Φαρμακοποιοί: Μόνο το 35% έχει συμπληρώσει κίτρινη κάρτα – Το πρόβλημα με τη συνταγογράφηση

Άγνωστες λέξεις φαίνεται ότι είναι για μεγάλο ποσοστό των φαρμακοποιών στη χώρα μας οι παρενέργειες και οι αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, καθώς όπως προκύπτει από έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), μόνο το 35% έχει συμπληρώσει έστω μία φορά την Κίτρινη Κάρτα του ΕΟΦ.

Πρόκειται για την ειδική κάρτα, η οποία αποτελεί βασικό μέσο για τη συλλογή πληροφοριών, σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων και των εμβολίων.

Στην ίδια έρευνα, φάνηκε ότι το 46% των φαρμακοποιών δεν γνωρίζει ούτε ότι υπάρχει κέντρο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων στην Ελλάδα, ενώ το 48% δεν θυμάται ή είναι σίγουρο ότι δεν έχει εκπαιδευτεί για το συγκεκριμένο θέμα.

Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν πόσο επικίνδυνο είναι να χρησιμοποιούμε το φαρμακείο ως σούπερ μάρκετ, καθώς οι φαρμακοποιοί ούτε νομιμοποιούνται, ούτε φυσικά και έχουν το επιστημονικό υπόβαθρο να χορηγήσουν φάρμακα σε ασθενείς, ακόμη και αν έχουν στα χέρια τους τη διάγνωση της πάθησης από τον γιατρό.

«Ο λόγος για τον οποίο τα φάρμακα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, πλην Ελλάδας, δεν χορηγούνται χωρίς συνταγή, είναι πρώτον για να λαμβάνονται στη σωστή δοσολογία που θα υποδείξει ο γιατρός κατόπιν εκτίμησης της κατάστασης του ασθενούς και δεύτερον, για να λαμβάνονται υπόψη άλλα φάρμακα που παίρνει ο ασθενής (αλληλεπιδράσεις)», εξηγεί στο NEWS 24/7 ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου.

Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι οι δύο ηλικιακές κατηγορίες που κινδυνεύουν από την χορήγηση φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή.

Κι αυτό διότι τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στα φάρμακα λόγω της μικρότερης μάζας του σώματός τους (αυτό επηρεάζει τις δοσολογίες).

Επίσης, δεδομένου ότι δεν έχουν «εκτεθεί» σε πολλές ουσίες, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για εμφάνιση αλλεργιών.

«Ο παιδίατρος είναι εκείνος που θα μας καθοδηγήσει για να δώσουμε οποιοδήποτε φάρμακο στα παιδιά», αναφέρει ο ΕΟΦ.

Στο ίδιο πλαίσιο, οι ηλικιωμένοι συχνά παίρνουν διαφόρων ειδών σκευάσματα για τις διαφορετικές παθήσεις που παρουσιάζονται με την ηλικία, κάτι το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο αλληλεπιδράσεων, ο οποίος ενδέχεται να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία.

Επιπλέον, με την ηλικία αλλάζει ο τρόπος απορρόφησης των φαρμάκων (επομένως αλλάζουν οι ενδεδειγμένες δοσολογίες), ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτούν σοβαρές παθήσεις που είναι πιο συχνές σε μεγάλη ηλικία (διαβήτης, καρδιαγγειακά, μυοσκελετικά προβλήματα κ.ά.).

«Άρα, όχι μόνο για να περιοριστεί το πρόβλημα της χρόνιας έλλειψης αρκετών φαρμάκων στη χώρα μας, αλλά πρωτίστως για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, τα φάρμακα θα πρέπει να συνταγογραφούνται από γιατρούς», συμπληρώνει ο κ. Εξαδάκτυλος.

Επίσης, η ελεύθερη πώληση φαρμάκων, στο μοντέλο του σούπερ μάρκετ, έχει αυξήσει το φαινόμενο της πολυφαρμακίας στη χώρα μας.

