Η ιλαρά επέστρεψε: Ανησυχία προκαλούν τα δεδομένα

Κατά 18% αυξήθηκαν τα κρούσματα ιλαράς παγκοσμίως, ενώ η αύξηση στους θανάτους έφτασε το 40% μέσα σε ένα χρόνο και συγκεκριμένα από το 2021 έως το 2022, σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΠΟΥ το 2022 εκτιμάται ότι υπήρξαν 9.000.000 κρούσματα ιλαράς και 136.000 θάνατοι. Κάτι που σημαίνει ότι το 1,51% από όσους αρρώστησαν έχασε τη ζωή του.

Η νέα έκθεση αποτυπώνει το συνεχιζόμενο βάρος της ιλαράς, μιας από τις πιο μεταδοτικές ασθένειες στον κόσμο, τη στιγμή που οι περισσότερες χώρες αγωνίζονται να επαναφέρουν στον πληθυσμό τους εμβολιασμούς ρουτίνας μετά την πανδημία.

Πώς μεταδίδεται η ιλαρά

Η ασθένεια μεταδίδεται όταν άτομα που έχουν μολυνθεί βήχουν ή φτερνίζονται και κάποιος μπορεί να μολυνθεί αναπνέοντας τον ιό, ο οποίος μπορεί να παραμείνει στον αέρα για ώρες.

Επίσης, μεταδίδεται αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια και στη συνέχεια τρίβοντας τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. Γενικά μεταδίδεται όπως και ο κορονοϊός.

Ο εμβολιασμός είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός στην αναχαίτιση της εξάπλωσης της ιλαράς και στην πρόληψη της ασθένειας των ανθρώπων που εκτίθενται στον ιό.

Το εμβόλιο για την ιλαρά, το οποίο σύμφωνα με τους ειδικούς χορηγείται ιδανικά στην παιδική ηλικία, περιλαμβάνει επίσης προστασία από ακόμα δύο μολυσματικές ασθένειες, την παρωτίτιδα και την ερυθρά.

Η έκθεση του ΠΟΥ διαπίστωσε ότι το 2022 ελαφρώς περισσότεροι εμβολιάστηκαν κατά της ιλαράς σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αλλά ότι σχεδόν 33.000.000 παιδιά εξακολουθούν να μην έχουν κάνει το εμβόλιο.

Παγκοσμίως, το 74% των ανθρώπων ήταν πλήρως εμβολιασμένοι, δηλαδή είχαν λάβει δύο δόσεις.

Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος είχαν τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, με μόνο το 66% των παιδιών να λαμβάνουν την πρώτη δόση, και γι’ αυτό είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από ιλαρά.

Οι χώρες της Αφρικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας είχαν ιδιαίτερα χαμηλή κάλυψη, δήλωσε η Cynthia Hatcher, επιστήμονας δημόσιας υγείας στα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, η οποία εργάζεται για την εξάλειψη της ιλαράς στην Αφρική.

Πολλές περιοχές αγωνίζονται να ανακτήσουν τα συστήματα δημόσιας υγείας τους μετά την πανδημία του Covid-19, είπε η ίδια.

«Η ιλαρά είναι πραγματικά δύσκολη, θα βρει ακόμη και τα μικρότερα κενά στην προστασία σας» συμπληρώνει η δρ. Hatcher, μιλώντας στους New York Times.

Οι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας εκτιμούν ότι το 95% των ανθρώπων σε μια κοινότητα πρέπει να είναι πλήρως εμβολιασμένοι προκειμένου να αποτραπούν τα κρούσματα, δηλαδή να δημιουργηθεί ανοσία αγέλης.

Τα περισσότερα κρούσματα και θάνατοι το 2022 σημειώθηκαν σε παιδιά, τα οποία διατρέχουν κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη νόσο, όπως πνευμονία και οίδημα του εγκεφάλου. Συνηθέστερα, η ιλαρά οδηγεί σε πυρετό, εξανθήματα και βήχα.

Στην Ελλάδα και σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το 2021 και το 2022 δεν δηλώθηκε κανένα κρούσμα ιλαράς. Ωστόσο, ο ΕΟΔΥ επισημαίνει την πιθανότητα υποδήλωσης λόγω της πανδημίας Covid-19.

Που οφείλεται η έξαρση στα κρούσματα της ιλαράς

Η αύξηση των κρουσμάτων είναι πιθανότατα «κληρονομιά» της πανδημίας, δήλωσε ο δρ. Amesh Adalja, λοιμωξιολόγος και ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Ασφάλειας Υγείας του Johns Hopkins.

Οι εμβολιασμοί για πολλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της ιλαράς, έμειναν στο περιθώριο καθώς οι άνθρωποι επικεντρώθηκαν στην Covid.

«Και όπως φάνηκε, είναι πολύ πιο δύσκολο από όσο αρχικά εκτιμούσαμε τα παιδιά να τηρήσουν ξανά το πρόγραμμα εμβολιασμού», σχολιάζει ο ίδιος.

Ακόμη ένας λόγος που ξεχάσαμε το εμβόλιο της ιλαράς, είναι ότι πολλοί άνθρωποι απέφευγαν να πάνε στο γιατρό κατά τη διάρκεια της χειρότερης περιόδου της πανδημίας, καθυστερώντας τους εμβολιασμούς ρουτίνας, δήλωσε ο δρ. Walter Orenstein, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Εμβολιασμών Emory.

Διστακτικότητα σε όλα τα εμβόλια, λόγω των εμβολίων του κορονοϊού

Η πανδημία και η παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων Covid, έχει τροφοδοτήσει τη διστακτικότητα στα εμβόλια, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, δήλωσε ο Δρ Adalja.

«Αυτό που πρέπει να καταλάβει ο κόσμος, είναι ότι όλα τα εμβόλια δεν είναι ίδια», δήλωσε από την πλευρά της η δρ. Camille Sabella, ειδική σε παιδιατρικές λοιμώξεις στην Κλινική Κλίβελαντ.

Tα CDC εκτιμούν ότι δύο δόσεις του εμβολίου είναι κατά 97% αποτελεσματικές κατά της ιλαράς. Και ποτέ δεν είναι αργά για κάποιον να εμβολιαστεί.

«Για να λυθεί το πρόβλημα, θα πρέπει να αυξήσουμε τα ποσοστά εμβολιασμού και να βεβαιωθούμε ότι όλα τα παιδιά έχουν κάνει το κατάλληλο για την ηλικία τους εμβόλιο κατά της ιλαράς», κατέληξε η ίδια.