Πως η φυσικοθεραπεία βοηθά τους ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), σήμερα 21 Νοεμβρίου, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών (ΠΣΦ) σημειώνει την ανάγκη της συμμετοχής της συγκεκριμένης ειδικότητας στην προσπάθεια βελτίωσης της καθημερινότητας των πασχόντων από τη νόσο.

Η ΧΑΠ είναι μία συχνή χρόνια αναπνευστική νόσος και μία από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2020 η ΧΑΠ θα είναι η 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως. Η ΧΑΠ χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των πνευμόνων λόγω έκθεσης σε βλαπτικά ερεθίσματα (όπως ο καπνός του τσιγάρου), με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ροή του αέρα. Οι ασθενείς έχουν δυσκολία στην αναπνοή, παρουσιάζουν μειωμένη λειτουργικότητα και αντιμετωπίζουν διάφορους περιορισμούς στην καθημερινότητα τους, που προκαλούνται εξαιτίας των συμπτωμάτων της ΧΑΠ αλλά και της δυσλειτουργίας των σκελετικών μυών.

Για την αντιμετώπιση της νόσου χρειάζεται η συνεργασία διεπιστημονικής ομάδας και η ένταξη των φυσικοθεραπευτικών παρεμβάσεων στην καθημερινότητα του ασθενή σημειώνει ο ΠΣΦ. Η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την επανεκπαίδευση της αναπνοής (διαφραγματική αναπνοή, εκπνοή με μισόκλειστα χείλη), τεχνικές βρογχικού καθαρισμού για την απομάκρυνση των εκκρίσεων, συγχρονισμό της κίνησης με την αναπνοή και προγράμματα αυτοδιαχείρισης της νόσου.

Στα προγράμματα αυτοδιαχείρισης οι ασθενείς εκπαιδεύονται στην εφαρμογή αποτελεσματικών τεχνικών για τον έλεγχο των συμπτωμάτων και την πρόληψη των παροξυσμών, στην υιοθέτηση κατάλληλου τρόπου ζωής και στη βελτίωση της καθημερινότητας τους. Στα πλαίσια των προγραμμάτων πνευμονικής αποκατάστασης, η αναπνευστική φυσικοθεραπεία συνδυάζεται με προγράμματα αερόβιας άσκησης και ασκήσεων ενδυνάμωσης άνω και κάτω άκρων. Το πρόγραμμα άσκησης εφαρμόζεται 3 φορές την εβδομάδα, η αερόβια άσκηση είναι διαλειμματική και πρέπει να έχει συγκεκριμένη διάρκεια και ένταση για κάθε ασθενή, όπως και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης.

Η ολοκληρωμένη εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση της ΧΑΠ προσφέρει πολλαπλά οφέλη στους ασθενείς, υποστηρίζει ο ΠΣΦ. Τα οφέλη των προγραμμάτων αποκατάστασης, στα οποία εντάσσεται η αναπνευστική φυσικοθεραπεία, είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων, κυρίως η μείωση δύσπνοιας, η βελτίωση ικανότητας άσκησης, η πρόληψη και τη θεραπεία των παροξυσμών, η μείωση του χρόνου νοσηλείας, η μείωση του άγχους και της κατάθλιψης, η βελτίωση της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής των ασθενών. Η εκπαίδευση του ασθενή, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, η λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση της νόσου και η σωματική δραστηριότητα αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας.