένειας, το Paxlovid βρέθηκε να είναι 89% αποτελεσματικό όταν λαμβάνεται εντός των πρώτων τριών ημερών από τα συμπτώματα και 88% αποτελεσματικό τις πρώτες πέντε ημέρες.

Ο Andrew Pekosz, καθηγητής μικροβιολογίας και ανοσολογίας στο Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, περιέγραψε τα χάπια ως «πολλά υποσχόμενα» σύμφωνα με τον Guardian.

«Είναι σημαντικός ο ρόλος τους για τον περιορισμό της σοβαρής νόσησης», είπε ο Pekosz ωστόσο συνέχισε λέγοντας πως «θα είναι μια πρόκληση να τα χρησιμοποιήσουμε αποτελεσματικά».

Αυτές οι προκλήσεις περιλαμβάνουν το γεγονός ότι οι προμήθειες της θεραπείας της Pfizer είναι πολύ περιορισμένες, ενώ η θεραπεία Merck είναι λιγότερο αποτελεσματική από ό,τι αναμενόταν. Επίσης, τα χάπια δεν είναι για όλους.

Και οι δύο θεραπείες θα χορηγούνται μόνο σε άτομα που έχουν υψηλό κίνδυνο να νοσηλευτούν ή να πεθάνουν από Covid-19, που ήταν και οι πληθυσμοί στους οποίους τα φάρμακα μελετήθηκαν στις κλινικές δοκιμές. Η θεραπεία της Merck δεν θα χορηγείται σε παιδιά ή έγκυες, ενώ το χάπι της Pfizer δεν συνιστάται σε άτομα με προβλήματα στο συκώτι ή τα νεφρά και μπορεί να επιδρούν σε σχέση με άλλα φάρμακα κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Δεν έχουν όλοι πρόσβαση στα φάρμακα

Ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα που προκύπτει, είναι αυτό της πρόσβασης στα φάρμακα αυτά. Τα χάπια πρέπει να ληφθούν το συντομότερο δυνατό μετά τη διάγνωση με θετικό τεστ – και σε πολλές περιπτώσεις χωρών που έχουν έξαρση κρουσμάτων δεν έχουν πρόσβαση στα τεστ, ενώ και τα αποτελέσματα αργούν για μέρες. Οι θεραπείες είναι επίσης διαθέσιμες μόνο με συνταγή γιατρού ή υγειονομικού προσωπικού, περιορίζοντας περαιτέρω τους ανθρώπους που μπορούν να τα πάρουν.

Μόνο 65.000 παρτίδες της πιο αποτελεσματικής θεραπείας της Pfizer θα είναι διαθέσιμα αυτόν τον μήνα στις ΗΠΑ, με άλλες 200.000 από αυτές να φτάνουν τον Ιανουάριο, εν μέσω μιας αναμενόμενης αύξησης της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων περιπτώσεων καθώς η μετάλλαξη Όμικρον εξαπλώνεται ραγδαία. Η Ουάσιγκτον, για παράδειγμα, θα λάβει φάρμακα για μόλις 120 άτομα, παρόλο που έχει το υψηλότερο ποσοστό νέων κρουσμάτων στη χώρα.

«Θα είναι πολύ, πολύ περιορισμένο όσον αφορά τη δυνατότητα εύρεσης του», είπε ο Pekosz στον Guardian.

Οι ελλείψεις είναι πιθανό να συνεχιστούν βραχυπρόθεσμα. Η δημιουργία των αντιικών φαρμάκων είναι πολύπλοκη και θα χρειαστούν έξι έως οκτώ μήνες για να αυξηθεί η παραγωγή τους, με την Pfizer να αναμένει να φέρει 120 εκατομμύρια κύκλους θεραπείας το 2022.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προπαρήγγειλε 10 εκατομμύρια παρτίδες από την Pfizer και 3 εκατομμύρια από τη Merck. Όπως τα εμβόλια και τα μονοκλωνικά αντισώματα, τα αντιιικά που αγοράζονται από την κυβέρνηση θα δίνονται δωρεάν.

Επιδράσεις με άλλα φάρμακα

Πέρα από την προσφορά, μια άλλη πρόκληση του Paxlovid θα είναι οι αλληλεπιδράσεις του φαρμάκου με άλλα φάρμακα. Δεν επηρεάζονται όλα τα φάρμακα από αυτό, αλλά ορισμένα – όπως αυτά για την καρδιά και αραιωτικά του αίματος, καθώς και φυτικά συμπληρώματα όπως το βαλσαμόχορτο – θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τη θεραπεία. Όσοι λαμβάνουν το φάρμακο της Pfizer θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από τους γιατρούς τους για τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων αυτών.

Η θεραπεία Merck θα είναι πιο ευρέως διαθέσιμη στην αρχή, αλλά με τα μέχρι τώρα στοιχεία, μειώνει τη νοσηλεία κατά μόλις 30% στους ασθενείς υψηλού κινδύνου.

«Αυτό δεν ήταν σίγουρα ένα μαγικό χάπι», είπε ο Peter Anderson, καθηγητής φαρμακευτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στον Guardian.

Οι περιορισμοί για το χάπι της Merck

Η θεραπεία της Merck είναι μόνο για ενήλικες, επειδή θα μπορούσε να επηρεάσει την ανάπτυξη των οστών και των χόνδρων στα παιδιά. Επίσης, δε συνιστάται για έγκυες, επειδή μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι μπορεί να υπάρχουν κάποιες επιπτώσεις στο έμβρυο. Οι άνδρες που θέλουν να κάνουν οικογένεια θα πρέπει να περιμένουν 90 ημέρες μετά τη θεραπεία, είπε ακόμη ο Anderson.

«Αυτό το φάρμακο λειτουργεί εισάγοντας μεταλλάξεις και σφάλματα σε αυτόν τον αναδιπλασιασμό του γενετικού υλικού και η ανησυχία είναι ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβεί το ίδιο για την αναπαραγωγή του γενετικού υλικού σε γαμέτες, σπέρμα και νέα έμβρυα», είπε ο Anderson.

Το Molnupiravir θα χρησιμοποιηθεί ως ένα πρόσθετο εργαλείο που «θα διατίθεται σε περιπτώσεις όπου άλλες θεραπείες που έχουν εγκριθεί από την FDA για τον Covid είναι απρόσιτες ή δεν είναι κλινικά κατάλληλες», σύμφωνα με τον Cavazzoni.

Είναι πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες θεραπείες για τον Covid.

Την ίδια ημέρα που εγκρίθηκε η θεραπεία με Pfizer, μια μελέτη για το remdesivir που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine διαπίστωσε ότι η τριήμερη χρήση του αντιικού είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στην αποφυγή νοσηλείας και θανάτου, εάν χορηγηθεί νωρίς στην πορεία της νόσου.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ παραγγέλνει επίσης περισσότερη sotrovimab, τα μονοκλωνικά αντισώματα από την GlaxoSmithKline και τη Vir Biotechnology που λειτουργούν ενάντια στην μετάλλαξη Όμικρον. Η τελευταία παραγγελία sotrovimab εστάλη πρόσφατα, αλλά οι ΗΠΑ παραγγέλνουν 1 εκατομμύριο περισσότερες δόσεις, με 300.000 να είναι διαθέσιμες τον Ιανουάριο.

Συμπληρωματικές στα εμβόλια οι θεραπείες, δεν τα υποκαθιστούν

Οι θεραπείες για τον Covid θα πρέπει να χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά με τα εμβόλια και όχι στη θέση τους, τόνισαν οι ειδικοί. Είναι ιδιαίτερα σημαντικά για άτομα που δεν μπορούν να εμβολιαστούν ή που δεν έχουν καλή ανταπόκριση στα εμβόλια, όπως τα άτομα με μειωμένο ανοσοποιητικό και οι ηλικιωμένοι.

Ο Pekosz ανησυχεί ότι οι ασθενείς θα έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα αντιιικά φάρμακα. «Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι στους ανθρώπους ποιες είναι οι προσδοκίες τους. Αυτά τα φάρμακα θα κρατήσουν τους ανθρώπους έξω από το νοσοκομείο. Δεν πρόκειται να σας κάνουν να νιώσετε καλύτερα την επόμενη μέρα καθώς το παίρνετε. Δεν πρόκειται να συντομεύσουν τα συμπτώματά σας», είπε.

«Απλώς θα σας κρατήσει έξω από το νοσοκομείο – κάτι απίστευτα σημαντικό για τις ομάδες υψηλού κινδύνου», συνέχισε, παρέχοντας «ένα ακόμη όπλο για να βοηθήσει στη μείωση της σοβαρότητας της νόσου, των νοσηλειών και των θανάτων που προκύπτουν από τον Covid-19.»

Αυτά τα φάρμακα θα πρέπει να λειτουργούν καλά κατά της Όμικρον και άλλων νέων παραλλαγών, επειδή σε αντίθεση με τα εμβόλια, δεν στοχεύουν το μέρος του ιού που έχει τάση να εξελίσσεται.

Υπήρξαν ορισμένες ανησυχίες ότι το φάρμακο της Merck, το οποίο λειτουργεί αναγκάζοντας τον ιό να μεταλλάσσεται μέχρι να μην είναι πλέον αποτελεσματικό, θα μπορούσε να οδηγήσει στην εμφάνιση νέων παραλλαγών. Αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό είναι απίθανο.

«Είναι πραγματικά σαν το αντιικό φάρμακο να παίρνει ένα σφυρί σε πολλά μέρη του ιού και να σπάει πολλά μέρη του ιικού γονιδιώματος», είπε ο Pekosz.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις