Γιατί ξεχειλίζουν τα ράντζα στις ψυχιατρικές κλινικές

Δεν είναι μόνο το Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» που έβγαλε ράντζα μετά από πρόσφατη εφημερία στην ψυχιατρική κλινική.

«Τα ράντζα ξεχειλίζουν από τους διαδρόμους στις ψυχιατρικές κλινικές», σύμφωνα με όσα ανέφερε στο πλαίσιο συνέντευξης τη Δευτέρα στο υπουργείο Υγείας ο αρμόδιος υφυπουργός Δημήτρης Βαρτζόπουλος.

Όπως είπε ο ίδιος, «δεν αναφέρω τον αριθμό, όμως τα ράντζα υπάρχουν διότι οι μισές είναι αναγκαστικές με εντολή εισαγγελέα».

Σε ερώτηση του NEWS 24/7 αν στη νέα ψυχιατρική μεταρρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Υγείας, θα υπάρξει ρύθμιση για τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών από την κατάχρηση της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, ο κ. Βαρτζόπουλος απάντησε ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί κάτι τέτοιο σε εξατομικευμένο επίπεδο.

«Η έκδοση εντολής είναι από την προσφυγή οικείων, που τους ακούει η Εισαγγελία και εκδίδει εντολή 48 ωρών για εξετάσεις, κι έτσι μεταφέρεται ο ασθενής σε ψυχιατρικό κατάστημα και εξετάζεται. Κι αυτό γίνεται διότι τα περιστατικά λιμνάζουν στην κοινωνία. Το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί με τις μονάδες ψυχικής αποκατάστασης κ.ά. νέες δομές» ανέφερε ο υφυπουργός Υγείας.

Στο ίδιο πλαίσιο, συμπλήρωσε ότι θα υπάρχει ενιαία ιατρική υπηρεσία η οποία θα ρυθμίζει σε ποιου νοσοκομείου την εφημερία υπάρχουν τα λιγότερα περιστατικά, ώστε να γίνεται καλύτερη διανομή των ψυχικώς πασχόντων που διακομίζονται ως έκτακτα περιστατικά.

Αυτό σημαίνει ότι η διαχείριση των ψυχιατρικών περιστατικών θα γίνεται εκτός ΕΚΑΒ, καθώς δημιουργείται νέο, αυτοτελές τμήμα που θα αποφασίζει σε ποιο νοσοκομείο θα μεταφέρονται τα περιστατικά.

Πάντως, από πρόσφατη μελέτη που έκανε η Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ) σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ), προέκυψαν αρκετά ενδιαφέροντα δεδομένα για το θέμα.

Διπλάσιες από τον μέσο όρο της Ευρώπης οι ακούσιες νοσηλείες

Σύμφωνα με την Ευγενία Γεωργάκα, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογίας του ΑΠΘ και εκπρόσωπου της ΕΠΑΨΥ, η οποία συμμετείχε στη μελέτη, «τα μεγάλα ποσοστά ακούσιων νοσηλειών στην Ελλάδα, ουσιαστικά είναι σύμπτωμα ενός συστήματος που νοσεί, καθώς δεν υπάρχει κοινωνικό σύστημα περίθαλψης ψυχικής υγείας».

Τα ποσοστά των ακούσιων νοσηλειών επί του συνόλου των ψυχιατρικών νοσηλειών είναι:

• 57% στην Αττική
• 53% στη Θεσσαλονίκη
• 45% στην Πάτρα
• 28% στα Ιωάννινα και
• 24% στην Αλεξανδρούπολη

Όπως μαρτυρούν οι αριθμοί, τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, δηλαδή η Αττική και η Θεσσαλονίκη, «έχουν σχεδόν διπλάσια από τον μέσο όρο της Ευρώπης», ανέφερε η κυρία Γεωργάκα.

Στον αντίποδα, σε Ιωάννινα και Αλεξανδρούπολη είναι πολύ κοντά στον μέσο όρο της Ευρώπης, δηλαδή περίπου στο 23%. Γιατί συμβαίνει αυτό;

«Διότι στα Ιωάννινα και στην Αλεξανδρούπολη υπάρχουν ανεπτυγμένα συστήματα κοινωνικής περίθαλψης. Δηλαδή οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη παρακολουθούνται από ειδικούς, υπάρχουν κινητές μονάδες και επομένως δεν βρίσκονται μόνοι τους και να αναγκάζονται να μεταβούν με ακούσια όταν πλέον βρίσκονται σε κρίση», συμπληρώνει η ίδια.

Ψυχιατρική μεταρρύθμιση και νέο σχέδιο για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ

Στο πλαίσιο της χθεσινής συνέντευξης Τύπου ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, παρουσίασαν νεότερα δεδομένα και το νέο σχέδιο δράσης για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ και την ψυχιατρική μεταρρύθμιση.

Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, όπως είπε ο κ. Βαρτζόπουλος, εντάσσεται στο ΕΣΥ, μια παρέμβαση που στοχεύει να αντιμετωπίσει προβλήματα που υπάρχουν σήμερα στην αντιμετώπιση των ασθενών και την πρόσβασή τους στις αναγκαίες υπηρεσίες.

Επίσης, δημιουργείται ενιαίο δίκτυο αντιμετώπισης εξαρτήσεων και η διοικητική συνένωση των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), όπως ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, φορείς απεξάρτησης από το αλκοόλ και τα τυχερά παιχνίδια.

«Για πρώτη φορά θα υπάρξει ηθική οριοθέτηση και κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών, αλλά και θεσμική αναγνώριση των άτυπων φροντιστών τους», ανέφερε ο κ. Χρυσοχοΐδης από την πλευρά του, παρουσιάζοντας το νέο σχέδιο δράσης για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου περιλαμβάνει την καινοτομία του «πληρεξούσιου περίθαλψης και φροντίδας», αλλά και των «προγενέστερων οδηγιών περίθαλψης και φροντίδας».

Αυτό σημαίνει πως για κάθε ασθενή με Άνοια ή νόσο Αλτχάιμερ θα ορίζεται ένα πρόσωπο, το οποίο θα καθίσταται νομικά υπεύθυνο γι’ αυτόν, όταν ο ίδιος χάσει τις νοητικές του λειτουργίες και δεν θα είναι σε θέση να αποφασίσει για τη ζωή του.

Μεταξύ άλλων με τη μεταρρύθμιση το «πληρεξούσιο περίθαλψης και φροντίδας» θα συντάσσεται όταν τίθεται η διάγνωση και η νόσος βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια και θα είναι σε θέση να δηλώσει ο ασθενής ποιο είναι το φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να τον εκπροσωπεί νομικά, για τα θέματα της φροντίδας του. Το δικαίωμα αυτό θα καταργήσει τις δικαστικές αποφάσεις που ορίζουν πληρεξούσιο.

Οι επιθυμίες του θα περιλαμβάνονται στις «προγενέστερες οδηγίες», ένα επίσης νομικό έγγραφο στο οποίο θα καθορίζεται από τον ίδιο τον πάσχοντα σε ποιο χώρο επιθυμεί να παρέχεται προς αυτόν η ιατρική και η γενική φροντίδα, όταν η νόσος δεν θα του επιτρέπει την έκφραση έγκυρης βούλησης.

Οι συγκεκριμένες εξουσιοδοτήσεις και εντολές του ασθενή θα διατηρούν την ισχύ τους και θα γίνονται σεβαστές έως το τέλος της ζωής του, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας.

Από την πλευρά της η νευρολόγος Παρασκευή Σακκά, διευθύντρια τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου και εκπρόσωπος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ, δήλωσε μεγάλη ικανοποίηση που «επιτέλους μετά από πολλά χρόνια υλοποιείται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος στην Ελλάδα. Το σχέδιο είχε δημιουργηθεί ξανά στο παρελθόν, επιτέλους τώρα υλοποιείται».

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο John’s Hopkins Κωνσταντίνος Λυκέτσος, σε παρέμβαση που έκανε από το εξωτερικό μέσω skype, τόνισε πως η άνοια είναι μια αναδυόμενη πανδημία, η οποία πλήττει τους πληθυσμούς παγκοσμίως λόγω της γήρανσης των κατοίκων. Σύμφωνα με τα νούμερα που παρέθεσε σήμερα από άνοια πάσχουν 500.000 άνθρωποι οι οποίοι θα πολλαπλασιαστούν ραγδαία μέσα στις επόμενες δεκαετίες.