Κορονοϊός: Επιστημονική αβεβαιότητα για τα τεστ αντισωμάτων

Αν και το βασικό ζητούμενο για την εξασφάλιση ότι ο κορονοϊός μπορεί να εξαλειφθεί από την κοινότητα είναι το να ανακαλύψουμε πόσοι άνθρωποι έχουν δημιουργήσει αντισώματα σ’ αυτόν, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να βρούμε κάποια τεχνική ελέγχουν που να είναι επιτυχημένη κατά 100%. Στο συγκεκριμένο θέμα αναφέρθηκε και ο καθηγητής λοιμωξιολογίας κ. Σωτήρης Τσιόδρας, τονίζοντας ότι προς το παρόν τα τεστ αντισωμάτων μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε για επιδημιολογικούς σκοπούς αλλά όχι ακόμη για να πιστοποιήσουμε ότι κάποιο άτομο έχει αναπτύξει αντισώματα.

Για να μας εξηγήσει ο καθηγητής συγκεκριμένα πως μπορεί να γίνει λάθος διάγνωση, ανέφερε το ακόλουθο παράδειγμα. “Αν σε ένα πληθυσμό χιλίων ατόμων έχει νοσήσει το 5%, δηλαδή 50 άνθρωποι και ένα τεστ αντισωμάτων έχει ευαισθησία 98%, δηλαδή ανιχνεύει το 98% των ασθενών με αντισώματα δηλαδή ανιχνεύει ως αρνητικούς το 98% των ανθρώπων που δεν έχουν αντισώματα, αυτό σημαίνει πως αν κάναμε αυτό το τεστ και στους χίλιους, θα βρίσκαμε περίπου 68 θετικούς. Σε αυτούς τους 68 θετικούς, οι 19, δηλαδή το 28%, θα νόμιζαν πως είχαν περάσει το ιό και δεν θα τον είχαν περάσει”.

Το να νομίζει κανείς ότι έχει περάσει τον ιό και τελικά αυτό να μην έχει συμβεί, είναι ιδιαίτερα αρνητικό καθώς η συμπεριφορά του δεν θα είναι η ίδια και ίσως χαλαρώσει τα μέτρα προσωπικής προσπαστασίας.

Όσο αυξάνει το ποσοστό αυτών που νοσούν, τόσο αυξάνει και η επιτυχία ενός τέτοιου τεστ να ανακαλύψει αυτούς που πέρασαν τον ιό. “Αν είχαν νοσήσει το 10% των ανθρώπων στον ίδιο πληθυσμό των χιλίων, με το ίδιο τεστ θα βρίσκαμε θετικούς 116, εκ των οποίων οι 18, το 16%, θα νόμιζαν πως έχουν περάσει τον ιό και δεν θα τον είχαν περάσει. Πολύ λιγότεροι, δηλαδή. Αυτός είναι και ο λόγος που οι μελέτες αντισωμάτων θα χρησιμοποιούν για επιδημιολογικούς σκοπούς, προς το παρόν, στη χώρα μας” σημειώνει ο καθηγητής.

Πάντως μια αισιόδοξη εξέλιξη στην πάλη έναντι του ιού και στην δημιουργία τέτοιων, πολύ καλών, τεχνικών, ανακοινώθηκε αυτή την βδομάδα. Σχεδόν σε όλους όσοι πέρασαν την ασθένεια, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη σοβαρότητα της ασθένειας, ανιχνεύθηκαν ειδικά αντισώματα έναντι του κορονοϊού. Σύμφωνα με την μελέτη, η οποία μπορεί να σημάνει μια νέα εποχή για τον έλεγχο των αντισωμάτων και η οποία βασίζεται σε μια τεχνική που αναπτύχθηκε σε ένα Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, η πιθανότητα να έχουμε ψεύτικα θετικά είναι μικρότερη από το 1%. 

Η τεχνική ελέγχθηκε σε περισσότερα από 1.300 άτομα, που είχαν περάσει οι περισσότεροι την ήπια μορφή της νόσου. Διαπίστωσε παρουσία αντισωμάτων, όπως σας είπα, ανεξάρτητα αν κάποιος πέρασε ελαφρά την νόσο ή όχι. Το 92% των ανθρώπων που εξετάστηκαν 21 μέρες μετά την προσβολή από τον ιό, είχαν θετικά αντισώματα. Η ίδια επιστημονική ομάδα έχει συνδέσει την παρουσία αυτών των αντισωμάτων, με τη δυνατότητα του ανθρωπίνου σώματος να εξουδετερώνει τον ιό. 

“Αυτή η σημαντική εργασία θα δημοσιευθεί σε ένα από τα πιο έγκριτα περιοδικά του κόσμου, το Nature Medicine. Άρα, ναι, φαίνεται η απάντηση ότι στο άμεσο μέλλον, και περιμένουμε να τεκμηριωθεί, άνθρωποι με θετικά αντισώματα θα έχουν κάποια μορφή ανοσίας έναντι του τρέχοντος στελέχους του ιού. Το ερώτημα που πρέπει να μελετηθεί και θα πρέπει, λοιπόν, υπομονετικά να περιμένουμε να απαντηθεί επιστημονικά, είναι για πόσο καιρό θα κρατά αυτή η ανοσία. Ο μόνος τρόπος αυτή την στιγμή είναι να παρακολουθούμε όλους αυτούς που έχουν περάσει την νόσο προοπτικά, το διάστημα των επομένων 6-12 μηνών και να βλέπουμε τι κάνουν τα αντισώματα” επεσήμανε ο κ. Τσιόδρας.