«Θα έπρεπε ήδη να υπάρχει πρόβλεψη από το κράτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τη στιγμή που τα αντιβιοτικά άρχισαν να χορηγούνται αποκλειστικά και μόνο με ιατρική συνταγή, μειώθηκε κατά 18% η κατανάλωσή τους», λέει ο πρόεδρος του ΠΙΣ.

Επιπλέον, όταν ένας ασθενής έχει παρενέργειες από τα φάρμακα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πάρει τηλέφωνο τον γιατρό του για να τον ενημερώσει και να τον ρωτήσει τι θα πρέπει να κάνει και ο γιατρός θα συμπληρώσει κάρτα.

Όταν όμως τα έχει αγοράσει μόνος του από το φαρμακείο, ο φαρμακοποιός, θα τον παραπέμψει στον γιατρό του.

Η μελέτη για τους φαρμακοποιούς

Σύμφωνα με τη μελέτη «Γνώση και στάση των φαρμακοποιών στην Ελλάδα σχετικά με τη φαρμακοεπεγρύπνηση και την Κίτρινη Κάρτα», το 46% των φαρμακοποιών δεν γνωρίζει ότι υπάρχει κέντρο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων και μόνο το 35% έχει συμπληρώσει έστω μία φορά την Κίτρινη Κάρτα του ΕΟΦ.

Οι φαρμακοποιοί στην Ελλάδα μπορεί να έχουν κάποιες βασικές γνώσεις σχετικά με την φαρμακοεπαγρύπνηση και την Κίτρινη Κάρτα, αλλά δεν κατέχουν τις πιο ειδικές γνώσεις, οι οποίες χρειάζονται για να αναγνωρίζουν το πότε και πώς πρέπει να συμπληρώνουν την Κίτρινη Κάρτα.

Από τα αποτελέσματα της μελέτης η οποία βασίστηκε σε 281 ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν φαρμακοποιοί από όλη την Ελλάδα, προέκυψε ότι:

• το 46% των φαρμακοποιών δεν γνωρίζει ότι υπάρχει κέντρο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων στην Ελλάδα,
• το 48% δεν θυμάται ή είναι σίγουρο ότι δεν έχει εκπαιδευτεί πάνω στο θέμα αυτό,
• μόνο το 35% έχει συμπληρώσει έστω μία φορά την Κίτρινη Κάρτα. Η πλειονότητα των φαρμακοποιών, άλλωστε, την έχει συμπληρώσει λιγότερες από πέντε φορές,
• μόνο ένας στους τρεις γνώριζε το χρονικό διάστημα που πρέπει να δηλώνεται μία ανεπιθύμητη ενέργεια.

Ωστόσο σχεδόν όλοι οι φαρμακοποιοί αναγνώρισαν ότι η αναφορά των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι πολύ σημαντική για την ασφάλεια των φαρμάκων,

• το 37% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι υπεύθυνος για την αναφορά των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι ο γιατρός, το 42,3% εκτιμά ότι είναι ο φαρμακοποιός, το 4,3% ο νοσηλευτής, το 14,2% η φαρμακευτική εταιρεία και το 13,2% ο ασθενής. Ποσοστό 46,6% θεωρεί υπεύθυνους όλους τους παραπάνω
• εννιά στους δέκα έδειξαν θετική στάση στο να εκπαιδευτούν σχετικά, αναγνωρίζοντας ότι ο φαρμακοποιός πρέπει να συμμετέχει ενεργά στην αναφορά των ανεπιθύμητων ενεργειών και
• όλοι αναγνώρισαν ότι η αναφορά είναι πολύ σημαντική για την ασφάλεια των φαρμάκων.

Η μελέτη εκπονήθηκε από τη φαρμακοποιό, αντιπρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Κοζάνης, Ελισσάβετ Δερβενιωτάκη, στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος «Κλινική και Βιομηχανική Φαρμακολογία – Κλινική Τοξικολογία» του τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Φαρμακολογίας Γιώργου Παπαζήση, και παρουσιάστηκε στο 12ο Επιστημονικό Συνέδριο του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις